WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
Te gast in Amsterdam.
Bres in nylondam
geslagen.
I
Vele inwoners bezichtigden het door de commissaris
der koningin heropend Poortvliets raadhuis,
NT IEDER
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
De redactie legt U deze week voort
De Pluimpot weer open
13e jaargang no. 49
25 oktober 1957
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redactie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.35 per kwartaal
franko p.p. 1.85 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25
Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen
Ver over de 300 inwoners van Poortvliet maakten 's avonds
van de gelegenheid gebruik om het verbouwd raadhuis met
op de verdieping het verenigingslokaal te bezichtigen. Het
was 's middags in tegenwoordigheid van een 100 tal ge
nodigden door jhr mr A. F. C, de Casembroot officieel
heropend, waarbij door verschillende sprekers de moderne
praktische indeling werd geroemd.
Het financiële offer voor dit prachtig raadhuis met uit
stekende verenigingszaal is zeker niet te groot.
EEN VEEL GEBRUIKT GEBOUW
Burgemeester W. van Doorn zei in zijn
openingswoord, dat velen door deze ver
bouwing het oude gebouw nauwelijks in hun
herinneringen zullen kunnen terugroepen en
greep terug op de historie daarvan. Eerst
in 1908 werd het gemeentehuis met een
verdeling als „rechthuis" en als onderwijzers
woning. Door architect Vriends werd het
in dat jaar verbouwd, waarbij bleek dat
men met de raming van 4200,niet
uitkwam en er nog eens 600,bovenop
kwam, terwijl het uiteindelijk nog 685,
meer kostte dan de later geraamde 4800.
Door een lening bij het Wezen Armbestuur
tegen 3 werd men financieel gedekt. De
gelijkenis met toen en nu is echter wel
hierin gelegen, dat toen met algemene stem
men tot de verbouw werd besloten en dat
nu eveneens geschiedde. In het bedrag zit
wel enig verschil, aangezien dat nu wel
het 8 voudige is van toen, terwijl ook het
rente percentage wel hoger ligt. Maar wat
toen bij de heropening werd gezegd door de
toenmalige burgemeester van Gorsel kan ik
ook nu onderstrepen, nl. dat dit raadhuis
dikwijls in eendrachtige samenwerking en
in het welzijn van de gemeente gebruikt
mag worden. Tot op heden is dat zeker wel
gebeurd, want om precies te zijn, wist bur
gemeester van Doorn te vertellen dat er
419 maal een raadsvergadering in werd ge
houden.
Het is echt het Huis van de gemeente
geworden, dank zij een bijdrage van
15.000 uit de rampenpot kon worden
overgegaan tot stichting van een mooie
verenigingszaal op de verdieping van het
gebouw. Spreker dankte voor deze financiële
steun de Stichting voor Cultureel en Maat
schappelijk werk in Zeeland, waarvan de
commissaris der Koningin voorzitter is.
Architect Argelo stond voor grote moei
lijkheden om met de beschikbare gelden van
dit gebouw te maken, wat er thans van is
geworden. Aannemer werd een inwoner
de heer J. K. Krijger die met verschillende
onderaannemers uit de gemeente en voor het
schilderwerk Neele uit St. Filipsland vak
manschap leverde, ook al hadden we ge
hoopt deze zomer de oplevering van het
werk tegemoet te kunnen zien. Voor dege
lijk vakmanschap moet men echter wat
(geduld) over hebben. De moeilijkheden zijn
voor het personeel op de secretarie en voor
de districtsopzichter niet gering geweest.
Menigmaal is verzucht: als dat gehamer nu
maar eens ophield. De voldoening over het
bereikte resultaat is er des te groter door.
Het verheugde burgemeester van Doorn
in het bijzonder, dat de commissaris der
koningin aan het verzoek gevolg had willen
geven de officiële heropening te verrichten.
Hem begroette hij, evenals de heer Parent
van de prov. griffie in het bijzonder evenals
alle collega's-burgemeesters van het eiland,
het Polder- en Kerkbestuur en vertegen
woordigers van alle plaatselijke organisaties
of verenigingen, alsmede personen en in
stanties waarmee de gemeente dikwijls in
aanraking komt als notaris E. D. v. d. Velde
te Tholen, de heer A. van Voorneveld,
KHBB, de heer A. C. Steendijk te St. Maar
tensdijk, de heer J. van Elsacker te Tholen
en anderen.
Menigmaal, zo verklaarde spreker, ver
gaderde in dit gebouw ook het Polderbe
stuur. Mogelijk gaat dat in de toekomst door
de Waterschapconcentratie veranderen, maar
anders blijft het verenigingslokaal hiervoor
zeker beschikbaar.
Ook aan de kerkelijke verenigingen zal
graag medewerking tot beschikbaar stelling
van het lokaal worden gegeven, evenals
voor andere verenigingen en organisaties.
Als het U voldoet, wij stellen het tegen £en
zo laag mogelijke prijs beschikbaar en vra
gen U alleen, nu we zo'n mooie zaal hebben
of U zuinig op onze inrichting wilt zijn.
Moge dit gebouw in de ruimste zin van het
woord als hèt huis van de gemeente be
schouwd worden, zo besloot burgemeester
van Doorn zijn openingswoord.
ZONDER EXTRA BIJDRAGEN
De commissaris der koningin jhr mr A.
F. C. de Casembroot verklaarde voor deze
opening een uitzondering te hebben gemaakt,
omdat het niet alleen een verbouwd ge
meentehuis is als zodanig, maar tevens om
dat door onderbrenging van het verenigings
lokaal bestuur en cultuur hier naast elkaar
zijn geplaatst. Van menig gebouw dat wordt
gerestaureerd moet gezegd worden, dat er
soms weinig is veranderd. Hier hebben de
aesthetici zich waarlijk kunnen uitleven,
want als men U had gezegd, dat de raads
tafel tegen de muur geplaatst zou worden,
zou U evenals ik opmerken: hoe halen ze
dat in hun hoofd. Hier is het gebeurd en
we moeten toegeven dat het nog geslaagd is
ook. Er is goed werk geleverd, het is een
originele opzet en bovendien zeer econo
misch gedaan. Immers, het is alles uitgewerkt
practisch zonder een extra bijdrage en daar
om moet ik zeggen, dat Poortvliet wel de
rijkste gemeente op Tholen is. Ik hoop
dat de inwoners van Uw vriendelijke, bur-
gervaderlijke raad in dit gemeentehuis veel
mogen profiteren.
SPRINGLEVEND BLIJVEN
Wanneer burgemeester van Doorn heeft
gezegd, aldus jhr de Casembroot, dat de
vergaderingen van de Polder hier door con
centratie wel afgelopen zullen zijn, moet ik
dat met klem tegenspreken. Integendeel, ik
hoop dat men ook op dit gebied plaatselijk
springlevend zal blijven en daarom dat er
ook door de Polder nog menigmaal in dit
gebouw zal worden vergaderd. Wees er van
doordrongen, zoals wij dat ook zijn, dat geen
grote gemeenschap kan blijven leven zonder
kleinere eenheden. De Commissaris felici
teerde dan ook alle inwoners met dit ge
bouw.
LET OP UW SAEK
Zeer geleerde heren schrijven over Tho
len en daarbij heb ik me dikwijls afgevraagd
of die sociologen wel gelijk hadden, wanneer
ze over dit eiland een bepaalde conclusie
hadden. Vooral over de sociale toestanden
en de werkeloosheid. Ik moet erkennen dat
die schrijvers gelijk hadden, want wanneer
men hoort hoe de Tholenaren zo hokvast
zijn en dan ineens naar Bergen op Zoom,
Roosendaal en Rotterdam springen is dat
een raadsel. Wanneer een Poortvliets bedrijf
mannelijk personeel vraagt en er komt nie
mand opdagen, kan ik dat niet begrijpen.
Ligt het aan de financiële kant of waar
zit 'm dat in. De commissaris hoopte van
harte dat men op Tholen op zijn zaak zou
letten, dat men zich waar nodig zou corri
geren en bezinnen tot heil van deze gemeen
schap. Daartoe kan ook dit raadhuis annex
verenigingsgebouw bijdragen en waardevol
zijn voor Poortvliet. Zoek het werk zoveel
mogelijk in eigen gemeente, waarmee de
gehele gemeenschap is gebaat. Onderschat
de mogelijkheden niet die er zijn door de
Technische School in Sint-Maartensdijk.
Moge het gebouw onder Gods zegen tot in
lengte van jaren dienst doen tot heil van
gemeente en streek, aldus de commissaris
der koningin in Zeeland, jhr mr A. F. C.
de Casembroot.
FINANCIËLE OFFER NIET TE GROOT
Van de gelegenheid om het woord te
voeren werd vervolgens nog door velen
gebruik gemaakt.. Als het meeste zittings
jaren tellende raadslid sprak namens dat
college de heer M. C. van Ast. „Duizend
perikelen zijn over ons heengegaan, aldus
citeerde spreker een opschrift op het Bergen
op Zoomse huis, iets wat ook hier van toe
passing is. Spreker greep eveneens terug in
de gemeentehuis-historie tot in de tijd dat de
aanplakborden in verhouding tot het ge
bouw zelf ontstellend groot waren.
Hij prees de activiteit van burgemeester
van Doorn in deze en stelde op de hem
bekende vlotte wijze vast dat het wel moet
verheugen, hoe het financiële offer in ver
houding tot de grote verbetering niet te hoog
is. Hij besloot met de wens dat èn burge
meester èn personeel en alle andere in het
gemeentehuis werkende personen tot in leng
te van jaren hier zouden mogen werken
tot heil van Poortvliets inwoners en tot
eer van God.
Mr A. J. v. d. Hoeven, burgemeester van
Tholen sprak namens de vereniging Burge
meesters, Secretarissen en Ontvangers B.S.
ÖO.), namens de Waterleiding Maatschap
pij Tholen en namens de collega's en sym
boliseerde het gemeentehuis met een visite
kaartje, wat door anderen gezien wordt en
daarom een net voorkomen dient te hebben.
Met het verenigingslokaal zal het gemeente
huis ongetwijfeld door de inwoners zeer
worden gewaardeerd, zo meende spreker,
waarom hij dan ook geheel Poortvliet met
deze verbouw gelukwenste, dit niet alleen 'n
centrum zijnde van bestuur, maar ook van
het cultureel leven.
Dijkgraaf E. C. W. A. Geuze herinnerde
er aan, hoe de polder vele eigenschappen
heeft aan dit gebouw. Reeds sinds eeuwen
is er in vergaderd en ik hoop dat die traditie
gehandhaafd zal blijven.
De hoofdingenieur van volkshuisvesting
en bouwnijverheid in Zeeland M. D. A.
Glerum meende dat dit geslaagde verbouw
plan met speelse geest moet zijn ontworpen,
waarbij de ingediende tekening niettemin
Gemeentebode Deurloo's toespraak luidde
aldus
Als oudste van het personeel
viel mij de spreekbeurt hier ten deel.
Hierbij zijn wegens hun positie
ook de leden van de Rijkspolitie.
Wij feliciteren b.en w.
de raad en alle poortvlieters mee
met d'opening van dit mooi gebouw
vroeger was het hier zo nauw.
Ik weet nog van één kantoortje,
de raadszaal en een achterdoortje.
Toen kwam verandering, 't werd goed
maar tot deze verbouwing behoorde
moed.
Want alles ziet er piekfijn uit
en ieder hoekje is uitgebuit.
Wij dachten: bij dit heuglijk feit
moet een cadeautje zijn bereid.
En hier is dan een voorzittershamer
want die hoort in een gemeenteraads
kamer,
niet om er altijd mee te slaan
als z'er maar is, daar komt het op aan.
Dat deze hamer in de raadsvergadering
tot zegen van de Poortvlietse bevolking
gebruikt mag worden vele jaren
dat is de wens van al de ambtenaren.
getuigde van wijsheid en gepaste zuinigheid.
Hierdoor kon dan ook op korte termijn
rijksgoedkeuring worden verkregen.
Vanzelfsprekend wist jhr J. van Vreden-
burch uit Kapellen in België nog een anec
dote op te halen van zijn belevenissen te
Poortvliet, herinnerde er aan hoe deze ge
meente de enige was die destijds direct ja
antwoordde op het verzoek aan te sluiten
bij de Waterleiding Mij, waarvan spreker
de grote initiatiefnemer is geweest en com
plimenteerde Poortvliet met het verbouwde
pand om daarbij nog een ets aan te bieden,
voorstellend een Vlaamse boerderij.
Architect A. J. Argelo dankte namens de
Centrale Dienst voor de opdracht en meende
dat na dit mooie interieur er nog wel de wens
overblijft om het vooraanzicht van het ge
bouw wat op te knappefi. Hij betuigde zijn
grote tevredenheid over het werk geleverd
door de uitvoerders.
KUNST EN KRACHT NEMEN TOE
De voorzitter van de muziekvereniging
„Kunst en Kracht" dokter A. A. Kugel
wees er op, dat raadsleden niet bij het oude
blijven maar naar vernieuwing zoeken. Daar
uit is ook de geste voortgevloeid toen de
raad de muziekvereniging een hogere sub
sidie toekende en met dankbaarheid kon
spreker vaststellen, dat het reeds vruchten
heeft afgeworpen voor de muziekvereniging,
waarvan de inwoners de laatste weken zich
zelf trouwens hebben kunnen overtuigen.
Hij zag in het verenigingslokaal een middel
tot verhoging van het culturele en sociale
peil en dacht o.m. aan de mogelijkheid tot
het houden van tentoonstellingen, misschien
ook wel uitvoeringen van een klein kamer
orkest, enz. Met het aanbieden van een
aquarel van de grote kunstenaar Van Gogh
uitte Kunst en Kracht haar waardering
voor de aktiviteit van het gemeentebestuur.
Zijn echtgenote, mevrouw Kugel-Swart,
die namens de gym „Excelsior" sprak ging
nog iets verder en vond de raad ondanks
de gemiddelde leeftijd van boven de vijftig
jong van opvatting om te durven bouwen
aan een toekomst. Excelsior toonde ook
haar dankbaarheid door aanbieding via haar
voorzitster van een sierschaal. Verheugd
was ook de afdeling van de Ned. Chr.
Vrouwenbond, welke haar dankbaarheid
vertolkte door mevrouw Mullie en asbakken
overhandigde.
Op vlotte wijze sprak de heer J. van
Elsacker te Tholen over zijn binding en
die van zijn werkgeefster met de gemeente
Poortvliet en was van mening dat met deze
verbouw de vergeten hoek, zoals Tholen wel
genoemd pleegt te worden in het licht is ge
plaatst.
De gemeentebode Deurloo had zijn toe
spraak op dichterlijke wijze ingedeeld en
oogstte grote bijval.
Het slotwoord was aan burgemeester van
Doorn, die elk van de sprekers op zeer aan
trekkelijke en interessante manier dankte
voor de woorden en nu en dan dieper inging
op de btekenis daarvan. De burgemeester
hoopte met de Sprekers dat het gebouw er
toe zal bijdragen om mede de vraagstukken
die er op Tholen liggen op te lossen, door
gezamenlijk in het verenigingslokaal over
te praten, door de meningen niet onder
stoelen of banken te steken, maar aan de
andere kant toch zeker daarbij het doel niet
uit het oog te verliezen. Niet alleen steunen
op overheid, maar ook initiatieven, ook
werkzaamheid bij ieder burger, opdat het
goed wonen zal blijven op het eiland Tholen.
Op uitnodiging van het gemeentebestuur van Amsterdam
brachten vorige week vijf burgemeesters van het eiland
Tholen (een was door ziekte verhinderd) met echtgenoten
een werkbezoek aan deze stad. Men bezocht een model
boerderij op Schiphol, de Zuiderkerk, maakte een rondvaart
door de haven en bezichtigde de verkeersdrukte op het
Leidseplein tijdens het spitsuur met een toelichting van
politieinspecteur Koppejan. Een interessante dag met grote
Amsterdamse gastvrijheid.
Door de in de ochtenduren hangende sterdamse wateren in tegenstelling tot de
zware mist werd het programma enigszins
in de war gestuurd. Immers, slechts een deel
van het gezelschap arriveerde op Schiphol,
waar men eerste bijeen zou komen ter be
zichtiging van de aldaar door Amsterdam
geëxploiteerde modelboerderij. Na ontvangst
door de vertegenwoordiger van de lucht
haven en het genot van de eerste koffie in
„Aviorama" werd de tocht naar het stad
huis van Amsterdam via de Bosbaan in snel
tempo gemaakt.
Bij de ontvangst door wethouder F. C. H.
van Wijck was het gehele gezelschap weer
verenigd en hoorden het zich een hartelijk
welkom toegeroepen, in het bijzonder ook
de dames. De wethouder gaf een kort exposé
van hetgeen in de middag nog zou worden
bezien en beluisterd en stipte daarbij op
humoristische wijze de grote zorgen aan
van een groot stadsbestuur als dat van
Amsterdam.
Tenslotte wenste hij het gezelschap een
nuttige en aangename dag,
THOOLSE OESTERS
Mr. A. J. van der Hoeven, burgemeester
van Tholen dankte namens het gezelschap
de loco-burgemeester voor zijn welkomst
woorden en voor de uitnodiging. Hij zei het
op prijs te stellen, dat 's lands hoofdstad
enkele kleinere zustergemeenten wilde ont
vangen om deze iets te laten zien en horen
over het leven en werken in de grote stad,
dat in velerlei opzichten wel gelijksoortig is,
doch anderzijds veel intenser en ingewik
kelder.
Hij vond het daarom een goede gedachte
aan de plattelandsbestuurders eerst de model
boerderij te tonen om daarmede voor hen
de overgang naar wat er in de stad zelf te
zien zou zijn, gemakkelijker te maken.
Burgemeester van der Hoeve noemde het
echter - hoeveel moois en goeds Amster
dam ook bezat, een gemis, dat in de Am-
waterrijke omgeving, waaruit het gezel
schap kwam geen oesters voorkwamen,
weshalve hij het gemeentebestuur twee
vaatjes Thoolse oesters aanbood.
Na de ontvangst ten stadhuize bezochten
de burgemeesters de Zuiderkerk, waarin de
dienst voor stadontwikkeling is onderge
bracht.
HET STRANDBAD
Aan de hand van de zich daarin bevin
dende permanente tentoonstelling van het
uitbreidingsplan van Amsterdam met de
maquettes, foto's en tekeningen op de uit
voering der onderdelen betrekking hebbende,
werd door de heer van Eesteren een zeer
interessante en leerzame uiteenzetting ge
geven van de opbouw van dat gedeelte van
de stad, waarin ook een strandbad met
accomodatie is opgenomen, dat alleen reeds
een oppervlakte van 800 ha omvat.
Aan de lunch, die door Amsterdam werd
aangeboden voerde burgemeester Sluijmers
van Stavenisse het woord.
„Amsterdam", aldus burgemeester Sluij
mers, heeft de slagen die het in de oorlog
werden toegebracht, op voortvarende wijze
overwonnen en dit zeer zeker in materiele
zin. Een groot deel van de bevolking van
deze stad en ik denk met name aan de
vele joden zijn in de bezettingstijd om
gebracht. Amsterdam heeft zich in de zwartste
tijd van onze geschiedenis op zodanige wijze
gedragen dat aan het oude wapen van de
stad, de spreuk Heldhaftig - Vastberaden -
Barmhartig - werd toegevoegd.
Ook het gewest Zeeland is oorlogsleed
niet gespaard gebleven en nog maar enkele
jaren geleden trof onze provincie een nieuwe
ramp, die van de watersnood.
Ontroerend was de offervaardigheid
waarmede geheel Nederland de opbouw van
de rampgebieden ter hand heeft genomen.
Bres in Pluimpot-nylondam geslagen
Uitkijken, ook op de brommer
Burgemeesters te gast in Amsterdam
Poortvliets gemeentehuis druk bezichtigd
Dirigent Lanoöy nam afscheid
Wereldspaarweek 1957
Duizend feiten is nog geen waarheid
Woensdag 18 oktober werden de Thoolse burgemeesters met dames tijdens een
werkbezoek aan de stad Amsterdam aldaar ten stadhuize ontvangen
Er Wordt gewerkt in Nederland en ik
meen dat het goed is, juist voor de kleinere
gemeenten om te zien wat door de grote
steden gepresteerd wordt.
Ik wens Amsterdam een goede toekomst,
aldus burgemeester Sluijmers en ik vertrouw
dat de voortvarende aktiviteit die wij reeds
vandaag gezien hebben zal inspireren om
met nieuw enthousiasme werkzaam te zijn
in onze eigen gemeenten die inderdaad veel
kleiner en onbelangrijker zijn dan de stad
Amsterdam, maar waar evenals hier mensen
wonen die recht hebben op goede levens
omstandigheden.
Indien Gij, Gemeentebestuur van Amster
dam, door de dag van heden ons de
nieuwe bezieling hebt toegebracht die juist
de gemeentebestuurder van tijd tot tijd nodig
heeft, dan meen ik dat daarin weer een vol
doening ligt, aldus spreker die met een
woord van dank zijn toespraak besloot.
Na de lunch werd een rondvaart gemaakt
langs de havens en door de grachten, waar
bij ruimschoot gelegenheid bestond te con
stateren, dat Amsterdam, behalve een werk
zame wereldstad tevens een stad van grote
schoonheid en bekoring is, zeker op een
zonovergoten herfstdag.
Het bezoek aan Amsterdam werd besloten
met bezichtiging van de verkeersdrukte op
een spitsuur (van 1718 uur) op het Leid
seplein onder leiding van de politie-inspec-
teur Koppejan.
Omstreeks 10 uur waren de burgemeesters
weer in hun eigen gemeente teruggekeerd,
zeer tevreden over een welbestede dag.
Er is niet gejuicht toen vorige week de Pluimpot werd afgesloten,
maar nu dat toch eenmaal een feit was, is het toch een tegenvaller,
wat deze week gebeurde tijdens het springtij van dinsdag jl. met
een behoorlijke bries en een fikse waterstand: een doorbraak van
de nylondam.
De 1400 kilo wegende nylonzakken werden overspoeld en de
nog niet op peil gebrachte dam bezweek op een zwakke plaats,
waar destijds met een bepaald materiaal was geëxperimenteerd.
Dat kost weer een maand tijd, wanneer zich tenminste niet opnieuw
tegenvallers voordoen en vermoedelijk zullen de deskundigen zich
deze week toch wel hebben afgevraagd of men de experimentele
termijn niet al te lang gerekt heeft met de toch steeds toenemende
stormkansen bij het verstrijken van het jaar.
Door een gat van 50 meter stroomt weer eb en vloed en kreeg
de zeehond kans te ontsnappen.
TOCH GOED MATERIAAL
Na bovenstaande zal menigeen er onmid
dellijk op willen laten volgen, dat het dan
toch niet zo best is gegaan met die nylon-
zakken. Niets is minder waar. Toen in
augustus de vloed nog een 30 centimeter
hoger was dan dinsdag jl. heeft de dam het
wel gehouden, al was er op dat moment nog
altijd het stroomgat. En bovendien zou bij
een doorbraak van een klei-dam al het ma
teriaal onherroepelijk verloren zijn geweest,
wat nu ook niet het geval is. De zakken
zijn enkele meters meegesleurd maar kunnen
nog worden opgehaald en weer op zijn
plaats gebracht.
Zoals gezegd was de dam in haar geheel
nog niet hoog genoeg en de springvloed
begon al over te spoelen nog voor het
hoogtepunt was bereikt. Daardoor is het
weinige zand, dat er aan de binnenkant te
gen was gespoten al spoedig weggeslibt en
toen een nylonzandzak in beweging kwam
was het „hek van deze dam."
Een gat van circa 50 meter werd door
de stroom weggevreten en daarna was de
kracht zodanig verminderd dat de rest van
de 200 meter lange dam het uithield. Men
kon alleen van de westelijke kant af ver
sterking door nylonzandzakken aanvoeren
en die aanvoer kon niet groot genoeg zijn
om de doorbraak te verijdelen of te beperken.
Opnieuw zal dus de Pluimpot gesloten
moeten worden, nadat eerst weer een stel
nylonzakken is aangevoerd en andere zijn
opgevist. Ontegenzeggelijk een tegenvaller,
waarop niet voldoende is gerekend.
