WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
EEN GEVAAR
THOLEN en zijn TOEKOMST
Een succes voorde BBkring Tholen
Ontstaan hagelstenen nog
steeds een raadsel.
Plaatselijk nieuws
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Graag één dag vroeger.
In verband met Hemelvaarts
dag worden correspondenten
en adverteerders verzocht de
copie voor het volgend num
mer één dag vroeger in te
zenden. Bij voorbaat dank.
Gesloten.
Wat is UW mening?
Dc Sint Annalandse blokploeg won de
wisselbeker.
De redactie legt U deze week voor:
W eerpraatje I
THOLEN
13è jaargang no. 27
24 mei 1957
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redactie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.35 per kwartaal
franko p.p. 1.85 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25
Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen
De indeling van de gemeenten in vijf
klassen, waarvan de eerste klasse de hoogste
lonen heeft en de vijfde klasse de laagste,
wordt meer en meer een bedreiging van de
betrekkingen tussen de grote steden en de
kleinere gemeenten. Wat de laatste jaren
aanvankelijk slechts als een onbillijkheid
werd beschouwd, wordt thans in vrij snel
tempo weinig minder dan een ramp voor de
bedrijven, die in deze kleinere gemeenten
zijn gevestigd.
De lagere lonen en salarissen in kleine
plaatsen worden sinds jaar en dag gemoti
veerd met de opvatting, dat in deze ge
meenten het levensonderhoud goedkoper zou
zijn dan in de steden. Reeds vaak is aan
getoond, dat dit geenszins het geval is en
dat daarentegen in vele opzichten het tegen
overgestelde kan worden gecontrateerd. Wel
zijn in de kleine gemeenten doorgaans de
huren en het bouwterrein goedkoper, maar
daar staat tegenover dat de andere zaken
vaak niet voordeliger zijn dan in de steden
en meermalen zelfs duurder.
Dat alles is bekend genoeg en de ene
politicus na de andere betoogt, dat de classi
ficatie dient te worden afgeschaft, maar tot
nu toe heeft dit de ambtelijke onaandoenlijk
heid van de regeringsmachine niet kunnen
verstoren.
De laatste paar jaar begint zich nog een
ander gevolg van deze classificatie te ge
voelen. Onder invloed van het nijpende te
kort aan arbeidskrachten gaan de indus-
strieën in de grote steden er steeds meer toe
over arbeiders aan te trekken uit veraf ge
legen plaatsen. Dank zij de autobus is dat
tegenwoordig al te gemakkelijk en ook in
onze omgeving is dit vervoer niet meer
vreemd. Vroeger vormde de afstand een in
dit opzicht onoverbrugbare hindernis tussen
de dorpen en de steden, doch afstanden
hebben thans geen betekenis meer.
De behoefte aan arbeidskrachten is zo
groot geworden, dat de ondernemingen trou
wens zonder bezwaar belangrijke sommen
uitgeven voor de aanvoer van arbeidskrach
ten. Dit geldt zowel voor geschoold perso
neel voor de metaal- en de houtnijverheid
als voor meisjes voor textielfabrieken, voor
het inpakken van bonbons, biscuits, enz.
Het tekort aan personeel is immers reeds zo
nijpend, dat in de winkels sommige produk-
ten niet kunnen worden geleverd, niet omdat
de producten er niet zouden zijn, of omdat
de handel voorraden achter zou houden,
maar doordat er eenvudig geen personeel
is voor de verpakking en de verzending.
Dit heeft een versterkte wegzuiging ver
oorzaakt van de arbeidsreserve van het
platteland. Vooral de jongeren nemen graag
werk in andere plaatsen aan, temeer omdat
zij daardoor een beter loon kunnen verdie
nen. Zij wonen b.v. in een gemeente van de
vijfde klasse, maar worden met een autobus
elke dag gehaald en gebracht en vinden
werk in een plaats, waar zij in de eerste of
tweede loonklasse vallen.
Daarentegen mogen de werkgevers in de
plaats waar zij wonen op grond van de
collectieve arbeidsovereenkomsten geen ho
gere lonen betalen dan voor hun gemeente
geldt. De plaatselijke werkgevers moeten dus
lijdelijk toezien, dat hun personeel wordt
weggekocht door stedelijke bedrijven, terwijl
zij niet eens mogen trachten hun mensen te
behouden door dezelfde lonen te bieden.
Vooral in het westen van het land met
Zijn enorme industriële centra neemt dit
proces een zodanige omvang aan, dat de
arbeidsvoorziening ten plattenlande er ge
heel door wordt gedesorganiseerd. Alleen de
opheffing van de gemeente-classificatie en
daarnaast woningbouw in dorpen zou deze
ontwikkeling kunnen tegengaan.
Als men onder de huidige omstandigheden
op het platteland mensen in de plaatselijke
bedrijven aan het werk wil houden, moeten
dikwijls zwarte lonen betaald worden, die
van de gehele classificatie een bespotting
maken. Daarom zou het heel wat beter zijn
snel te besluiten tot gelijkstelling van de
gemeenten. Ook zonder de classificatie heb
ben kleine industrieën ten plattelande het
toch al moeilijk genoeg om te concurreren
tegen de industriële reuzen, die door middel
van tarieven en prestatiepremies en allerlei
faciliteiten veel meer aan hun personeel
kunnen bieden.
Waar voor Hemelvaartsdag
de zondagswet van toepassing
is, zijn donderdag a.s. alle
winkels gesloten.
Het is niet onder stoelen of banken te steken en dat is de
laatste paar jaar ook niet gebeurd: er is een probleem
Tholen. Een probleem waardoor men de, overigens totaal
onbekende, toekomst in ons gebied niet rooskleurig toegemoet
ziet. Het probleem is, dat die toekomst geen voldoende
perspectief biedt aan onze nijvere bevolking. Het probleem
is, dat in de toekomst lang niet al die goedwillende handen
werk zullen vinden in eigen omgeving, zoals het heden
al duidelijk doet blijken.
Hoe pakken we nu dit probleem aan?
Door onze mensen weg te sturen naar industriecentra elders
Door ze tot emigreren te stimuleren? Door een maar zeer
gedeeltelijke en tijdelijke oplossing van het probleem: de
Herverkaveling
Of door de veel positiever oplossing van dat probleem: aan
trekking van industrie voor mannen, dan wel of nog
beter het bevorderen van initiatieven uit eigen streek.
Zó zien velen de oplossing van het probleem Tholen. Wan
neer dat het geval is, zal daaraan hard gewerkt dienen te
worden. De tijd is er nog rijp voor. De hoogconjunctuur
staat aan het toppunt. De stilstand nabij, de achteruitgang
waarschijnlijk in het verschiet.
Wat is Uw mening over deze (industrie)oplossing voor het
probleem Tholen
Deze vraag hebben we voorgelegd aan een tiental van onze
eilandbewoners of vroegere eilandbewoners. Mensen met
een verschillende levensovertuiging, met een verschillend
beroep of werkkring, werknemers en werkgevers, een predi
kant, een notaris, een huisvrouw, een sociaal werkster, een
arbeider, inwoners, die ten opzichte van de hier genoemde
oplossing van het Thoolse probleem misschien allemaal een
verschillende mening hebben, ja vrijwel zeker verschillen
over de gevolgen van eventuele industrie. Hoe die mening is
kunnen we in de volgende weken lezen. Met U zijn we
daarnaar zeer benieuwd
ONZE WENS NIET
Wensen we hier op Tholen al ware
dat mogelijk eenzelfde groei als Rotter
dam meemaakte. Dat van een dorpje van
vissers bij de samenvloeiing van Rotte en
Maas in 1340 stadsrechten verkreeg en anno
1 januari 1957 een stad is, bruisend van
leven met 723.000 inwoners, maar ook een
stad waarin de mens bang wordt te gaan
verkommeren in een steenwoestijn van hui
zen en fabrieken, zonder de mogelijkheid
van recreatie in de natuur of op het vrije
veld. Al ware dat mogelijk, we zouden het
niet graag wensen.
Of als meer recent voorbeeld het
stadje Delftzijl, dat in de greep van de soda
van een rustig havenstadje, waar de frisse
zeewind kleinsteedse dufheid steeds verdreef,
thans schudt en trilt van energie, waar ze
net doen alsof de schatten in de bodem
zitten, terwijl het bij al dat gejacht toch
slechts gaat om doodgewoon zout. Het nog
kort geleden zo rustige stadje Delftzijl, dat
thans vanwege de soda zichzelf niet meer is.
Nu wordt het geleefd en gestuwd in een
richting die het eigenlijk amper kent, ge
stuwd naar een machtig sodabegrip, zoals
Heerlen en de Staatsmijnen tot één machtig
begrip werden.
Is dat onze wens voor het eiland Tholen?
Tenzij het verleden zich had toege-
Toen de St, Annalandse blokploeg op zaterdag 11 mei de
meeste punten behaalde tijdens de kamp te St. Maartensdijk
tussen de BBers van Poortvliet, Scherpenisse en St. Anna
land en daardoor in aanmerking kwam voor deelname aan
de provinciale BB wedstrijden in Terneuzen, durfde men
nog niet hopen op het resultaat dat zaterdag jl. toch is
behaald en waarmee de vlag van de Thoolse BBkring Z 5
bijzonder hoog werd gehouden.
Het behaalde mooie resultaat werd gewaardeerd door het
in ontvangst nemen van de wisselbeker uit handen van de
commissaris der koningin.
WAT GOEDE OEFENING
EN GOEDE LEIDING VERMAG
Aan deze provinciale BB wedstrijden in
Terneuzen werd door bijna 500 BBers uit de
gehele provincie deelgenomen. In het alge
meen was het optreden van de verschillen
de ploegen uitstekend en het „baas boven
baas" viel dan ook om de drommel niet mee.
De Sint-Annalandse blokploeg onder leiding
van de heer L. J. van Popering kwam even
wel uitstekend voor de dag, want naast het
mooie succes van de BB Terneuzen-Sluiskil,
die op twee van de vier uitgeloofde wissel
bekers beslag wist te leggen, won eertge-
noemde ploeg de door de commissaris der
Koningin beschikbaar gestelde wisselbeker.
Onder dit grote aantal deelnemers waren 9
blokploegen, 11 mobiele geneeskundige
teams, 8 reddings- en 8 mobilofoonploegen.
Een blokploeg bestaat normaal uit 20 man,
maar bij rampen wordt op niet meer dan 12
man gerekend, zodat de blokploegen in Ter
neuzen 12 man sterk waren. Hoewel het bij
deze wedstrijd een normale oefening gold,
was het voor het merendeel der aanwezigen
een vreemde omgeving en het niet „op eigen
terrein spelen" is toch altijd een zekere
handicap." Het hinderde de Sint-Anna
landse blokploeg helemaal niet. De oefening
werd zodanig uitgevoerd, dat ze de 1ste
prijs met 77 punten behaalde en daarmee
genoemde wisselbeker plus een medaille.
Daarnaast behaalde de mobilofoonploeg uit
Tholen de 2e prijs, een medaille, met 162
punten.
De Sint-Annalandse blokploeg bestond
uit de volgende 12 leden:
L. J. van Popering, blokhoofd
P. I. den Haan, plv. blokhoofd
G. Duijzer, melder
J. L. Duijzer Mzn, Rina Slager, Cor
Overbeeke: E.H.B.O.ers
Jan Vroegop, L. C. Goedegebuure JLzn
en A. de Wit: redders
A. A. Goedegebuure Lzn, L. van Dijke
en L. Bruijnzeel: brandwachters.
schroeid, zoals een geweten, wat zouden we
heimwee krijgen naar de wijde polders, het
wuivende graan, de rustige dijken, heimwee
misschien dan ook nog... naar het huidige
probleem Tholen.
Maar dit zijn uitersten. Er is ook nog
een andere een tussenweg. Omdat we
niet allen uit en zeker niet van een blik óp
de wijde polders kunnen leven en geen
boterham kopen van een wandeling op de
rustige dijken. De rust kan ook té groot zijn.
En op ons eiland is de rust te groot, zodat
niet al haar inwoners in de noodzakelijke
levensbehoefte kunnen voorzien. En daarom
is daar toch dat probleem, dat om een op
lossing vraagt.
Een oplossing die, zoals gezegd, door
velen wordt gezien door versteviging van
industrie. We behoren daartoe zelf ook.
Als het kon zoals wij het wensten: kleinin-
dustrie in het merendeel van onze eilandge
meenten, uitgroeiend tot bedrijven van ten
hoogste 150 man. Met daarnaast een nadere
intensivering van de landbouw (tuinbouw).
Dat was de oplossing van het probleem.
Stel dat dit het geval zou zijn. Wat zijn dan
de gevolgen voor werknemer, werkgever,
wat zijn de gevolgen in geestelijk, maat
schappelijk en economisch opzicht. Zelf
hebben we al een en andermaal over het
probleem Tholen geschreven. Nu willen we
graag eens anderen aan het woord laten.
Dit gebeurt in de komende weken. Onder
staande personen zullen in de geplaatste
volgorde hun mening over „Tholen en zijn
toekomst" weergeven. We hopen dat er bij
al onze lezers grote belangstelling voor is.
We wekken U zelfs op, om door reacties
Uw instemming te betuigen of daarop kri
tiek te leveren. Zendt ons dan Uw reactie
toe en in een volgend nummer zal het, voor
zien van de opmerkingen van de schrijver
van het bewuste artikel in een speciale ru
briek worden opgenomen onder de titel...
„Reacties op „Tholen en zijn toekomst.""
Wie hieraan dan zo al hun welwillende
medewerking zullen verlenen? Het zijn de
dames en heren:
E. PH. NIEUWKERK, banketfabrikant
te Poortvliet.
J. VAN DEN BOS, burgemeester van
St. Annaland.
C. J. MOERLAND te Stavenisse, voor
zitter van de Alg. Ned. Agr. Bond,
afd. Tholen.
W. L. BLINDENBACH, notaris te St.
Maartensdijk.
Mevrouw G. J. E. LABAN-WOLFENS-
BERGER te Tholen, presidente van de
Christen Vrouwenbond, aldaar.
Ir. M. A. GEUZE, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, voorzitter
van de Z.L.M., te Poortvliet.
W. M. EINDHOUT, voorzitter Chr.
Landarbeidersbond te Tholen.
Ds. A. BREURE, Ned. Herv. predikant
te Oud-Vossemeer.
Mej. A. PALING, maatschappelijk en
sociaal werkster, Scherpenisse.
Drs. A, H. PAAPE, Soc. wetenschappen,
te Amsterdam.
Deze bij de meeste lezers welbekende
dames en heren vragen in de komende we
ken Uw bijzondere aandacht voor hun me
ning over „Tholen en zijn toekomst".
Een gevaar voor het platteland
Wat is uw mening over het Thoolse probleem
De gemeente Tholen bouwt 32 woningwet
woningen aan Deurloostraat en Grintweg
Voor de balie
Samenwerking tussen kerken t.o.v. bid- en
dankdagen.
Het ontstaan van hagelbuien
Rundveepremiekeuringen
De wisselbeker van de Commissaris voor de
Thoolse BB-kring
(Liefde kweekt bloemen in 't hart; lijden wiedt er het onkruid uit.)
AMATEUR KAN GELEERDE
HELPEN.
van onze weerkundige medewerker)
De zomer is de tijd waarin de tempe
ratuur de hoogste stand van het jaar bereikt
(Althans, waneer de omstandigheden niet
zo abnormaal zijn als in de seizoenen van
1954 en 1956, toen het eerder leek alsof
we midden in de herfst waren beland).
Warm tot zeer warm weer brengt met
zich mee de ontwikeling van onweersbuien,
wanneer bepaalde voorwaarden met be
treking tot temperatuurverdeling in de ho
gere luchtlagen en vochtigheid vervuld zijn.
Niet zelden gaan zware onweersbuien in
de zomermaanden vergezeld van dikke ha
gelstenen, die een verwoestende uitwerking
kunnen hebben op groenten en fruit.
In vroegere jaren vond men een ver
klaring van het ontstaan van deze stenen,
die soms de afmetingen van een vuist kun
nen bereiken, niet erg moeilijk.
De temperatuur in de bovenste étages van
een onweerswolk is zo laag, dat een korrel
sneeuw of ijs ontstaat, die al vallende in de
buienwolk door afzetten en bevriezen van
waterdamp op de eenmaal gevormde korrel,
geleidelijk groeit. In een bui bevinden zich
naast dalende ook stijgende luchtstromingen.
Doordat de hagelstenen zich nu eens in een
opstijgende stroming, dan weer in een dalen
de bevindt, kan het oponthoud in de wolk
zo lang duren, dat het in 't begin nog kleine
steentje zich ontwikkelt tot een steen van
formaat, ja mogelijk tot een brok ijs.
In latere jaren bleek de hierboven ge
noemde theorie niet in alle opzichten te vol
doen. Het waren de Engelse geleerden Lud-
lam en Mason die een h.i. betere theorie
opstelden, welke het voorkomen van hagel
en onweer op meer bevredigende wijze ver
klaarde. Een theorie is echter nog maar een
theorie. Garantie dat het neerslagproces in-
Het blokhoofd van St. Annaland de heer L. J. Popering ontving uit handen
van de commissaris der koningin in de provincie Zeeland, jhr. mr. A. F. C.
de Casembroot de door deze beschikbaar gestelde wisselbeker en een
medaille met een felicitatie en de woorden: „Ik vind het prettig dat de
beker naar het land van Tholen gaat, waar m'n voorouders geboren zijn."
Voor dit jaar is dus de kring Tholen Z 5 eigenaar van deze beker,
waarmee we haar eveneens feliciteren.
derdaad op de aangegeven wijze plaats
vindt, is er niet. Men kan zijn ideeën alleen
toetsen met behulp van waarnemingen in
de praktijk, wat de heren Ludlam en Mason
op het ogenblik dan ook ijverig doen. Uit
een voorlopig onderzoek is gebleken dat de
practijk niet in alle gevallen overeenstemde
met de theorie (waarop wij hier uiteraard
niet dieper ingaan), waaruit de conclusie
getrokken kan worden, dat men het pro
bleem van de vorming van grote hagelste
nen nog niet volledig dóór heeft. Overigens
is 't wel een beetje voorbarig om nu al
de staf te breken over de nieuwere Engelse
ideeën, omdat het aantal waarnemingen op
de grond nog zeer gering is. Men is dus
nog lang niet zover, dat er een begin ge
maakt kan worden met een waarschuwings
dienst tegen vernielende hagel, laat staan
met het ter hand nemen met de bestrijding
ervan. Voordat dit ideaal bereikt zal zijn,
moeten er nog vele studies gemaakt wor
den en is het noodzakelijk, dat de amateur
(landbouwer, tuinier of ieder ander) zich
beschikbaar stelt voor het doen van waar
nemingen. Wat men doen moet? Wanneer
er ergens dikke hagel valt, verdient het
aanbeveling de gevallen steen te meten
(doorsnee), de vorm op te tekenen, te ver
melden of ze al of niet doorzichtig is en
eventueel het gewicht vast te stellen.
Er is in ons land een werkgroep .Wolken
en Onweders", onder auspiciën van de
Nederlandse Vereniging voor Weer- en
Sterrekunde, die deze waarnemingen verza
melt. Het wordt zeer op prijs gesteld wan
neer er telefonisch of schriftelijk mededeling
wordt gedaan over zware hagelval, waar
die ook valt in ons land.
Het adres is: H.D.A. Mispelblom Beyer,
Dorpsstraat 17, Warmond Z.H. Telefoon
K 1711 319.
Bewaar dit adres en maak er t.z.t. ge
bruik van. Bedenk, dat de wetenschap er
mee gediend is en dat U misschien onbewust
een steentje bijdraagt tot de oplosing van
een zeer moeilijk probleem: het tegengaan
van hagelschade.
In Zwitserland en Frankrijk dacht men er
te zijn door de wolken met kanonnen te be
schieten. In ons land en ook in Engeland
is men nuchterder. Zolang het neerslagpro
ces niet tot in alle onderdelen doorgrond is,
waagt men zich niet aan experimenten, die
bij voorbaat tot misluking zijn gedoemd.
(Nadruk verboden)
DOKTERSDIENSTEN
OP ZONDAG
dr. P. J. Duinker, Tholen, tel. 40.
dr. H. Menger, St. Filipsland, tel. 20.
HOOGWATER
in de week van 26 mei tot en met 1 juni
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
1.21
2.04
2.40
3.15
3.54
4.35
5.13
13.44
14.22
14.56
15.44
16.11
16.50
17.35
woensdag 29 mei nieuwemaan te 12.38 uur
BEKENDMAKING
Burgemeester en wethouders van Tholen
maken bekend, dat door de Raad in zijn
heden gehouden vergadering is vastgesteld
ds „Verordening, houdende voorschriften
betreffende het in exploitatie brengen van
bouwterreinen."
Tholen, 21 mei 1957
Burgemeester en wethouders voorn.
