WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FIIIPSLAND
De Vorstin der lage landen.
Verkeersongevallen op Paasmaandag
Kapitale boerderij „Bleijendaal"
van dhr. Brooijmans uitgebrand.
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Het Parlementair Overzicht
Eerste Kamer wil ruimere
echtscheidingsgrond.
Hel neurosensanatorium te Halsleren geopend.
Bewaring in Scheveningse gevangenis wordt verscherpt.
De redactie legt U deze week voor:
Een zware taak en grote
verantwoordelijkheid
rusten op haar schouders.
Woonhuis bleef gespaard.
13e jaargang no. 23
26 april 1957
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redactie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.35 per kwartaal
franko p.p. 1.85 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25
Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen
De ontvluchtingspoging van ,,de
zwarte ruiter" heeft ook de Eerste
Kamer bezig gehouden. Deze be
ruchte misdadiger heeft namelijk de
Scheveningse gevangenis enige da
gen voor de behandeling van de
justitiebegroting verlaten. Er was
dus alle reden voor de Senatoren om
dit actuele probleem aan te snijden.
Men kan niet zeggen dat zij van
streek waren door deze geslaagde
ontvluchtingspoging, want alle spre
kers bij dit begrotingshoofdstuk heb
ben met nadruk verklaard dat het
gevangenissysteem niet veranderd
mag worden. In 1950 is de nieuwe
beginselenwet voor het gevangenis
wezen van kracht geworden. Daar
door worden de gevangenen niet al
leen menselijker behandeld, maar te
gelijk wordt gepoogd de delinquenten
als goede burgers aan de maatschap
pij terug te geven. Het gevangenis
wezen is dus gemoderniseerd. De
Eerste Kamer wil daarvan niet af
stappen, al begreep zij wel dat ont
snappingen zo veel mogelijk moeten
worden voorkomen. Hoe menselijk
het nieuwe systeem dan ook moge
zijn, het is nog altijd geen pretje om
gevangene te zijn.
Het was goed gezien van minister
Samkalden om dit punt, dat de ge
moederen zo bezig houdt, direct te
beantwoorden. De meeste Senatoren
hebben de bewindsman van justitie
lof gebracht voor het feit dat hij zich
persoonlijk van de ontsnapping op
de hoogte heeft gesteld. Minister
Samkalden zeide dit niet gedaan te
hebben om een goede beurt bij de
pers te maken, doch om spoedig te
kunnen vaststellen of het gevange
nispersoneel schuldig is aan deze
ontsnapping. Het is ongewenst, zo
zeide hij, het personeel te lang over
deze vraag in het ongewisse te laten.
Naar zijn mening treft het personeel
geen blaam. Deze uitspraak meende
hij met gerustheid te kunnen doen.
Dat de ontvluchting mogelijk was is
vooral te wijten aan de omstandig
heid dat er in de Scheveningse ge
vangenis verscheidene inrichtingen
zijn ondergebracht. Zo kennen we
daar o.a. de gewone strafgevangenis,
een Huis van Bewaring en een asyl
voor psychopaten. Deze verschillen
de inrichtingen hebben verschillende
voorzieningen gemeen. Er bestaat
dus over en weer contact. Voor de
beveiliging schept dit grote moeilijk
heden.
De zwarte ruiter werd geplaatst in
de centrale penitentiaire inrichting
omdat zijn geestestoestand na de
veroordeling in eerste instantie zeer
verslechterde. Zelfs is hij enige tijd
in een rijkskrankzinnigeninrichting
ondergebracht. Zijn overbrenging
naar Scheveningen geschiedde op
advies van de bevoegde medische
autoriteiten. Natuurlijk zijn er maat
regelen genomen om dergelijke ont
snappingen zoveel mogelijk te voor
komen. Minister Samkalden deelde
mede dat er een uitgebreid onder
zoek in de cellen heeft plaats gehad
naar verboden voorwerpen. Alle
cellen zijn dus „schoongeveegd".
Voor deze grote actie is personeel
van andere gevangenissen en gestich
ten ingeschakeld. Bovendien krijgt
de Scheveningse gevangenis een bui
tenbewaking, waardoor de ontsnap
pingsmogelijkheden uiteraard zeer
verkleind worden. Ook de interne
beveiliging wordt verscherpt. Ieder
gesticht in deze gevangenis krijgt zijn
eigen bewaking.
BENOEMING
De daden van een minister wor
den met argusogen gevolgd. Zelfs
minder belangrijke benoemingen ont
snappen niet aan de aandacht van
de Parlementsleden. Zo werd in de
Eerste Kamer gevraagd waarom er
bij de rechtbank te Amsterdam een
griffier werd benoemd buiten de
voordracht om. De nieuwe griffier
was n.l. de tweede secretaris van de
k.v.p., die nimmer een functie bij de
rechterlijke macht had vervuld. Deze
persoonlijke mening van de heer Die
penhorst. Maar ook sprekers van
andere fracties drongen aan op een
oplosing voor dit probleem, dat al
jaren actueel is. Zo zeide de heer
Witteman dat er een andere grond
voor echtscheiding moet komen ,bijv.
liederlijk gedrag of tegennatuurlijke
ontucht. Volgens de mening van de
k.v.p.-senator zou daardoor het aan
tal echtscheidingen toch niet groter
worden. De liberale afgevaardigde,
de heer De Vos van Steenwijk, vond
dat ongeneeeslijke krankzinnigheid
ook als echtscheidingsgrond moet
worden erkend. De katholieke socia
list, de heer Cammelbeeck, meende
dat de katholieke kerk zich niet ver
zet tegen verruiming van de echt
scheidingsgrond. Overspel als enige
grond tot echtscheiding vond de heer
vraag was gesteld bij de schriftelijke 9rona r°r ecniscneiamg vona ae neer
Hpf wns HuidHiik dat eon Cammelbeeck huichelachtig. Wat dit
moeilijke probleem betreft neemt de
stukken. Het was duidelijk dat een
aantal Kamerleden vreesde dat in
deze zaak naar een bepaalde partij
of persoon een politiek balletje was
toegeworpen. Minister Samkalden
begreep dat deze kleine zaken soms
hoogst belangrijk kunnen zijn. Hij is
uitvoerig op de aangelegenheid inge
gaan. Het ging er om iemand te krij
gen met grote organisatorische kwa
liteiten, zo zeide hij, want deze zijn
bij zo'n grote rechtbank een vereiste.
Ook op de aanbeveling van de recht
bank kwam iemand voor zonder er
varing bij de rechterlijke macht. De
ze kandidaat was afkomstig uit het
bedrijfsleven. Bij alle bestaande kan
didaten was er echter twijfel of zij
wel over voldoende bekwaamheid
beschikten. De minister verklaarde
dat over deze benoeming overleg ge
pleegd was met de president van de
rechtbank.
ECHTSCHEIDINGEN
Een van de belangrijkste punten
in dit justitiedebat was de echtschei
ding. De a.r.-hoogleraar prof. Die
penhorst wenste voor dit probleem
een staatscommissie in het leven te
roepen. De huidige situatie, dat men
alleen kan scheiden op grond van
overspel, vond hij onbevredigend.
Een der partijen blijkt in de practijk
zich dan te bedienen van „de grote
leugen" door de schuld op zich te
Dat was ongetwijfeld
nemen.
een
Eerste Kamer een „soepeler" stand
punt in dan de Tweede Kamer, waar
in de k.v.p., en de a.r. niet veel voe
len voor uitbreiding van de echt
scheidingsgronden. Bij de k.v.p. gaan
zelfs stemmen op om deze kwestie
te koppelen aan het nieuwe burger
lijk wetboek. Daar moet de echt
scheiding in worden geregeld. Geen
nieuw B.W. als men makkelijker
kan scheiden, zo kan men in de
Tweede Kamer horen zeggen. Dit
geluid heeft men dus in de Eerste
Kamer niet gehoord.
Wat de voetbalpool betreft is er
ook al enig verschil van mening
tussen de beide Kamers der Staten-
Generaal. Het was opvallend dat
Prof. De Grooth (lib.) de K.N.V.B.-
pool onmiddelijk wil laten stopzetten,
omdat deze strijdig is met de wet.
Hij vond het onjuist dat de voetbal
bond de gelegenheid kreeg zijn pool
eerst netjes te organiseren. Dat
noemde de heer De Grooth „service
aan de misdadiger". De Heerlense
kantonrechter, Jhr. Van Meeuwen
(k.v.p.) hoopte dat de pool zal mo
gen doorwerken totdat de Hoge
Raad heeft uitgemaakt of deze al
of niet strijdig met de wet is. Hij wil
dus het oordeel in hoogste instantie
afwachten.
(nadruk verboden)
genomen patient de voor hem noodzakelijke
nieuwe levenshouding te doen vinden.
Dr. Piebenga wees op het in de laatste
tientallen jaren sterk toegenomen neurose
probleem en hoe het arbeidsverzuim voor
een belangrijk deel aan stoornissen daarvan
moet worden toegeschreven. Door de ge
compliceerdheid en de gejaagdheid van het
leven is de intensiteit van deze volksziekte
zeer toegenomen en vraagt dringend om een
oplossing. Dr. Piebenga begroette met grote
ingenomenheid de opening van dit sanato
rium en vond het zeer belangrijk dat ,.De
Viersprong" aan goede eisen voldoet omdat
bij stichting van meerdere dergelijke sana
toria van de hier opgedane ervaringen kan
worden geprofiteerd.
Bovendien vond spreker het van onschat
bare waarde, dat men voorzover nodig, kan
terugvallen op „Vrederust" met haar tien
tallen jaren ervaring. Hij zag door een
mogelijke uitwisseling van personeel ook een
kans om de aantrekkelijkheid van het be
roep van verpleegster en verpleger te doen
toenemen. Evenals de instrumenten voor de
chirurg onmisbaar zijn, even onmisbaar is
verplegend personeel voor het werk van de
psychiater.
Onze Koningin jarig
Ruimere echtscheidingsgrond
Neurosen-sanatorium te Halsteren geopend
Verkeersongevallen op Paasmaandag
Kapitale boerderij te St. Annaland afgebrand
Waterleiding in de Weihoek
Hij wenste het bestuur gelijk met dit
nieuwe werk en hoopte dat het tot zegen
zou zijn.
De voorzitter dankte de burgemeester en
wethouders van Halsteren voor hun mede
werking en als blijk van die waardering
werden enkele hertjes voor het op het land
goed „De Beek" in te richten hertenkamp
toegezegd.
Daarna begaf men zich naar „De Vier
sprong", waar op de brede toegangstrap de
twee kinderen van dr Zitman, Maaike en
Frans, de sleutel overhandigden aan dr
Piebenga die de officiële opening verrichtte.
Na bezichtiging van het gebouw werd velen
de gelegenheid gegeven in de Oude Kerk
het bestuur en de geneesheer te feliciteren
met deze mooie inrichting, waarvan we met
de sprekers hopen, dat het voor velen een
middel tot beterschap en dus tot zegen zal
zijn.
Bijna onhoorbaar zoemend staat een grote,
prachtige zwart glanzende auto voor het
paleis Soestdijk, waar de koninklijke familie
verblijf houdt. Hare Majesteit daalt de trap
pen af, neemt plaats, portieren klappen en
weg zoeft de wagen met neerlands vorstin
in de richting van een plaats waar haar
taak roept.
Dat kan elke plaats in Nederland zijn,
ja zelfs daarbuiten, want de taak van Hare
Majesteit is veel omvattend. Als regerend
vorstin stelt zij er prijs op acte de présence
te geven, overal waar iets belangrijks plaats
vindt. Hiermede toont zij overduidelijk hoe
zeer haar wel en wee van land en volk ter
harte gaat. Nederland mag zich gelukkig
prijzen een vorstin te hebben, die zich on
verbrekelijk verbonden weet met haar volk,
ja zich er één mee voelt en dit ook laat
blijken bij elke gelegenheid die zich voor
doet. Haar representatieve taak is hierdoor
veelomvattend en vergt zeer veel tijd.
Daarnaast heeft Hare Majesteit haar uit
gebreide werkzaamheden als regerend vor
stin, namelijk alles wat de staatszaken be
treft. Veel conferenties, bestuderen van
stukken en alles wat daar verder mee te
maken heeft. Een zware taak met grote
verantwoordelijkheid, die een groot deel van
haar dag eist.
Daar blijft het echter niet bij, want
regelmatig ontvangt H.M. personen in audi
ëntie. Het betreft hier landgenoten en vreem
delingen uit alle rangen en standen die met
H.M. een of andere kwestie wensen te
bespreken en hiertoe een verzoek hebben
ingediend. Zo bezoeken haar duizenden per
jaar.
GEZIN HOBBY
Op deze manier, zo belast met werk, is
H.M. genoodzaakt haar dag volgens plan
in te delen. Maar er is nog meer. Ónze
koningin is ook moeder van een gezin en
deze positie vat zij hoog en serieus op.
„Mijn gezin is mijn hobby," heeft zij eens
gezegd en dit spreekt boekdelen.
Het is wonderlijk, hoe H.M. naast haar
zo buitengewoon drukke en haar bijna ge
heel in beslag nemende werkzaamheden en
taken, toch nog altijd kans ziet voldoende
tijd te vinden voor het gezinsleven. In haar
Ook op ons eiland is het op Paasmaandag niet zonder verkeersongelukken
afgelopen. Het waren er twee, beide in de gemeente Sint-Maartensdijk.
In de namiddag stond het dochtertje van dhr. Dorst uit Stavenisse in de
Woudhoek naar het voetballen te kijken. Toen ze de rijweg overstak om terug
te gaan naar het fietspad kwam ze in botsing met de auto, bestuurd door bakker
Moerland uit Scherpenisse, die het meisje plotseling zag overgaan. Door scherp
afremmen werd een harde botsing voorkomen, al was het nog een flinke klap,
die het ergste deed vermoeden. Maar het meisje is er gelukkig met lichte ver
wondingen aan het hoofd goed afgekomen.
Minder goed liep het af met de motorrijder I. Wielaard uit Stavenisse, die
even voorbij de Woudhoek bij de aansluiting van de nieuwe rondweg uit de
bocht raakte en daarbij tegen een lichtmast van de PZEM aanbotste.
De botsing was zo hevig, dat de motorrijder naast inwendige kneuzingen een
dubbele beenbreuk opliep. Na door dokter Smit te zijn verbonden, moest hij ter
verdere behandeling in het ziekenhuis te Bergen op Zoom worden opgenomen.
Naar later nog vernomen is, was de toestand van het slachtoffer aanvankelijk
vrij ernstig.
gezin is zij de moeder en vrouw, waarom
allen zich scharen, die de gezelligheid en de
sfeer brengt, zoals dat in elk goed gezin het
geval is. Dit is haar mogelijk, doordat zij
elk vrij uurtje besteedt en waarin zij ver
kwikking en ontspanning vindt, omdat dit
gezinsleven zo anders is, zo los staat, van
haar dagelijkse werkzaamheden.
Nederland mag zich gelukkig prijzen met
een vorstin, die kans ziet naast hoogste
gezagdraagster in den lande, tevens een
goede moeder en echtgenote te zijn, een
vrouw, wier gehele leven en werken gewijd
is aan haar land, volk en gezin, waarbij zij
zichzelf volkomen wegcijfert. Het is niet
verwonderlijk, dat ons gehele volk dit naar
waarde weet te schatten en meeleeft met de
belangrijkste gebeurtenissen in het vorstelijk
gezin. Een feestdag daar is een feestdag
voor het gehele volk. waarmee het oranje
huis zo nauw is verbonden. En zeker de
verjaardag van H.M. de koningin, van
oudsher de koninginnedag, is de grootste
feestdag in den lande. Dan manifesteert zich
de hechte band tussen volk en vorstenhuis,
zoals deze in Nederland bestaat.
Zo ook op deze 30ste april, wanneer wij
gezamenlijk weer de verjaardag van H.M.
vieren. Dan denken we aan deze eerste
vrouw van Nederland en wensen haar nog
vele jaren in geluk en voorspoed temidden
van haar volk.
(Nadruk verboden)
H. M. bezoekt een school in Flevoland.
Koningin Juliana en Prins Bernhard genieten van een
welverdiende vacantie in Oostenrijk.
Enkele weken geleden schreven we uitvoerig over de stichting,
het doel en de inrichting van het neurosen sanatorium „De Vier
sprong" te Halsteren.
Donderdag 18 april jl. werd het sanatorium officieel geopend
door dr, P. J. Piebenga, Hoofdinspecteur voor de Geestelijke
V olksgezondheid.
Vier en vijftig neurosen-patienten zullen in deze prachtige om
gebouwde villa, op dit 2^ ha grote landgoed kunnen worden
opgenomen om herstel te vinden.
Voor deze opening kwam men bijeen in
de Oude Kerk te Halsteren, waar de burge
meester van Oost- en West-Souburg A.H.S.
Stemerding als voorzitter van de Stichting
het openingswoord sprak en daarbij een
bijzonder welkomstwoord richtte tot de heer
C. Philipsse, lid van Ged. Staten van Zee
land. tot het college van burgemeester en
wethouders van Halsteren en tot dr Pie
benga.
Hij wees er op, dat ook deze stichting
zich evenals „Vrederust" wil laten leiden
door de liefde van Christus en om daartoe
de hulp van God over dit werk in te roepen
hij spreker voor in gebed. Vervolgens wees
hij op de voorgeschiedenis van dit sanato
rium, hoe in 1955 de directeur-geneesheer
van „Vrederust" de noodzaak daarvan aan
toonde en hoe reeds een maand daarna werd
besloten tot een aparte stichting en een
apart tehuis onder leiding van dr J. Zitman.
Spreker dankte allen die aan het voorbe
reidend werk hadden bijgedragen en instal
leerde vervolgens dr. Zitman met de woor
den „God zegene U en al Uw medewer
kers in het werk, straks in deze inrichtingen
te verrichten".
Dr Zitman vertelde daarna een en ander
over zijn taak en de inrichting van het
sanatorium, zoals we dat onze lezers enkele
weken geleden meedeelden en wees er op,
dat hij dit sanatorium als een „werkplaats"
wilde zien, waar door middel van de groeps
therapie zal worden getracht de hier op-
Woensdagmiddag 24 april om
streeks kwart over vijf ontdekte de
echtgenote van landbouwer Bart
Brooijmans brand in de 48 meter
lange en 15 meter breede schuur, die
ongeveer 20 meter van het woonhuis
staat.
Daar ze maar alleen op de boerde
rij was, waarschuwde ze ijlings de
dichtsbijzijnde buurman Akkermans,
die het Sint-Annalands postkantoor
belde en via daar de brandweer
alarmeerde.
Vóór deze arriveerde was de heer
Brooijmans zelf ter plaatse hij kwam
luit de Priestermeetpolder) en wist
I z'n personenwagen, twee koeien en
een kalfje nog uit de reeds hevig
brandende schuur te krijgen. Een
poging om ook één van de twee in
het gebouw staande trekkers er nog
uit te rijden werd te gewaagd, toen
al brandende stukken neervielen.
Weinige ogenblikken later stond
de gehele schuur in lichte laaien en
de sterke noordooster deed de vlam
men uitslaan, zodat ook het 20 meter
verder staande woonhuis nog even
in gevaar kwam. Maar dit werd be
zworen door de brandweer, die nadat
ze ter plaatse was gearriveerd onge
looflijk snel water bracht, dank zij
ook de Vlak in de buurt liggende
waterput.
Dat de schuur geheel uitbrandde
was niet meer te voorkomen. Zo
goed als al het landbouwmateriaal,
w.o. twee trekkers, landbouwwagens,
landbouwmachines, tuig, gereed
schap, enz. ging verloren. Het woon
huis liep geen brandschade op. De
oorzaak van de brand is niet bekend.
Een half uur tevoren had de heer B.
nog een trekker in de schuur gere
den, terwijl de brand ook in die om
geving moet zijn ontstaan.
Een aanwijsbare oorzaak is er
evenwel niet.
Zowel gebouw als materiaal was
verzekerd. Nochtans zal het een flin
ke schadepost zijn, nog afgezien van
de vele moeilijkheden die er door het
verlies van de machines en wagens
uit voortvloeien.
De brandweer bleef nog enkele
uren nadat het gevaar was geweken,
waakzaam.
