WEEKBLQD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST. FILIPSLOND Stormramp De overijlde Begrotingsbehandeling ging rakelings langs ons heen De bewaring van aardappelen en uien in nieuwe banen WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT Het Parlementair Overzicht Waarom in Stavenisse een nieuwe haven wordt gevraagd Kamer wacht drukke tijd Zuid- Hollandse en Zeeuwse Eilanden gin~ gen door het oog van de naald ER MOET DIRECT IETS GEBEUREN! lie Jaargang No. 8 7 Januari 1955 Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47 Administratie Oudelandsestr. 9, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407 Abonnementen 1.20 per kwartaal franco p.p. 1.45 incassokosten Prijs per nummer 10 cent Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05 Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur in Tholen aangenomen of moeten daar binnen zijn ,,De parlementaire sneltrein is tot stilstand gekomen", zo heeft de voorzitter der Tweede Kamer, dr. Kortenhorst, in zijn Nieuwjaars- speech gezegd. En hij voegde daar aan toe „zonder déraillementen en zonder al te gevaarlijke schokken en kortsluitingen". In ieder geval is de Kamer er weer in geslaagd om in 54 vergade ringen (37 dag- en 17 avondverga deringen) bijna alle begrotings hoofdstukken af te werken. Alleen de begroting van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen is, door de ziekte van minister Cals, blijven lig gen. In de plaats daarvan zijn ver scheidene belangrijke voorstellen be handeld, zoals de afschaffing van het schoolgeld voor de leerplichtige jeugd, het verbod van vrouwen om arbiter te zijn, verlenging van de wet „toezicht credietwezen", de af schaffing van de minimum-brood prijs, de aankoop van een emigran tenschip, de 6000,loongrens voor de verplichte verzekering, de begroting van de bewindsregeling voor Nieuw-Guinea. Er is dit jaar dus heel wat meer gedaan dan al leen de afhandeling van de begro tingshoofdstukken. En dat terwijl het aantal vergaderperioden kleiner was dan vorig jaar. Toen kwam de Tweede Kamer tussen de derde Dinsdag in September en Kerstmis 68 maal bijeen. Prinsjesdag viel dit jaar op de laatst mogelijke dag en daardoor ging vrij veel tijd verloren. Ieder jaar opnieuw zijn er klach ten over het tempo waarin de ver schillende begrotingen worden be handeld. Klachten, ook van de journalisten, die tot de pijnlijke ont dekking komen dat de voorlichting de dupe dreigt te worden van het overijlde tempo. Hoe kan men nog belangstelling kweken voor het werk van onze volksvertegenwoordi gers als drie begrotingshoofdstuk ken op één dag aan de orde worden gesteld De debatten worden trouw verslagen, maar de arme lezer dreigt te verdrinken in de parlemen taire stof, die soms een volle pa gina in beslag neemt. Steeds opnieuw probeert de Ka mer verandering in haar werkmetho de te brengen maar tot nu toe blij ken al deze pogingen lapwerk te zijn. Dit jaar werd de spreektijd in eerste termijn dus vóór de minis ter aan het woord komt met on geveer 15% ingekort. De replieken daarentegen namen meer tijd dan anders in beslag. Dit alles heeft niet geholpen. Integendeel, het tem po der debatten lag wellicht nog ho ger dan in andere jaren. Ook al wil men niets veranderen aan de wijze der begrotingsbehan deling dan moet het toch nog moge lijk zijn om het „gejakker" te voor komen. Eén der middelen daarvoor is bijv. de vervroeging van Prinsjes dag. Traditioneel valt deze op de derde Dinsdag in September, maar de feiten wijzen uit, dat dit te laat is. Voor de oorlog was dit nog wel een goede datum. Toen waren er ook minder departementen. Een verschuiving van Prinsjesdag zou echter betekenen dat de Rijksbe groting en de Millioenennota eerder gereed moeten zijn, maar dat be hoort ongetwijfeld niet tot de on mogelijkheden. Eén van de moeilijkheden is dat de begrotingsbehandeling het mid del is om het algemene beleid van een minister te bespreken. Dat is veel belangrijker geworden dan de zuivere uitoefening van het budget recht. Over de begrotingscijfers wordt n.l. meestal niet gepraat. De debatten wijzen dit uit. Het was dit jaar een zeldzaamheid, dat minis ter Zijlstra een post van 30.000, moest schrappen die moest dienen voor de subsidiëring van de consu mentenbond. In Duitsland doet men dit an ders. Daar duurt de gehele begro tingsbehandeling niet meer dan 6 a 8 dagen, tegen ruim zeven weken bij ons. Het essentiële verschil tus sen de wijze, waarop in Duitsland en bij ons de begroting wordt be handeld, schuilt hierin, dat daar bijna uitsluitend het financiële as pect van de ontwerpen in behande ling wordt genomen. Over het al gemeen komen de fractievoorzitters in Duitsland er bij de begrotingsbe handeling niet aan te pas. Dit is een zaak van de financiële experts der fracties en van de minister van Fi nanciën. De politieke problemen worden door interpellaties aan de orde gesteld. Voorzitter Korten horst heeft dit alles in zijn afscheids speech verteld. Hij was van mening dat onze Grondwet zich niet zou verzetten tegen deze Duitse proce dure, maar alle tijdwinst ten spijt: hij wilde daar niet aan. „Wij zullen er op blijven prijsstellen de begro tingsbehandeling aan te grijpen als een middel om telkenjare elk onder deel van het Regeringsbeleid te kun nen bespreken en niet alleen de be grotingscijfers". Maar gelukkig was de Kamerpresident nog wel zo nuchter dat hij allerminst wilde be weren, „dat over onze eigen proce dure het laatste woord is gespro ken." Nauwelijks hadden de Tweede Kamerleden hun vergaderzaal ver laten of er brak een brand uit, die gelukkig net op tijd kon worden bedwongen. De gevolgen zouden niet te overzien zijn geweest als dit historische plekje, waar stadhouders en vorsten hebben gedanst, een prooi der vlammen was geworden. Er zal nog hard gewerkt moeten worden om de zaal voor 1 Februari weer in gereedheid te krijgen. Hoewel de schade niet aanzienlijk is, zal het herstel niet eenvoudig zijn. Zo zal er een 10 meter hoge steiger moe ten worden gebouwd om het pla fond weer te kunnen opknappen. Op 1 Februari a.s. zullen de Ka merleden weer bijeenkomen. Wij staan in het derde begrotingsjaar. En dat is altijd een druk jaar. Dan moeten de ministers de oogst bin nenhalen. Het is dan ook te ver wachten dat nog tal van belangrijke wetsontwerpen ingediend zullen worden. Ongeveer Maart zullen de belastingontwerpen komen, terwijl ook het wachten is op voorstellen ter herziening van de Grondwet, de behandeling van het nieuwe Burger lijk Wetboek en de definitieve ouderdomsvoorziening. Al deze ont werpen zullen de Kamer onder hoogspanning doen staan. Tussen 1 Februari en Pasen zal bijna iedere dag worden vergaderd. Minister Cals zal het dan niet gemakkelijk krijgen bij de verdediging van zijn begroting, de televisie-nota en het ontwerp over het kijkgeld. Van de andere onderwerpen, die in deze pe riode aan de orde zullen komen, noe men we de „wet beperking cadeau stelsel", regeling van het kleuter onderwijs, de opheffing van de han delingsonbekwaamheid van de ge huwde vrouw, wijziging van de Lo- terijwet en de Parijse accoorden. Intussen is de Eerste Kamer deze week al weer begonnen. Zij behan delde de financiële verhouding tus sen Rijk en Gemeenten. (Nadruk verboden). voor een definitieve oplossing. Het Delta-plan (algehele afsluiting van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse Zeegaten, met uitzondering van de Schelde en de Nieuwe Waterweg) is zeer radicaal, maar dat gaat be slist te veel tijd vragen. Dit is natuurlijk niet zo eenvou dig, maar wel een levensbelang Is het nu niet mogelijk om op de dij ken een tijdelijke voorziening aan te brengen om het overlopen van het water (waardoor het afkalven der dijken gebeurt) te voorkomen? Daarnaast moeten de dijken op nieuw een radicale inspedtie heb ben en met zeer veel spoed ook aan de waterkant beschermd worden: vooral de herstelde gedeelten. Het is de hoogste tijd Wanneer er een oorlogsdreiging is, dan worden er zeer terecht 1500 millioen gulden per jaar voor de fensie-doeleinden uitgetrokken, maar de oorlogsdreiging van onze vijand nummer 1 (het water) is momen teel de eerste en directe dreiging. Alles en iedereen moet van deze reëele dreiging worden doordron gen." De directie besluit: „De hoge waterstand van 23 December (zon der springvloedheeft bewezen, dat onze dijken het bij een herha ling zeer waarschijnlijk niet zullen houden. Bij elke windstoot, bij elk bericht van onze waarschuwings- Achteraf bekeken is een tweede stormramp op het nippertje langs ons land gegaan. Meer dan de meeste mensen in ons land bevroed den, was de toestand op de 22e en 23e December van het vorige jaar critiek. Het feit, dat b.v. de Bies- bosch weer vrijwel geheel onder-t gelopen is, accentueert de ernst van de toestand. Het is misschien te danken geweest aan de omstandig heid, dat vele honderden dijkwach- ters, B.B-ers, militairen en vrijwil ligers in de meest critieke uren aan wezig waren op de bedreigde plaat sen, en het gevaar voor dijkdoor braken onmiddellijk konden door gegeven, dat ons land aan 'n tweede ramp ontkwam. En wanneer nu de balans opgemaakt wordt van de di verse situaties, dan staat wel vast, dat de dijken nog niet in een dus danige toestand verkeren, dat theo retisch het gevaar voor doorbraken bij zeer zware stormen voor 99% uitgesloten is. De directie der A. Hooimeijer en Zonen N.V. te Barendrecht heeft in een schrijven aan het „Nieuwsblad voor de Hoeksche Waard en IJssel- monde" uiteengezet, dat vele dijken het op het nippertje hebben gehou den en anderen bezweken zijn. De meeste dijken zijn wéér ernstig be schadigd en verzwakt. De directie schrijft dan verder: „Alle inwoners van Zuid-West- Nederland zijn doordrongen van 't feit, dat onze Regering, onze Mi nister van Waterstaat serieuze plan nen bestudeert en laat bestuderen dienst over zware storm of zeer zware storm gaan de rillingen over de ruggen van de mensen in de be dreigde gebieden. Dit kan en mag niet voortduren. Wanneer er finan ciële bezwaren moeten worden over wonnen, dan moet dit met inzet van alle krachten in ons hele volk di rect gebeuren. Dat onze bekwame dijkenbouwers het kunnen is bewe zen. Laten wij aanpakken, nu het nog kan Tot zover de brief van de direc tie van Hooimeijer uit Barendrecht, een bedrijf, dat in de ramp van Febr. 1953 hef zwaarste werd ge troffen. Deze directie heeft dus zeer wel recht van spreken. En het is daarom goed, dat wij de land genoten in de andere provincies hierop attent maken. De toestand is op 23 Dec. erger geweest, dan men heeft willen erkennen. Velen van ons hebben de volle ernst niet geweten. Het is noodzakelijk, dat op dit alles nog eens het licht valt. Er was in het Oudejaarsnummer nog net ruimte genoeg en tijd voor een samenvat ting van het raadsbesluit, hetwelk door de gemeenteraad van Stavenisse op 29 Dec. 1954 unaniem werd genomen naar aanlei ding van het voorstel van het dag. bestuur tot demping van de bestaande en aanleg van een nieuwe haven. Dit voorstel vormde het enige agendapunt van deze spoedeisende raadsvergadering. Maar dan toch een uitermate belangrijk punt. Naar onze mening zo belangrijk, dat we het niet bij de beknopte weergave in het vorig nummer mogen laten. Het besluit zelve hebben we volledig weergegeven. Het was dus een verzoek aan de Minister van Verkeer en Waterstaat op de meest korte termijn en van rijkswege de bestaande haven in deze gemeente te dempen, na tevoren in de Noord-westelijke hoek van de Margarethapolder een nieuwe haven te hebben aangelegd. De raadsleden hadden reeds tevoren een 'oelichting op dit voorstel thuis gekregen. Uit die toelichting het volgende: Door demping van de bestaande haven met havengeul zal een belangrijke aan winst van landbouwgrond kunnen worden verkregen, nadat een gedeelte voor de aanleg van een speelterrein e.d. zal zijn benut. Deze demping zal een aanwinst van plm. 2,31 ha bouwland betekenen, terwijl de inmiddels elders in de gemeente voor de aanleg van een speelterrein e.d. geprojec teerde grond, ter grootte van plm. 2 ha voor de landbouw behouden zal kunnen blijven. De aanleg van de nieuwe haven met ha venterreinen betekent mitsdien een aanwinst van landbouwgrond, zij het in beperkte mate. Er zal tot een lengte van plm. 1480 m nieuwe wegen moeten worden aangelegd, terwijl plm. 1690 m bestaande en in het ka der der Herverkaveling te verbeteren we gen kunnen komen te vervallen. Door de aanleg der op een schetskaart geprojecteer de wegen zal een uitstekende verbinding tot stand komen tussen de z.g. Scheldse- polder en de Margarethapolder/Oud-Kem- penhofstedepolder enerzijds en de nieuwe haven anderzijds, terwijl de haven door mid del van de bestaande, doch te verbeteren Veerweg een goede verbinding met de be bouwde kom zal hebben. De nieuwe haven zal zeer gunstig komen te liggen ten opzichte van het geprojectee- de industrieterrein in de Margarethapolder. De nieuwe haven zal voorts, mede in vergelijking met andere bestaande havens op het eiland Tholen, ten opzichte van de scheepvaart een zeer gunstige ligging ver krijgen. Deze haven, welke geen getij haven zal moeten zijn, zal ook bij uitvoe ring van het Deltaplan in stand kunnen blijven. Zij zal een uitnemende vluchthaven zijn voor de scheepvaart, gunstig gelegen tussen de bestaande vluchthavens in Brui- nisse en Wemeldinge. Tegen een eventuele demping van de bestaande haven der gemeente Stavenisse zonder meer bestaat onoverkomenlijk be zwaar. Deze haven, welke ten tijde en na de stormramp van 1953 zulke onschatbare waarde heeft opgeleverd (af- en aanvoer van goederen), vormt niet alleen een his torisch gegroeid onderdeel van de maat schappelijke samenleving der gemeente Sta venisse, doch zij is onmisbaar voor deze in de Noord-Westelijke hoek van het eiland Tholen gelegen gemeente. Afgezien van het belangrijke gebruik, hetwelk steeds van de haven wordt gemaakt, zal zij mogelijk in de naaste toekomst een belangrijke schakel kunnen zijn bij de industrialisatie van het eiland Tholen. In het rapport van de Com missie voor bestudering van het industrie- vraagstuk voor het eiland Tholen komt men o.a. tot de conclusie, dat Stavenisse één der drie gemeenten van dat eiland is, welke voor industrievestiging in aanmerking komen. De verbinding StavenisseRotterdam/ Antwerpen over water kan daarbij van groot belang worden. Afsnijding van deze verbindingsader moet tot elke prijs worden voorkomen. Ook voor de afvoer van land bouwproducten is het voortbestaan van een haven na uitvoering van het Deltaplan naast het normale gebruik ongetwijfeld een uitnemende jachthaven kunnen zijn, weder om zeer gunstig gelegen tussen Wemeldin ge, Zierikzee en Bruinisse. Voor de mid denstand van Stavenisse betekent deze fac tor voor de verre toekomst en mogelijk reeds voor de nabije zeer veeL Door deze verwezenlijking van het in bo venbedoeld raadsbesluit bedoelde beveili gingsplan zal enerzijds de thans heersende dreiging voor de gemeente Stavenisse en haar inwoners in belangrijke mate worden weggenomen en zal anderzijds een voor de toekomst van groot belang zijnd project tot stand kunnen komen. Mogen de bevoegde instanties diep door drongen zijn van de grote noodzaak van de uitvoering van bovengeschetst plan en moge deze uitvoering niet lang op zich laten wachten, opdat de bewoners van Stavenisse de volgende winter niet meer met angst tegemoet behoeven te gaan. Aldus luidde de toelichting van het da gelijks bestuur op het in de agenda ver melde voorstel. Het motief tot dit voorstel blijft dus in de eerste plaats de beveiliging. Immers, hoewel de vernielde zeedijken van rijkswege tot een redelijke hoogte zijn her steld, bleef het niet vernielde gedeelte daar van op dezelfde hoogte. De havendijken bijvoorbeeld liggen voor wat enkele stuk ken aangaat maar op een hoogte van 4.30 N.A.P. en deze vormen aangezien de haven van Stavenisse een rechtstreekse verbinding heeft met het Keeten, een voort durende bedreiging bij stormvloeden. Dit is bij de noordwester van 23 December we derom gebleken, toen die havendijken op de laagste gedeelten weer werden over stroomd. En achter deze bedreiging ligt een grote gedeelte van de gemeentekom van Stavenisse. Nu kan die dreiging ook worden wegge nomen door de havendijken te verbreden en te verhogen of wel, men kan ook een keersluis bouwen aan het eind van de ha vengeul. Maar dit is met het oog op de aangrenzende bebouwing en in verband met de verwezenlijking van het Deltaplan niet dé oplossing. Daarom leek het de beste oplossing zoals door B. en W. werd voorgesteld, t.w. dem ping van de bestaande haven voor de kom en aanleg van een nieuwe haven buiten de kom. Om de andere eilandbewoners te oriënteren, voor wie de Margarethapolder nog niets zegt, kunnen we de plaats van de nieuwe haven duidelijker aanduiden, wanneer we zeggen: recht van het Stave- nisse-veer. Er zijn ook wel enkele nadelen te noe men: In de eerste plaats de neringdoenden op de haven zelf. Voorts voor de Stavenisse schippers, die wat verder van huis komen te liggen maar wanneer men daartegenover het voordeel van beveiliging stelt, dan... Aan het voorstel zelf met de aan de raadsleden gezonden toelichting had de voorzitter weinig toe te voegen. Het was duidelijk genoeg. Hij maakte nog wel van deze gelegenheid gebruik alle medewer kers te danken, die op 23 December zich zo uitstekend geweerd hadden. Hij bracht grote hulde aan degenen, die naar de dijk gegaan waren en daar bijkans bovenmense lijk hebben gewerkt. Helaas had hij moeten vaststellen, dat er waren, die hun plicht in deze niet hebben verstaan. Het is nodig, dat men bij dergelijke gevallen zonder aan- ziens des persoons kan oproepen. Vandaar dat nog een bespreking gaande is, hoe dit in de toekomst geregeld kan worden. Wel heeft het polderbestuur door dedijk- wachtregeling een grote bevoegdheid ge kregen, maar er zal wellicht nog een ver ordening nodig zijn, die het mogelijk maakt, dat alles wordt ingezet. Hij is ook zeer er kentelijk voor de militaire hulp van het 432ste bataljon, militairen die 40 uur of langer achtereen in touw waren. Hij vond het prettig, dat alle raadsleden actief waren tijdens de bange uren en wijst er op, hoe is gebleken, dat het waarschuwingssysteem goed gewerkt heeft. Spreker verwachtte zeker steun van het provinciaal bestuur en de polderbesturen ten aanzien van het in deze raad voorge stelde verzoek aan de Minister van Water staat. Weth. Moerland meent, dat het naast de beveiliging ook een groot stuk werkgele genheid kan opleveren deze haven-verande ring, waarvan ook de middenstand nog kan profiteren. De voorzitter herhaalt, dat de hoofdzaak de beveiliging is en moet blijven. Er wor den nog enkele vragen gedaan, maar tegen het voorstel zelf was bij geen der raads leden enig bezwaar. Integendeel, het werd met algemene stemmen aanvaard, zodat dit verzoek de Minister met spoed zal bereiken. De voorzitter blikte bij dit jaareinde nog even terug op 1954. De internationale toe stand was dit jaar wel wat verbeterd, oor log is er op dit ogenblik nergens, al is men nog evenmin toe aan een werkerlijke vrede. Verschillende rampen zijn er over de wereld gegaan en we hebben er na wat we hier zelf meemaakten temeer in meegeleefd. Spreker was dankbaar voor het grote be drag dat in deze gemeente voor de ramp gebieden werd ingezameld. De toestand NederlandIndonesië was helaas verslech terd, gelukkig dat men ten aanzien van Nieuw Guinea voet bij stuk houdt. DE GEMEENTE ZONDER WONINGNOOD Dichter bij huis komend wees burgemees ter Verburg er op, hoe aan de Minister van Economische Zaken is verzocht het eiland Tholen tot ontwikkelingsgebied te verkla ren. Inwilliging hiervan zou de gunstige ontwikkeling zeer bevorderen. Het Tehuis voor Ouden van Dagen staat een eind overeind en ik meen dat het in April a.s. wel bewoond zal kunnen worden. De Oudelandsedijk is klaar gekomen en deze verbetering is een groot succes. Over een mogelijk gemeenschapsgebouw te Scher- penisse wordt nog gedokterd. Een 5060 ciuizend gulden zou hiervoor al beschikbaar zijn en de planten daartoe zijn vergevor derd. Voor deze gemeente was het bezoek van Koning Haakon een hoogtepunt. Men kwam tot vaststelling van het wederopbouwplan en met riolering en bestrating van het nieu we gedeelte is men bezig. Het herstel aan de gebouwen, schade ontstaan door de ramp, is practisch klaar. Zo ook de nieuw bouw. Wellicht zijn we de enige gemeente in ons land waar geen woningnood meer heerst, want zij het dan door minder mooie oorzaak, er is hier geen gebrek meer aan woonruimte. Het nieuwe kleuterschoolplan gaat op schieten. De riolering en bestrating van de oude dorpskern zal in 1955 een beurt krij gen, zoals ook de zuiveringsinstallatie en inrichting van het andere gemeentehuis. Dank zij de rijksbijdrage is de financiële positie der gemeente zeer gunstig, ja gun stiger dan ooit tevoren. Daartegenover moe ten we in 1955 een straat- en rioolbelasting invoeren. Een wijkgebouw, verbetering straatverlichting en aanplanting hopen we in 1955 te zien verwezenlijkt. Tenslotte dankt hij de raadsleden zeer voor de verleende medewerking en hoopt op dezelfde wijze te mogen blijven samen werken, opdat onder Gods zegen het belang van de gemeente gediend worde. Het oudste raadslid dhr. L. Hage dankt voor de goede wensen namens de gehele raad en vindt dat in het bijzonder deze ver gadering vruchtbare samenwerking te zien gaf om te besluiten met de wens, dat het de voorzitter en zijn gezin in 1955 wel moge gaan. Op 21 Dec. werd te Scherpenisse om 2 uur in Hotel „De Gouden Leeuw" de Algemene Ledenvergadering van de Coöp. Vereniging Aardappelkoelhuis „Eiland Tholen" G.A. gehouden. In zijn openingswoord kon de voorzitter, de heer G. D. Kloet, naast het Bestuur een vijfentwintig leden welkom heten. Hij deelde mede dat de met luchtgekoelde aardappelbewaarplaatsen, zoals onze ver eniging er een heeft te Scherpenisse en te St. Annaland ook het afgelopen seizoen wederom bewezen hebben zeer goed te vol doen. Beide koelhuizen zijn weer voor 100% benut, terwijl aan de grote vraag naar bewaarruimte absoluut niet kon wor den voldaan. Na goedkeuring der notulen werd door de directeur, de heer L. A. M. Elenbaas, de jaarrekening uitvoerig behandeld. De be- waarkosten voor de oude aandelen be droegen voor het afgelopen boekjaar 52,88 per aandeel ofwel 1.per hl. Voor de nieuwe aandelen bedroeg dit cijfer 72,88 per aandeel of wel 1.40 per hl. De nieuwe aandelen zijn duurder omdat dit koelhuis door een versnelde afschrijving in zeven jaar gelijkgeschakeld wordt met het koel huis te Scherpenisse. Na verloop van in totaal 7 jaar (vanaf de stichting in 1951- '52), zullen de kosten per hl dus verminde ren met ongeveer 40 cent. De Heer M. A. van Tilburgh, aftredend bestuurslid der vereniging, wordt met al-

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1955 | | pagina 1