WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
VERSCHIJ
I I
NT IEDERE VRIJDAG
I I
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Het Parlementair Overzicht
De komende belastingverlaging
Weer praat je
Restant opruiming in de Tweede Kamer
FRIES OP SCHOOL
NATUURRAMPEN EISEN
VELE SLACHTOFFERS
Zoals wij dezer dagen in één der
couranten lazen, zijn de laatste vier
maanden al bijna 11.000 mensen
door natuurrampen om het leven ge
komen. Groot is vooral het aantal
slachtoffers als gevolg van overstro
mingen veroorzaakt door zware re
genval. Ruim 6600 mensen zijn hier
bij verdronken.
Nog geen einde van de
Regenperiode
NA 1918 NIET MEER ZO
WEINIG ZON
Raadsverslag OUD VOSSEMEER
Het Wijkgebouw en het Badhuis
Uitbreiding der verlichting in enkele straten
De modder (niet) in de riolering
VERLICHTING
BEGROTING 1955
DE INRICHTING VAN HET
WIJKGEBOUW
EN DAN HET BADHUIS
10e Jaargang No. 51
5 November 1954
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestr. 9, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.20 per kwartaal
franco p.p. 1.45 incassokosten
Prijs per nummer 10 cent
Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00. elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur ia Tholen aangenomen
of moeten daar binnen zifn
Het wachten is op de behandeling
van de verschillende begrotings
hoofdstukken. Volgende week Dins
dag zal de afmattingsslag in de
Tweede Kamer beginnen. Het wordt
weer de jaarlijkse tijdrace, want
voor Kerstmis moet het beleid van
alle ministers besproken zijn. En
ieder jaar opnieuw blijkt, dat dit
waarlijk geen eenvoudige zaak is.
Nu de Algemeene Politieke Be
schouwingen reeds geruime tijd ach
ter ons liggen en daaruit is gebleken,
dat van een crisis geen sprake is,
behoeft men van de behandeling der
verschillende hoofdstukken der rijks
begroting ook geen wonderen te ver
wachten. Natuurlijk zal er critiek
zijn op onderdelen van het beleid
van verschillende ministers, maar
het is voor hen ongetwijfeld een
prettige gedachte, dat de grote strijd
reeds gestreden is. Der traditie ge
trouw zijn nu allereerst de financiële
beschouwingen aan de beurt. De
millioenennota wordt dan besproken.
Minister v. d. Kieft moet dus het
eerst opkomen. En men behoeft geen
al te groot ingewijde in het politieke
Jeruzalem te zijn om te veronder
stellen waarover dit debat zal gaan.
Natuurlijk over de belastingverla
ging. De Kamer zal wel concrete
plannen willen horen. Ook wat be
treft de datum van invoering. Vooral
op dit punt zal nog wel menig
woordje vallen, want in de officiële
stukken van de bewindsman van Fi
nanciën kan men lezen dat de belas
tingverlaging eerst op 1 Januari
1956 zal ingaan. Daarvoor had hij
o.a. een conjuncturele overweging.
Nu het zo goed gaat, moet men geen
belasting verlagen, zo zeggen de
economen. Belastingverlaging bete
kent immers vergroting van de koop
kracht. De bedrijven werken reeds
op volle toeren en zelfs is er een ge
spannen arbeidsmarkt. Van werk
loosheid is tenminste nauwelijks
sprake. Belastingen moet men ver
lagen als de tijden slechter worden.
Als men dan de koopkracht ver
groot, dan ondervinden de bedrijven
daarvan de gunstige gevolgen. Zij
kunnen zodoende een grotere bin
nenlandse afzet voor hun producten
vinden. Het is een schone theorie,
waartegen niet veel valt te zeggen.
Twee dingen echter wel. Ten eerste
en daar hebben we reeds eerder
op gewezen waarom noemt minis
ter v. d. Kieft dan de datum 1 Jan.
1956? Het kan best zijn, dat ook in
dat jaar de overspannen hoogcon
junctuur, zoals we die nu meemaken,
nog zal voortduren. En ten tweede
gaat deze stelling niet op als de be
lastingen abnormaal hoog zijn en dat
is in Nederland het geval. Wie de
uitkomsten ziet, zal moeten toege
ven, dat het opschroeven van de be
lastingen zegenrijk is geweest. Ne
derland kwam ontredderd uit de
oorlog, het heeft zich wonderwel,
hersteld. Nederland had tekorten op
de batalingsbalans, het heeft nu een
grote deviezenvoorraad. Nederland
zat met een zware defensie-inspan
ning. Eind 1954 wordt deze eniger
mate verlicht. En het is bovendien
gebleken, dat die zware defensie
inspanning best kan worden opge
bracht. Dit zijn allemaal redenen om
de verlaging van de belasting eerder
te doen ingaan dan op 1 Januari
1956. Minister-President Drees heeft
dit reeds beloofd. De juiste datum
heeft hij afhankelijk gesteld van de
loop der voorbereiding en van de
vlotheid waarmede de Kamers de
wetsontwerpen zullen behandelen.
Voor hem staat het dus vast, dat
deze belastingverlaging technisch
eerder ingevoerd kan worden. Men
zal reeds de volgende vraag van de
Kamer begrijpen, Hoe zit dat? De
ene minister zegt dat het niet kan
vóór 1 Januari 1956 en de ander-
zegt dat het wel kan. Het zijn twee
socialistische ministers, die elkaar te
genspreken. En minister Drees heeft
zijn verheugende mededeling gedaan
zonder zijn collega v. d. Kieft daarin
te kennen. Dit kon niet, want deze
vertoefde in Washington op een ver
gadering van het Monetaire Fonds.
Nu heeft dr. Drees natuurlijk gehan
deld onder de drang der omstandig
heden. En die waren wel zodanig,
dat practisch de gehele Kamer drei
gend met plannen rondliep. Maar
dan blijft toch het feit, dat de mo
tiveringen der beide ministers in
ieder geval niet op elkaar kloppen.
Een gezellig onderwerp om eens
heerlijk na te pluizen. Dat gebeurt
ongetwijfeld. Maar vooralsnog zul
len we maar tevreden zijn met het
resultaat: belastingverlaging vóór 1
Januari 1956. Dat is per slot van re
kening het belangrijkste.
Maar voor dit debat kon begin
nen, hield de Tweede Kamer een
grootscheepse restant-opruiming.
Verscheidene wetsontwerpen wer
den afgedaan. Maar enkele zeer be
langrijke vraagstukken moesten he
laas blijven liggen. Noch de televi
sie-nota, noch de wet op het kijk
geld kon worden behandeld. Minis
ter Cals is n.l. gedwongen een
maand rust te houden. Maar de in
voering van het Fries als voertaal
in de eerste drie klassen van de la
gere school en de mogelijkheid om
deze taal als leervak in het lesrooster
op te nemen is er door gekomen. De
staatssecretaris, Mej. De Waal,
heeft dit onderwerp verdedigd. Het
heeft practisch geen bestrijding on
dervonden. Slechts vijf k.v.p.-ers on
der aanvoering van de heer Peters
verklaarden tegen dit wetsontwerp
te zijn. Alle anderen waren voor; dat
was begrijpelijk. Reeds is op een
aantal scholen in Friesland geëxpi-
rimenteerd met het Fries. En met
goed resultaat. In de eerste plaats
staat vast, dat het Friese kind spon
taner reageert wanneer het zijn eigen
taal mag gebruiken. In de tweede
plaats is bewezen, dat het Neder
lands bij de invoering van het Fries
gebaat is. Het Friese kind kan in
het derde leerjaar heel goed met het
Nederlands overweg. Dat zijn be
langrijke argumenten. Eén ding
stond bij de Kamer voorop: de in
voering van het Fries moet het Ne
derlands ten goede komen.
Er waren enkele moeilijkheden,
o.a. wat er moet gebeuren met het
kind in Friesland, dat uitsluitend
Nederlands spreekt? Daarvoor is een
oplossing gevonden. In de practijk
zal dit wel meevallen, daar lang niet
iedere school het Fries zal gaan in
voeren, Grote eensgezindheid be
stond er dus over dit ontwerp, dat
werd besproken door de onderwijs-
specialisten en niet door de „aan
hangers van FrieslandLogisch,
want aan de invoering van de Friese
taal zitten tal van opvoedkundige
problemen vast. Bijna alle sprekers
waren het met de staatssecretaris
Mej. De Waal, eens, dat het Friese
kind uit zijn geestelijk isolement zal
worden verlost als het zijn eigen taal
mag gebruiken.
Verder hield de Kamer zich bezig
met het ontslag en de bevordering
van reserve- en beroepsofficieren,
met een wijziging van de organisatie
en de procedure van de Centrale
Raad van Beroep, met de opheffing
van het verbod voor de vrouw om
arbiter te zijn en met verscheidene
mondelinge vragen. Ook de woning
wet is gewijzigd. De Regering kan
nu aan gemeenten voorschriften ge
ven over de voorzieningen, welke zij
moeten treffen in verband met de
bescherming van de burgerbevol
king. Het ligt in het voornemen voor
te schrijven dat huizen met drie of
meer woonlagen stenen vloeren moe
ten hebben. Voorts zullen de bou
wers worden verplicht tot het maken
van een onderbouw, bijv. kelder
boxen. De gevelmuren zullen een
dikte moeten hebben van 30 cm, ter
wijl tenslotte een tweede uitgang
wordt verlangd.
De Senaat deed het deze week iets
kalmer aan. Zij aanvaardde o.m. de
ruilverkavelingswet en de jachtwet.
Ook nu weer hadden de agrariërs
besloten één man het spreekgestoelte
op te sturen, hetgeen een aanmerke
lijke tijdsbesparing betekende.
(Nadruk verboden).
De atmosfeer schijnt de laatste
dagen sterk uit haar balans te zijn
geslagen. Zelfs beweren enige ge
leerden dat atoomexplosies hiervan
de oorzaak zijn, maar over het alge
meen spreekt de wetenschap dit te
gen. Het ontbreekt aan deugdelijke
bewijzen. Het K.N.M.I. te De Bilt
is ook van mening, dat deze proeven
geen invloed op het klimaat hebben.
Wanneer dit wel zo zou zijn, vraagt
men zich terecht af hoe het is te ver
klaren, dat men zowel in Rusland als
in Amerika enkele hittegolven heeft
gehad in de afgelopen zomer. Ook
in Spanje, Zuid-Frankrijk en vele
andere landen heeft men een mooie
zomer gehad.
Voor de vele natuurrampen zal
men geen gegronde oorzaak kunnen
aangeven. Daarbij komt nog dat
deze rampen vroeger ook wel voor
kwamen, maar zij worden gauw
weer vergeten.
(Nadruk verboden).
Veel slachtoffers bij natuurrampen
(Van onze weerk. medewerker)
Er schijnt nog steeds geen einde
aan het natte weer te komen. Ook
October was, evenals de vier voor
afgaande maanden, belangrijk natter
dan normaal. Valt er normaal bijna
70 mm regen, deze maand viel er
bijna op alle plaatsen meer. In o.a.
De Bilt was October na 1942 niet
meer zo nat geweest. In De Bilt viel
94 mm, Vlissingen 81 mm, Den Hel
der 83 mm, Leeuwarden 98 mm,
Eelde 90 mm en in Maastricht 78
mm neerslag. Op verscheidene
plaatsen werd de 100 mm overschre
den. Overdag bleef het weer zacht
en vooral 's nachts zelf zeer zacht,
zo zacht, dat zelfs de gemiddelde
minimumtemperatuur in De Bilt die
9.1 gr C bedroeg tegen 6.2 gr C nor
maal de laatste 100 jaren in October
niet zo hoog is geweest. Het record
stond op October 1942 met een ge
middelde van 8.9 gr C.
Slechts zes Octoberdagen waren
in De Bilt kouder dan normaal, zo
als het K.N.M.I. mededeelde. Geen
enkele vorstdag kwam er in ons land
voor, normaal in De Bilt twee. Wel
werd hier en daar lichte nachtvorst
waargenomen.
October was in De Bilt met 64
(normaal 105)* uren zonneschijn se
dert 1918 niet meer zo somber ge
weest. Er kwamen 7 zonloze dagen
voor, normaal 6. De warmste en ook
zonnigste dag viel juist op een Zon
dag (3 October) toen de tempera
tuur in ons land tot 20 a 21 gr C,
in Zuid-Limburg tot 23 gr C steeg,
maar daarna was het met het mooie
en droge weer gedaan. Op heel wat
plaatsen regende het op 23 a 25 da
gen en dat is heel wat.
November begon ook met goede
voornemens, maar na twee dagen
waren de oceaandepressies al weer
present en dwongen de hogedruk-
gebieden boven West-Europa een
veilig heenkomen te zoeken. Toch
zal er weer eens een flink hogedruk-
gebied moeten komen, maar wie zal
zeggen hoe lang dit nog zal duren.
Wanneer in November een sterk ho-
gedrukgebied boven Noord-Rusland
en Scandinavië tot ontwikkeling
komt, kan dit al vroeg winter tot ge
volg hebben. Het is al enkele malen
gebeurd dat de vorst nog vóór half
November inzette. De strenge win
ter van 1804 b.v. begon al op 4 No
vember, de lange winter van 1829
1830 viel op 17 November in.
Op 3 November 1941 viel er bijna
in geheel Nederland al een vrij dikke
laag sneeuw. Met het zachte weer
van de laatste weken zijn wij dan
ook zeer ingenomen, wanneer daar
bij maar wat minder regen viel en
wat meer zonneschijn voorkwam.
Vorige week Donderdag kwam de
raad te Oud-Vossemeer in voltallige
vergadering bijeen onder leiding van
burgemeester mr. J. J. Versluys.
Onder de ingekomen stukken was
een schrijven van J. J. Quist, waarin
hij meedeelt de benoeming tot lid der
commissie tot wering van schoolver
zuim aan te nemen. Goedkeuring van
Ged. Staten der verordening ge
meentelijke personeelsaangelegenhe
den en vergoeding raads- en com
missievergaderingen.
Voor vervanging en uitbreiding
van haar leesbibliotheek vraagt de
ver. „Jong Hervormden" een ge
meentelijke bijdrage voor 1954. Deze
vereniging stelt haar boeken voor
ieder ter lezing beschikbaar en heeft
545 delen.
Deze aanvrage houdt verband met
subsidieverlening door de Prov. Lec
tuurvoorziening ad 0.05 per boek.
Indien de gemeente subsidieert staat
de provinciale commissie dat ook toe.
Dhr. v. d. Klooster zegt met het
oog op andere bibliotheken, dat
wanneer we hier a zeggen er b op
moet volgen. Dhr. Aarnoudse meent
dat men er ook c nog wel bij kan
halen.
De aanvrage blijft voor nader on
derzoek in handen van B. en W.
Aan dhr. M. K. de Wilde zal op
diens verzoek de gebruikelijke tege
moetkoming in de reiskosten worden
toegekend voor bezoeken chr. mulo-
school te Bergen op Zoom door zijn
zoontje.
Eenzelfde aanvraag van P. Ver
hees moet worden afgewezen omdat
de te bezoeken schoolinrichting te
Bergen op Zoom (opleidingsklas op
een lagere school voor mulo- of
H.B.S.-onderwijs) ook in Vossemeer
te vinden is.
Met het oog op het toenemende
wegverkeer stellen B. en W. voor
de straatverlichting in de Molen
straat, onder de Molen, Achterstr.,
Achterweg en Hofstraat te verbete
ren door het bijplaatsen van een 13
tal lichtpunten met zgn. H.P.L.-lam
pen, zoals er bij wijze van proef
reeds één in de Hofstraat in wer
king is, welke goed voldoet.
De hoogte, waarop de lichtpunten
worden aangebracht zal 6 meter be
dragen. De onderlinge afstand der
palen blijft 43 meter. Wel zullen in
deze straten enkele palen worden
verplaatst voor een betere verdeling.
In afwachting van de te verwachten
verkabeling door de P.T.T. wordt
voorgesteld de verlichting in de Ka-
lisbuurt en de Veerstraat voorlopig
uit te breiden met enkele lichtpun
ten, die door de voorgestelde ver
nieuwing beschikbaar komen. Ook
op het eind van de Coentjesweg zal
een dergelijke lamp worden bijge
plaatst. Een en ander zal een uit
gaaf van 7100,vergen, terwijl
de exploitatiekosten worden ge
raamd op 1100,per jaar.
De raad gaat met het voorstel ac-
coord en spreekt de wens uit dat het
werk nog voor de winter kan wor
den uitgevoerd.
De Stichting voor Maatschappe
lijk Werk en Gezinsverzorging op
het eiland Tholen en St. Filipsland
deelt mede, dat de kosten over 1954
door het rampenfonds worden ge
dragen en de reeds ontvangen ge
meentelijke subsidie derhalve zal
worden gerestitueerd. Voor 1955
wordt wel een bijdrage gevraagd.
Besloten wordt de subsidie te ver
lenen naar grondslag van het aantal
verzorgingsdagen in de gemeente.
Het volgende punt van de agenda
is de vaststelling der gemeentebegro
ting 1955. Het rapport van de raads
commissie belast met het onderzoek
der begroting wordt voorgelezen.
Gevraagd wordt waarom geen post
opgenomen is voor het maken van
een plan voor riolering en dempen
van sloten. B. en W. zullen bij de
Ver. van Ned. Gemeenten naar de
kosten van een plan informeren.
Vermoedelijk ligt dit tussen de
2000,en 2500,Straks kan
bekeken worden in hoeverre dit
rioleringsplan aan de herverkaveling
kan worden gekoppeld. Ook zal het
nog de vraag zijn of de plaats waar
de rioolwaterzuiveringsinstallatie in
het uitbreidingsplan is geprojecteerd,
nl. aan de Patrijzenweg, in verband
met de daarvoor vereiste lage ligging
van het terrein, wel juist is.
Terloops noemt wethouder Daane
het bedrag, dat naar zijn schatting
met de uitvoering van zo'n plan ge
moeid zal zijn een ton.
Zonder hoofdelijke stemming
volgt dan vaststelling van de ge
meentebegroting 1955 met een on
voorziene post ad 8132,50.
Ook worden de begrotingen 1955
van het Algemeen- en Wezen Arm
bestuur vastgesteld op respectieve
lijk 6372,36 en 10.765,52 met
210,06 en 1301,51 onvoorziene
posten.
Het bedrag dat voor het bijzonder
onderwijs over 1955 per leerling be
schikbaar wordt gesteld zal 31,23
bedragen.
Ook het gemeentepersoneel moet
volgens de raad over het 4e kwar
taal 1954 in het genot worden ge
steld van de 6% verhoging (jongste
loonronde).
De voorzitter deelt mede, dat zo
als de meeste leden wel bekend zal
zijn, de plaatselijke afdeling „Het
Groene Kruis", dank zij een gift van
het Zwitserse Roode Kruis de be
schikking zal krijgen over een wijk
gebouw. Alleen de inrichting, de
verwarming en architectskosten zul
len ten laste komen van de afdeling.
Op de bouwtekeningen was tegelijk
een badhuis ontworpen, hoewel de
bouwkosten daarvan niet uit de
Zwitserse gift gefinancierd kunnen
worden. De gemeente zou dit. voor
haar rekening kunnen nemen.
Overigens zitten er aan de hele
zaak nog veel moeilijkheden vast,
zoals bijv., de verplichte bijdrage in
de kosten van straataanleg, die voor
een bouw op deze plaats (achter het
Ambachtsherenhuis) verschuldigd is.
De voorzitter wil dit straks nog wel
nader toelichten. Eerst zou hij graag
de mening van de Raad horen over
de vraag of men de grond, die voor
de bouw nodig is en bij de gemeente
in eigendom behoort (450 m2) ter
beschikking van het Groene Kruis
moet stellen.
Er is ook nog grond van de Am
bachtsheerlijkheid nodig. De hoop
bestaat dat de Ambachtsheren spoe
dig een besluit over die grond kun
nen nemen.
Ziende op wat het buitenland
heeft gedaan, meent dhr. Aarnoudse
dat de gemeente ook haar steentje
moet bijdragen.
Dhr. Istha legt evenals dhr. Aar
noudse, de nadruk er op, dat de
grond kosteloos beschikbaar moet
worden gesteld.
Dhr. v. Engelen vraagt wat er
met de bovenwoning van het ge
meentehuis, die door de wijkver
pleegster wordt bewoond, zal ge
beuren, waar er straks een zusters-
woning in het wijkgebouw komt.
De voorzitter zegt dat de plaatse
lijke groenekruisafdeling zich voor
huur van 15 jaren heeft verbonden.
Er hebben zich reeds nieuwe huur
ders gemeld.
Dhr. Istha vraagt wat er moet ge
beuren, wanneer de bovenwoning
van het gemeentehuis toch eens on-
verhuurbaar zou blijken te zijn. Er
moet dan toch iets op gevonden wor
den, dat het Groene Kruis niet de
schade heeft om 15 jaar huur te be
talen.
Dhr. Daane verklaart zich daar
direct fel tegen. Dat een zo nuttige
instelling als het Groene Kruis wordt
gesubsidieerd is prachtig. Men mag
echter nooit zo ver gaan dat de ver
eniging door de financieel aereikte
hand haar verantwoordelijkheid of
zelfstandigheid zou verliezen. Groe
ne Kruis is Groene Kruis en Ge
meente is gemeente.
Dhr. v. d. Klooster is het met deze
redenering eens.
De gemeente zal echter in deze
enkele veren moeten laten, zo meent
dhr. van Driel, want het Groene
Kruis is niet in staat al die lasten te
dragen.
Dhr. Mees vindt dat de gemeente
zich betreffende de grond zeker niet
van medewerking mag onthouden en
daarmede wordt z.h.st. besloten de
grond beschikbaar te stellen.
Uitvoerig komt hierna ter sprake
of er in Oud-Vossemeer een bad
huis moet komen en vooral of in
deze een sluitende exploitatie te ver
wachten mag zijn. Het dag. bestuur
informeerde in verschillende ge
meenten, waar een badhuis is. Circa
10% van de bevolking maakt daar
van wekelijks gebruik bij een tarief
van 0.25 per bad.
Dhr. Daane is pessimistisch wat
het gebruik betreft. De bouwkosten
van 9 badgelegenheden zijn geraamd
op 15.000,Misschien wordt het
wel 20.000,—. In verband daar
mede moet minstens 10% van de be
volking er gebruik van maken, an
ders blijft men met een groot tekort
zitten. Hij zegt dat de leden zich
goed moeten realiseren, dat de ge
meente een groot risico loopt. Toch
is hij van mening dat het belang van
de volksgezondheid eist, dat de ge
meente dit risico neemt. Uit de daar
op volgende bespreking blijkt wel
dat de andere leden dezelfde mening
in grote trekken zijn toegedaan.
Dhr. Mees zou het toejuichen dat
de toekomstige badmeester per bad
wordt betaald, opdat hij zelf de no
dige propaganda zou maken.
