WEEKBLQD VOOR HET EILQND THOLEN EN ST.FILIPSLflNO GENIET GROTE POPULARITEIT WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT Europa's oudste Monarch komt naar Stavenisse Vastberadenheid en sportiviteit kenmerken zijn karakter Prog ramma De Belg Bergmans van het bezoek van KONING HAAKON winnaar van de zesde ronde van Oud-Vossemeer Herverkaveling Zeeland 10e Jaargang No. 38 6 Augustus 1954 Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47 Administratie Oudelandsestr. 9, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407 Abonnementen 1.20 per kwartaal franco p.p. 1.45 incassokosten Prijs per nummer 10 cent Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05 Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur in Tholen aangenomen of moeten daar binnen zijn HAAK0N, de Noorse zeeman-koning, Europa's oudste vorst, de thans 81-jarige Koning Haakon VII van Noorwegen, zal de volgende week een statiebezoek aan ons land brengen en daarbij o.a. in de gemeente Stavenisse de naar Z.M. vernoemde nieuwe straat openen. Koning Haakon die be kend is onder de bijnaam „zeeman-koning" is in meer dan één opzicht een historisch bekende figuur. In de eerste plaats omdat hij de eerste souverein sinds vijf eeuwen is van een vrij en onafhankelijk Noorwegen. En in de tweede plaats omdat Koning Haakon algemeen wordt erkend als het le vende symbool van de vrijheidsstrijd, die Noorwegen heeft gevoerd tegen de Duitse agressie in de tweede wereldoorlog. Van 18 November 1905 af, toen Koning Haakon bij volksstemming tot koning van Noorwegen werd gekozen, heeft hij zich volkomen gegeven voor de Noorse nationale onafhankelijkheid. Om deze houding en om zijn oprechtheid, charme, vriendelijkheid en onbaatzuchtigheid, heeft de Noorse vorst zich bemind gemaakt bij zijn volk. Het nationalisme van Koning Haakon was de reden waarom hij steeds heeft aangedron gen op de algehele onafhankelijkheid van zijn land, zelf.! binnen het Baltische blok. Hoewel hij in 1914 zijn land buiten de oorlog heeft gehouden en trachtte in de tweede wereldoorlog dezelfde neutraliteits politiek te volgen, was de koning zich goed bewust van de wereldomvattende invloed van Noorwegen, verworven door zijn be roemde koopvaardijvloot, en van z'n daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheid. Koning Haakon heeft zijn taak steeds omschreven als „de leidende permanente ambtsdrager in dienst van Noorwegen". Hij is niet gesteld op een stijf hofleven. Hij heeft veel van de praal en ceremonie, die een Koninklijk Huis meestal omringen, af geschaft. Het eenvoudige Noorse volk is trots op zijn Koning, „de Volkskoning", zoals zij hem graag noemen. De Noorse koning is bijzonder lang, bijna 1.87 meter. Zijn rijzige en magere figuur wekt evenwel de indruk nog langer te zijn. Zijn hoge voorhoofd, de diepe donkere ogen en zijn aristocratische grote neus geven hem een gedistingeerd, ernstig uiterlijk. De koning heeft een aangeboren gevoel voor humor. Hij leeft zeer eenvoudig: eet weinig en houdt zich aan een strikt tijd schema. De Noorse vorst is een onvermoeid wer ker. Hij behandelt zijn uitgebreide corres pondentie, waarbij vele brieven van „kleine luiden", persoonlijk. Hij volgt de nationale en internationale gebeurtenissen en de open bare mening zeer nauwkeurig en leest dage lijks kranten van alle politieke richtingen. Hij heeft een uitstekend geheugen en bij de wekelijkse kabinetsvergaderingen, die wor den gehouden in het Koninklijk Paleis te Oslo, verrast de Koning z'n ministers vaak door een uitzonderlijk goed begrip van ingewikkelde zaken en door zijn vragen. De Noorse vorst is een scherpzinnig politicus, die in woorden noch in daden partij kiest. Hij geeft altijd blijk van belangstelling voor allerlei vraagstukken, waarover in zijn land wordt gesproken. Geregeld bezoekt hij ver gaderingen van intellectuele verenigingen. Van jongsaf, toen hij nog officier was bij de Deense Koninklijke Marine, heeft Koning Haakon een grote liefde behouden voor de zee. Daar ligt zijn grootste belangstelling Hij bezoekt geregeld schepen en brengt in de zomermaanden een grootdeel van zijn vacantie door aan boord van het Konink lijk jacht „Nefge", dat het Noorse volk hem schonk t.g.v. zijn 75ste verjaardag. Da koning laat het anker van de „Norge vaak vallen in de haven van Oslo. Hij woont dan op het jacht, terwijl hij voor staatszaken af en toe naar het paleis gaat. Vele sporten heeft hij beoefend, voor namelijk de wintersporten. Doch zeilen is favoriet De laatste jaren heeft hij zich in verband met zijn gezondheid belangrijke be perkingen moeten opleggen. Zijn belang stelling voor de sport is er daarom niet minder op geworden. Koning Haakon Europa's oudste vorst werd geboren als Chrisian Frederik Carl George Valdemar Axel, Prins van Dene marken, op 3 Augustus 1872 in het Deense stadje Charlottelund. Hij is de tweede zoon van Kroonprins Frederik van Denemarken later Koning Frederik VIII en van Prinses Louise van Zweden en Noorwegen. Zoals gebruikelijk is in de Deense Konink lijke Familie, trad Prins Carl reeds op 14- jarige leeftijd in dienst van de Deense Marine. Toen hij 21 jaar oud was werd hij benoemd tot tweede luitenant en drie jaar later tot eerste. Gedurende zijn diensttijd bezocht de jonge prins vele landen, waar onder de landen rond de Middellandse Zee en West-Indië. Op 22 Juli 1896, toen hij 23 jaar oud was, trouwde Prins Carl in het Buckingham Palace in Londen met zijn nicht Prinses Maud, een dochter van de Prins van Wales de latere Koning Edward VII en Prinses Alexandra van Denemarken. Koning Haakon is dus door zijn huwelijk de oud oom van de thans regerende Koningin Elizabeth II van Groot-Britannië. Als huwe lijksgeschenk ontving het Koninklijk Paar van de Prins van Wales het huls Apple- ton" in de omgeving van Sandringham in Norfolk. Daar werd op 2 Juli 1903 Koning Haakon's enige zoon, kroonprins Olav, geboren. De Noorse koning spreekt perfect Engels. De Engelse Koninklijke Familie noemt hem „Uncle Charley". Hij voelt zich nauw ver bonden met Engeland, omdat er eens sprake is geweest dat hij zich in Engeland zou vestigen om dienst te nemen bij de Britse marine. Het is evenwel anders gelopen. Op 7 Juni 1904 gaf de Noorse volksver tegenwoordiging het Storting de wens te kennen de van 1814 daterende Unie met Zweden te ontbinden. Deze Unie was Noorwegen eigenlijk opgelegd Na de Napo leontische oorlogen werd de Deense koning namelijk verplicht Noorwegen aan Zweden af te staan. Tot 1814 stond Noorwegen onder de Deense kroon. Het Noorse volk bekrachtigde bij volksstemming het besluit van het Storting. In October 1905 werd de scheiding van Zweden en Noorwegen een feit. Noorwegen, na meer dan 500 jaar weer een onafhankelijk land, had evenwel geen koning. Het Storting bood de troon aan Prins Carl van Denemarken aan. De Prins aan vaardde hem, doch stelde als voorwaarde, dat hij door een vrije volksstemming zou worden gekozen. Hoewel Noorwegen toen veel republikei nen telde, behaalde hij bij de op 18 Novem ber 1905 gehouden verkiezing een meerder heid van 4 op 1. Zeven dagen later hielden Prins Carl, Prinses Maud en Prins Olav hun intocht in Oslo. De Koning verklaarde zijn trouw aan de Noorse grondwet en als leus koos hij „Alles voor Noorwegen". Prins Carl had de Noorse naam Haakon gekozen, de naam van vele Noorse Konin gen uit de Vikingtijd en gedurende de Ynglingendynastie. Op 2 Juni 1906 wer den Koning en Koningin gekroond in de oude kathedraal van Trondheim. Reeds spoedig slaagde koning Haakon er in, zich bemind te maken bij zijn volk. Dit gelukte hem door zijn eenvoudige leefwijze, zijn prettige omgang met het volk, zijn enthou siaste belangstelling voor de wintersporten en zijn grote kracht De Koning kan een kachelpook met zijn handen buigen. Tussen de twee wereldoorlogen speelde Noorwegen een belangrijke rol in de wereld politiek, naarmate zijn maritieme invloed toenam In 1937 demonstreerde Koning Haakon zijn geloof in de belangrijkheid van de kleine naties doordat hij onomwon den een Nederlands voorstel van de hand wees volgens hetwelk de Skandinavische landen zich tot Engeland en Frankrijk zou den wenden om erkenning te vragen van de Italiaanse overwinning in Abessinië. In 1938 leed de koning een zwaar verlies. Zijn vrouw overleed toen in een ziekenhuis te Londen, waar zij sedert enige tijd werd verpleegd. Enkele dagen voor haar overlijden was Koning Haakon in Londen gearriveerd. De terugtocht naar Noorwegen maakte hij aan boord van het Britse oorlogsschip „Royal Oak", dat het stoffelijk overschot van 's Konings gemalin vervoerde. Toen de tweede wereldoorlog was uit gebroken onderstreepte Koning Haakon in een radiorede na een ontmoeting in Stockholm met de andere Scandinavische koningen en de Finse President de vast beradenheid van Noorwegen en zijn om ringende landen om een strikte neutraliteit en een volledige onafhankelijkheid in acht te nemen. Op 9 April 1940 vielen de Duitse legers, zonder oorlogsverklaring het Koninkrijk binnen. Ondanks de overweldigende over macht heeft het Noorse volk dapper weer stand geboden, aangemoedigd door zijn vastberaden Koning. Met zijn kabinet, de leden van de Koninklijke Familie en een aantal parlementsleden verliet de Koning Oslo om gevangenenneming te voorkomen. Op 10 April 1940 weigerde de Koning de Duitse candidaat de nationaal-socialist Vidkun Quisling, wiens naam een symbool van verraad werd, tot eerste minister te benoemen. De volgende dag bombardeerde de Luft waffe de stad waar de Koning en zijn vol gelingen verbleven. De Luftwaffe herhaalde deze aanvallen terwijl de Koning en zijn gevolg de reis door het met sneeuw bedekte berggebied naar het Noorden van Noor wegen voortzetten. De Koning en zijn kabinet verbleven nu enige tijd in Tromso in het uiterste Noorden van het land, van waaruit het verzet werd geleid, doch het respijt duurde slechts een maand. Op 30 Mei 1940 besloten de geallieerden Noorwegen te evacueren. Op 7 Juni precies 35 jaar nadat Noorwegen zijn onafhanke lijkheid had herwonnen, vertrok Koning Haakon vergezeld van Kroonprins Olav, zijn kabinet en een aantal vooraanstaande Noren, aan boord van de Britse kruiser „Devonshire" naar Engeland. Gedurende de jaren van ballingschap heeft de Noorse Koning al zijn tijd gewijd aan de organisatie van het verzet der Noren tegen de bezetters. Het vrije Noorse leger, inclusief marine en luchtmacht, groeide elke dag. De Koning gaf zijn onderdrukte volk geregeld via de radio de morele steun, die het nodig had. Hij stond erop alle Noorse Engelandvaar ders persoonlijk te ontvangen. Op 7 Juni 1945, een maand na de be vrijding van Noorwegen en precies vijf jaar Drie generaties: Koning Haakon tuss en zijn enige zoon Kroonprins Olav en zijn kleinzoon Prins Harald De Noorse „zeeman-koning" bezoekt vele schepen, die de haven van Oslo aandoen. Hier staat hij op de commandobrug van het Noorse koopvaardijschip „Sophocofelus". na zijn gedwongen vertrek, keerde Koning Haakon aan boord van een Britse kruiser in zijn land terug. Zijn volk bereidde hem een geestdriftige ontvangst. Later toen hij Noorwegen rondreisde, wachtte hem weder om overal waar hij kwam een enthousiaste ontvangst. Koning Haakon is na de oorlog be halve zijn geregelde bezoeken aan de Zweedse en Deense Koninklijke Familie slechts enkele malen in het buitenland geweest. De thans 51-jarige kroonprins Olav assis teert Koning Haakon in vele staatsaange- legenheden. Hij was getrouwd met de Zweedse Prinses Martha, een zuster van wijlen Koningin Astrid van België. Enige maanden geleden is zij na een smartelijk ziekbed overleden. Uit hun huwelijk werden geboren: Ragnhild, die vorig jaar in het huwelijk trad met een Noorse rederszoon en die thans in Rio de Janeiro woont, en Astrid. Prins Harald, hun derde en jongste kind, is thans 16 jaar. De Noorse koninklijke familie heeft zich door haar eenvoud in geheel Skandinavië populair gemaakt. Op zijn 80ste verjaardag in 1952 ontving Koning Haakon vele hulde blijken, die zijn grote populariteit nog eens bevestigden. Dit is te danken aan zijn persoonlijke eigenschappen, die respect af dwingen, zelfs van diegenen, die geenszins aanhangers zijn van de monarchie. Kees Noorderwier. Op Vrijdag 13 Augustus naar Stavenisse Voor het bezoek van de Koning van Noorwegen aan Koningin Juliana en prins Bernard van 12 t.m. 14 Augustus is het volgende programma vastgesteld: De koning komt met het koninklijke jacht Norge naar ons land. Het jacht wordt geës corteerd door de Noorse torpedobootjagers Stavenger en Oslo. Op de ochtend van de 12e zullen drie torpedobootjagers der Kon. Marine, de Marnix, Evertsen en Piet Hein het Koninklijk jacht in zee tegemoet sto men en naar IJmuiden escorteren. De twee Noorse jagers, de Piet Hein en de Marnix vergezellen de Norge naar Amsterdam. Tegen half twaalf zal Z.M. zich per eigen motorsloep naar de aanlegsteiger aan de Prins Hendrikkade begeven, waar hij zal worden verwelkomd door de Koningin en de Prins, de burgemeester van Amsterdam en de commandant Zeemacht Nederland. Een erewacht van de Kon. Marine met vaandel zal de eerbewijzen brengen. Op het plein voor de Nicolaaskerk wordt een pa viljoen opgericht. In dit paviljoen worden de leden van de ministerraad voorgesteld. In caleches rijdt men naar het paleis op de Dam, waar de erewacht van de gardejagers wordt geinspecteerd. Korte tijd daarna zal de Koning een krans leggen bij het Natio nale Monument op de Dam. Aan het noen maal ten paleize zal ook prinses Wilhelmina deelnemen. Des middags zal de koning een tocht door de Amsterdamse grachten maken. Voordat het galadiner ten paleize aanvangt, zal de koning het corps diplomatique ont vangen. De volgende dag, 13 Augustus, zal de ko ning een dienst bijwonen in de Noorse zeemanskerk te Rotterdam. Daarbij zullen de Koningin en de Prins niet aanwezig zijn Vervolgens rijdt Z.M. naar Numans- dorp, vanwaar hij met de Piet Hein naar Stavenisse zal varen. De lunch wordt aan boord gebruikt. Te Stavenisse zal Koning Haakon de woningen be zichtigen, welke Noorwegen na de Fe- bruari-ramp heeft geschonken. Per auto begeeft men zich daarna naar Bergen op Zoom, vanwaar de Koninklijke trein het gezelschap naar Den Haag zal brengen. Na een receptie op de Noorse legatie zal de Koning aanzitten aan een diner in het Kurhaus, aangeboden door de gemeente 's Gravenhage. Op Zaterdag 14 Augustus wordt een korte rijtoer door Amsterdam gemaakt, ge volgd door een bezoek aan het Rijksmuse um. Koning Haakon begeeft zich daarna di rect aan boord van de Norge, de Koningin en de Prins zullen zich wat later van de De Ruyterkade af met de koningssloep naar dit jacht begeven, geroeid door adelborsten. De koning biedt het hoge gezelschap aan boord van de Norge een lunch aan. De thee wordt des middags op het paleis gebruikt, waarna men omstreeks half vijf met caleches naar de Prins Hendrikkade rijdt, waar de Koningin en de Prins afscheid zullen nemen van Koning Haakon. De twee Nederlandse torpedobootjagers zijn met de twee Noorse torpedobootjagers tevoren naar IJmuiden gestoomd en zullen de Norge uit geleide doen. Het is de minste ronde niet geweest, deze zesde course te Oud- Vossemeer. Integendeel, èn wat het rijden betreft èn wat de spanning aangaat èn tenslotte óók, voor zover het om de pennin gen ging, was het een van de beste Vossemeerse ronden, die tot nu toe zijn verreden. Zo werd de kampioen van Nederland 1954 Wies van Dongen al vanaf de start opgesloten, daar was Jan Westdorp, de Zeeuwse kampioen, die al z'n vechtlust in het parcours bracht en de 25. opstreek voor het feit, dat hij de meeste keren als eerste over de finish ging, daar waren de Belg Bergmans, de Willebrorder Glerum, De Roosendaler de Bruin, daar was Damen uit Lieshout en v. d. Borst uit Etten, die alle tactiek en techniek bijzetten om uiteindelijk een kopgroep te vormen, waarvan Bergmans de sprint en de ronde won. In deze zesde Oud-Vossemeerse course haalden maar 17 renners de finale van de gestarte vijftig. En dit eindcijfer drukt weliswaar ook uit, dat het wegdek op sommige plaatsen niet te best was, waardoor velen door een of meer lekke banden het loodje moesten leggen, maar het zegt daarboven toch ook nog wel iets van het feit, dat deze zesde ronde een zeer zware 100 km is geworden. sprong te behalen. Het gelukte zelf Damen en de Bruin de eerste twee in te halen, die op hun beurt weer nagezet werden door Glerum en Bergmans. Hoewel de vechtlust van Westdorp het grootst bleek en menig een hem zo'n 20 km voor de „eindstreep" reeds als winnaar klassificeerde, omdat hij dit ook naar hun gevoel verdiend had, heeft ook Bergmans veel gepresteerd om na z'n pech toch dit kopgroepje in te lopen. Hier in slaagde hij kort voor het einde en hij liet niet toe, dat Westdorp voor de derde maal uitliep. Integendeel, laatstgenoemde moest in de eindsprint nog het onderspit delven en Bergmans werd eerste. Hij reed de 100 km in 2 uur en 35 minuten. 2 P. de Bruin, Roosendaal; 3 P. Damen, Lieshout; 4 C. v. d. Borst uit Etten; 5 Jan Westdorp van 's Heerenhoek. Degenen, die er iets van afweten hebben van deze zesde Oud Vossemeerse wieler ronde genoten. Zoals gewoonlijk maakten de eerste ron den de verkenning uit en bleef het peleton bijeen. Toch bleek toen al, dat Westdorp er zin in had. Hij zorgde er telkens voor als eerste de finish te passeren. Er zat bovendien al spoedig vaart in. In de loop van de course werden trouwens tijden geno teerd zoals er nog weinig eerder zijn voor gekomen. Men had er een goede 30 km op zitten toen Westdorp en Bergmans een vrij serieuse kans waagden. De voorsprong was evenwel nog maar gering toen Bergmans een lekke band kreeg. Westdorp vervolgde de strijd op zijn eentje en hield dat een 35 km vol om daarna terug te vallen in het peleton of beter gezegd, door het peleton te worden ingelopen. Want er zat behoorlijk vaart in de grote groep, die overigens al lang niet zo groot meer was als bij de start. Duidelijk bleek dat Westdorp de hoop niet opgaf. Hij trok er weer tussen uit en kreeg daarbij een mededinger in v. d. Borst Ze moesten weer fel rijden om enige voor- Juli is voor velen de vacantiemaand, al heeft dit jaar het weer niet bijzonder mee gewerkt. Voor de Herverkaveling was Juli van dit jaar de maand der excursies. Een gezelschap candidaten voor nieuwe bedrijven maakte op 2 Juli een geslaagde excursie naar de Noord-Oost-Polder, in welk gebied reeds velen uit Zeeland een nieuw vaderland hebben gevonden. Het ligt voor de hand dat de Herverkaveling Zee land, die zich geplaatst ziet voor het soms welhaast onoplosbare vraagstuk van de sa nering der kleinste bedrijven, gaarne zou zien dat dit nieuwe gebied, alsmede de Braakman en de Quarlespolder, door het opnemen van zoveel mogelijk landbouwers uit de rampgebieden, deze zwaar drukkende last helpen verlichten. Daarbij wordt wel in de eerste plaats gedacht aan degenen, die solliciteren naar een bedrijfsgrootte van ongeveer 12 ha. Voorts maakte een gezelschap van onge veer 50 personen uit Zeeland, alle betrok ken bij het herverkavelingswerk, op 15 Juli j.l. een excursie naar het Land van Maas en Waal, alwaar belangrijke cultuurtech nische werken in uitvoering zijn. Allen keerden terug met grote voldoening over hetgeen daar kon worden getoond als mede over de uitstekende voorbereiding van de tocht. Bovendien waren velen uit het ge zelschap zeer onder de indruk van hetgeen het Provinciaal Bestuur van Gelderland voor de bevolking van dit gebied heeft ge daan of alsnog zal doen. Daarnaast is de Herverkavelingscommis sie dankbaar voor het bezoek, dat een aan tal vertegenwoordigers van de landbou wers op 21 Juli j.l. aan Schouwen en Dui- veland heeft gebracht en voor de grote be langstelling, die door deze bezoekers op allerlei gebied aan de dag is gelegd. Intussen. vacantie of geen vacantie gaat het werk door, zij het dan dat ook hier de weersomstandigheden wel eens een rol spelen. Op Schouwen en Duiveland werken dag in dag uit ongeveer 200 drag lines en 2000 man aan het herstelwerk en aan de door de herverkaveling nagestreef de verbeteringen. Hoewel het nog te vroeg in het jaar is om hierover een oordeel uit te spreken laat het zich aanzien, dat de voor 1954 toegestane gelden geheel zullen worden verwerkt. Wat de wijze van werken betreft wordt overal waar de omstandigheden dit toe laten de voorkeur gegeven aan het aanbe steden boven regiewerk. Bovendien zal er voor worden gezorgd dat in de volgende jaren niet alleen de vergoedingsnormen voor te velde staand gewas, dat moet worden beschadigd, zeer tijdig bekend zijn, doch er zal naar worden gestreefd dat nog vóórdat uitgaven voor zaaien of poten zijn gedaan, reeds bekend gemaakt wordt op welke per celen het uitvoeren van werken in de vol gende zomer kan worden verwacht. De zomer is ondanks de regen nu eenmaal het beste jaargetijde om vlot te kunnen werken, s' Zomers droogt, na een natte periode de grond snel op, terwijl in de winter, als de grond eenmaal nat is, het weken kan duren, voordat weer kan worden gewerkt. Daarnaast spelen de temperatuur en de lengte der dagen vanzelfsprekend eveneens een rol. De Herverkavelingscommissie besprak in haar laatste vergadering o.m. nog de voor lopige plannen voor wegen en waterlopen voor de gebieden Tholen en de Zak van Zuid Beveland. Deze plannen zullen, ver gezeld van de opmerkingen die in de verga dering naar voren kwamen, ter goedkeuring worden aangeboden aan de Gedeputeerde Staten.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1954 | | pagina 1