WEEKBLAD VOOR HET EILAHD THOLEN EN ST. FILIPSLAND WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT Raadsverslag STAVENISSE Het Rampjaar ook van invloed op het Bevolkingsverloop in onze eilanden Er zijn 334 mensen minder in ons district Regering in conflict met de MEDICI 10e Jaargang No. 9 15 Januari 1954 Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47 Administratie Oudelandsestr. 9, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407 Abonnementen 1.20 per kwartaal franco p.p. 1.45 incassokosten Prijs per nummer 10 cent Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer ƒ0.05 Advertenties worden tot Donderdagmiddag 1 uur aangenomen UIT DE NIEUWJAARSREDE DROOGMAKING EN HERBOUW OVERTROF DE VERWACHTINGEN NIEUWBOUW VERLOOPT VLOT STRATEN- EN RIOLERINGSPLAN WORDT BINNENKORT AANGEBODEN SPEELVELD AANLEG URGENT NIEUWE KLEUTERSCHOOL EN WIJKGEBOUW NOG DIT JAAR? BENOEMING VAN NIEUWE WETHOUDERS EN ONDERWIJZER AAN DE O.L. SCHOOL Voor het eerst kwam in Stavenisse de nieuw gekozen gemeenteraad in vergadering bijeen. Alle leden waren op deze eerste vergadering tegenwoordig, toen burgemees ter L. A. Verburg met een welkomstwoord opende. EEN TERUGBLIK De voorzitter hield vervolgens zijn nieuw jaarsrede en waar 1953 zoveel gebeurtenis sen meebracht was het niet alleen een uit voerig, maar ook belangrijk overzicht, waar voor we hier gaarne een plaatsje inruimen, zij het dan, dat we het geheel nog zeer moeten bekorten opdat het weer niet té véél plaatsruimte vergt. Alvorens burgemeester Verburg overging tot deze terugblik wenste hij met grote eer bied het overlijden van Dr. A. Plesman, president-directeur van de K.L.M. te her denken. Spreker noemde dit verscheiden 'n zware slag voor ons land. Daarna heette hij in het bijzonder de nieuwe raadsleden welkom en wees er na een inleidend woord en nieuwjaarswensen op, hoe 1953 ook internationaal niet onge merkt passeerde. Aan het eind mocht men evenwel enige hoop koesteren, dat men al thans bereid schijnt te zijn om te praten. Daarna wees hij op het allesbeheersend nationaal gebeuren in 1953: de ramp. Met name de eigen gemeente betaalde hierbij een zware tol: 153 inwoners verloren het leven. Onbeschrijflijk veel was het leed. Voor ons schijnt het leven weer normaal te worden, voor hen die doden te betreu ren hebben is dat geheel anders. Zij zijn 1954 ingegaan met smart in hun hart. God schenke de nabestaanden Zijn rijke ver troosting, opdat zij het leven ook verder kunnen aanvaarden. Ook blijdschap en dankbaarheid moet ons nog vervullen, als we zien hoevelen nog gered zijn en voor de vele geboden hulp. Als we beseffen, hoe Stavenisse al eerder door een stormramp werd getroffen en dat de inwoners toen in vele gevallen tot de bedelstaf werden gebracht, dan kunnen wij ook niet anders dan dankbaar zijn. Pessi misten hebben altijd reden tot klagen. En bepaalde punten blijven altijd te verbeteren. Aangaande de huisraad- en textielschade kan worden opgemerkt dat zij op voldoende wijze is geregeld. Spreker bracht een woord van hulde aan het personeel van het Ramp- schadebureau te Tholen en betuigde voorts zijn dank aan allen, die op enigerlei wijze hun krachten inzetten in het belang der ge meente, in het bijzonder hen die onmiddelijk daarna alles deden om het leed te verzach ten of het normale leven te doen terugkeren. Een uitzondering wenste spreker hierbij te maken voor de leden van het Koninklijk Huis. Hun bezoek voerde onze krachtsin spanning op tot ongekende mogelijkheden. Nimmer zal dat vergeten worden. Laten wij die dingen van kind tot kind overbrengen op ons nageslacht. DROOGMAKING EN HERBOUW OVERTROF DE VERWACHTINGEN Onze eerste indruk was, aldus burge meester Verburg, dat droogmaking en her bouw enkele jaren zou vergen; thans, na elf maanden, mag men vaststellen, dat er onge looflijke prestaties zijn verricht. Bijna 4 kilometer nieuwe dijk is aangelegd en oude gedeelten op verschillende plaatsen hersteld. Enkele weken na de ramp waren we voor nemens aan de Minister van Verkeer en Waterstaat te verzoeken om het dijkherstel krachtiger aan te doen pakken. De Rijks waterstaat verzekerde ons evenwel dat men alles deed, wat op dat ogenblik mogelijk was en er achter de schermen hard werd gewerkt. De ontworpen brief aan de Mi nister werd niet verzonden. En het bleek inderdaad dat ook achter de schermen hard was gewerkt. Onlangs werd een brief aan deze bewindsman gestuurd waarin de dank van het gemeentebestuur werd geuit jegens de Rijkswaterstaat voor de verrichte pres taties. Ook de woningbouw verliep vlot, wan neer men in aanmerking neemt, dat het be staande uitbreidingsplan niet meer bruik baar was en er eerst een schets voor een nieuw stedebouwkundig plan gemaakt moest worden. De geschonken 19 Noorse woningen zijn thans in een vergevorderd bouwstadium. Ter plaatse zal aanleg van een nieuwe straat met riolering binnenkort worden aan besteed. Binnenkortook kan het straten- en rio leringsplan worden aangeboden ter vaststel ling en aanbesteding plaats vinden van na der door de raad aan te wijzen gedeelten. Het Architectenbureau Wesselo en van Voorts te Bussum maakte het wederop bouw- en uitbreidingsplan. Met de gemaak te schets kon de raad in hoofdzaak accoord gaan. Binnenkort zal het, nu het ter inzage lag, ter vaststelling worden aangeboden. Van enkele ingediende bezwaarschriften zullen de leden tijdig op de hoogte worden gebracht. HET DORPSHUIS De voorzitter noemde het een belangrijk gebeuren, toen dank zij de Oecumenische Stichting voor hulp aan kerken en vluchte lingen een Dorpshuis in deze gemeente tot stand kwam. De daarvoor benodigde gelden kwamen uit Duitsland. Persoonlijk verwacht spreker veel van dit Dorpshuis, een cen trum van alles wat op maatschappelijk, so ciaal en cultureel gebied plaats vindt. Daartoe ook werd de Stichting Dorpshuis Stavenisse in het leven geroepen. Er wordt reeds een druk gebruik van gemaakt. Zo is het o.a. twee avonden bezet voor han denarbeid, enz. waaraan 32 meisjes en 40 jongens deelnemen. De ouders werken hier aan veelal goed mee. Spreker hoopt dat de belangstelling van de raadsleden in deze ook groeiende mag zijn, omdat er in deze gemeente nog veel te weinig aan het jeugdwerk is gedaan en men er met een negatieve houding niet komt. EEN SPEELVELD ONONTBEERLIJK Behalve in de winter dient men ook in de zomer voor de jeugd te zorgen. Daarom vindt spreker een behoorlijk speelveld on ontbeerlijk. Hij hoopt dat de raadsleden hiervan ook de noodzaak zullen inzien en medewerken aan het tot stand komen daar van. Reeds zijn in die richting onderhande lingen gevoerd. De burgemeester hoopte dat men spoedig tot opening van de weg StavenisseSt. An naland zal kunnen overgaan. GEMEENTEFIN ANCIEN Ten deze valt een verbetering waar te nemen, dank zij de verhoogde rijksuitkering uit het gemeentefonds. De ontwerpbegroting 1954 is gereed en zij is niet alleen sluitend, maar zelfs ruimer dan die van 1953. Helaas brengt de ramp ook vele financiële conse quenties, die nog niet helemaal overzien kunnen worden. Op de haven was het door de ramp enorm druk. Dit blijkt ook uit de opbrengst haven- en kadegelden, die resp. 12.250, en 15.500,bedroegen. Over 1953 was dit resp. 1834,60 en 2520,75, niet te vergelijken cijfers eigenlijk vanwege het bijzondere jaar. Veelal zullen deze op brengsten moeten worden aangewend voor uitdiepen van de haven en herstel van be schadigingen. ONDERWIJS Het lager onderwijs, zo vervolgde de heer Verburg, kreeg in het afgelopen jaar een geduchte slag door ramp en evacuatie. Thans heeft het weer voortgang, maar nu blijft de personeelsbezetting een zorgenkind. Per 1 Januari zijn er 3 vacatures waarvan er één niet vervuld zal worden, nl. een 7e leerkracht, die op grond van het gemiddelde aantal leerlingen benoemd zou kunnen worden, maar als gevolg van de ramp is dat gemiddelde teruggelopen en zal dat nog doen, waardoor men niet meer dan 6 leer krachten kan houden. Aan de organisatie Bescherming Bevol king, waarmee men ter plaatse al een heel eind op dreef was, kon door de ramp niet verder gewerkt worden. Spreker hoopt de achterstand nu op korte termijn in te halen. In dit verband wees spreker op het nut hiervan, wat o.a. 1 Februari is gebleken. Vooral een goed verbindingssysteem is heel wat waard. Gelukkig heeft men nu een mobi lofooninstallatie. EN NU DE TOEKOMST Er liggen nog veel grote dingen te wach ten. Gewichtige besluiten zullen nog moeten worden genomen. Behalve ontwerp-weder- opbouwplan, straten- en rioleringverbetering (waarbij in de eerste plaats aan de Wilhel- minastraat wordt gedacht), moet worden nagegaan of eventuele aanleg van een speel veld door de gemeente dan wel door een particuliere instelling moet plaats vinden. Volgens spreker mag de gemeente zich in deze zeker niet afzijdig houden. Ook de woningbouw zal de belangstelling blijven houden. Jammer dat nog geen over eenstemming verkregen is met de Ned. Herv. Kerk t.a.v. de pastoriegrond. Dit belemmert een goede voortgang van de woningbouw. Spreker hoopt dat deze kwestie alsnog spoedig zal worden opgelost. De thans nog geëvacueerde gezinnen vor men een bijzondere zorg. Het gemeentebe stuur zal alies in het werk dienen te stellen zo spoedig mogelijk naar een voor hen be hoorlijke woonruimte om te zien. Inzonder heid voor hen die hier vroeger een huur woning hadden is dat niet zo eenvoudig. BOUW NIEUWE KLEUTERSCHOOL Naar wij verwachten, aldus de voorzitter, zal dit jaar kunnen worden overgegaan tot de bouw van een nieuwe kleuterschool, waartoe de gemeenteraad in 1953 besloot en waarvoor reeds een bedrag van 15.000 beschikbaar is uit het Opbouwfonds Stavenisse. Het wachten is thans op de plannen voor het nieuwe wijkgebouw voor de pl. ver. „Het Groene Kruis". Zodra die plannen bekend zijn, kan de opdracht tot het maken van een plan voor de nieuwe kleuterschool worden gegeven. Dit kan moeilijk eerder, omdat deze gebouwen bij elkaar komen en het uiterlijk alzo ook overeen moet stemmen. Zoals bekend zullen beide gebouwen ver rijzen aan het toekomstige van der Lek- de Clercqplein. Op de ontwerpbegroting 1954 staat ver der een vrij belangrijk bedrag voor verdere restauratie van het gemeentehuis. Met name de raadszaal moet opgeknapt en de secre tarie is te klein. Verruiming kan plaats vinden door het bestaande brandweerhuis tot kluis te verbouwen. Misschien kan het brandweermateriaal dan in de oude kleuterschool opgeborgen. Met deze alleszins belangrijke punten op te sommen (uitvoeriger nog dan hier is weergegeven) gaf de voorzitter een over zicht van het gebeurde en wat hopenlijk te gebeuren staat. Spreker eindigde met de wens dat God allen kracht en wijsheid mocht geven. „De lenden omgord en brandende de lampen' Vaardig en bereid tot werken, dienen, kampen.'. Het oudste raadslid, de heer L. Hage dankte de voorzitter voor deze toespraak en uitgebreid verslag. Hij hoopte dat zegen op zijn arbeid en zegen op zijn gezin mocht rusten. Daarna legden alle leden de zuiverings- en ambtseed af met de plechtige zoveel be tekenende woorden: „Zo waarlijk helpe mij God almachtig." De voorzitter wenste hen geluk met het lidmaatschap en noemde het een voor hen zeer gewichtig ogenblik. Hij hoopte op een prettige verstandhouding en goede samen werking. Dat men steeds mocht kunnen zeg gen: Wat God doet dat is welgedaan. NIEUWE WETHOUDERS Bij de eerste stemming voor een wethou der werden vijf stemmen uitgebracht op de zittende wethouder de heer J. Hage en twee stemmen waren blanco. Bij de tweede stemming verkreeg de heer C. J. Moerland 5 stemmen en waren er op nieuw 2 blanco briefjes. De heren J. Hage en C. J. Moerland wa ren alzo tot wethouder benoemd. Ook daar mee feliciteerde de voorzitter hen en hoopte dat beiden op voorbeeldige wijze de ge meentebelangen zouden behartigen. Voor benoeming van een onderwijzer aan de o.l. school, waartoe het college van B. W. (na overleg) voorstellen de heer L. v. Bokkum uit Alfen a.d. Rijn te be noemen wordt eerst nog in besloten zitting overgegaan. Na heropening verklaart de heer L. Hage dat hij, gezien de gegevens van de Inspec teur L.O. van het district waartoe ook Alphen behoort, hij niet de vrijheid kan vin den genoemde sollicitant zijn stem te geven. Weth. Moerland antwoordt hierop, dat het advies afkomstig is van een wnd. inspecteur, die betrokkene slechts 1 keer hoorde. Daarom is hem het advies van de heer Gideonse. Hoofd der School alhier, bij wie sollicitant al 2 proeflessen gaf, meer waard. En dat advies luidt: aanvaard baar. Daarbij komen nog de gunstige advie zen van het gemeentebestuur van Alphen. Hij zal daarom voorstemmen. De uitslag van de stemmen is. 5 voor de heer Van Bokkum, twee blanco. Bij de rondvraag informeert dhr. L. Hage of het bewijs van zedelijk gedrag van de benoemde onderwijzer Quist al binnen is, waarop bevestigend wordt geantwoord. Daarna sluiting. Men mag van mening zijn, dat er al zoveel, dus al genoeg is geschreven over de ramp en vooral natuurlijk in dat gebied, waar men er door werd getroffen, nog steeds wordt men met dit gebeuren geconfronteerd. Dat is het geval, wanneer men een Oudejaarsnummer uitgeeft en daarin vanzelfsprekend terugblikt op het afgelopen jaar, dat is ook weer het geval, wanneer men een bevolkings overzicht geeft over dezelfde periode. De ramp had niet alleen tot gevolg, dat er een veel groter sterftecijfer in het totaal overzicht voorkomt, maar ook een geboortevermindering en een hoger vertrekcijfer Men kan dit alles nagaan in onderstaande tabel, waarop we nog enige toelichting wensen te geven, al spreken de cijfers al haast voor zich zelf. Inwonertal Ingeschreven op 1 Januari 1954 TABEL 1 50 j. geleden 1904 1 Jan. 1953 Geboren Overleden Vestiging Vertrek Totaal 1 Jan. '54 meer minder Huwelijken Tholen 3077 3282 65 37 87 111 3286 4 25 St. Maartensdijk 2777 2708 43 31 49 72 2697 11 24 St. Annaland 2396 2680 55 30 51 80 2676 4 16 Oud-V oBsemeer 2095 2229 41 24 66 81 2231 2 32 Poortvliet 1538 1705 28 21 40 88 1664 41 13 Stavenisse 1690 1737 23 166 25 117 1502 235 11 Scherpenisse 1402 1352 18 12 37 53 1342 10 16 Totaal Eil. Tholen 14975 15693 273 321 355 602 15398 147 St. Filipsland 1863 2136 43 27 41 96 2097 39 10 Totaal District 16838 17829 316 348 396 698 17495 6 334 157 Vorig jaar 341 134 385 569 23 173 ACHTERUITGANG DOOR EEN DROEVIG GEBEUREN „Hopenlijk brengt 1953 geen stilstand, dus achteruitgang, maar naast bevolkings groei ook meer werkgelegenheid", zo be sloten we vorig jaar ons bevolkingsover zicht. En het jaar dat voorbij ging, bracht wel dit laatste, maar dan ook alleen maar ten koste van het eerste. Juist door de ramp, juist door dit noodlottig gebeuren, dat tot gevolg had een bevolkingsachteruitgang vanwege een hoog sterftecijfer, werd de werkgelegenheid vergroot. Het rampjaaroverzicht kan wat de be volking aangaat ook al geen gunstige cijfers laten zien. In de eerste plaats is daar het zeer hoge cijfer van OVERLEDENEN In totaal zijn het er in ons district 348 tegenover 134 in het vorige jaar. Wat behoeft hieraan nog te worden toe gevoegd? 164 slachtoffers van de waters nood zijn hierin begrepen, w.o. 153 van Stavenisse. Maar ook zonder deze in het aantal overledenen in 1953 aanmerkelijk hoger, nL 50 inwoners van de eilanden Tholen en St. Filipsland. Hoewel door de watersnood aanmerkelijk meer vrouwen dan mannen het leven verloren, was het totale verschil toch maar 2, zoals uit tabel II blijkt. Alle gei neen ttm hadden dit jaar meer overledenen dan vorig jaar, ook zij dus, die niet door de watersnood werden ge troffen. GEBOORTEN Ook het geboortetotaal liep terug van 341 tot in 1953. 316. Het grootste verschil met vorig jaar is in St. Maartensdijk te zien. dat thans 43 geborenen inschreef en vorig jaar 59. De andere gemeenten bleven on geveer in de lijn, behalve dan ook in deze vanzelfsprekend Stavenisse dat niet alleen een hoog sterftecijfer had, maar ook veel inwoners elders geëvacueerd zag. Blijkens tabel II zat het grootste verschil tussen geboren mannelijke- en vrouwelijke baby's in de gemqente Poortvliet, waar 19 jongens en daartegenover maar 9 meisjes het levenslicht aanschouwden. Uiteindelijk hebben de dames het toch nog met een meerderheid van 2 gewonnen: 142 mannen en 144 vrouwen zijn in ons district geboren. VESTIGING Dit cijfer toont wel het geringste verschil met vorig jaar. Nu 396, toen 385, het is het enige cijfer ook dat gunstig blijkt. Vooral te Oud-Vossemeer boekte men vele inge- komenen. In Stavenisse, ook al weer zeer begrijpelijk, de minste. Scherpenisse had precies eenzelfde aantal als vorig jaar. H. K. H. PRINSES MARGRIET, het derde prinsekind van de koninklijke familie, viert haar elfde verjaardag. Hierbij gaan onze gedachten ongetwijfeld weer terug naar de donkere dagen van 1943, toen haar geboorte in Ottawa in Canada, waar het koninklijk gezin toen verbleef, een ongekende vreugde bracht bij alle Nederlanders en de band tussen het vorstenhuis Oranje en ons volk, ondanks de grote afstand, weer werd verstevigd. Wij hopen, dat zij deze dag nog vele malen in goede gezondheid moge gedenken. VERTREK Het cijfer van 1953 overtreft dat van 1952 ver. Nu 698 vertrokkenen, toen 569. In Stavenisse was dit aantal, ook weer al begrijpelijk, het grootst. Maar ook in St. Annaland liep het van 49 in 1952 tot 80 in 1953. In Poortvliet van 64 toen tot 88 in 1953. Alleen de gemeenten Tholen en Oud-Vossemeer hadden minder vertrekken- den dan vorig jaar. HUWELIJKEN Wat het aantal huwelijken betreft, staat Oud-Vossemeer bovenaan. Er werden daar niet minder dan 32 paartjes getrouwd, welk aantal in geen enkele gemeente, zelfs in Tholen niet werd bereikt. Daartegenover staat dat het aantal huwelijken in St. Anna land met 16 heel wat minder is dan vorig jaar, toen 33 van deze akten passeerden, evenals in St. Filipsland waar vorig jaar 26 en thans maar 10 paartjes in de echt werden verbonden. De terugslag in Stavenisse 11 was bij vorig jaar vergeleken niet eens zo groot, toen men maar aan 13 akten kwam. Alles bij elkaar zijn er dit jaar 16 paartjes minder getrouwd in ons district. Overzicht van het aantal mannelijke en vrouwelijke geboortes, overlijden en de totalen van mannelijke en vrouwelijke inwoners per 1 Januari 1954. TABEL II Geboren Overleden Totalen mannen vrouwen mannen vrouwen mannen vrouwen Tholen 30 35 22 15 1611 1675 St. Maartensdijk 27 16 16 15 1378 1319 St. Annaland 24 31 17 13 1338 1338 Oud-Vossemeer 25 16 12 12 1121 1110 Poortvliet 19 9 9 12 862 802 Stavenisse 13 10 70 96 787 715 Scherpenisse 10 8 5 7 673 669 Totaal Eil. Tholen 118 125 151 170 7770 7628 St. Filipsland 24 19 27 10 1064 1033 Totaal District 142 144 178 180 8834 8661 MANNEN EN VROUWEN Het aantal mannelijke en vrouwelijke ge boorten en overlijden en totalen ziet U in voorgaande tabel. Opvallend is hierbij een gelijk aantal mannen en vrouwen te St. Annaland en het grote verschil in Poortvliet, waar de mannen sterk domineren. Trou wens, de mannelijke bevolking blijft ook dit maal het grootst in aantal, ja met een nog groter verschil dan vorig jaar. Ook dat is duidelijk in tabel II, als men weet dat er 1 Januari 1953 8988 mannen en 8843 vrou wen waren. TERUGGANG In tegenstelling dus met vorig jaar liep de bevolking van de eiland Tholen en St. Fi lipsland in aantal terug. Toen kwamen er uiteraard 34 inwoners bij, thans moet een vermindering worden geboekt van niet min der dan 334 inwoners. Dit jaar is de oor zaak daarvan gemakkelijk te zoeken. Het is bovendien hiervoren nog eens onderstreept. Door de ramp ook was het Poortvliet mogelijk met Stavenisse te verwisselen en als nummer vijf in deze ranglijst te volgen. Een vijftigtal geëvacueerden zullen waar schijnlijk nog naar laatstgenoemde gemeente terugkeren, maar het verlies van de 153 slachtoffers maakt Stavenisse tot een klei nere gemeente dan Poortvliet. Laatstgenoemde gemeente had eind 1952 nog 32 inwoners minder dan Stavenisse. St. Annaland liep iets in op St. Maar tensdijk. St. Filipsland telt ook bijna 90 minder dan van het begin van 1953. Van harte hopen we dat een volgend overzicht minder ongunstig zal zijn. ARTSEN HOUDEN VOET BIJ STUK In de oorlogsjaren nam de bezetter tal van maatregelen, om de verschillende be volkingsgroepen zo goed mogelijk onder controle te kunnen houden. Eén dezer maat regelen was de oprichting van de Artsen kamer, maar er is wel geen enkele groep van personen geweest in ons land, welke zich zo hardnekkig en koppig heeft verzet tegen de nationaal-socialistische maatregelen als de artsen in Nederland. En de bezetter, wetende, dat een arts nu eenmaal niet ge mist kan worden, heeft al heeft men dit nooit openlijk willen erkennen reeds ter stond een nederlaag geleden tegen de Nederlandse artsen. Het is niet onmogelijk dat de artsen in ons land, aangemoedigd door het succes van de jaren 19401945, zich andermaal verzetten tegen bepaalde overheidsmaatre gelen, die hen niet aanstaan. Want ditmaal weigeren zij zich vanuit Den Haag zich te laten voorschrijven, hoe hoog hunne hono raria en salarissen mogen zijn. De artsen

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1954 | | pagina 1