WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
MattenVerdelg zei
r
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
RAADSVERSLAG ST. FILIPSLAND
COMMENTAAR
Het Parlementair Overzicht
Drie-jarenplan van Minister Staf
Zijn vijf divisies noodzakelijk
10e Jaargang Nr. 4
11 December 1953
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestr. 9, Tholen - Tel. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.20 per kwartaal
franco p.p. 1.45 4- incassokosten
Prijs per nummer 10 cent
Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
DE SINTERKLAASBALANS
Het oude traditionele sinterklaas
feest ligt weer achter ons. Het is
weer vrijwel overal gevierd. Mis
schien is hier en daar de stoomboot
vervangen door de auto of, nog
moderner, door een helicopter, de
hoofdzaak is echter: de sint, die
kwam voor de kinderen en ook voor
de ouderen.
Uit het maandverslag van de Ne
derlandse Bank bleek, dat in No
vember heel wat geld is opgeno
men. Sinterklaas kost geld, al lijkt
het een tegenstrijdigheid, want hij
geeft immers altijd met milde han
den Maar ja, die man uit Spanje
is ook geen millionair en bovendien
willen de neringdoenden ook wel
eens een extraatje verdienen. Geef
ze eens ongelijk.
Tussen Zaterdag 28 Nov. en
Vrijdag 4 Dec. waren de winkels
tot 21 uur open. Dit was in het ge
hele land geen onverdeeld succes.
De laatste paar avonden werd dan
wat extra gewinkeld, maar overi
gens is het publiek de avondkoop
veelal ontwend.
Het zou interessant zijn om hier
uit tevens op te maken, dat de win
kelsluitingswet mede oorzaak is
voor het feit, dat ons volk tegen
woordig minder uitgaat. De ver-
maakcentra in het gehele land ma
ken melding van achteruitgaand
bezoek, zowel in bioscoop, theater,
concertzaal als café-restaurant.
Ons volk schijnt de laatste jaren
voor wat de avonduren betreft, hui
selijker te zijn geworden. Dat heeft
z'n goede zijde.
Voor alle branches is deze sin
terklaas trouwens toch geen onver
deeld succes geweest. Er is nog wel
veel gekocht in het algemeen, maar
er waren toch belangrijke verschui
vingen.
Er is ontzettend veel snoep ge
kocht (100% meer dan vorig jaar
volgens ruwe schatting) en veel
minder nuttige artikelen. Ook de
afdeling luxe heeft een vrij grote
terugslag moeten boeken. De curve
is gestegen bij banketbakkerijen,
chocolaterieën, voorts bij de speel
goedzaken en textielbedrijven. Alle
andere branches meldden geringere
verkoop dan vorige jaren. In de af
deling kleine kleding (b.v. heren
mode-artikelen) was de stijging na
genoeg even groot als in de snoep-
afdeling. Radio- en electriciteits-
zaken boekte de grootste terugslag,
ca 50%. Luxe-artikelen ca. 35%.
De boek- en kantoorboekhandel
moest eveneens een veer laten: ca
15 minder dan vorig jaar.
Natuurlijk moet men dit gemid
deld en over het gehele land ge
nomen zien, zodat plaatselijk wel
belangrijke verschillen kunnen op
treden.
Opvallend was veelal ook, dat de
middenstand enige bezorgdheid
toonde, omdat een paar dagen voor
de 5e December nog maar weinig
was omgezet. Maar men moet de
huid nooit verkopen voor de beer
gevangen is en nu is dit spreek
woord wel negatief ten opzichte van
de bedoeling, maar het is toch wel
duidelijk, dat men eerst op de avond
van 5 December iets definitiefs kan
zeggen omtrent een voor- of achter
uitgang in de verkoop.
Jong en oud kreeg intussen het
hun toebedachte deel.
Over schenkingen, bouwplannen, krotopruiming,
verdeling woningen en tenslotte afscheid van de
niet terugkerende raadsleden.
Vorige week kwam de raad des avonds
om 7 uur in openbare vergadering bijeen,
waarop onmiddellijk ook weer besloten zit
ting volgde. En toen werd het weer half
tien, eer heropening volgde. Naar aanleiding
van de vastgestelde notulen, deelt de voor
zitter mede, dat b. en w. de adoptie ge
meenten Hengelo, Delden en Ambt Delden
hebben bezocht. In Hengelo was daarbij
tegenwoordig het adoptiecomité, dat mee
deelde een motorbrandspuit met trekker
(jeep) ten geschenke te zullen geven. Het
dag. bestuur bracht ook een bezoek aan
Nordhorn. Door de inwoners van het Graaf
schap Bentheim is voor St. Filipsland ruim
60.000 Mark bijeengebracht of wel 54.000
onder voorwaarde dat hiervan een kleuter
school in steen zal worden gebouwd. De
heer Jansen, architect te Almelo zal voor
dit gebouw gratis een bestek maken. Be
grijpelijk werden deze geschenken onder
hartelijke dank aanvaard, iets waarmee de
raad zich unaniem kan verenigen.
BRANDWEERGARAGE
Het dag. bestuur stelt daarna voor aan
het architectenbureau Rothuizen en 't Hoofd
op te dragen om een schets te maken voor
een brandweerautogarage met gemeente
werkplaats, een en ander in overleg met de
Inspecteur van het Brandweerwezen. Men
zal dit gebouw dan plaatsen op de hoek
Achterstraat-Schoolstraat. Men vindt het
alleszins goed.
In snel tempo worden een aantal inge
komen stukken afgewerkt, zoals procesver
baal van kasopname en goedgekeurde raads
besluiten, Het Prov. Bestuur heeft ook geen
bezwaar gemaakt tegen het salaris van mr.
de Boer, door B. en W. benoemd als amb
tenaar ter secretarie voor de tijd van 1 jaar
op een arbeidscontract voor 3000,per
jaar inclusief.
Van de gemeente Zierikzee de mede
deling dat op de Beatrixschool geen leer
lingen meer kunnen worden toegelaten, in
dien de gemeente niet is aangesloten bij de
gemeenschappelijke regeling. De voorzitter
vindt het in het belang van de kinderen om
hierbij aan te sluiten.
De heer Verwijs vraagt naar de conse
quenties daarvan. De voorzitter zet de
rechten en plichten uiteen. Betaling per
leerling blijft hetzelfde. Men gaat met aan
sluiting accoord.
Een verzoek van mej. W. Kempeneers-
den Braber, gemeentehuisschoonhoudster om
een vaste aanstelling, dit met het oog op de
pensioenregeling. Tot op heden werkte zij
op arbeidscontract. B. W. stellen voor dit
verzoek in te willigen en haar een salaris
te geven van 500.per jaar, alles in
begrepen, zulks met ingang van 1 Januari
1954. De Raad kan zich met dit voorstel
verenigen.
Noodzakelijk is om het wederopbouwplan
van de A.J.Polder voorlopig vast te stellen,
noodzakelijk door de ontstane verandering
vanwege oorlogshandelingen. Ook het
wederopbouw- en uitbreidingsplan der ge
meente, dat door de ramp veel wijzigingen
onderging. Beide plannen worden zonder
veel commentaar voorlopig vastgesteld.
De verzekering tegen fraude wordt van
800.tot 12.000 verhoogd.
De toelage van de secretaris woonruimte
commissie, de heer M. A. Geense wordt
voor 1954 evenals in 1953 op 25.ge
steld.
De voorzitter deelt dan mede, dat een
lokaal van de school aan de Lageweg ge
durende 11 weken is verhuurd aan de
Heide Mij voor 10.per week.
Wed. Fontijne-Vermaas verzoekt tege
moetkoming in de kosten voor het bezoeken
van de O.L. school door twee van haar
kinderen. Per maand zal 7.70 worden ver
goed per kind, omdat dit gezin in de Polder
is geëvacueerd en ter plaatse nog geen
woonruimte beschikbaar is. Afstand circa
5 km.
Voor kennisgeving wordt aangenomen een
schrijven van de Ned. Architectenbond om
aan particulieren geen opdracht te geven
voor bouwwerkplannen.
Op verzoek van de Keuringkring Vee en
Vlees wordt de kostenomslag en inkomsten
deling gewijzigd, zoals in de vroegere
regeling.
De N.V. Bouwkas Noord Ned. Gemeen
ten vraagt de gemeente om een commissie
te benoemen. Gesuggereerd wordt dezelfde
heren te benoemen, die thans in de ver
kavelingscommissie zitting hebben, nl. J.
Verwijs, Joh. v. Dijke Az, G. Hooglander
Fz, M. Reijngoudt Cz., A. I. Clarisse en
J. van Elsacker. Zulks voor 1 jaar, daar
het plan bestaat om in 1955 de bouwkas-
spaarders zelf in de commissie te benoemen.
Alle leden kunnen zich hiermede ver
enigen, zodat genoemde heren in deze com
missie zitting zullen nemen.
Ingekomen is ook het bestek en tekening
van de architect Bije te Veere tot het
bouwen van een woonhuis voor het Hoofd
der O.L. school. Na inzage besluit men tot
deze bouw. Het zal nu worden aanbesteed.
De P.Z.E.M. wil het transformatoren
station verplaatsen en verzoekt daartoe een
grondruil aan de gemeente. Het nieuwe
station komt tussen de Achterstraat en
Wilhelminastraat. De P.Z.E.M. moet van
het oude station alleen de beide deuren met
lipssloten hebben. Overigens kan de ge
meente met het oude station naar believen
doen. Na een uitgebreide discussie en
kennisneming van tevoren door de districts
opzichter Kloet verstrekte inlichtingen wordt
dit voorstel aanvaard.
Het Prov. Bestuur deelde mede, dat het
presentiegeld voor de verkavelingscommissie
gelijk mag zijn aan dat voor een gemeente
raadslid (per zitting).
Dhr. Verwijs vindt dat er ondanks het
gedane beroep op verandering geen verschil
is ontstaan. De voorzitter zegt van wel. Nu
is het zo dat lid en plv. lid 2.50 krijgt,
tevoren was dat 1.25.
Voorgesteld wordt om aan de heer
Kloet in overleg met Ged. Staten een
gratificatie te verlenen voor het zeer vele
werk dat hij na de ramp deed. Allen zijn
hier hard voor.
Het straten- en rioleringsplan is naar het
Prov. Bestuur gezonden. De Raad kan zich
behoudens een paar wijzigingen met het
plan verenigen.
Op voorstel van de heer Quist zal ook
een rioleringsplan voor de Polder worden
gemaakt.
De voorzitter deelt vervolgens mede, dat
de chr. school op oud-ger. en ger. grond
slag waarvan het bedrag per leerling
over 1952 25.60 bedroeg 342,41 te
veel aan voorschot kreeg en dit bedrag
terug betaald moet worden. Voor vakonder
wijs over 1949 84.—, over 1940 50,83
te veel en over 1951 171,81 te weinig.
Over 1952 ook nog 207,68 te weinig. Deze
bedragen zullen worden verrekend.
Het huldigingscomité, gevormd voor het
afscheid van de heer Kuiper als Inspecteur
L.O. hij gaat met pensioen vraagt een
bijdrage voor een te geven huldeblijk. St.
Filipsland zal hieraan 10.geven.
BEGROTING 1954
In verband met de ramp en de daaruit
voortvloeiende vele werkzaamheden kon
geen begroting worden opgemaakt. In over
leg met Ged. Staten is besloten om dezelfde
posten als in de vorige begroting voors
hands aan te houden. Over enige posten
ontstaat nog enige discussie, bijvoorbeeld
over de kolentoeslag voor de Ouden van
Dagen. Dat bedroeg vorig jaar 40.per
gezin of 20.voor een alleenwonende.
B. W. gaven de inwoners gelegenheid
zich hiertoe aan te melden. De Raad zal de
aanvragen beoordelen en daarna het bedrag
vaststellen. De begroting wordt daarna
voorlopig vastgesteld.
Een krotwoning met erfpachtsrecht van
J. Neele wordt op voorstel van het dag.
bestuur aangekocht voor 1500.plus
575.voor herstelkosten die Neele aan
dit gebouw liet verrichten. Een en ander
krachtens het delegatiebesluit en behoudens
goedkeuring van Ged. Staten. Na enige
discussie, waarbij weth. van Nieuwenhuijze
het erfpachtsrecht nader toelicht, wordt,
zoals gezegd, deze woning aangekocht.
Twee andere zwaar beschadigde wonin
gen worden eveneens overgenomen. Op de
plaats hiervan is een straat geprojecteerd.
De waarde (voor de ramp) van deze
woningen werd door taxateurs op 4200.
en 4500.bepaald.
De eigenaars is een woningwetwoning
aangeboden, zodat zij dan bij aankoop der
huizen ook de bouwpremie krijgen. De heer
Kosten besloot hierop in te gaan. Dhr. Quist
hield het nog in beraad. Besloten wordt de
woningen voor genoemde prijs aan te kopen.
Enige schenkingen voor de raadszaal
worden onder dank aanvaard, nl. een tinnen
inkstel van de fa. Samson, een Vuga-
schilderij, voorstellend de grote Kerk te
Goes van mej. Ina Rahuizen en een schil
derij met electrische klok van de gemeente
Hengelo.
De geloofsbrieven van de nieuw gekozen
raadsleden worden onderzocht door een
daartoe benoemde commissie, bestaande uit
de heren Stormezand. Verwijs en Quist. Na
rapport wordt tot toelating geadviseerd.
Allen voor.
Als leden van de woonruimtecommissie
worden herbenoemd de heren L. Abrahamse,
C. A. Capelle, J. Labruyère, F. A. Vaders
en benoemd Joh. van Dijke.
RONDVRAAG
De heer stormezand vestigt de aandacht
van B. en W. op het feit dat er hopen
zand in een tuin liggen, daar verzameld
door de Ned. Heide Mij. Kan B. en W.
hieraan geen bestemming geven. De tuin
kan dan worden gespit.
De voorzitter zal vragen wat de Heide
Mij met het zand in de tuin aan de Beatrix-
straat van plan is.
De heer Stormezand vraagt ook hoever
B. en W. zijn met krotopruiming, waarvoor
toch 10.000,— is uitgetrokken. De voor
zitter antwoordt dat er al krotten zijn ge
kocht en over andere nog wordt onderhan
deld.
Dhr. Verwijs merkt op zojuist van weth.
Mol te hebben vernomen, dat er morgen
een lichtpunt zal worden geplaatst aan de
trap Oostdijk-Emmastraat.
Spreker zegt dat het bij het hulppostkan
toor ook zeer donker is.
Het zal worden bekeken.
Nu door de bouw van nieuwe woningen
zo goed als alle volkstuintjes verloren zijn,
vraagt de heer Verwijs of de gemeente in
andere kan voorzien.
De voorzitter antwoordt dat dit de aan
dacht heeft, doch vrijwillige grondverkoop
vindt men zo maar niet. Voor tuintjes kan
niet worden onteigend.
Dhr. Verwijs vraagt ook of de 6 Oos
tenrijkse woningen al verdeeld zijn. Spre
ker hoorde, dat er van die 6 twee ont
trokken zijn voor de gemeente, is dat zo?
De voorzitter zegt dat ze nog niet ver
deeld zijh. Juist is dat er twee door de
Directeur van Wederopbouw aan de ge
meente zijn toegewezen. Dat bevreemdt de
heer Verwijs. Zij waren toch bestemd voor
rampslachtoffers
Dhr. Verwijs gaat onmiddellijk over op
een ander chapiter en zegt dat er besloten
is de trottoirs voor fietsers te verbieden,
evenals voor handkarren en zeker als rij
wielstalling voor de woningen. Dit nu ge
beurt tegenwoordig dikwijls. Er zullen maat
regelen genomen worden om dit euvel te
gen te gaan.
De heer Quist vestigt de aandacht op
de trottoirs in de Polder. Door het leggen
van een kabel door de P.T.T. is het trot
toir vanaf Quist tot Gebr. Everaers ontzakt.
Op het andere trottoir bij woningbouw
Geense ligt een hoop grond en dat juist op
een kapot gereden rioolputdeksel. Ook hier
voor zullen maatregelen worden genomen.
AFSCHEID
Waar de heren Guiljam en Goudswaard
niet in de nieuwe raad terugkeren, zegt de
voorzitter hen hartelijk dank voor wat ze
in de afgelopen jaren voor de gemeente
hebben gedaan, in het bijzonder na de ramp.
Beiden geëvacueerd, waren toch reeds op de
eerste raadsvergadering aanwezig. Verstrek
kende besluiten zijn genomen voor de op
bouw, daarvan getuigt de lening van
700.000,Het was mij een genoegen
met U samen te mogen werken, aldus de
voorzitter. Ik hoop op Uw verder mee
leven en wens U en Uw gezin Gods ze
gen toe.
De heer Guiljam dankt voor de waarde
rende woorden en hoopt dat zijn wens in
vervulling mag gaan. Spreker dankt voor
de vele verstrekte inlichtingen en alle
raadsleden voor hun prettige omgang, even
als het secretariepersoneel. Dat onder Gods
zegen de samenwerking in de nieuwe raad
ook goed mag zijn tot heil van de gemeente.
Ook de heer Goudswaard dankt het dag.
bestuur, de raad en het secretariepersoneel
en sluit zich overigens aan bij de woorden
van zijn voorganger.
Er was in snel tempo gewerkt, maar het
was toch half één eer de 30 agendapunten
geheel waren afgewerkt. Daarna volgde
sluiting.
Onder het motto „Ratten Verdelg ze
organiseert de Plantenziektenkundige Dienst
in samenwerking met de gemeenten-bestu
ren deze winter weer een landelijke actie
ter bestrijding van de bruine rat, n.l. in de
week van 1219 December 1953.
Niemand weet hoeveel ratten er in Neder
land zijn. Naar schatting zijn er ongeveer
tien millioen, hetgeen er op neerkomt, dat
iedere Nederlander er een rat op na houdt.
Ratten planten zich zeer snel voort. Na
drie maanden is een rat volwassen. Bij
een dracht van 2126 dagen is het een
rattenpaar mogelijk elke maand een nest
jongen te hebben, varierende van 5 tot
9 stuks. In een jaar tijd kan dit rattenpaar
onder gunstige omstandigheden circa 300
nakomelingen hebben. De schade, die de
bruine rat veroorzaakt, is aanzienlijk. Een
rat moet zoals alle andere knaagdieren
knagen wil hij zijn knaagtanden op juiste
lengte houden. Zijn knaaglust viert hij bot
op letterlijk alles: deuren, vloeren, dakbal
ken, waterleidingen, electriciteitskabels,'
emballage enz. Daarnaast gaat hij zich te
buiten aan eieren en kuikens, ja zelfs big
gen en jonge kalveren valt hij aan en wat
nog erger is, jonge kinderen en zuigelingen
in de wieg zijn niet veilig voor hem.
Een rat eet 25 gram voedsel per dag.
Op een boerderij in Groningen werden on
geveer 300 ratten geteld. Een eenvoudig
rekensommetje laat zien, dat deze ratten de
opbrengst van één hectare in een jaar tijd
opvraten. De totale schade door de ratten
wordt op 35 millioen gulden per jaar ge
taxeerd.
Naast deze materiele schade bestaat er
een nog groter gevaar, n.l. het overbren
gen van besmettelijke ziekten zowel op
mens als dier. De ziekte van Weil, para-
typhus, trichynose, mond- en klauwzeer,
varkenspest, pseudo-vogelpest vinden in de
ratten zeer geschikte verspreiders.
Er is derhalve veel aan gelegen, dat bij
de komende bestrijdingsactie kan worden
gerekend op de medewerking van de ge
meentelijke autoriteiten en van de burgerij.
Vele honderden gemeenten werken reeds
mee in het kader van de landelijke acties
of voeren het gehele jaar door een syste
matische rattenbestrijding uit. Tegenover de
uitstekende resultaten, in deze gemeenten
verkregen, staan echter nog vele mislukte
acties. Het merendeel van deze mislukkin
gen moet volgens de antwoorden op een
enquêteformulier, dat de Plantenziekten-
kundige Dienst aan alle Nederlandse ge
meenten toezond en dat betrekking had op
de resultaten van de actie van 1952
worden geweten aan een gebrek aan mede
werking van de zijde van de burgerij. Als
iedere Nederlander „zijn" of „haar" rat op
ruimde dan zouden er zeker niet veel over
blijven. Maar dan zou iedere vrouw of
man en ieder kind op jacht moeten gaan
en dat kan nu eenmaal niet. De kinderen
moeten er bovendien helemaal buiten blij
ven, want dit doden van dieren is nu niet
bepaald een prettig werk. Vele gemeenten
hebben reeds een rattenbestrijdingsdienst of
kunnen rekenen op de medewerking van
vrijwilligers die onder leiding van een rat-
tenspecialist de lokaas-porties uitleggen.
Teneinde zekerheid te hebben, dat het ver
giftigde lokaas op de juiste plaats wordt
uitgelegd, is het noodzakelijk, dat iedereen,
in wiens omgeving ratten vertoeven, de
burgemeester van zijn woonplaats hiervan
in kennis stelt. De lokaasporties zijn be
reid op basis van Scilla-extract. Dit lokaas
is practisch ongevaarlijk voor mens en huis
dieren (behalve voor konijnen).
Vrij regelmatig verloopt de be
handeling van de verschillende be
grotingsvraagstukken. Nog een
klein rukje en Kamer en Regering
kunnen tevreden zijn over de pres
taties, die zij sinds October hebben
geleverd. De krachtsinspanning is
ditmaal wel heel groot. En om met
succes het einde te kunnen halen,
moest voorzitter Kortenhorst enkele
krachtdadige maatregelen afkondi
gen. Dat er ook vergaderd zou wor
den op de Woensdagavonden, was
te verwachten, want aan het einde
van deze race met de tijd wordt
ieder jaar het aantal avondvergade
ringen op drie per week gebracht.
Maar niemand zal verwacht hebben,
dat ook de Maandagen met de
avonden gebruikt zouden worden.
Dat vergt van onze volksvertegen
woordigers ongetwijfeld heel veel.
Zolang de debatten nog tam ver
lopen, is dat niet zo erg. Dan laat
men het denken en het praten aan
de specialisten over. Dat gaat echter
niet meer als de begrotingen van
Oorlog en Marine aan de orde ko
men. Twee grote vragen worden
hierbij behandeld. Ten eerste: is het
nieuwe driejarenplan van Minister
Staf verantwoord en ten tweede:
mag het Humanistisch Verbond zich
bezig houden met de geestelijke ver
zorging van de militairen. En zo ja,
hoever mag deze verzorging zich
uitstrekken? Wat dit laatste pro
bleem betreft, werd er uiteraard een
tegenstelling geschapen tussen de
confessionele en de niet-confessi-
onele partijen. Minister Staf maakte
zich ovèr dit probleem niet druk. Hij
liet de Kamerleden maar debatteren
en zei langs zijn neus weg daar heel
veel van te hebben geleerd. En in
tussen gaat hij zijn gang. De mili
taire humanistische tehuizen zullen
worden gesteund maar er komen
geen humanistische geestelijke ver
zorgers in het leger. Humanistische
militairen kunnen na aan enige
voorwaarden te hebben voldaan
verlof krijgen om gedurende een
paar dagen een bezoek te brengen
aan een Humanistisch vormingscen
trum. Natuurlijk was het een debat,
waarin de taak van de Overheid op
de voorgrond stond. Het anti-kerke
lijk karakter werd met een zekere
felheid geplaatst naast het ontnemen
van de vrijheid aan een serieuze be
weging. Opmerkelijk was dat Pater
Stokman (k.v.p.) en dr. Bruins Slot
(a.r.) elkaar wel vonden in hun af
schuw van het Humanisme, een
godsdienst zonder God, maar dat zij
uit elkaar gingen bij de practische
beoordeling van het beleid van de
minister. De k.v.p. toonde zich in dit
opzicht iets toleranter dan de a.r.,
hoewel het nog lang niet zeker is of
Pater Stokman namens zijn gehele
fractie sprak. Wie de r.k. bladen
van deze week er op nagelezen
heeft, kan licht tot een andere ver
onderstelling komen.
Belangrijker was het nieuwe plan
van Minister Staf voor onze defen-
sieopbouw. Zoals men weet, zijn we
nu aan een vierjarenplan bezig,
waarvoor jaarlijks 1500 min. wordt
uitgetrokken. Aan het einde van
1954 hopen we dan drie sterke
divisies te hebben met legercorps-
eenheden. Maar wat moet er na
1954 gebeuren? Dit was een vraag
die de kamerleden reeds bij de be
groting voor 1952 hebben gesteld.
En nu kwam het antwoord van
Minister Staf. ,,Wij gaan proberen",
zo zeide hij, „om in de jaren 1955,
1956 en 1957 nog twee divisies erbij
te maken. Aan het einde van dit
driejarenplan hebben we dan vijf
divisies en dat is precies wat men
in Nato-verband altijd van ons heeft
gevraagd. Natuurlijk moest onze
voortvarende Minister van Oorlog
daar een belangrijke voorwaarde
aan verbinden: de Amerikanen
moeten het materiëel leveren.
AMERIKAANSE STEUN
Er zit dus een speculatief element
in dit plan, maar Minister Staf kon
mededelen ,dat de Amerikanen
reeds toezeggingen voor steunver
lening hebben gedaan. Het nieuwe
plan zal in 1955 1495 min. vergen,
in 1956 1408 min. en in 1957
1305 min. De uitrusting van een
divisie zonder legercorpseenheden
kost 435 min.. Als deze divisie
valt onder de Amerikaanse steun
verlening, dan krijgen we 350 min.
cadeau, zodat Nederland nog maar
85 min. hoeft te betalen. De op
richting van een divisie met de
nodige legercorpseenheden kost
995 min., waarvan de Amerikanen
850 min betalen, zodat wij dan
nog 185 min bekostigen.
Van de Amerikaanse steun hangt
het dus af of Minister Staf dit plan
kan uitvoeren. Om de drie divisies
die we eind 1954 moeten hebben
in stand te houden (in totaal
85.000 man zal 530 min. per jaar
uitgetrokken moeten worden.
De Kamer de heren Fens (k.v.
p.). Vermeer (arb.), Korthals (v.v.
d.) en Roosjen (a.r.) vroeg zich
af of Minister Staf niet te hoog mikt.
Hebben we genoeg beroepsperso-
neel voor dit plan? Wat gebeurt er
als de Amerikaanse steun niet door
gaat Zijn vijf divisies wel nodig
De critiek was vrij fel. Maar Minis
ter Staf bleef doodkalm. „De Nato
heeft vijf divisies gevraagd", zo
antwoordde hij. „En als de Ameri
kanen geen materiële steun verlenen,
dan komt er niets van dit plan te
recht. Dat was zakelijk. En bij velen
rees de gedachte, dat de Kamer te
weinig rekening heeft gehouden met
de onderhandelingspositie waarin
Minister Staf binnenkort komt te
verkeren. Over enige weken begin
nen de onderhandelingen in Parijs
tussen de Nato-landen. Dan zal
worden vastgesteld wat er de laatste
jaren is gebeurd en wat Europa nog
moet doen. Het Amerikaanse Con
gres dringt steeds meer aan op het
verlagen van de uitgaven, en dat
terwijl onze drie divisies nog niet
volledig van materiëel zijn voorzien?
Wat kan Minister Staf nu beter
doen dan met een vijf divisie-plan
komen De andere landen is hij
dan voor en hij heeft in ieder geval
een grote kans dat onze drie divisies
perfect in orde komen.
