Eendrachtbode
Castella-Vaatwas
B B. Betoog
Werelddierendaq
1953
D.D.D.
r
VIRIGLEY
leRuq in 6e moööep
blinkender vaat en
zachtere handen!
Jan Overeenkam
De W mterdienst regeling
Srouif en wrijf
9e Jaargang No. 44 TWEEDE BLAD 25 Sept. 1953
Met HheamatiscSie Pijnen
mest IJ niet door blijven
lopen.
emigreert
ENGELMAN
ew@st@iL: tanden Wét adem Fris
Itsaraaes! ooral nu
EEN DOELMATIGE VINDING
Regeren is vooruit zien, maar de
lessen van het verleden moeten in
acht genomen worden, want de toe
komst is niets anders dan het ver
leden, dat door een andere poort
binnenkomt.
Toen Nederland in 1940 door de
oorlog werd overvallen, waren wij
daarop ter nauwernood voorbereid.
In het kader van onze neutraliteits
politiek dier dagen, was de hoop dat
de dreigende oorlog aan ons voorbij
zou gaan, sterker dan het besef dat
wij te allen tijd op alles voorbereid
moesten zijn.
Bovendien: iedere oorlogservaring
was ons geslacht volkomen vreemd.
De gevolgen waren in alle opzichten
meer dan verschrikkelijk.
In die gevolgen liggen de lessen
voor het heden en de naaste toe
komst opgesloten.
De voornaamste les is, dat wij
allen tesamen met nietaflatende
kracht er naar moeten blijven stre
ven dat de oorlog zich nimmer her
halen zal.
Helaas echter is dit niet alleen
van ons afhankelijk. De oorlog kan
aan vredelievende volkeren worden
opgedrongen. Zouden we daar
in verkeerd begrepen idealisme -
geen rekening mee houden, we zou
den het gevaar naar ons toetrekken.
Trachten het gevaar af te wenden
doch er tegelijkertijd op voorbereid
zijn dat is de juiste middenweg.
De hele opzet van de B.B. toont
aan dat ook waar het de bescher
ming van de burgerbevolking betreft
de lessen uit de afgelopen oorlog ter
harte genomen zijn. De organisatie
is deze keer grondig voorbereid, er
zijn grote hoeveelheden uitstekend
materieel aangekocht en ook ten aan
zien van de opleiding heeft men er
naar gestreefd improvisaties zoveel
mogelijk te vermijden. De vrijwilli
gers, die zich voor de B.B. melden,
hebben de zekerheid, dat zij door
geoefendheid en uitrusting een korps
zullen gaan vormen dat, als de nood
ooit aan de man mocht komen, kan
dienen als een schild voor ons volk.
Raai zo uit, met wortel en tak.
Neem Kruschen.
Jaar-in, jaar-uit en al tientallen jaren lang,
vonden tienduizenden baat en verlichting
bij Kruschen Salts. De kleine dagelijkse
dosis Kruschen doet het. Juist omdat Kru
schen regelmatig gebruikt wordt, stimuleert
het de bloedzuiverende organen en geeft ze
de regelmaat van een klok. Kruschen is
geen wondermiddel. De zes minerale zouten
hebben ieder hun eigen functie en gezamen
lijk brengen ze Uw ledematen die bevrijding
van stramheid en pijn.
Op 4 October zal het wederom
Werelddierendag zijn en ofschoon
deze instelling voor dierenvrienden
een vanzelfsprekend iets is, zijn er
nog altijd genoeg mensen, die hier
slechts een medelijdende glimlach
voor over hebben. „Laat men eerst
maar het leed van de mensen ver
zachten", zo wordt den dierenvrien
den menigmaal van die zijde toege
voegd, „dan komen de dieren daar
na wel aan de beurt
Nu klinkt een dergelijke uitlating
wel heel fraai, maar op de keper
beschouwd, is zij toch moeilijk te
verdedigen.
Per pak 25 cent Dubbel pak 45 cent
Dat wij verplicht zijn om „onze
broeders hoeder" te wezen, zal geen
weldenkend mens willen tegenspre
ken, maar impliceert dit nu dat wij
het dier, dat toch ook een schepsel
Gods is, aan zijn lot zouden moeten
overlaten De vraag te stellen, is
haar te beantwoorden en daarom
geldt hier: én het één én het ander
Dat dergelijke betreurenswaardi
ge uitingen vernomen worden, komt
meestal voort uit het feit, dat „men"
geen voorstelling heeft van het leed
dat de dieren van de mensen onder
vinden. Bijzonder erg is het daarbij,
dat velen, die beter konden en moes
ten weten, zich met de dooddoener
„het zal wel niet zo'n vaart lopen"
van deze zaak afmaken.
Wie zo spreken, vergeten dat het
dier in Nederland en in vele andere
landen vrijwel rechteloos is en over
geleverd aan de genade van zijn
heer en meester.
Zeker; in onze wetgeving is het
mishandelen en pijnigen van dieren
zonder noodzaak strafbaar gesteld,
maar de desbetreffende bepalingen
zijn te enen male onvoldoende.
Wanneer de mishandeling geschiedt
met een Zogenaamd „redelijk doel",
dat wil zeggen om geldelijk gewin,
dan is vrijwel alles ten opzichte van
't dier geoorloofd. Dan mogen kal-
■WHTBTT7" Niet krabben.De helder vloei-
I |- 8 B& bare D.D.D.kalmeert de jeuk
U JLi O JL%. 'n enkele seconden, doodt de
ziektekiemen en geneest tot
diep in de huidporiën.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
veren in kleine kistjes zonder licht
worden opgesloten, dan mogen
paarden en honden aan staart en
oren gecoupeerd worden, omdat
daardoor hun marktwaarde stijgt.
Maar ook zonder dit redelijk doel
J'
Zó stond ik daar perplex. Een mond
zonder tanden, niettemin sprakeloos. Ver
bouwereerd. Overrompeld. Uit het veld ge
slagen. Met een figuurlijk blauw oog van
wege de figuurlijke klap in m'n gezicht.
Ik bedoel vanwege dat bericht van Kees
over de herverkaveling. En dat zo onmidde-
lijk na m'n vacantie-thuiskomst.
'k Had natuurlijk ook wel eens eerder
over ruil- en herverkaveling gehoord. Er
zelfs over meegepraat. Als iets dat nog in
een oneindig verschiet lag. Als iets dat geen
werkelijkheid zou worden voor al eer het
Tehuis voor Ouden van Dagen in Tholen
zou staan. En ik een tehuis-leeftijd had be
reikt. Als het een beetje wil, staan we nu
straks voor het Thoolse Tehuisen ook
voor de herverkaveling.
Toen die gedachte goed doordrong, was ik
ook meteen weer anti-perplex, had tanden
met haar, onverbouwereerd, overrompeloos,
stond in gedachten in m'n eigen veld zonder
een figuurlijk blauw oog en deelde zelf klap
pen uit. Giftige klappen met m'n tong. Tegen
Kees. Alsof Kees in eerste instantie voor die
herverkaveling had gezorgd. Ook al is hij
dan vóórstander.
En ik brulde hem toe: Herverkaveling is
socialisatie. Maar toch voor de grote man.
Die slaat er z'n sla'tje uit. De kleine en de
grote man. Maar de vele middenmannetjes
zoals ik zijn de dupe. Let er maar op. Word
ik er beter van Krijg ik er beter land
door Er is niet beter dan wat ik nu heb.
Ze willen me hier en gunter douwen. Of een
stuk van een vuile boer geven. Het is een
aantasting in m'n eigendomsrecht. Nooit van
zoiets gehoord, niet eens in de bezettingstijd.
Toen lieten ze tenminste alles nog onder
lopen en had ieder evenveel te weinig.
Ongehoord is het zónder mij óver mij te
beslissen. Waar blijft de democratie. Waar
m'n invloed toen ik m'n hokje rood maakte
Nu zijn al die Kamerleden vóór herverkave
ling. Ën raak ik m'n goed lapje grond kwijt.
En krijg iets wat me niet aanstaat terug.
Dat weet ik nu al. Zwijg man over werk
loosheid, over betere waterleiding, over
egalisering, nieuwe toegangswegen, zwijg
Ik heb er genoeg van. Genoeg van aard
appelmoeheid, genoeg van de Civa die m'n
natte, noch m'n droge geleverde aardappelen
uitbetaalt, genoeg bij voorbaat van
de herverkaveling. Hoe komen ze er bij.
Ieder uur van de dag blazen ze van de toren
om niet in zieke grond te gaan werken of
zo weinig mogelijk. En nu willen ze die
zelfde grond gaan verkavelen. Wie zet er
nu een nieuw ameubelement in een huis dat
nog verbouwd moet worden. Wie gaat er nu
verkavelen, terwijl onze dijken nog geen
steek meer bescherming bieden dan vóór
Februari?
Wie zegt dat ik straks geen perceel terug
krijg met bietenmoeheid, met minderwaardige
hoeken, met aaltjes en andere bodemziekten
Weg met die geldelijke verrekening Ik
word er niet beter van Ik
Toen moest ik werkelijk even adem schep
pen, na zo'n onafgebroken verluchting.
En dat gaf Kees gelegenheid weer iets
in het midden te brengen: „Wek de gal in
uw lever op zo lees ik herhaaldelijk in
advertentieslachte hij. „Maar jouw gal
behoeft niet te worden opgewekt, als het
over herverkaveling gaat. Integendeel. Een
anti-opwekker was voor jouw béter. Béter
dat is het bij jouw mannetje, je zou wel
herverkaveling willen, al zal je misschien
blijven volhouden van niet, wanneer je maar
zeker wist er béter van te worden. Het in
teresseert me niet of je vóór- of tégenstander
van verkaveling bent. Dat moet je zelf
weten. Maar dan moet je het ook reeël wil
len zien. Dan moet je het verstandig bekij
ken. Dan moet je niet pratenals een
I kip zonder kop." Aldus Kees.
Men begrijpe dat er toen voor mij geen
gal genoeg te vinden was om daarop te
antwoorden. Schor schreeuwde ik hem toe
nooit geen galopwekkende middelen annon
ces meer te zullen lezen in Nederland. Om
dat nu m'n besluit wel vast staat. Ik ga
emigreren. Ik laat ze hier verkavelen zoveel
ze willen. Mij niet meer gezien. Zelfs een
langdurige bloedbroeders vriendschap, zoals
tussen Kees en ondergetekende wordt door
een herverkaveling verbroken. Wat let me
nog hier te blijven Ik emigreer 1 Ik heb
al een vervoermiddel gekocht. Je ziet 'm
hierboven staan. Er is nig plaats. Wie emi
greert mee. Mij niet meer gezien in een her-
verkavelingsgebied. Ik trek naar betere
oorden. Met m'n ouwe Ford. Liefhebbers
gevraagd om mee te toeren. Opschieten, ik
geef zo gas, weg van een herverkaveling,
zegt Jan.
^enuwrust.
Zwaarmoedige gedachten, tobberijen
en angstgevoel worden verdreven door
MIJNrlARDT'S ZENUWTABLETTEN
Versterken het zelfvertrouwen en
stemmen U weer moedig en rustig.
worden de dieren in ons beschaafd
geheten Nederland op meer dan
gruwelijke wijze mishandeld.
Wie kennis neemt van de Proces
sen-verbaal door de Dierenbescher
ming, de Rijks- en Gemeentepolitie
en door de Koninklijke Marechau-
sée maand in, maand uit tegen die
renbeulen opgemaakt, schaamt er
zich soms voor tot het genus mens
te behoren.
Voor geval men zou menen dat
hier overdreven wordt, volgen en
kele voorbeelden: honden worden
met hamers de schedel ingeslagen:
katten worden doodgetrapt: konij
nen levend gevild; bokken met zak
mesjes door ondeskundigen gecas
treerd; kalveren uit hoge veewagens
gegooid, enz. enz. Dat de bedrijvers
van zulke euveldaden thans flinke
boetes en zelfs hechtenis tegen zich
horen eisen door het Openbaar Mi
nisterie, is van harte toe te juichen,
maar hoe menigmaal gebeurt het
niet dat mishandelingen niet gecon
stateerd worden door politie-ambte-
naren, zodat geen proces-verbaal
wordt opgemaakt
Geen wonder dat Dr. Mr. W.
Hugenholtz te Leiden, vice-voorzit-
ter van de Nederlandsche Vereeni-
ging tot Bescherming van Dieren
nadat reeds eerder vanuit de boe
zem der Vereeniging soortgelijke
projecten waren opgesteld en inge
diend -het door hem gemaakte
ontwerp voor een Dierenwet lan
ceerde het motto: „Dierenbescher
ming is bestrijding van menselijke
misdadigheid".
Dat zulk een ontwerp spoedig in
de één of andere vorm tot wet moge
worden, is natuurlijk de hartewens
van alle dierenvrienden en daarmee
zou Nederland tevens de achter
stand hebben ingehaald, die het bij
vele landen heeft, waar reeds voor
treffelijke wetten over Dierenbe
scherming van kracht zijn.
Zoals bekend, wordt Werelddie
rendag op 4 October gehouden om
dat op deze datum Franciscus van
Assissi overleed, wiens hart zo
warm klopte voor mensen en dieren.
Moge dan ook deze Werelddie
rendag bij ons het besef van de
eerbied voor het leven versterken,
een gevoel dat de grootsten onder
ons altijd hebben gekend
Tandheelkundige Inrichting
Spreekuren t
Donderdags van 10 30 tot 13.00 uur
en volgens afspraak
Stationsstraat 42a Telef. 728
Afspraak en inlichtingen
Antwerpsestraatweg 431
BERGEN OP ZOOM
Op 4 October a.s. zijn we weer
toe aan de winterdienstregeling voor
spoor en bus. Over het laatste zijn
we ook nu weer vlug uitgepraat. Er
verandert niets in de vertrekuren.
Het aantal busdiensten blijft ook
gelijk, zodat, indien U de huidige
vertrek- en aankomsturen weet, de
winterdienst ook al bekend voor U
zal zijn.
Over de spoorwegen valt trou
wens evenmin veel te vertellen. De
vertrekuren uit Bergen op Zoom,
zowel naar Zeeland als de andere
kant uit, blijven eveneens gelijk aan
de zomerdienstregeling.
Vermeldingswaard voor onze om
geving is echter wel de wijziging
die er is aangebracht door de nieu
we lijn Rotterdam'—Amsterdam.
Het bekende „Maasstation" in
Go
Rotterdam komt namelijk te verval
len. Daarvoor in de plaats krijgen
we „Rotterdam Noord", vanwaar
een uurdienst loopt via Gouda naar
Amsterdam. Dit om de drukke lijn
Rotterdam.Den HaagHaarlem
Amsterdam wat te verlichten. Dit
houdt dus ook in dat alle treinver
keer uit en in de richting Gouda
over dit station loopt. Maar het be
langrijkste hiervan voor de reizigers
die richting Gouda—Utrecht enz.
uit moeten is wel, dat men nu in
het bekende station D.P. te Rotter
dam kan overstappen in de trein
naar Gouda. Deze stopt dan in:
Rotterdam-Noord, Gouda (waar
men overstapt voor Woerden
Utrecht), Amsterdam.
Uw verkoudheid van neus.
keel of borst weg met
Tot op heden moest men immers
voor die route (Gouda) altijd van
D.P. naar het Maasstation trammen
of lopen en had dan niet veel tijd
voor een directe aansluiting.
We hebben het nog steeds over
„D.P." gehad. Maar ook de sta
tionsnamen in Rotterdam zijn met
de nieuwe dienstregeling veranderd.
Er wordt niet meer gesproken over
Rotterdam Delftse Poort (D.P.)
maar van het Centraal Station
(C.S.) en Rotterdam Feyenoord
wordt Rotterdam-Zuid. Alleen het
„Beursstation" blijft dus ongewij
zigd.
Hamea-Gelei voor Uw banden
Vermeldt zij hierbij nog dat de
uit Utrecht komende treinen naar
Rotterdam CS aldaar aansluiten op
de halfuurdienst richting Dordrecht,
c.q. uurdienst richting Roosendaal.
Tenslotte tippen we uit de winter
dienstregeling nog aan, dat de snel
heid van de treinen tussen Krabben-
dijke en KruiningenYerseke weer
kan worden opgevoerd, waardoor
de reisduur enkele minuten kan
worden bekort.
Aan een der grootste bezwaren
van de overigens bedrijfszekere
en goedkope A.I.V. inkuil-
methode, nl. het verdunnen en ver
delen van het zuur, is een einde ge
komen door een practische vinding:
een glazen zuurpompje.
Alle nadelige invloeden van het
zuur (schade aan huid en kleding)
die de toepassing van deze inkuil-
methode in de weg stonden zijn hier
door weggenomen.
De eenvoudige en goedkope in
stallatie bestaat uit een glazen pomp
je, dat aan het ene einde door een
rubberslang aangesloten is op de
waterleiding en dat aan de andere
kant met een sproeislang, eindigend
in een 1 meter lange omgebogen
buis, het verdunde zuur vlak boven
het gras brengt.
Het pompje heeft een zijdelings
gepla.atste zuigopening, die voorzien
is van een slangetje, dat in een fles
met onverdund zuur hangt. Het
water, dat met grote snelheid door
het glazen pompje stroomt, zuigt
daar een hoeveelheid zuur aan, zo
dat een mengsel verspoten wordt.
Een knijpkraantje regelt de door
laat van het slangetje, dat in de
fles met zuur hangt.
Om de juiste verhouding (6 liter
water en 'n liter zuur) te verkrijgen,
moet men de juiste stand van het
knijpkraantje vaststellen.
Daartoe hangt men het aanzuig-
slangetje in een bakje met een liter
water en houdt de sproeislang boven
een emmer. Zodra de liter verspoten
is, trekt men de emmer weg en meet
de inhoud. Bevat de emmer 7 liter,
dan heeft hen dus de juiste stand
gevonden.
Is de hoeveelheid kleiner of groter
dan moet het aanzuigslangetje res
pectievelijk iets meer dichtgeknepen
of iets verder geopend worden.
Heeft men de juist stand vast
gesteld, dan blijft de meng verhou
ding constant.
Het pompje, een aantal meters
rubberslang en nog enkele kleiner
benodigdheden bieden voor zeer ge
ringe kosten een doelmatige instal
latie, nauwkeurig en onverslijtbaar.
De Rijkslandbouwconsulent voor
Z.W. Friesland te Sneek verstrekt
voor zover nodig, inlichtingen.
door
HENK VAN HEESWIJK
naar een motief van L. K. v, d. Linden
27
Hoofdstuk 7
De biecht van een moeder
En gingen veertien dagen voorbij. Nol was een
weekeind in Amsterdam geweest, maar had thuis niets
verteld. En op gezette tijden fietste hij naar de Papen-
drechtse dijk, waar de gelieven elkander ontmoetten.
Ook was Nora een keer met de bus in Rotterdam ge
weest. „Ik moet toch even naar een kennis," had ze
gezegd, „en tegen de tijd, dat jij vrij van dienst bent,
zie je me wel in de buurt van de kazerne." Ze hadden
een paar uurtjes gewandeld en met de laatste bus was
Nora weer huiswaarts gegaan.
Op een mooie Octoberdag was Nol weer met week
eind verlof thuis. Moeder van Veen had gemerkt, dat
haar zoon stiller was dan gewoonlijk. Ze had hem
Zaterdagsavonds scherp aangekeken onder het lamp
licht, maar ze vond niet, dat hij er slecht uitzag.
Overigens, hij was niet van koekdeeg en de militaire
dienst was in ieder geval niet zo zwaar als het werk
op de werf. Doch ze had onmiddellijk door, dat er iets
was. Wat, kon ze aanvankelijk niet bevroeden.
Nol zei niet veel. Hij bladerde wat in een tijdschrift,
dat iedere Zaterdag bezorgd werd en toen zijn moeder
koffie had ingeschonken, zei hij opeens: ,,Zeg, mam,
ik ben onlangs in Streefkerk geweest."
De vrouw schrok op en keek hem verbaasd aan.
„In Streefkerk? Waarom?"
„Och, zo maar. Ik ben een eindje wezen fietsen, op
een Zondagmorgen. Ja, stom eigenlijk, want Zondags
is daar niets te beleven. Je had me zoveel van je ge
boorteplaats verteld, dat ik het eens wilde zien. Ik had
informaties willen nemen over onze familie, maar toen
ik er eenmaal was, durfde ik niet best meer. Bovendien,
de kerk ging net uit en toen ben ik maar weer weg
gereden. Erg groot is het dorp ook niet, he Langs de
dijk staan wat huizen en dan heb je één grote straat,
de Kerkstraat, waar ook wat huizen links en rechts
staan. Dat is eigenlijk alles."
Moeder van Veen knikte. „Ja, en als je de Kerk
straat helemaal uitloopt, dan zie je ongeveer een kilo
meter buiten het dorp aan je rechterhand een grote
boerderij. Daar woont je grootvader."
„Nou, misschien ga ik er nog wel eens heen."
„Doe het maar niet, Nol."
Hij keek haar verwonderd aan. „Waarom niet,
mam
„Ze kennen je toch niet en als je er zou komen om
te vertellen, dat je mijn zoon bent, heb je kans, dat ze
onvriendelijk zullen zijn. Blijf er maar vandaan. Dat
heb ik liever."
Hij haalde zijn schouders op. „Net zoals je wilt."
Na een poosje vroeg hij: „Heb je naderhand nooit meer
wat gehoord van je vriendin, die je toen geholpen
heeft
Ze knikte. „Een jaar later ongeveer heb ik een
ondertrouwkaart gehad. Ze woont nu in Groot-Ammers
aan de dijk in een laag huisje. Haar man is timmerman.
Ik kende hem wel, want in mijn tijd scharrelde ze al
zo'n beetje met hem."
„Waarom ben je er nooit meer heengegaan, mam?"
„Och, wat moet ik er doen Het is nu al weer
zoveel jaren geleden. Ze zal zelf al wel grote kinderen
hebben. We zijn vervreemd van elkaar. Ik ben nu al
meer dan twee en twintig jaar uit huis vandaan."
Meer werd er niet over gesproken. Maar de vol
gende dag, toen ze 's middags een wandeling door de
stad maakten, zei Nol opeens: „Mam, straks als we
thuis zijn, zal ik je nog een nieuwtje vertellen."
„Best, Nol. Is het goed nieuws
„Ik denk van wel, mam."
„Zou ik het kunnen raden vroeg ze lachend.
„Ik geloof het niet," antwoordde hij een beetje ver
legen.
Toen ze een paar uur later thuis waren en de vrouw
thee gezet en ingeschonken had, zei ze, zich aan tafel
zettend: „En nu het grote nieuws. Zal ik het eens ver
tellen Nol van Veen heeft een meisje."
De jongen werd rood tot in zijn nek. „Hoe... hoe...
weet U dat, mam
Ze lachte. „Lieve, grote jongen van me, je gezicht is
een open boek. Ik kan er alles in lezen. En toen je
gistermiddag thuis kwam, zag ik onmiddellijk aan je
gezicht, dat er iets ongewoons in je leven was gekomen.
Vertel me eens wat van haar, Nol."
De jongen begon, eerst aarzelend, maar langzamer
hand meer op zijn gemak, te spreken over Nora Man-
sink en van de moeilijkheden, die er nu reeds tussen
hen beiden waren. Toen hij eindelijk uitgesproken was,
zei de vrouw:
„Neem dat van die kruidenierszaak niet te zwaar,
Nol. Als het zover komt, dat jullie een paar worden,
neem het leven dan, zoals het is. Maak er geen nieuwe
moeilijkheden bij. Als jullie genoeg van elkaar houden,
dan vallen alle moeilijkheden automatisch weg. Je weet,
welke moeilijkheden je moeder heeft moeten overwin
nen, om de weg naar het geluk te kunnen gaan."
„Misschien heb je wel gelijk, mam."
(Wordt vervolgd)
