Eendrachtbode w RANG De verlichting nog in het middelpunt teRuq in öe moööep 9e Jaargang No, 31TWEEDE BLAD 26 Juni 1953 RAADSVERSLAG ST. MAARTENSDIJK Maak U los uit de greep van Rheumatische Pijnen. if HENK VAN HEESWIJK Het is aanvaardbaar, dat in 1918 stichting van de Coöp. Electrische Centrale te St. Maartensdijk een uitkomst werd genoemd voor degenen, die toen aansloten. Thans in 1953 staat men er niet zo welwillend meer tegenover. En dat is ook geen wonder. Het heeft menig ingezetenen al meer gekost dan nodig was. En het kost op dit ogenblik lang niet weinig voor het merendeel van de inwoners om over te schakelen op het P.Z.E.M.-net Daarom mopperen de particulieren, die nu twee-, drie- of met bedrijven soms vierhonderd gulden moeten uittellen om een P.Z.E.M.-aansluiting te krijgen. Daarom moppert het gemeentebestuur, dat circa een ton moet uittrekken voor straatverlichting en verlichting van de ge meentewoningen. Daarom öök moppert de Centrale, die een weinig toeschiete lijke P.Z.E.M. tegenover haar vindt, zodat haar aandeel houders diep in de beurs moeten tasten om de tekorten door overname op te vangen. En wanneer men in diverse woningen het materiaal van de Centrale bekijkt, is het geen wonder dat de P.Z.E.M. niet beter uit de hoek kan komen voor het niet-particuliere materieel, is het ook geen wonder dat menig particulier moppert, waar het buizennet geheel vernieuwd moet en men van het weekloon of een nog minder inkomen zo plotseling komt te staan voor extra uitgaven. Drie leden afwezig Het was ditmaal lang geen vol tallige raadsvergadering, toen bur gemeester D. C. Bouwense Maan dagmorgen 22 Juni om circa 10.15 de openbare vergadering met een kort welkomstwoord opende. De heren wethouder Hage, en de raads leden Koopman en de Viet ont braken op het appèl. Als eerste punt vermeldde de agenda: afkondiging grondwetsherziening. Secretaris Meoen las de desbetreffende stuk ken voor, waarna dit punt was af gehandeld. Vaststelling van de notulen vergde nog minder tijd, daar ze zonder op- of aanmerkingen wer den goedgekeurd. Bij de ingekomen stukken waren diverse goedkeuringen door Ged. Staten van genomen raadsbesluiten, zoals heffing havengelden, ramp- toelage-regeling, begrotingswijzigin gen 1952 en idem 1953. Geen bezwaar was er tegen vast stelling van de interim-regeling ge neeskundige verzorging gemeente- personeel. In een vorige vergadering was inzake de verlichtingsovername door de P.Z.E.M. van de plaatselijke Centrale besloten om aan Ged. Sta ten bemiddeling te vragen inzake deze overname, opdat het gemeente bestuur zou weten waaraan ze toe is. Ged. Staten schrijven hierop evenwel terug, dat de gemeente hier buiten staat, dat het Prov. Bestuur reeds uitvoerig met P.Z.E.M. en Centrale corresponderende en haar bemiddeling verleende en ze zonder dat zich bijzondere omstandigheden voordoen, geen reden aanwezig acht om hierop nogmaals terug te komen. ,,Wat nu?", vraagt de voorzitter. Daarop weet weth. Bout een kort en bondig antwoord, want zegt hij: straatverlichting moeten we in elk geval hebben. De voorzitter zou hierover thans toch liever niet besluiten, nu de raad zo onvoltallig is. Hij zou hierover desnoods nog even apart willen samenkomen dan thans te beslissen. Dhr. Langejan vindt het geen bezwaar, dat de gehele gemeente er aan betaald. In 1918 waren er ook verschillenden, die er aanvankelijk afwijzend tegenover hebben gestaan, maar later zijn ze allemaal aange sloten. Dhr. o. d. Brouw kan hierover ook maar niet zonder meer besluiten. Als gemeentebestuur mogen we er dan volgens Ged. Staten niet zo veel mee te maken hebben, als vertegen woordigers van de inwoners vind ik wel dat het ons aangaat. Men kan nu wel zeggen: laat de gehele ge meente er maar aan betalen, maar U kunt van mij aannemen, dat wan neer de Centrale een batig saldo had gehad, men ook niet gereed zou hebben gestaan om het potje in de gemeentekas te doen vloeien. Ten slotte staken de aandeelhouders voorheen ook 5 ct per kw in hun zak. Laat ze dat eens bij elkaar doen, dan valt er van onzentwege ook nog wat te praten. Dat vindt dhr. Langejan weer geen argumentering. Het is z.i. een algemeen belang dat het verandert. Weth. Bout wijst er op, dat het door de oorlog een teleurstelling is geworden. Anders was de overname veel soepeler geweest. Uiteindelijk wordt besloten deze kwestie aan te houden tot men een meer vol tallige raad heeft. Nadat de vergadering voor een ogenblik is geschorst, tijdens welke pauze de heren Langejan en Geluk de geloofsbrieven van de nieuw ge kozen raadsleden hebben onder zocht, wordt bij monde van dhr. Langejan na heropening tot aan vaarding der nieuwe leden geadvi seerd, daar alles in orde blijkt te zijn. Hiermee gaan ook de andere raadsleden accoord, zodat hiertoe is besloten. Voorlopig vastgesteld wordt de gemeenterekening 1951 gevende voor de gewone dienst aan inkom sten 275269,58 en aan uitgaven 275217,17 alzo een batig slot van 52,41. De kapitaaldienst geeft aan in komsten 162638,15 en aan uitga ven 206198,61 alzo een nadelig slot van 43560,46. De rekening van het woningbe drijf 1951 geeft aan baten en lasten 25013,52. De bijdrage van de ge meente in het tekort bedraagt 1339,25. De kapitaaldienst geeft aan in komsten en uitgaven 52783,15. De rekening W. Armbestuur 1951 geeft voor de gewone dienst aan inkomsten en uitgaven 16790,57 met een bijdrage van de gemeente in het tekort van 4133,66. De kapitaaldienst geeft aan in komsten en uitgaven 6524,43. De heer Geluk adviseert namens de andere leden, die deze rekenin gen hebben nagezien tot goedkeu ring, wat met algemene stemmen geschiedt. Wijzigingen van de gemeentebe groting 1952 en 1953 en die van het Woningbedrijf en het Armbestuur gaan onder de hamer door. Aanleg electriciteit gemeentewoningen Ook dit punt komt voor op de agenda opdat de gemoederen ver licht kunnen worden. Er is een be groting gemaakt van onkosten voor aanleg van deze gemeentewoningen. Daarbij houdt men er rekening mee, dat de nieuwe woningen, zoals in de Julianastraat geen nieuwe buizen behoeven. Nochtans zal het dan op 50,— per woning komen. Dhr. o. d. Brouw wil hier even iets in het midden brengen. Volgens de ruggespraak in vorige vergade ring was er toch min of meer be sloten, dat de Centrale dit werk zou mogen uitvoeren, opdat zij dan de verdiensten zou hebben op mate rieel, enz., wat haar een 10.000,— voordeel zou opleveren, zoals men toen beweerde. We zijn er allen voor om de Centrale te helpen, ieder dan op zijn manier. Waar men dat vorige vergadering over eens was, vindt spreker het vreemd, dat er nu een particulier aan het werk is in die nieuwe woningen. De voorzitter antwoordt, dat dit door een samenloop van omstandig heden komt. Het is nl. zo, dat het reeds lang geleden noodzakelijk was het net in het gemeentehuis te revi seren. Dat is toen gevraagd aan de Dhr. Langejan vindt dat ook maar een slag in de lucht. Er komen tien electriciens bij en dan kan het opschieten. Of er dan nu winst of geen winst gemaakt wordt, zegt hem niets. Als het 1 Januari maar kant en klaar is. Weth. Bout wijst er bovendien op, dat B. en W. zo maar niet kan zeggen: leg maar aan, dat kost dat kost het. Men is te optimistisch ge weest als men heeft vermoed dat de Centrale alles zou krijgen van aan leg. Dhr. o. d. Brouw: laten dan 3 in stanties prijsopgaaf indienen: de Centrale, P.Z.E.M. en de particu lieren. Weth. Bout zegt ten overvloede dat, zoals de voorzitter heeft opge merkt, men 2 jaar heeft gesukkeld in het gemeentehuis en dat werden B. en W. zat. Daarom was revisie in feite reeds aan v. Ast opgedra gen. De voorzitter vindt ook, dat men niet tot in het oneindige kon blijven wachten. Weth. Bout zegt dat het voor de gemeente-opzichter ook niet doen baar is thans iedere woning te moe ten bekijken. Dhr. Geluk gelooft dat dit meer de taak is van de technische men sen van de P.Z.E.M. De voorzitter vindt het verschrik kelijk, dat het zoveel moet gaan kos ten. Neem de prijsopgaaf van aan leg in de nieuwe woningen in de Ju lianastraat. Daar zal de gemeente voor her-aanlegkosten zorgen zoals ze in de nieuwe huizen in 1948 werd aangebracht. Dat kost alleen al Wie van drups of populair gezegd van „zuurtjes" houdt, ondervindt een geheel nieuw genot, wanneer hij Rang Cristal fruits proeft. Uw winkelier heeft ze in voorraad. Let op de naam RANG op het beschermend om hulsel van ieder „Rangetje" Centrale, die het zou doen; men wachtte lang, maar er kwam nie mand. Toen is het aan dhr. v. Ast gevraagd, maar ondertussen had de districtsopzichter Jasperse zich op nieuw met de Centrale in verbin ding gesteld, waar men opnieuw toezegging deed spoedig te komen. Het was voor B. en W. nu wat ver velend dhr. v. Ast uit te schakelen, zodat hem is opgedragen de nieuwe woningen op het P.Z.E.M.-net aan te sluiten en de Centrale het ge meentehuis kan doen. Overigens was de 10.000,' winst er alleen dan, wanneer de ge hele gemeente het door de Centrale zou laten uitvoeren en daartoe kan men niet dwingen. Weth. Bout heeft toen dan ook reeds direct gezegd, dat dit te opti mistisch was gezien. Dhr. o. d. Brouw vindt deze ma nier toch niet prettig. Hij zou er niet voor zijn zo maar 10.000,aan de Centrale te geven, maar wanneer het kan door aanleg en wanneer dat door de Raad is afgesproken, moet het ook gebeuren en moet men geen particulieren in de gemeente woningen laten werken. De voorzitter wijst er op, dat het helemaal geen afspraak of besluit is geweest. 3700,- of 185,'per woning. En daar zijn niet eens nieuwe bui zen nodig. Dat is toch heus geen kleinigheid. In de andere woningen van de gemeente zullen we 3 of 4 lichtpunten moeten aanbrengen en daarvan is prijsopgaaf binnen. Nadat hierover nog even is ge discussieerd wordt besloten in dien dat geen extra kosten mee brengt prijsopgaaf te vragen aan de Centrale en aan anderen wat aanleg van de gemeentewoningen in haar geheel moeten kosten. Daarna zal men hierover nog maals vergaderen en heel die ver lichtingsgeschiedenis proberen af te werken. Rondvraag Dhr. Geluk vraagt of men al vor dering maakt met herbouw huizen in de Kaaistraat. De voorzitter antwoordt, dat de bewoners het in de oude staat te ruggebracht willen hebben, waar mee Volkshuisvesting niet accoord gaat. Hij zal hierover echter nog wel even in besloten vergadering mededeling doen. Daarna sluiting. „DE MELKWEG" TOONT NEDERLAND ALS ZUIVELLAND De belangstelling van zuiveldes- kundigen van de gehele wereld is in deze dagen wel bijzonder op Ne derland gericht. In Utrecht wordt een internationale beurs voor zuivel- werktuigèn gehouden. In Scheve- ningen zijn honderden zuivelspecia- listen uit vele landen bijeen op het 13e Internationale Zuivelcongres, waar o.m. het 50-jarig bestaan van de Internationale Zuivelbond her dacht zal worden en in Den Haag in de Houtrusthallen opende Minis ter S. L. Mansholt Zaterdagmorgen de nationale zuiveltentoonstelling ,,De Melkweg", die tot 30 Juni a.s. geopend zal blijven en die de buiten landse en Nederlandse bezoekers een indruk wil geven van de rol, die ons land op het gebied van de zuivelbereiding speelt. Een visite kaartje dus van de betekenis van de Nederlandse zuivel voor onze eigen welvaart en voor de voedselvoorzie ning van de wereld. De tentoonstelling werd ontwor pen door de architect H. C. Pieck en georganiseerd door het Neder lands Zuivelbureau, een orgaan van het bedrijfsleven op het gebied van de landbouw, de zuivelindustrie en de zuivelhandel. Het aantrekkelijke van ,,De Melkweg" is, dat deze ten toonstelling niet alleen de deskun dige zal boeien, maar ook iets be langrijks te zeggen heeft tot de leek, die betrekkelijk weinig afweet van wat er zoal gebeuren moet, voordat hij zijn flesje melk, zijn pakje boter en zijn stukje kaas op tafel krijgt. Niet alleen geeft ,,De Melkweg" een interessant overzicht van de weg, die de melk gaat van de koe tot de producent en van de uiterste zorg, waarmee dit product wordt omringd, maar allerlei feiten en cij fers, de zuivelbereiding betreffende, worden op boeiende wijze duidelijk gemaakt. Een gigantisch bouwwerk van 3820 literflessen melk bijvoor beeld geeft de jaarlijkse productie van de gemiddelde Nederlandse melkkoe aan: een productie, die ner gens ter wereld geëvenaard wordt. Op welke wijze de Nederlandse zuivel verpakt wordt om te worden geëxporteerd naar niet minder dan 148 landen toont een enorme etalage van 100 vierkante meter, waarin 20.000 kg aan producten staan uit gestald. Op een draaiend platform laat men zien, hoe groot de Neder landse zuivelproductie per uur is: een hoeveelheid, waarvan de bui tenstaander geen idee had. Dat een half millioen Nederlan ders een bestaan vindt in de zuivel- nijverheid, en dat van de Neder landse cultuurgrond niet minder dan 55 in dienst staat van de melk veestapel en zelfs 75 in dienst van de voeding van de veestapel in het algemeen, dat Nederland 600 zuivelfabrieken telt en 1000 groot handelsondernemingen, dat 8 mil liard gulden in deze bedrijfstak is geïnvesteerd en dat de melk- en zuivelproductie en export in 1952 1.880.000.000 gulden opbrachten, zijn enkele van de belangrijke we tenswaardigheden, die de bezoeker van ,,De Melkweg" voorgezet krijgt. Voorts wordt er aandacht be steed aan de bodemgesteldheid, aan de voeder- en weidebouw, aan de fokkerij en gezondheidszorg, aan het verenigingsleven op zuivelgebied, aan het zuivelonderzoek en de zui- velcontröle, aan het onderwijs en aan de voedingswaarde der produc ten. In een speciaal gebouwde stal worden tweemaal per dag 12 koeien machinaal gemolken in slechts 2 mi nuten tijd. Een diorama van 22 me ter breedte geeft een natuurgetrouw beeld van een Nederlands weide landschap. Een koe beantwoordt vragen op zuivelgebied. Tweemaal daags wordt kaas gemaakt in een grote kaasmakerij. En in een hoge koeltoren kunnen boter en kaas worden bezichtigd die aan keuring zijn onderworpen. Voor de jeugd is er buiten het tentoonstellingsgebouw een kinderboerderij met jong vee. Er is een marktpleintje uit Oud- Alkmaar gebouwd, waar men kaas dragers aan het werk kan zien bij de kaaswaag, waarop ook het pu bliek zich kan laten wegen. Er is een modelkeuken, waar men de nieuwste hapjes met zuivel bereid, kan keuren. Er worden shows van oude hoerendrachten gehouden en verschillende bekende orkesten zul len optreden in de zuiveltuin. En op nog vele andere manieren is ,.De Melkweg" aantrekkelijk gemaakt. Maar belangrijker dan deze at tracties is toch wel de gelegenheid, die deze tentoonstelling biedt, om eens iets méér te weten te komen van de belangrijke industrie, die ons land kent: de zuivelbereiding die ons land zulk een goede naam heeft bezorgd in alle werelddelen. (Nadruk verboden). Doe een bloedzuiverende kuur met Kruschen. Zuiver bloed, dat is het geheim om vrij te blijven van scheuten en steken en die stramme pijn in ledematen en gewrichten. Daarom kunnen mannen noch vrouwen op rijpere leeftijd zonder Kruschen Salts. De zes minerale zouten die Kruschen bevat, sporen lever, nieren en ingewanden aan tot krachtiger werking. Onzuiverheden in het bloed kunnen zich dan niet vastzetten en pijn verwekken, maar worden afgevoerd langs natuurlijke weg. Dat is het hele geheim van Kruschen en zo werd de kleine dagelijkse dosis tot heil van tienduizenden lijders aan rheumatische pijnen. DE AARDAPPEL VERDIENT MEER ZORG! In Amerika werd de aardappel ontdekt; daar ziet men ook momen teel het grote belang in van een goede verzorging van dit volks- voedsel bij uitnemendheid. De zorg betreft er in de eerste plaats de wijze, waarop de aardap pel aan de consument wordt aange boden. Nederland slaat in dit op zicht een minder goed figuur. Slecht gespruit, niet schoon, diep-ogig en slecht gesorteerd worden de aardappejen maar al te vaak aan de huisvrouw aangeboden. Het stemt tot nadenken, dat juist hier door de positie van de aardappel niet onaantastbaar blijkt in onze sa menleving. De leiding van het koel huis „Numansdorp" heeft dit alles ingezien en als eerste een en ander doordacht en in de practijk toege past. Een van de belangrijkste moge lijkheden tot verbetering bleek het vermijden van alle beschadigings kansen. Alle machine-onderdelen, die met de aardappel in aanraking komen, bekleedde men met rubber. Op initiatief van de studiegroep die een en ander in de V.S. zag, worden nu bijv. de bekende stalen manden met rubber bekleed in de handel gebracht en werden er een betere loofklapper en sorteerder met rolleesband ontworpen. Het is juist door deze werktuigen, dat dit koelhuis zich in ons land zeer gunstig onderscheidt. Een van de beste mogelijkheden tot oplossing van het probleem tot een goede en verzorgde aardappel- afzet te komen, schuilt in deze me- chanisatieverbeteringen. Het onbe schadigd zijn van de aardappel is eerste vereiste. De Amerikaanse huisvrouw koopt schone, onbeschadigde aardappelen, in Pliofilm of cellophaan verpakt. De zorg om onze aardappels althans onbeschadigd op de markt te brengen is zeer gerechtvaardigd door naar een motief van L. K. v. d. Linden 15 De Veluwnaar richtte zich nu helemaal op en keek Nol ongelovig aan. „Zeg, ben jij kapitalist?" „Dat niet bepaald," antwoordde Nol, „maar als ik iemand een plezier kan doen, wel, dan doe ik het graag. Hoeveel bunder land dacht je nodig te hebben?" Geurt raakte hoe langer hoe meer van de kook. „Hoeveel bunder... Zeg, meen je het?" „Nou, je zei toch zelf, dat je een boerderijtje in de Alblasserwaard wilde kopen, niet? En voor zover ik me nog van de school kan herinneren, moet Streefkerk ergens in de Alblasserwaard liggen. Wat denk je van een bunder of tien voorlopig Geurt bevochtigde zijn lippen. „Ja, maar ik heb nog geen centen." „O, dat schiet ik je zo lang wel voor. En bunder of tien dus Best, ik zal zien, wat ik voor je doen kan." De anderen, die geleidelijk aan naar het gesprek geluisterd hadden, schoten in een lach en Geurt kreeg een kleur, terwijl hij zich weer op z'n strozak uitstrekte: „Loop naar de pomp," mopperde hij. „Jij een boerderij kopen... Laat naar je kijken, kerkrot, je hebt nog geen luis om dood te knijpen." „Gelukkig niet," antwoordde Nol gevat, „ik kom ook niet uit Vaassen." De anderen brulden van het lachen en Geurt achtte het onder de gegeven omstandigheden maar het beste om niets meer te zeggen. Intussen bekeek Nol het kaartje en hij kwam tot de conclusie, dat Streefkerk niet zo gek ver was. Als hij via Krimpen aan de IJssel en Krimpen aan de Lek naar Lekkerkerk reed om daar over te varen, dan was het misschien nog een kwar tiertje naar Streefkerk. Alles bij elkaar misschien nog een dertig kilometer. Nou, met het veer mee duurde dat misschien net twee uur. Een mooie rit voor een vrije Zondag. Top, dat deed hij vast. Maar dan ging hij alleen. Geurt zou ongetwijfeld nieuwsgierig worden en hem proberen uit te horen, waarom hij naar Streef kerk wou. Hij trof het. Geurt kreeg de Zondagswacht, hetgeen hem braaf deed mopperen en Nol reed Zondags na het ochtendappèl de stad uit via Kralingse Veer en de beide Krimpener dorpen naar Lekkerkerk. Daar werd hij met enkele andere fietsers overgezet naar Nieuw- Lekkerland en via de dijk bereikte hij het volgende dorp: Streefkerk. Eenmaal in het dorp aangekomen, stond hij een beetje gek te kijken met de fiets in de hand. In de hele straat was geen mens te zien. Het leek wel, of iedereen nog sliep. Ja, nu was hij er wel, maar wat moest hij hier nu doen Hij kon moeilijk naar de boerderij van zijn grootvader gaan en zeggen: Goeiemorrege opa, ik ben Uw kleinzoon Arnold. Dan had je alle kans, dat de oude heer meteen zou antwoorden: „Ruk uit, ik heb geen kleinzoon, die Arnold heet." Besluiteloos liep hij een eindje door het dorp, de fiets in de hand. Een veldwachter reed langzaam voorbij en keek hem een beetje wantrouwend aan. Nol, in uniform, salueerde onverwacht en correct en de wacht meester salueerde van verbouwereerdheid even correct terug. In stilte grinnikte Nol: misschien weet die grap jas niet eens, bij welk wapen ik ben, dacht hij. Ten slotte sprong hij maar weer op zijn fiets en reed het dorp uit. Langs de dijk ging hij een poosje in het gras zitten en stak een sigaret op. Nu was hij in Streefkerk, en hier had dus zijn moeder ook wel eens gelopen. Natuurlijk kon hij aan de eerste de beste voorbijganger vragen: „Kunt U me ook zeggen, waar de boerderij van Van Veen is!" En dan zou men hem wel een of andere steê wijzen. Maar eigenlijk durfde hij er niet goed heen te gaan. Als men van zijn moeder niets meer wilde weten, was het hoogst twijfelachtig, dat men wel haar zoon te woord zou willen staan. Er kwamen mensen aan wandelen en ook enkele fietsers naderden. Nol keek op en zag, dat enkele een kerkboek in de hand hadden. Hij schrok. Lieve help, daar had hij helemaal niet aan gedacht; het was Zondag vandaag. Een slechtere dag had hij niet kunnen uit zoeken om bij zijn onbekende grootvader zijn op wachting te komen maken. Op Zondag nog wel. Natuurlijk ging hij er niet heen. Zoiets moest hij op een doordeweekse dag doen. Maar ja, dan had hij altijd dienst. Enfin, dan maar uitstellen tot na diensttijd. Hij kwam overeind en stapte weer op zijn fiets. Het was mooi weer en hij zou er maar een pleizierige dag van maken. Om weer terug naar het dorp te gaan, daar had hij geen zin in, dus dan maar verder en via Schoon hoven en Gouda terug. Toen hij 's avonds op de zaal kwam, lag Geurt, die juist van de vier en twintig uur wacht was afgekomen, als gewoonlijk op zijn strozak. Hij zag Nol komen en zei spottend: „En, wat zeiden ze tegen jou van mij in Streefkerk „Nou," antwoordde Nol bedachtzaam, „ik heb er zo verschillende mensen gesproken en ze zeiden: er zijn hier nog wel een paar aardige boerendochters met centen, die graag met een heikneuter willen trouwen. Ze verwachten je aanstaande Zondag na melkenstijd." „Het spijt me, maar volgende week Zondag ben ik verhinderd. Wat denk je, zouden ze op me wachten tot Sint Juttemis (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1953 | | pagina 5