Plaatselijk Nieuws
Het Parlementair Overzicht
De Thoolse afdeling van de Plattelandsvrouwenbond
gedenkt haar VIERDE LUSTRUM
DERTIG OCTOBER 1944
kwamen de Canadezen op Tholen
Rondom het Europese Jeugdparlement.
Het nut hiervan is nog onvoldoende bekend.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
THOLEN
8e Jaargang No. 51
31 October 1952
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473. St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9. Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.20 per kwartaal
franco p.p. 1.45 incassokosten
Prijs per nummer 10 cent
Wie de leden van het Europese
jeugdparlement aan het werk ziet,
zal moeten erkennen, dat dit con
gres zijn doel niet voorbijschiet. Er
wordt hard gewerkt en de organi
satoren zijn er volledig in geslaagd
om de oudere generatie de lei
dende Europese politici -en de
jongere bij elkander te krijgen. Al
verloopt dit congres, zoals de mees
te internationale jeugdbijeenkom-
sten, iets stroever dan waarschijn
lijk is, de conclusie, dat de politieke
jeugdleiders de zo noodzakelijke
Europese scholing ontvangen, is
alleszins gewettigd. Gaan de Euro
pese staatslieden ogenblikkelijk in
commissies vergaderen als er moei
lijke organisatorische problemen
zijn, deze „staatslieden in de dop"
denken daar niet aan en talloze min
der belangrijke vraagstukken wor
den met open vizier uitgestreden,
zonder dat er veelal succes wordt
geboekt. Op zo'n manier gaat er
veel kostbare tijd verloren, maar
ach, men moet een nurks zijn, wil
men daar aanstoot aan nemen.
Het is niet tegen te spreken, dat
alle jongeren, uit welk ver land zij
ook komen, zich danig met de Euro
pese problematiek bezighouden. Zo
zelfs, dat zij ongetwijfeld vermoeid
naar huis zullen terugkeren. Het is
van groot belang, dat zij vijf dagen
lang studeren onder deskundige
leiding. Daarnaast is er echter vol
doende ruimte gelaten om het poli
tieke spel met ware hartstocht te
kunnen spelen. Het begon al met de
voorzittersverkiezing. De internati
onale organisaties van de socialis
tische en de liberale jeugd hadden
beloofd elkander te zullen steunen.
De Christelijke democratische groe
pering de grootste fractie in dit
parlement was niet in staat dit blok
te doorbreken. Toch wist zij door
handig optreden een compromis te
sluiten. De voorzitter van de Duitse
C.D.U.-jongeren, de bekwame
Majonica, zou de belangrijke
openingszitting mogen leiden, waar
door hij tevens in de gelegenheid
was tal van organisatorische vraag
stukken te regelen. Deze openings
zitting was een klaar bewijs, dat
dit jeugdparlement niet moet worden
beschouwd als een geldsmijterij.
Daarvoor waren teveel hoge Neder
landse en buitenlandse autoriteiten
aanwezig. De heer Majonica moest
echter op de tweede dag het onder
spit delven tegen de heer Strasser,
de Oostenrijkse socialist, die teen
grote rol speelt in de socialistische
jongereninternationale.
Net zoals in Straatsburg worden
er in de Ridderzaal geen nationale,
maar internationale fracties ge
vormd. Dit bracht het „grote" pro
bleem hoe de afgevaardigden nu
moesten zitten. Gewoon alphabe-
tisch of de internationale fracties
bij elkaar Dit was een onderwerp
waarover geruimte tijd kon worden
gediscussieerd. Onbelangrijk, maar
toch werd door dit ordedebat de
scheiding tussen de lauwe en heftige
federalisten volkomen duidelijk.
Er zijn merkwaardige figuren in
dit parlement, dat meer in naam dan
in werkelijkheid een jongerenparle-
ment is. Tenminste als men de ge
middelde leeftijd, 30 jaar, jong
wil noemen. De meest gefotogra
feerde vrouwelijke afgevaardigde is
wel de dochter van de Italiaanse
Minister-President, De Gasperi.
Wij hebben nog even getracht met
haar te spreken, maar reeds op de
eerste dag was zij zo vermoeid door
de vele interviews, dat wij onze
journalistieke plicht moesten ver
zaken.
De leeftijd ligt dus vrij hoog. Dat
kan niet anders als men een congres
organiseert met een dergelijke moei
lijke probleemstelling. Men moet
thuis zijn in de materie om te kun
nen meepraten. Nu, over kennis viel
niet te klagen. Verschillende afge
vaardigden spelen reeds in de nati
onale parlementen een grote rol.
Dat zijn de geroutineerde krachten,
die in het debat daarom ook vaak
het sterkst naar voren kwamen. De
Engelsen wanen zich op het histo
rische Binnenhof in Hydepark. Zij
klimmen tijdens de pauze op stoelen
en spreken de andere afgevaardig
den toe. Ook hier lijkt het af en toe
dat heel Europa naar het trotse
Albion zal moeten luisteren. De
socialistische afgevaardigden be
ginnen hun fractievergadering met
het zingen van De Internationale,
met het resultaat, dat iedere niet-
socialist, die toevallig in de omge
ving verkeert, zich als een haas ver
wijdert. De Italianen stellen daar
hun volksliederen tegenover en de
Nederlanders doen niets. De zeven
Nederlandse jongemannen, gepokt
en gemazeld in de politieke jeugd
bewegingen, die reeds talloze inter
nationale congressen hebben mee
gemaakt, staan bij zoveel enthou
siasme beteuterd te kijken. Zij zeg
gen niet al teveel, winden zich in
ieder geval niet op, mopperen wel
over de fouten van de Franse orga
nisatie, maar gaan rustig hun gang.
Kalm en vastberaden. Zij zijn allen
federalist. Daar is geen twijfel aan
en zouden er nationale delegaties
zijn, dan behoorden de Hollanders
ongetwijfeld tot de meest soliede en
homogene.
Men weet, dit congres kost een
ton. Alle afgevaardigden krijgen
hun reis- en verblijfkosten vergoed.
Dat is noodzakelijk, want er is geen
politieke jeugdbeweging, die een
aantal leden uit Turkije naar Den
Haag kan sturen. Toch zijn de kos
ten niet te hoog, daarvan zijn we
overtuigd. Ruim 200 jongeren zullen
in hun eigen land vechten voor de
eenheid van Europa. Zij zullen hun
organisaties er op instellen en daar
door waarschijnlijk de Europeese
jeugd meeslepen. Het is niet uitge
sloten, dat wij over twee jaar ver
kiezingen hebben voor een Euro
pees parlement. Wie rekent daar
bewust op Het zijn er niet velen.
En daarom is het goed, dat er deze
vijf dagen in de Haagse Ridderzaal
een Europees jongerenkader wordt
gekweekt.
Nadruk verboden.
Wanneer II de huidige presidente, secretaresse, penningmeesteresse, een
andere bestuurster of welk lid ook, dat sinds de oprichting was aan
gesloten bij de Thoolse Plattelandsvrouwenafdeling afvraagt, wat zij 20
jaar geleden wist van het verenigingsleven, dan zal ze volmondig erken
nen, dat dit nihil was. Populair gezegd begon men er mee als „een poes
in een vreemd pakhuis."
En nu Na twintig jaar
Dezelfde leden, doorgewinterd in het verenigingsleven staan zelf ver
baasd, wanneer ze even releveren hoe nuttig deze verenigingsperiode
voor hen was.
Nuttig voor hen persoonlijk, voor hun gezin, voor het bedrijf, nuttig
door de ontwikkeling op maatschappelijk en cultureel gebied, nuttig
voor de gehele samenleving.
Daarom, hoezeer de Thoolse afdeling de laatste jaren ook bloeit, er is
op ons eiland er is bij het grootste deel van onze Thoolse platte
landsvrouwen nog te weinig oog voor het nut van het lid zijn dezer
Bond. Was dat het geval dan bleef het zeker niet bij de kleine twee
honderd leden van het ogenblik.
Twintig jaar geleden.
Nee, we moeten nog wat verder
teruggaan. Het was nl. op 14 Oct.
1930 dat te Utrecht de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen werd
opgericht. Op die dag werd de fun
dering gelegd van een vereniging,
die thans is uitgegroeid tot het res
pectabele ledental van 34.618.
Een gestadige groei in twee en
twintig jaar tijds. De landelijke
Bond telde haar leden aanvankelijk
uit het centrum van ons land. Maar
spoedig groeide het provincie-ge-
wijze uit. En daarbij bleef onze pro
vincie niet lang toekijken. Reeds op
30 Juni 1931 werd te Goes de op
richtingsvergadering gehouden van
de provinciale afdeling van genoem
de Bond. Daarbij waren ook enkele
Thoolse dames aanwezig. Dit waren
de voorvechtsters van de Thoolse
afdeling. Zeker, men stond onwen
nig in het verenigingsleven. Maar
toch zagen die enkelen het nut goed
in. Nuttig ook voor onze omgeving.
En zo werd op 8 November 1932
te St. Maartensdijk de Thoolse af
deling geboren. Samen met St. Fi-
lipsland vormde dit rayon een af
deling. Het ledental was nog gering.
Men kon de 20 niet halen, maar het
begin was er.
Zoals gezegd, men stond er nog
onwennig tegenover. In onze om
geving daagde het nog maar voor
wat de emancipatie der vrouw be
trof.
Men achtte het in die tijd nog
voldoende, dat de vrouw een stevige
pot kon koken, dat ze 's mans broek
kon lappen een niet al te zicht
baar stuk te zorgen dat de kin
deren zo spoedig mogelijk opgroei
den tot stevige zoons of dochters die
de „baas", respectievelijk „moeder
de vrouw" konden bijstaan in de
dagelijkse arbeid. En die dagelijkse
arbeid was inzonderheid voor de
laatsten meer sleur dan variatie.
„Sloven" van de morgen tot de
avond. En zich niet met andere
inlaten. Geen kook of handwerk-
cursus, geen opvoedingsleer, geen
culturele of maatschappelijke ont
wikkeling, alleen maar de slovende
huismoeder of de ploeterende boe
rin.
Het was nóg het algemeen beeld
van de toen niet al te beste tijd met
slechts enkele uitzonderingen in de
goede zin van het woord.
Een groeiende vereniging.
Toen kwam ook hier een afdeling
van de Bond van Plattelandsvrou
wen. Zelfs de eerste contactavon
den waren bevredigend. Alle begin
is moeilijk. Er was nog geen kas
en de bijeenkomsten beperkten zich
tot een keer of vier per jaar Maar
zelfs dat onderling van gedachten
wisselen, dat eigen referaat en het
bespreken daarvan, het was vrucht
baar. Daar bleef het niet bij.
Dank zij de grote financiële en
morele steun van de Z.L.M. en van
het Nederlands Landbouwcomité
kon steeds meer aan het gestelde
doel worden beantwoord. Dat doel
was en is: de ontwikkeling op
maatschappelijk en cultureel gebied
van de agrarische plattelandsvrou
wen.
Er kwamen cursussen in hand
werken, in koken, voor leerbewer-
king en pitriet, voor het vervaardi
gen van lampekappen, enz. Er
kwamen bekende Nederlandse da
mes voordrachten en causeriën
houden over opvoeding, grote en
kleine keukens, over psychologie,
reisbeschrijvingen, enz.
Kortom, bijna alles wat een plat
telandsvrouw nuttig is te weten
hebben ze in die 20-jarige periode
van het verenigingsbestaan kunnen
horen.
En bereikt is niet alleen dat de
plattelandsvrouw er zo nu en dan
een avondje „uit" is. Nee, wat veel
belangrijker genoemd kan worden
is dat de ontwikkeling op hoger peil
kwam. Ontwikkeling in algemene
culturele zin, maar toch ook in het
bijzonder ontwikkeling voor het ge
zinsleven, als echtgenote van een
man wier maatschappelijke beslom
meringen verlicht kunnen worden,
een ontwikkeling ook die de gehele
samenleving ten goede komt.
En stond men twintig jaar gele
den geheel vreemd tegenover het
verenigingswerk, nu zit men er
goed in, kent de knepen, de moei
lijkheden, beweegt zich in alles
vrijer en gemakkelijker.
En tenslotte beleven de platte
landskinderen ook nog plezier van
deze vereniging. Ieder jaar wordt
in een of andere eilandgemeentel
een kindermiddag georganiseerd en
dan wordt de jeugd gezellig bezig
gehouden door middel van een pop
penkast, spelletjes en tractatie. Deze
zomer ging men zelfs naar een
speeltuin.
Alles bij elkaar heeft deze ver
eniging haar bestaan in de afgeleg
de periode meer dan waardig ge
maakt.
De herdenking.
En nu gaat deze afdeling het
feit gedenken, dat ze 20 jaar ge
leden werd opgericht. Niet meer
zoals bij de oprichting als Thoolse
en St. Filiplandse afdeling in één,
maar specifiek als Thoolse afde
ling. De minder goede verbindin
gen en de lange afstanden bemoei
lijken het provinciale werk in Zee
land en waren ook oorzaak dat St.
Filipsland zich op 20 Maart 1933
als een aparte afdeling van de
Thoolse afscheidde.
Ook niet meer onder hetzelfde
bestuur. Zoals in elke vereniging
waren er ook hier mutaties. Was
de eerste jaren mevr. Nelemans
presidente, later werd dit mevr.
Kooijman-Krijger van St. Anna
land, die als zodanig vele jaren fun
geerde en lang de ziel van deze af
deling is geweest, mede dank zij
haar functies als provinciaal secre
taresse en later als vice-presidente
van de Zeeuwse Bond. Haar kan
in dit verenigingswerk een leeu
wenaandeel worden toegeschreven.
De eerste jaren maakte ook mej. C.
Hage uit St. Maartensdijk, die tij
dens de bezetting verongelukte, zich
zeer verdienstelijk.
Na mevr. Kooijman-Krijger werd
mevr. v. Nieuwenhuijze-Vogelaar
uit Poortvliet presidente, die deze
taak om gezondheidsredenen na een
jaar moest neerleggen. Zij werd op
gevolgd door mevr. van Gorsel-
van Westen uit Oud-Vossemeer,
bij wie ook thans de leiding nog be
rust.
Secretaresse is mej. Mien Geluk
van St. Annaland, die voor deze
Advertentiën 0.10 per millimeter - Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
Dat kunnen we ons niet gemakkelijk meer voorstellen. Nog minder wat
er toen omging in de harten van de Thoolse bevolking. Een achterland
dat nog blank stond. Verwaarloosde dorpen, onzichtbare wegen, smalle
dijken, weggezakte boerderijen, drijvend hout.
Tholen zelf overbevolkt, het gevaar voor verwoesting enkele uren
tevoren niet denkbeeldig.
Toen plotseling de vrijheid, toen het begin van waterafvloeiïng, toen
een gestadige terugkeer naar een zij het soms niet meer herkenbaar
huis en haard.
Daar was naar gesnakt. Al lange tijd. Weet U het misschien ook nog
hoe onvergetelijk de toespraak van Koningin Wilhelmina voor Radio
Oranje begon, juist in de tijd van het inundatie-bericht op 24 Februari
1944:
Maar als ik leven mag tot de bevrijding
en juichen op het overwinningsfeest,
God, doe dan dit mij weten; wat voorbij ging
aan nood en leed is niet vergeefs geweest.
Ja, als we dat ogenblik zouden mogen beleven. We trachten ons
daarvan in die tijd een voorstelling te vormen wat die grote dag voor
ons zou zijn. We dachten aan de bezielende taal van Bilderdijk, vooral
als het zo erg donker werd:
Ja, zij zullen
Zich vervullen
Deze tijden van geluk
Deez' ellenden
Gaan volenden
En verpletterd wordt het juk.
Die tijden hebben zich vervuld. Voor het eiland Tholen was de ver
vulling er op die 30ste October nu acht jaar geleden. Wie het mee
maakte zal toen nooit gedacht hebben, dat hij deze dag ooit zou
vergeten.
En is ze niet vergeten In de acht vervlogen jaren is zo heel veel
gebeurd.
Het gevaar is zo groot dat we door al die gebeurtenissen geen oog
meer hebben voor wat acht jaar geleden op ons eiland plaats vond.
Als we daaraan herinneren doen we dat niet opdat dit op uitbundige
wijze worde onderstreept.
Het is voldoende dat men het niet vergeet. En de dankbaarheid opwelt:
'k Zal gedenken hoe voor dezen
Ons de Heer heeft gunst bewezen.
vereniging ook zeer dikwijls de pen
hanteert.
Zo wordt dan 7 November in
Hotel Hof van Holland te Tholen
het vierde lustrum herdacht. Het
programma wordt die avond door
de leden verzorgd. Iedere gemeente
levert een bijdrage op deze jubi
leumavond.
Er zullen wellicht merkwaardige
gebeurtenissen worden opgehaald.
Er zal ongetwijfeld een terugblik
worden geworpen op de achterlig
gende periode.
Men zal zich herinneren, hoe tij
dens de bezetting ook dit vereni
gingswerk aan banden werd gelegd,
banden die zodanig knelden dat een
schijnliquidatie volgde en er in feite
maar een boekenruilclubje over
bleef.
Behalve over veel in het verleden
zal men met voldoening over het
heden kunnen spreken. Nu, na 20
jaar schommelt het ledental tussen
de 180 en 190. Nu weet deze afde
ling meer dan ooit, dat ze de
Z.L.M. en het Ned. Landbouwco
mité achter zich heeft. (Wie las er
20 jaar geleden iets over de platte
landsvrouw in het landbouwblad?)
Nu weet deze vereniging dat ze
voor elk lid individueel, maar ook
voor de gehele samenleving iets be
tekent.
Bij de herdenking van dit vierde
lustrum kan ze verheugd zijn over
wat bereikt is.
Ga ook eens luisteren.
Men kan verheugd zijn en toch...
nog niet geheel voldaan. Ondanks
de bijna 200 leden. Bij nog te veel
plattelandsvrouwen heerst de de
primerende gedachte, dat dit alleen
maar een „Boerinnenbond" is. En
dan nog maar alleen voor de „gro
te boerinnen. Niets is minder waar.
Al is men geen boerin, men is toch
evengoed plattelandsvrouw?
Het zou voor de vereniging pret
tig en voor velen nuttig zijn, wan
neer ze hun schroom in deze kon
den overwinnen, wanneer ze eens
begonnen met een avondje te gaan
luisteren als in eigen gemeente een
bijeenkomst wordt gehouden.
Men zal ervaren, dat men na het
lidmaatschap spoedig in dit vereni
gingsleven is opgenomen. Men zal
er zeker geen spijt van hebben lid
te zijn geworden.
De jubilerende vereniging onze
gelukwensen bij dit vierde lustrum.
Dat ze nog in bloei mag toenemen
ten gunste van de Plattelandsvrouw
in het bijzonder en ten bate van
onze samenleving in het algemeen.
Dokter P. J. Duinker te Tholen,
tel. 40.
Dokter H. Menger te St. Filips
land, tel. 20.
DE EERSTE NUTSAVOND
In de zaal van Hof van Holland werd
Woensdag jl. de eerste Nutsavond gehou
den. Deze eerste avond was er één van
een bijzonder karakter. Daarop wees ook
de voorzitter, dokter P. Duinker in zijn
openingswoord. Men moest deze bijeen
komst meer zien als een propaganda-avond.
Vandaar dat de uitnodiging tot bijwoning
hiervan niet beperkt was tot een lid met
introducé, maar dat ieder in de gelegenheid
was gesteld hier aanwezig te zijn. De voor
zitter hoopte dat mede door deze avond
meerderen lid van het Nut zullen worden.
Vervolgens gaf hij een kort resumé van
het programma in dit seizoen. Er zullen
7 Nutsavonden gehouden worden, waaron
der met film, lezingen en een bonte avond.
Tenslotte hoopte de voorzitter dat het
voor de aanwezigen een goede kennisma
king zou zijn. Toen volgde het optreden
van Prof. Roland. Met zijn gezelschap
