Een halve eeuw Vissersvereniging.
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Het Parlementair Overzicht
Het jaarlijkse steekspeL
Verkiezingen werpen haar
schaduwen vooruit»
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
8e Jaargang No. 2
23 November 1951
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.10 per
kwartaal franco p.p. 1.35
Prijs per nummer 10 cent
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
De Algemene Politieke en Finan
ciële Beschouwingen zijn weer voor
bij. Deze debatten luiden de behan
deling van de verschillende be
grotingshoofdstukken in. Zij zijn
belangwekkend omdat de verschil
lende partijen dan onderling haar
positie bepalen; zij zijn waardevol
omdat de Regering kan weten op
welke wijze zij wordt gesteund. De
meeste belangstelling naar deze
beraadslaging gaat uit als de ver
kiezingen in zicht zijn óf als zij juist
zijn gehouden. In het eerste geval
en dat beleefden wij ditmaal
spreekt men over de nieuwe Kabi
netsformatie en over de ervaringen
der onderlinge samenwerking. Zijn
de verkiezingen pas gehouden dan
komt aan de orde hoe het mogelijk
was, dat het Kabinet kon worden
gevormd.
Hoe zal het nieuwe Kabinet er
uit zien Ook na deze debatten kan
men daarop geen antwoord geven.
Daar zijn politici nu eenmaal te
voorzichtige mensen voorMaar
het was een feit, dat de twee grote
Regeringspartijen, de k.v.p. en de
p.v.d.a., niet erg tevreden waren
over de steun die de c.h.u. en de
v.v.d. aan dit Kabinet hadden ge
boden. Deze partijen, die geestver
wanten in het Kabinet hebben zitten,
zijn in de Kamer nogal eens in de
oppositie geweest. Ook toen het
ging om belangrijke vraagstukken.
De ontstemming daarover was
echter sterker gericht tegen de partij
van Mr. Oud dan tegen de c.h.u.
Opvallend was ook, dat de a.r., die
sinds 1945 in de oppositie heeft ge
staan, gespaard werd. Natuurlijk
kreeg deze fractie critiek te horen,
maar toch niet van buitengewoon
felle aard. Zou de k.v.p. wier
woordvoerder Prof. Romme enthou
siast de brede basis verdedigde -
het voorzichtig willen aansturen op
samenwerking met de partij van Dr.
Schouten De k.v.p. weet zich de
grootste partij in ons land. Zij zit
bij iedere Kabinetsformatie op de
wipstoel. De vraag van een rechtse
coalitie of een smalle basis politiek
(het samengaan van de k.v.p. met
de p.v.d.a.) kan deze partij voor een
groot deel beantwoorden. Wat de
smalle basis betreft: als de heer
Romme en zijn geestverwanten ,,ja"
zeggen, dan is deze tot stand ge
bracht. Want de nieuwe voorzitter
der p.v.d.a,-fractie, de heer Don
ker, heeft onomwonden verklaard,
dat zij die smalle basis begeert. Hij
vooral oefende critiek uit op de
houding van de c.h.u. en de v.v.d.
En zijn conclusie luidde daarom al
dus: hoe meer partijen in het Kabi
net, des te minder krachtig is het
Regeringsbeleid. De heer Romme is
echter voor een brede basis, omdat
hij van mening is, dat men in deze
moeilijke tijd het land niet door
twee partijen kan laten regeren. Om
de geweldige problemen te kunnen
oplossen, zal de samenwerking zo
groot mogelijk moeten zijn.
Mr. Oud had het dus zwaar te
verduren. Maar evenals de heren
Romme en Schouten kan deze afge
vaardigde tegen een duwtje. Hij
verweet de heer Romme, dat de
k.v.p. een prachtig katholiek paard
heeft, dat echter maar zelden ge
bruikt wordt. Meestal leent deze
partij een socialistisch paard, dat
voor het ruwe werk is bestemd.
Men begrijpt de beeldspraak: de
k.v.p. vaart naar zijn mening teveel
in socialistische koers. Uiteraard
moest Prof. Romme dit ontkennen
en hij deed dit met groot spreek-
talent. Om in de paardenstijl te blij
ven; hij vond de heer Oud een edel-
raspaard, dat mee-eet uit de ruif
als het gaat om de oplossing van de
Kabinetscrises. Als deze oplossing
gereed is, wordt dit edele raspaard
driest, vernielt het hek en slaat ten
slotte de ruif in stukken.
In ieder geval is ook de heer Oud
voor de brede basis, maar op een
zeer bijzondere manier. Hij poneer
de nl. weer eens de stelling van de
derde macht. De a.r., c.h.u. en de
v.v.d. moeten samenwerken (niet
samensmelten!) om een tegenwicht
te vormen op de politiek van de
k.v.p. en de p.v.d.a. Het was niet
de eerste maal, dat dit voorstel ter
sprake kwam. Het werd echter on
herroepelijk door de heren Schou
ten en Tilanus afgewezen. Zij wa
ren het niet eens met de heer Oud
dat hun partijen iets gemeen hebben
met de v.v.d., als het gaat om de
invloed van de Staat op het maat
schappelijk leven. Er zijn grote
principiële verschillen tussen het
liberalisme en de geestesstroming
waardoor de a.r. en de c.h.u. wor
den geleid.
Zou men dus kunnen vermoeden,
dat de k.v.p. dong naar de gunst
van de a.r. om een meer krachtig
Regeerbeleid te kunnen garanderen;
de heer Schouten gaf zich niet bloot.
Hij wenste eenvoudig niet te praten
over de komende Kabinetsformatie.
Alle deuren hield hij dus open.
Maar wel wees hij erop, dat de ka
tholieken of de socialisten niet on
der eensgezindheid moeten verstaan
het: ga achter ons, volg ons, dan
zijn we eensgezind. Hij wilde een
eensgezindheid met eerbiediging
van elkanders overtuigingen en be
ginselen. De heer Romme verklaar
de het daarmede roerend eens te
zijn. Zonder meer zal Dr. Schouten
zich zeker niet laten opslokken door
de grote partijen. Wellicht maakt
dit juist zijn onderhandelingspositie
steviger.
Overigens duurt het waarschijn
lijk tot einde Juni voordat de ver
kiezingen worden gehouden. Als
b.v. de kwestie Nieuw-Guinea weer
aan de orde komt dan is het nog
een grote vraag of men nog zo ge
matigd zal zijn tegen de a.r. Waar
mede wij maar willen zeggen, dat
er nog van alles kan gebeuren.
WONINGBOUW
Tenslotte was nog interessant in
dit debat, dat er een motie Andries-
sen (k.v.p.) is aangenomen over de
woningbouw. Alle democratische
fracties ondertekenden dit voorstel,
dat sprak van 50.000 woningen in
1952, inplaats van de 40.000, die
de Regering van plan was te bou
wen. Tevens werd gevraagd of de
huren niet moeten worden ver
hoogd. De Regering zal zich daar
over beraden en het resultaat zo
spoedig mogelijk ter kennis van de
Kamer brengen. Deze motie werd
aangenomen met alleen de stemmen
van de communisten tegen. Dezen
hadden geen bezwaar tegen de
bouw van 50.000 woningen, maar
wel tegen het feit, dat het woning
probleem even belangrijk geacht
werd als het defensievraagstuk. De
Minister-President verzette zich
niet tegen deze motie, want de si
tuatie is sinds de opstelling van de
Troonrede (daarin werd van 40.000
woningen gesproken) aan het ver
beteren.
BUITENLANDSE ZAKEN
Intussen vergadert de Tweede
Kamer onder hoogspanning. Het
tragische overlijden van Minister
van Maarseveen noopte tot een in
grijpende wijziging van de agenda.
Zo werd de begroting van Binnen
landse Zaken enige dagen uitge
steld. Minister Teulings, die dit de
partement waarneemt, zal zich eerst
moeten inwerken. Maar Minister
Stikker moest de vuurproef reeds
doorstaan. Hij kwam er zonder
kleerscheuren af. Het grootste ver
wijt dat hem werd gemaakt, was
wel, dat hij de Europeese eenwor
ding ten achter stelt bij de Atlanti
sche samenwerking. Eerst zal Euro
pa één moeten zijn. Internationaal
achtten vele Kamerleden dit zeer
belangrijk, omdat Amerika dan een
gelijkwaardig gesprekspartner krijgt
in Europa. Nu is de situatie zo, dat
Europa maar achter Amerika aan
holt. En niet alleen Europa, maar
ook Nederland. Verschillende afge
vaardigden wezen er dan ook op,
dat wij moeten proberen zoveel mo
gelijk een eigen buitenlandse poli
tiek te voeren. Wij hebben onze
eigen belangen en onze eigen rech
ten. Daarmee zal men ook interna
tionaal moeten rekenen. In de loop
van deze week is de Kamer ook nog
begonnen aan de begrotingen van
Oorlog en Marine. Buitenlandse
Zaken en deze departementen heb
ben tegenwoordig veel punten ge
meen, zodat er alle aanleiding is er
volgende week nog eens nader op
terug te komen.
(Nadruk verboden).
Van onze zeven eilandgemeenten bestaan er zes vrijwel uitsluitend
van de landbouw. Alleen Tholen zelf onderscheidt zich van de
anderen. Daar heeft de visserij altijd een belangrijke plaats
ingenomen. Dat is nog het geval.
Zoals met iedere bedrijfstak loopt het niet altijd op rolletjes.
Noch in de landbouw, noch in de visserij heeft men altijd de
wind in de zeilen.
De landbouw heeft dat lang geleden ondervonden en een hechte
organisatie is ontstaan. Een organisatie die voor de belangen van
haar leden op de bres staat.
En de Thoolse vissers hebben het nut van organisatie een halve
eeuw geleden ook ingezien. Er was toen reeds ëen afdeling op
gericht van de Ned. Vissersvereniging, maar dat liep naar de
mening van sommigen niet te best.
Zo ontstond „Helpt Elkander", de zeer toepasselijke naam voor
een vereniging die zich ten doel stelde steun te verlenen aan
weduwen, wezen, minvermogende zieke vissers en aan eigenaars
van vaartuigen, die schade opgelopen hadden.
Dit doel moge door de omstandigheden wat gewijzigd zijn, de
organisatie is minstens even nuttig als toen.
Daarom ook mag het de leden verheugen, dat „Helpt Elkander"
ook bij haar 50 jarige herdenking de wind in de zeilen heeft.
Met die wind vaart de vereniging de tweede eeuwhelft in.
Hopenlijk steeds met:
.BEHOUDEN VAART EN GOEDE
VANGST'
Het Welkomstwoord
In „Hotel Zeeland" werd Vrij
dagavond 16 November dit 50-jarig
bestaan herdacht.
De voorzitter der Vissersvereni
ging, dhr. J. H. Bal, opende de
bijeenkomst met een welkomst
woord, zich daarbij in het bijzonder
richtend tot de aanwezige ere-voor-
zitter, burgemeester mr. A. J. v. d.
Hoeven, tevens afgevaardigde van
de Stichting Zeeuwse Visserijbelan-
gen, de oud-burgemeester van Brui-
nisse, de heer W. v. d. Berg als
vertegenwoordiger der Visserijen
op de Zeeuwse Stromen, dr. Kor-
ringa, bioloog van het Rijksinstituut
voor Visserijonderzoek, dhr. B. W.
Schot van de Vissersvereniging te
Zierikzee, de heer M. C. v. d. Stel,
die in verschillende functies voor de
vereniging werkzaam was, de heren
Bronsveld en Van Duin uit den
Haag, die het filmgedeelte vóór de
pauze zullen verzorgen, de heren
Van Beveren, Boot en Lankhorst,
die het tweede gedeelte van de
avond voor hun rekening nemen.
Met genoegen constateerde de
voorzitter, dat de bijeenkomst druk
bezocht was. Dat is wel eens anders
bij de gewone vergaderingen. Mis
schien moeten we de oorzaak zoe
ken bij de gratis consumptie of bij
de meegebrachte dames. Ook de
laatsten hoorden een bijzonder wel
komstwoord van de heer Bal. Hij
meende dat het een goede gedachte
was de dames hierbij uit te nodigen.
Immers, met de vissersman is het
zo, dat de vrouwen hem 5 dagen
van de week moeten missen. Daar
om is het goed, dat ze deze feeste
lijke bijeenkomst kunnen bijwonen.
Als goed besluit van zijn wel
komstwoord nodigde de voorzitter
de aanwezigen uit eerst een kopje
koffie of thee met gebak te gebrui
ken om daarna met het verdere ge
deelte van het programma te starten.
Terugblik
Een herdenkingsrede te houden,
wanneer de bescheiden van de
eerste 25 jaar zoek zijn, is niet een
voudig. Toch stond de heer Bal voor
deze taak. Om nog iets van de
oprichting te weten te komen, had
hij zijn licht op moeten steken in de
archieven van de Thoolse Courant.
Voornamelijk daaruit en uit over
leveringen van andere zijde kon er
althans nog iets over worden mede
gedeeld. We releveerden daarvan
al iets bij de aanhef van dit artikel.
Gebleken is immers, dat er in 1899
door dhr. J. Zwier-Visser, thans
directeur der Stichting, een afdeling
Tholen der Ned. Visserijvereniging
was opgericht en dat men in 1901
meende, dat de belangen der vissers
in deze afdeling niet voldoende wer
den behartigd. Zo ontstond „Helpt
Elkander", die de meeste levensvat
baarheid toonde te hebben. Als
eerste bestuursleden traden op de
heren S. L. Schot, Jac. Bogert, H.
Cornelisse, Jac. Schot Jobz., H. de
Jonge, Jac. Schot BWz. en H. Ne-
lisse.
Wanneer wij de genoemde per
sonen even voor onze geest laten
passeren, aldus de voorzitter, doe
men oude bekende figuren voor ons
op: Simon van Ben, Jap Bogert,
Huib van Merijn, Koo van Jop, Jap
van Ben, enz. Mensen, die allemaal
voor onze vereniging geijverd heb
ben, waarvan ik er één speciaal
nóem, nl. S. L. Schot, die 30 jaar
lang voorzitter geweest is en die
veel voor de vereniging gedaan
heeft. Na hem kwamen als voor
zitter G. Verkamman'en J. Verkam
man. Laatstgenoemde diende de
vereniging 13 jaar en ik breng hem
vanaf deze plaats een hartelijk woord
van warme hulde voor de wijze,
waarop hij gedurende die 13 jaren
onze leden voorgegaan is.
Dank ook zij hem en bestuurslid
J. de Kok is onze vereniging de
«Sn":
oorlog goed doorgekomen. Na de
bevrijding werd zij mede door onze
actieve secretaris ingezet voor
distributie van schaarse goederen,
waarmee de vereniging een grote
dienst bewees. Daarvoor hulde aan
de secretaris.
Dat organisatie nuttig en nodig
is, hebben de boeren al vele jaren
ingezien en die zijn ons met hun
organisatie een slag voor. U kunt
dat zelf constateren als U de krant
van gisteren opslaat en het artikel
tje leest: Marshall-dollars voor land
bouwprojecten. Gelukkig groeit ook
onze organisatie.
Onze nu 50 jarige vissersvereni
ging heeft getoond voldoende aan
passingsvermogen te bezitten om
deze gedaanteverwisseling (doel
van vroeger en thans) te ondergaan
en daar kunnen wij de respectieve
lijke besturen niet dankbaar genoeg
voor zijn. Onze Ere-voorzitter bur
gemeester v.d. Hoeven een bijzon
der woord van dank voor zijn
nuttige adviezen.
Die besturen hebben ons een ver
eniging nagelaten, in vollen bloei,
die thans 50 jaar bestaat, maar die
óók, als de thans zittende en na ons
komende bestuursleden in hun voet
sporen volgen, de respectabele
ouderdom van 100 jaar zal bereiken.
Spreker eindigde zijn resumé met
de hoop uit te spreken, dat de ver
eniging nog vele jaren van groei en
bloei zal mogen beleven en nog vele
jubilea in opgewektheid zal mogen
vieren. Leve de Vissersvereniging.
Leve „Helpt Elkanderèè'.
Op de haringvangst.
Door de heren Bronsveld en Van
Duin werd daarna een film ver
toond, waarin de haringvisserij
werd uitgebeeld. De daarbij gege
ven toelichting was mede zeer in
teressant. Over het algemeen, zo
werd gezegd, geniet de haringvis
serij niet de waardering die ze toe
komt. Toch is dit bedrijf al negen
eeuwen oud. Vroeger vond men in
het Zuiden van ons land in
Zeeuws-Vlaanderen de meeste
haringhavens. Het zijn wellicht de
Noormannen geweest, die de uit
vinders waren van het beroemde
haringdrijfnet. In ons land schijnt in
Hoorn het eerste grote haringnet te
zijn gemaakt. Als men nagaat met
welk een hoeveelheid van die ge
weldige netten wordt gevist, is het
een wonder, dat de zee nog haring
geeft. Zo'n net vertegenwoordigt
een kapitaal. Of vindt U een bedrag
van 60.000 onbetekenend De
schipper van zo'n boot heeft een
grote verantwoordelijkheid. Het zou
te ver voeren dit alles nader uit te
leggen. Het was inderdaad een
mooie en vooral zeer passende film,
die op deze feestelijke bijeenkomst
werd vertoond.
Het was vervolgens de beurt aan
„Concordia", die de jubilerende
vereniging een serenade bracht, na
dat vooraf de voorzitter van de
harmonie, dhr. Amsing het bestuur
en de leden zijn gelukwensen na
mens „Concordia" had overge
bracht. Hij hoopte dat een jonge
kracht als de tegenwoordige voor
zitter van „Helpt Elkander" is, de
voetsporen van zijn oudere voor
gangers mocht drukken.
Florellenteelt
Deze tweede film speelde zich in
een geheel andere omgeving af, nl.
in Gulpen (Zuid-Limburg). De heer
Bal concludeerde terecht, dat men
als oesterkweker wel jaloers moest
zijn op de vele florelleneitjes, waar
uit evenzovele visjes kwamen, iets
wat bij de oesters lang niet het ge
val is.
Gelukwensen
De ere-voorzitter, tevens afge
vaardigde van de Stichting Zee
land Zeeuwse Viss. bel., Mr. v. d.
Hoeven, verklaarde dankbaar te
Dr. P. J. Duinker, Tholen, Tel. 40
Dr. J. Vermet, N. Vossemeer, Tel.10
zijn een enkel woord te kunnen
zeggen op deze bijeenkomst. Hij
wees er op, dat de vereniging oor
spronkelijk een individueel doel
had. Die doelstelling is door de
tijdsomstandigheden veranderd, de
hulpverlening richt zich meer op
een andere kant, maar beoogt in
feite hetzelfde: het welzijn der le
den. Daarom vond spreker het ge
lukkig deze organisatie te hebben.
Hij feliciteerde „Helpt Elkander"
met haar 50-jarig bestaan en hoopte
dat ze op dezelfde weg in eendracht
voort mag gaan.
Daarna spraken nog oud-burge
meester v. d. Berg van Bruinisse,
die er o.m. op wees dat Tholen
reeds lang bekend is als vissers
plaats. Hij herinnerde zich nog, hoe
de oprichter van de eerste vissers
vereniging, dhr. Swier-Visser ad
vies vroeg bij zijn vader, toen dhr.
S. voornemens was een afdeling op
te richten.
Dr. Korringa, bioloog van het
Rijksinstituut voor Visserij-onder
zoek wees er op dat er in organisa-
tieverband dikwijls veel mogelijkhe
den, maar ook moeilijkheden zijn.
Daarbij denkt spreker o.m. aan het
plan van het zgn. Eendrachtska-
naal. Ook hij voegde zijn felicitaties
bij die der vorige.
De heren M. C. v. d. Stel en B.
Schot, voorzitter van de Zierikzeese
zustervereniging sloten de rij der
sprekers. Eerstgenoemde had uit
hoofde van zijn functie als Dir. Rott.
Bank altijd prettig gewerkt met deze
ver. Hij herinnerde zich nog goed,
dat wijlen C. Zalijn de couponnetjes
kwam inwisselen. Ook als oud-be-
bestuurslid van het Dep. van 't Nut
van het Algemeen, sprak bij nog
enkele woorden over het tot stand
komen van het eerste spaarboekje
der Ver. Laatstgenoemde met een
gedicht op zijn oude woonplaats
Tholen.
Vervolgens werd door Mevr.
Engelvaart een grote vlag aange
boden voor de Ver.
De voorz. dhr. Bal dankte hier
voor hartelijk en vond dit haast te
veel. Reeds 50 jaar werd op deze
plaats vergadert, doch het gebouw
is van steen, terwijl de mensen, die
thans hierin wonen een hart van
goud bezitten.
Bloemstukken werden ontvangen
van Viss. Ver. Zierikzee, Viss. Ver.
Draagt Elkanders Lasten, Veere,
Viss. Ver. Alg. Belang Bruinisse.
Telegrammen van Vissersbelang,
Yerseke, Zeeuwse Oester, Yerseke,
Visservereniging, Philippine, V.V.
„St. Petrus", Nw. Namen, V.V.
„Ons Belang", Breskens, 2 Oud
leden C. Schot BWz. en Jac. Schot
BWz. Zierikzee.
Brief van Dr. A. Grijns, Bacterio
loog bij het Visserijbestuur.
Onderscheidingen
De voorzitter had nog een aan
gename taak. Twee leden, de heren
A. Schot Az en Joh. van Luyk zijn
nl. lid vanaf de oprichting. Deze
twee jubilarissen kregen uit han
den van de voorzitter een medaille
en een woord van dank voor de
trouw aan deze vereniging.
Vertoond werd vervolgens nog
de film „Zalmvisserij op de Waal",
waarna dhr. Bal inzonderheid de
medewerkers van deze avond, de
officiële vertegenwoordigers en ten
slotte allen hartelijk dankte voor
hun aanwezigheid, waarmee een
geslaagde jubileumherdenking offi
cieel werd besloten, maar officieus
nog enige tijd in gezellig samenzijn
werd voortgezet.
