Eendrachtbode
Om de bronnen van de Nijl
Raadsverslag St. Maartensdijk
8e Jaargang No* 1 TWEEDE BLAD 16 November 1951
EGYPTE ONTWAAKT
Aanbieding begroting
Verkiezing en benoeming
Armlastigen gratis brandstoffen
(lil)
In 1881 landen Engelse troepen in Egypte, onderdrukten een
opstand en vestigden er hun gezag. In 1898 verdreef Lord Kitche
ner de Fransen van de Nijloever en plantte de Britse vlag in de
Soedan. En tenslotte werd Egypte een Brits protectoraat.
Wanneer Wereldoorlog I begint, heerst in naam de Khedive over Egypte,
maar in werkelijkheid deelt een Engelsman, Lord Cromer, de lakens uit.
Engeland en Egypte beheren de Soedan gezamenlijk, maar uit de aard
der zaak heeft alleen Engeland in de Soedan iets te vertellen.
Wanneer in Wereldoorlog I de Turken, in bond met de Duitsers, het
Suez-kanaal bedreigen, verklaart Engeland Egypte tot een Brits protec
toraat. Maar inmiddels zijn in Egypte de nationale gevoelens sterker
geworden en vooral de Wafd-partij onder leiding van Zaghloel Pasja
maakt het de Britten lastig. Zaghloels opvolger, Nahas Pasja, wordt de
exponent van het Egyptische nationalisme.
Engeland moet rekening houden met de veranderde omstandigheden. Het
protectoraat wordt opgeheven. Foead, met de opgedraaide snorren, wordt
koning van Egypte. Steeds meer trekken de Engelsen zich terug, tot ze
nog slechts de kanaalzone bezet houden.
Faroek buigten dreigt
Engeland is niet meer de onaan
tastbare grootheid van voorheen.
En wanneer Wereldoorlog II be
gint, krijgen de Britten het in Afri
ka hard te verantwoorden. Rom-
mels Afrikakorps rukt op, de Duit
se officieren dromen reeds van de
genoegens van Alexandrië. Koning
Faroek, die zijn vader Foead is op
gevolgd, overweegt ernstig de poor
ten voor Rommels zegevierende
strijdkrachten te openen. Maar En
geland brengt hem tot andere ge
dachten.
Artillerie wordt samengetrokken
rond het koninklijk paleis en tan
denknarsend accepteert Faroek zijn
nederlaag. Maar hij laat er geen
twijfel aan bestaan, dat hij, wanneer
de tijd daar is, de Engelsen deze
daad betaald zal zetten
Toch hebben de Egyptische na
tionalisten niet zoveel reden om En
geland te verdrijven. Want Enge
land heeft veel gepresteerd in dit
verwaarloosde en veronachtzaamde
land, dat door wanbeheer van we
reldrijk was gedegradeerd tot Turk
se provincie.
De Nijl getemd
De Engelsen hebben de Nijl, eens
goddelijke eer toegebracht als de
moeder der welvaart, getemd. Door
grootse irrigatiewerken hebben ze
de katoenopbrengst binnen korte
tijd weten te verdrievoudigen.
Geweldige stuwdammen regelen
de bevloeimg; bij Assoean is een
groot stuwmeer gekomen, ook in de
Soedan, bij Djebel Aulis en Sen-
nar, zorgen de Engelsen voor ge
weldige reservoirs met een capaci
teit van vele milliarden tonnen-, ter
wijl het Tana-meer in Abessynië,
dat de Italianen vergeefs probeer
den te bereiken, een natuurlijke ver
gaarbak vormt.
Door dit alles is de welvaart van
land en volk toegenomen, maar het
nationalisme, geleid door de felle
Nahas Pasja, rekent niet met feiten
en cijfers, doch met sentimenten.
Het wordt gevoed door religieus fa
natisme. Men is liever arm en vrij,
dan welvarend en geknecht. Zoals
Lord Leverhulme ervoer, dat zijn
arbeiders hun eigen krotten verko
zen boven een modelwoning „van
de baas'' zo laten ook de Egypte-
naren zich door dit fanatisme op
zwepen en sluiten de ogen voor het
wanbeheer van de eigen mensen en
de zegeningen die het Westen heeft
gebracht.
Faroeks stunt
Koning Faroek, die droomt van
een Pan-Arabische statenliga waar
in hij, koning van Egypte, de eer
ste viool zal spelen, heeft zich niet
bijster populair gemaakt door zijn
persoonlijk leven en het militair de
bacle tegen Israel. Hij probeert zijn
invloed te herwinnen zijn huwelijk
met Narriman Sadek, die hem een
zoon moet schenken, is één stap in
de richting. Thans aangevuurd door
het succes dat Mossadeq bereikt
heeft, die niet eens uit zijn bed
kwam om de Engelsen uit Iran te
verdrijven, acht hij het uur der
wraak gekomen.
Ook in de Soedan leeft het natio
nalisme op, maar daar heeft Faroek
niet veel aan. Want dit nationalis
me keert zich nog heftiger tegen
Egypte dan tegen Engeland. De
Engelsen weten dat ook wel en het
is niet zonder reden, dat zij zozeer
aandringen op „zelfbeschikkings
recht" voor de Soedan en weigeren
die te „verkwanselen" aan Egypte.
In een onafhankelijke Soedanese
staat heeft Engeland nog altijd ver
scheidene vingers in de pap.
Engels Bolwerk
Daarbij komt, dat Engeland Afri
ka ziet als bolwerk van de macht
van het toch al zo gekortwiekte
imperium. Sinds Engeland zich te
rugtrok uit India, heeft het zijn mi
litaire macht samengetrokken in
Centraal Afrika. Het kan zijn po
sitie in Afrika niet zonder meer op
geven. Voorts heeft het kans hier
zijn „gezicht te redden" en de La-
bour-regering heeft wellicht, aan de
vooravond van de verkiezingen,
willen tonen, dat zij niet toelaat, dat
de Britse leeuw straffeloos aan de
staart wordt getrokken, om daar
mede Churchill wind uit de zeilen
te nemen. Daarbij grenst Egypte
niet, zoals Iran, aan Rusland en
weet Engeland zich gesteund door
alle staten, welke belang hebben bij
een vrije vaart door het Suez-ka-
naal.
Faroek speelt hoog spel. Zal hij
winnen
Of zal het Engelse Imperium zich
handhaven in Afrika
(Nadruk verboden) Lk.
Vrijdag 9 November werd te St. Maar
tensdijk een voltallige openbare vergade
ring gehouden. Na opening vraagt dhr. op
den Brouw het woord naar aanleiding van
de notulen, daar in vorige vergadering on
der meer het bezoek aan de gemeente Aar
denburg in het vooruitzicht werd gesteld.
Hij vindt dat bij een soortgelijke uitnodi
ging ieder raadslid aan zo'n excursie zou
moeten deelnemen. Het is zeer nuttig. En
wanneer hij dan terugblikt op het bezoek
aan Aardenburg, dan moet hij constateren,
dat men in deze gemeente op verschillend
gebied toch een stuk ten achter is. Dan
gaat het hem niet in de eerste plaats om
de aanleg van een mooi sportveld, maar
ook op verschillend ander gebied, zoals
riolering, bestrating, woningbouw is men
daar toch vee! verder. Nu kunnen door de
oorlogsomstandigheden de mogelijkheden
voor die gemeente groter geweest zijn, dat
neemt niet weg, dat hij hier adviseert de
zelfde sporen te volgen. Hij kan er niet
bij, dat de ene gemeente zoveel meer kan
doen dan de andere. Tenslotte stelt hij
voor namens de Raad nog een dankbe
tuiging te zenden aan het gemeentebestuur
van Aardenburg voor de goede ontvangst
en gastvrijheid.
Dhr. Geluk meent, dat de mensen in die
gemeente ook veel meer meewerken.
Dhr. op den Brouw: Dat zou hier ook wel
gaan, maar de gemeente moet voorgaan.
De voorzitter onderstreept de grotere mo
gelijkheden in een gemeente, die zwaarder
door de oorlog is getroffen, maar is het
met dhr. op den Brouw eens, dat er inder
daad veel goeds tot stand kwam daar. Ook
hier wordt niet stilgezeten. We kunnen
evenwel niet verlangen, dat alles direct in
orde is. Langzaam, maar zeker gaan we
vooruit. Niemand is overigens tegen het
zenden van een dankbetuiging.
Goedgekeurd zijn enige begrotingswijzi
gingen en ingekomen het controle-rapport
van het Verificatiebureau omtrent kasopna
me bij diverse gem. instanties.
Goedkeuring is ook verleend aan de hef
fing reinigingsrechten.
Enkele bewoners van Achterbos vragen
in die straat een verlaatput aan te bren
gen, opdat het overtollige water spoediger
wordt weggeloosd.
De voorzitter merkt op, dat dit euvel al
is opgelost door uitdieping van de goot.
Dhr. op den Brouw meent, dat het toch
niet juist is geregeld. Het water van de
weg loopt nu wel goed, weg door die die
pere goot, maar het terrein daarnaast ligt
lager dan de weg en blijft te lang onder
water staan. De oorzaak is dus in feite de
verhoogde straat.
Meerdere leden menen, dat dit dus eigen
lijk een particuliere zaak is. Het water
blijft niet meer op gemeentegrond, maar op
dat van particulieren staan, die tot ver
hoging van hun erf kunnen overgaan. De
voorzitter zal dit nog eens met belang
hebbenden bespreken.
De heren C. A. Slager en C. Scherpenisse
worden op hun - verzoek geplaatst op de
lijst voor een stukje gem. land.
Het Prov. Bestuur deelt mede, dat tegen
de gratificatie voor wijlen dhr. van N. geen
bezwaar is.
Meegedeeld wordt, dat het aanbeveling
verdient er rekening mee te houden, dat
de gemeente in de toekomst de onkosten
voor de burgerlijke verdediging mede moet
helpen bestrijden. Het zal er dus op neer
komen, dat een subsidie zal worden opge
legd waarom het dag. bestuur voorstelt
hiervoor een dubbeltje per inwoner op de
volgende begroting (1952) te plaatsen.
De heren op den Brouw en Langejan
zijn van mening, dat men niet te haastig van
stapel moet lopen. Dan is dan weer. Zij
stemmen tegen. De anderen zijn er voor
deze post op te nemen.
Dhr. van Dijke aan de Westvest wil een
stukje land kopen van de gemeente. B. 6
W. stellen voor 12.35 m2 te verkopen tegen
2.per m2 en 5,4 m2 te verhuren.
Dhr. op den Brouw vindt het overblijven
de pad te smal en is er tegen. De overigen
steunen het voorstel van het dag. bestuur.
Meegedeeld wordt het advies van de Min.
van Onderwijs om in verband met brand
stofbesparing de kerstvacantie met een week
te verlengen.
Dhr. op den Brouw vraagt of dit dan van
de zomervacantie afgaat. De voorzitter ant
woordt ontkennend, dat mag niet. De leden
vinden, dat men er alleen, indien noodzake
lijk, tot over moet gaan.
Een crediet van 5000.met de Bank
van Ned. Gemeenten wordt verlengd.
Geen bezwaar is er tegen het voorstel
tot het aangaan van een geldlening in ver
band met de verbouw der O.L.School en
aankoop motorbrandspuit tot een bedrag van
54.600.
Ook tegen een aanvulling en wijziging der
verordening op de keuringsdienst van vee
en vlees in deze gemeente is geen bezwaar.
De voorzitter merkt op, dat door de Son
aanvankelijk een verkeerde redactie was ge
steld, waaruit ook een verkeerde conclusie
werd getrokken. Het is evenwel zo, dat
alleen de slagers hun afval naar een cen
traal punt moeten brengen.
Dhr. Koopman wil er in dit verband nog
op wijzen, dat het de laatste jaren met die
ophaaldienst van cadavers nu niet bepaald
altijd vlot liep. Overigens stemmen allen
in met de voorgestelde aanvulling en
wijziging.
Herkozen worden de volgende leden van
de woonruimtecommissie: P. Jasperse, M.
van Gorsel, F. Lindhout en A. Everaars.
De heer I. M. Hage, die zich wegens ge
vorderde leeftijd niet meer herkiesbaar stelt
wordt door de voorzitter dank gezegd voor
de bewezen diensten. In zijn plaats wordt
op voorstel van B. 6 W. de heer C. Scher
penisse (Wilhelminastraat) benoemd.
Wegens overlijden van dhr. J. van
Nieuwenhuijze wordt als lid van de com
missie tot wering van schoolverzuim ge
kozen de heer Jacob Quaak (Schoolstraat).
Ter onderzoek worden aangeboden de
gegrotingen dienst 1952.
De gemeentebegroting 1952 geeft voor de
gewone dienst aan inkomsten en uitgaven
229005,84, dus een sluitende begroting.
De bijzondere uitkering is geraamd op de
verhoogde bijz. uitkering van 14200,
zoals die verhoging voor de begroting 1951
is aangevraagd.
De kapitaaldienst geeft aan inkomsten
439612,70 en aan uitgaven 445052,79,
alzo een nadelig slot van 5440,09.
De begroting voor het gemeentelijk wo
ningbedrijf geeft aan baten en lasten
28187,80, met een bijdrage van de ge
meente in het nadelig slot van 2713,85.
De kapitaalsinkomsten en uitgaven be
dragen 11229,28.
De begroting voor het Weezen-Algemeen-
Armbestuur geeft aan inkomsten en uitgaven
15124,65 met een bijdrage van de ge
meente in het nadelig slot van 1976,50.
De kapitaaldienst geeft aan inkomsten en
uitgaven 6214,05.
Vastgesteld worden de landpachten in
gaande met het roven van de oogst in 1952
en eindigende met het roven van de oogst
in 1958. Dit betreft een kleine verhoging
door gestegen kosten.
Dhr. op den Brouw zag liever dat de grond
bij overlijden weer terug kwam aan de ge
meente en niet zoals dat gewoonlijk door
loopt van vader op zoon. Waarvoor hebben
we anders de lijst van aanvragen Die
mensen komen practisch niet in aanmerking.
Het blijkt evenwel dat e. en a. is opge
nomen in de voorwaarden.
Tegen een wijziging in de verordening
betreffende de heffing besmettelijke ziekte-
gelden is evenmin bezwaar.
Met algemene stemmen wordt in vaste
dienst benoemd met ingang van 1 Januari
1951 de tijdelijk onderwijzer (9e leerkracht)
aan de o. 1. school, dhr. d'Hondt uit Groede
RONDVRAAG
Dhr. op den Brouw stelt voor aan de
