WEEKBLAD VOOR HET EILOND THOLEN EH ST.FILIPSLflMD
De Thoolse Bevolking.
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Het Parlementaire Overzicht.
De nieuwe veiling te St. Maartensdijk.
Jhr* Va d+ Goes van Naters (arb*) treedt af als
fractievoorzitter* Crisis in de P* v* d* A*
HET OPENINGWOORD
7e Jaargang No. 10
19 Januari 1951
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.— per
kwartaal franco p.p. ƒ1.25
Prijs per nummer 8 cent
Reeds eerder maakten we melding zo terloops in een commen
taar'van het feit, dat we met ingang van 1 Januari 1951 een
parlementair overzicht in ons blad zouden opnemen. Dit in de
plaats van het artikel ,,Uit eigen land'' dat we tot nu toe vrij
regelmatig afdrukten. De toenemende belangstelling voor het par
lementaire werk. het grote nut daarvan iets af te weten in deze
gecompliceerde tijd hebben ons daartoe gebracht. We hebben ons
nimmer op de plaats willen stellen van een dagblad, willen en
kunnen dat ook nu niet. Integendeel, we hebben altijd voor ogen
gehouden dat een streekblad met een verschijningsfrequentie als
het onze, de actualiteit van een dagblad nimmer kan benaderen,
terwijl we het plaatselijk gebeuren trouwens als nummer één moeten
beschouwen. Maar het is ons eveneens bekend, dat vele minder
„echte" krantenlezers de parlementaire verslagen in de dagbladen
zelden of ooit volgen. Voor hen is dit beknopt en vermoedelijk ook
zeer duidelijk overzicht wel „leesbaar", terwijl ze dan toch enigszins
op de hoogte komen van het gebeuren, de besluiten, de bepalingen
en de gemaakte wetten in en door de Staten-Generaal. Inzonderheid
voor hen wordt het geplaatst, terwijl we ons daarnaast met de hoop
vleien, dat de doorgewinterde dagbladlezer uit onze omgeving ook
nog met interesse kennis zal nemen van dit overzicht om daarmee
het eerder gelezene nog eens in herinnering te brengen en op te
frissen. We menen in onze parlementaire medewerker"welke in
de gelegenheid is steeds de zittingen der Eerste en Tweede Kamer
bij te wonen, de juiste man te hebben. Een persoonlijke mening uit
schakelen is zeer moeilijk. Toch zal het zoveel mogelijk een „ver
slag" worden.
Als U de twee artikelen in de laatste nummers over Ambon en
Nw.-Guinea hebt gelezen, kent U al iets van de „trant" van onze
medewerker. We hopen dat deze in de komende maanden U steeds
meer zal boeien en de inhoud steeds weer belangwekkend mag zijn.
Bovenal hopen we, dat een breedere kring in onze omgeving mede
door dat wekelijks overzicht meer interesse zal krijgen voor het
werk van de Staten-Generaal en onze uitgave ook hiermee voor
onze abonne's weer in waarde stijgt. red.
De ontwikkeling van de Nieuw
Guinea kwestie waarover we
verleden week reeds uitvoerig
schreven heeft tot ernstige
moeilijkheden geleid in de op één
na grootste partij in ons land, de
P.v.d.A. Oorzaak daarvan is onge
twijfeld de houding van de socia
listische fractievoorzitter Jhr. v. d.
Goes van Naters geweest. Dit in
vloedrijke kamerlid heeft een dus
danige politieke fout gemaakt, dat
hij werd genoodzaakt om zijn ont
slag als fractievoorzitter aan te
bieden. Dinsdagmiddag is daarvan
mededeling gedaan, in de eerste
vergadering die dit jaar in de
Tweede Kamer werd gehouden.
Dit is een feit, dat niet dagelijks
in onze parlementaire geschiedenis
voorkomt en dat daarom dan ook
niet heeft nagelaten opschudding
teweeg te brengen. Wat was nl.
het geval De heer v. d. Goes van
Naters had op zijn verzoek een on
derhoud gehad met een journalist
van het Algemeen Nederlands
Persbureau, waarin hij heeft ver
teld, dat naar zijn persoonlijke me
ning de souvereiniteit over Nieuw
Guinea maar aan Indonesië moest
worden overgedragen en dat de
fractie van de P.v.d.A. dit tijdens
de onderhandelingen aan de Rege
ring had medegedeeld. Om het kort
te vertellen: daartegen rees bij het
bestuur van de P.v.d.A. nogal be
zwaren. De houding van de fractie
keurde men niet af, maar wel het
feit, dat een dergelijke mededeling
door de heer v. d. Goes aan de pers
werd verstrekt. Intussen had dit
incident veel rumoer veroorzaakt.
Niet in het minst door het A. R.
dagblad „Trouw", dat wist te mel
den, dat de Indonesische delegatie
tijdens de Nieuw Guinea confe
rentie van het standpunt der socia
listen op de hoogte was. Prof.
Romme (K.V.P.) heeft daarop in
„de Volkskrant" aan het dagblad
„Trouw" gevraagd of dit bericht
waar was en hij moest erkennen,
dat als dit inderdaad het geval zou
zijn, hier een erg lelijk spel werd
gespeeld. Want per slot van reke
ning werd daardoor de onderhan
delingspositie van de Regering on
dermijnd. Het antwoord van
„Trouw" luidde bevestigend. De
Haagse Redacteur van dit blad
wist het stellig. En al kan men op
zijn argumentatie hiervoor wel het
een en ander aanmerken, een feit
is het, dat van socialistische zijde
niet is gepoogd deze zware beschul
diging te weerleggen.
Jhr. v. d. Goes van Naters had
gesproken als particulier persoon,
maar was genoodzaakt om zijn in
terview goed te praten. Dit lukte
hem niet om de doodeenvoudige re
den, dat hij de waarheid sprak. Een
waarheid, die echter niet aan de
openbaarheid had mogen worden
prijs gegeven. Opvallend is, dat de
fractievoorzitter zijn functie heeft
neergelegd, terwijl hij toch lid van
het Parlement blijft. Opvallend
daarom, omdat men bij zo'n neder
laag verwacht, dat men zich uit het
politieke leven terugtrekt. Dit is
niet geschied. En waarschijnlijk
heeft dit wel zijn reden, men wil de
zaak sussen. Want op dezelfde dag
kwamen er andere berichten los.
Ir. Vos, oud-minister van Econo
mische Zaken en Verkeer en Wa
terstaat was het zo glad oneens met
het beleid van het partijbestuur,
waarin hij zelf zitting had, dat
hij daarvoor bedankte en tevens
voor alle andere functies in zijn
partij. En of dit nog niet erg ge
noeg was, kwam de Amsterdamse
burgemeester, d'Ailly, met de mede
deling dat hij van het hele partij
lidmaatschap niets meer wil weten.
Ook om de Nieuw Guinea kwestie.
Deze burgervader schijnt beves
tigd heeft hij dit niet tegen de
overdracht van de souvereiniteit te
zijn en hij heeft dit argument maar
gebruikt om uit de P.v.d.A. te tre
den. Iets, dat naar men zegt, ook
wel zonder deze kwestie zou zijn
gebeurd. Men kan dus gevoegelijk
spreken van een crisis in de P.v.d.A.
Een crisis, die in dit stadium hoogst
ongewenst is. Het resultaat van dit
bewogen politiek gebeuren zal ech
ter zijn, dat de fractie van de
P.v.d.A. zich achter het regerings
standpunt zal stellen. Dat zij dus
accoord gaat met de overdracht
van de souvereiniteit aan de Unie.
Wat dat betreft, is er dus een ba
sis met de K.V.P. gevonden. Daar
staat echter tegenover, dat men de
totale overdracht van de souverei
niteit nog niet heeft afgewezen.
Noch het partijbestuur, noch de
Op enkele gemeenten na kon in de twee voorlaatste nummers de loop
der bevolking over het jaar 1950 der diverse Thoolse plaatsen worden
gepubliceerd. En waar we nu ook de opgave binnen hebben van die
laatste gemeenten is het mogelijk een beeld te geven van de totale
Thoolse bevolking. We doen dit wat uitgebreider dan vorig jaar,
zodat de lezer meteen ook het totaal kan zien van geboorte, overlijden,
vestiging en vertrek. Bovendien leek het ons niet onaardig een ver
gelijkend totaal te geven met het jaar 1900, dus hoe groot het aantal
eilandbewoners 51 jaar geleden was. Dat vindt U in de eerste kolom
hieronder, daarnaast 1949 en dan 1950 gespecificeerd. U kunt voorts
in vergelijking met 1949 vermeerdering of vermindering der gemeente
nagaan. Hopenlijk is door de „bomen het bos nog te zien".
De gemeenten zijn naar grootte geplaatst.
1900
1949
31
Decenmber 1950
Totaal
geb.
overl.
vesti-
vertr.
inw.
meer
minder
g'°g
1. Tholen
3063
3277
64
28
67
119
3262
15
2. St. Maartensdijk
2775
2698
55
27
52
91
2687
11
3. St. Annaland
2406
2646
48
25
48
64
2653
7
4. Oud-Vossemeer
2006
2240
45
15
36
69
2237
3
5. Stavenisse
1595
1739
21
13
61
68
1740
1
6. Poortvliet
1557
1701
43
13
35
52
1714
14
7. Scherpenisse
1373
1324
18
9
22
25
1330
6
Totaal
14775
15625
294
130
321
488
15623
28
29
y- - —aww, y ww. w v c.j. x yv cotiy iJ.iy
47, vertrek 76, totaal 2147 19 personen minder.
Voor hen, die bij het doornemen van bovenstaand overzicht enkele
bijzonderheden nog niet opmerkten, geven we hieronder nog enige
toelichting.
1. Een groot verschil is er niet tussen het bevolkingsaantal van
ons eiland in 1900 en in 1950. Het is in het laatstgenoemde jaar
nog geen 1000 meer. Een opzienbarende groei is dat dus niet.
2. Het verschil van 1950 met 1949 is al heel gering. We tellen thans
slechts twee inwoners meer op ons eiland dan vorig jaar. De
oorzaak daarvan kunt U nagaan uit de geboorte-, vestigings-,
overlijden- en vertrokkencijfers.
3. Opmerkelijk is wel het grote verschil tussen geboorte en overlijden.
Trekken we hier even af, dan zien we, dat er 164 kinderen meer
zijn geboren, dan personen kwamen te overlijden. U kunt zich
nu ook de bevolkingsaanwas over ons gehele land indenken en
de daarmee samenhangende problemen.
4. De toename der bevolking door het grote verschil tussen ge
boorte en overlijden wordt op ons eiland weer opgelost in het
eveneens grote verschil tussen vestiging en vertrek. We zien
uit bovenstaande cijfers dat er 167 personen meer zijn vertrokken
dan ingekomen en juist deze vermindering wordt weer opge
vangen door de meerdere geboorte.
Dat het verschil zo klein is, is zeker een bijzonderheid te noemen.
In de volgorde der gemeenten is geen verandering gekomen, al gaat
ook St. Annaland steeds dichter op St. Maartensdijk aandringen en
al zal Stavenisse uit moeten kijken om nog niet eens door Poortvliet
te worden ondergesneeuwd. Al vergt een dergelijk overzicht nog al
enige tijd, we menen dat het voor de lezers interessant is en danken
tenslotte de gemeente-secretariën voor de verstrekte inlichtingen,
lichtingen.
fractie heeft zich daartegen uitge
sproken. Deze mogelijkheid wil
men altijd nog bewaren, al schijnt
daarover ook al geen enigheid te
bestaan. De heer Scheps (arb.)
heeft tenminste in „Paraat" tegen
dit standpunt geprotesteerd. Een
andere figuur die in deze zaak een
rol heeft gespeeld, is de oud-minis
ter president Schermerhorn, die
nauwelijks in Amerika aangeko
men, eveneens een interview weg
gaf, waarin hij ook pleitte voor een
totale overdracht van de souverei
niteit. En dit terwijl slechts een
paar dagen geleden de heer w. d.
Goes van Naters zijn eigen verkla
ring van die strekking had moeten
inslikken
De zaak ligt dus wel uiterst
moeilijk. Toch mag men hopen, dat
deze kwestie in de P.v.d.A. zal
worden geconsolideerd. Een ding
heeft men dezer dagen weer kun
nen leren, dat het onmogelijk is
voor een politicus om zich in be
langrijke zaken uit te spreken als
„particulier persoon", zoals de heer
v. d. Goes deed, want hij had moe
ten bedenken, dat door zijn ver
gaand voorstel de socialistische ka
binetsleden, die minder ver wilden
gaan, in verlegenheid werden ge
bracht. Uit het debat, dat werd ge
houden op het moment, dat dit ar
tikel ter zetterij ging, zal wel blij
ken hoe de zaak zich verder ont
wikkelt. In deze tijd is rust nodig.
Ook in de P.v.d.A.
Intussen mag men, zoals we reeds
schreven, niet verwachten dat de
verschillende socialistische kamer
leden nu plotseling van standpunt
zullen zijn veranderd. Noch de heer
v. d. Goes, noch de heer Scher
merhorn zullen de gedachte aan een
totale overdracht van de souverei
niteit hebben losgelaten. En ook het
partijbestuur heeft deze gedachte
een „constructief voorstel" ge
noemd om de gerezen moeilijkheden
te boven te komen. Bij zeer belang
rijke fractieleden blijft deze kwestie
dus toch nog spelen. En al stelt
het fractiebestuur zich nu op het
standpunt, dat de Nederlandse
voorstellen overdracht aan de
Unie en nog eens praten met de
Unci aanvaardbaar zijn, dan
betekent dat nog niet, dat de heer
v. d. Goes c.s. toch nog wel eens
gelijk zullen kunnen krijgen. Al was
het alleen maar omdat zij de kaar
ten zo open en bloot op tafel heb
ben gegooid. De Indonesiërs weten
precies waar zij aan toe zijn, waar
door de K.V.P. evenals bij de
Indische kwestie weer eens in
een moeilijk parket is gebracht. Zul
len zij nu ook niet uiteindelijk met
de socialisten mee moeten gaan
Terwille van de Unie en terwille
van de samenwerking in het Kabi
net De tijd zal ongetwijfeld op
deze belangwekkende vragen een
antwoord geven.
(Nadruk verboden)
sAdvertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
HOOG WATER IN FRIESLAND BLIJFT GROTE OVERLAST VOOR
DE BEVOLKING VEROORZAKEN.
Op geïsoleerde boerderijen gaat het werk voort en worden de koeien normaal
gemolken. Het vervoer van de bussen gaat nu niet meer per auto, maar per bootje.
Wanneer een zeker doel is bereikt, betekent dat een grote vol
doening. Dat moet het Woensdag 17 Januari 1951 zijn geweest
voor het Bestuur, personeel en leden van de Veilingsvereniging
„St. Maartensdijk en Omgeving", toen het grote nieuwe veilings
gebouw, gevestigd op een ruim terrein in de Woudhoek, aan de
kom van de gemeente grenzend, officieel werd geopend.
Dat was het eveneens voor architect, opzichter en uitvoerders.
Wanneer men van een schuur, voor het doel veel te klein, met
daarnaast nog vele andere ongemakken verhuist naar een gebouw
met een lengte van 32 meter en een breedte van 15 meter, waarin
een aparte ruimte voor het „mijnen", een aardig kantoor voor de
administratie, telefooncellen en alle andere gewenste gemakken,
wanneer zoiets in gebruik kan worden genomen, betekent dat in
elk geval voor alle belanghebbenden een grote vooruitgang.
Is het wonder, dat het Bestuur vele uitnodigingen voor deze
officiële opening heeft verzonden aan besturen van zusterver
enigingen, aan het Centraal Bureau van Veilingen, aan het U.C.B.,
aan het gemeentebestuur, aan Z.L.M., aan kopers, enz., opdat
ook zij van deze vooruitgang, waarop men trots kan zijn, kennis
zouden nemen. En daardoor was het nieuwe veilingsgebouw
Woensdag jl. niet gevuld met zakken uien, veilingskisten of
aardbeislofjes, maar met vele belangstellenden, die van de
officiële opening getuige wilden zijn.
De voorzitter, dhr. A. L. Hage,
gewaagde in zijn openingswoord van
die voldoening, nu het door het
bestuur en de leden gestelde doel
was bereikt. Hij noemde deze dag
een van grote tevredenheid voor de
Veilingsvereniging alhier. Wanneer
hij terugblikt op de nog betrekkelijk
korte veilingsgeschiedenis van deze
vereniging, dan is de voldoening des
te groter. In 1934 begon men op
zeer primitieve wijze met 78 leden
en in dat eerste jaar werd een om
zet van 16.000 verkregen.
OÖÖ O O oorvj: O Ci OC
EMipill
PRINSES MARGRIET
ACHT JAAR
Vandaag viert het Koninklijk
gezin en daarmee het gehele
Nederlandse volk de verjaar
dag van Prinses Margriet. De
eerste oranjeverjaardag in dit
jaar. Onze gelukwensen. Dat
ze in voorspoed verder moge
opgroeie.
000 0 0 0000 0 0=^0;
Ondanks de telkens terugkerende
en steeds groter wordende moeilijk
heden groeide de vereniging, groei
de de omzet. Juist daardoor werden
de moeilijkheden groter. In 1940
werd reeds voor 100.000 omgezet.
In 1943 voor 180.000 en toen
kwam het rampjaar voor ons eiland
1944. In 1945 het jaar van her
stel werd op de Smerdiekse veiling
voor 75.000 omgezet, maar in 1949
was dit reeds tot ongeveer een half
millioen gestegen met een ledental
van 300, waaronder 20 van de
gemeente Poortvliet. Het verwerken
van 9 a 10 millioen kg producten is
geen kleinigheid meer.
En begrijpelijk groeide met de
omzet ook het ruimtebezwaar. Het
moest er van komen. Men besloot
'n nieuw veilingsgebouw te stichten.
En was toen niet de grootste moei
lijkheid een geschikt terrein Men
dacht geslaagd te zijn, toen de
Technische veilingscommissie daar
omtrent andere gedachten had en dit
terrein meer geschikt achtte. Een
terrein van het Kroondomein. Thans
zijn we hier bijeen om tot officiële
opening te komen. Spreker doet
daarop mededeling van verhindering
van de Commissaris der Koningin,
van de Rentmeester van het Kroon
domein en van enkele andere ge
nodigden. Hij wijst er op, hoe groot
de medewerking is geweest van de
Rentmeester van het Kroondomein,
die in feite de gropdlegger was van
wat hier tot stand is gekomen. Hij
roept een hartelijk welkom toe aan
de Burgemeester en dankt hem en
de wethouders eveneens voor hun
grote steun. Voorts een welkomst
woord aan de afgevaardigden van
het Centraal Bureau van Veilingen,
de heer Ter Hofstede, aan de ver
tegenwoordiger van de Prov. Vei
lingscommissie, dhr. J. F. Brooijmans
te St. Annaland, afgevaardigden van
het Uitvoer Controle Bureau, aan
