UIT EIGEN LAND
Per televisie door ons land
Voor winkelier en kopen
De winterdienst der bussen
Commentaar
Een nationaal of een verdeeld programma?
NAAR NIEUW GUINEE
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
6e Jaargang No. 46
29 September 1950
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1 per
kwartaal franco p.p. ƒ1.25
Prijs per nummer 8 cent
Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
De Televisie komt ook voor ons
reeds naderbij. Philips brengt bin
nenkort de eerste toestellen op de
markt. De prijs zal voorlopig wel
een beletsel vormen voor de aan
koop op grote schaal. Vooreerst zal
nog moeten gestreden worden over
de kwestie hoe de programmaver
zorging geregeld zal worden.
De N.C.R.V. heeft zich reeds uit
gesproken voor de verzorging van
een eigen programma. De heer W.
Vogt (AVRO) gaf echter in meer
om minder bedekte termen te ver
staan, dat naar zijn mening een
vier- of vijfdelig programma enorme
onkosten met zich mee zou brengen.
Zo komt men weer op de oude
strijdvraag: gezamenlijk programma
of elke omroepvereniging een eigen
uitzending
De technische ontwikkeling gaat
echter gestadig voort. De grote
televisie-zendmast is reeds naar
Lopik onderweg en het zal niet lang
meer duren of de bewoners van deze
streek zullen het 200 meter hoge
Silhouet van dit gevaarte zich zien
aftekenen tegen de hemel. Of dan
reeds een beslissing genomen is voor
de wijze, waarop de programma's
verzorgd zullen worden, valt te be
twijfelen.
Stel u voor, dat wij reeds het
koninklijk bezoek aan de verschil
lende provincies via het televisie
scherm konden volgen Dan had
den wij deze week kunnen zien hoe
H.M. in Friesland werd verwel
komd door een enthousiast publiek,
dat zich ondanks de hevige regens
in dikke rijen had opgesteld langs
de wegen, die het koninklijk paar
zou volgen. Van Stavoren uit trok
de stoet via Bolsward en Franeker
naar Leeuwarden, waar de Provin
ciale Staten, volledig op de commu
nisten na, hen verwelkomden, bij
monde van de commissaris der
koningin in de provincie Friesland,
mr. Linthorst Homan. ,,It Heitelan"
heeft het bezoek op hoge prijs ge
steld.
Deze periodieke rondreizen vor
men een levende schakel tussen het
koningshuis en de bevolking. In het
bijzonder door de laatste groep wor
den zij zeer gewaardeerd. De liefde
en de aanhankelijkheid worden op
deze tochten duidelijk gedemon
streerd.
Maar we draaien al aan de af
stemknop en nemen een kijkje in
Den Haag, waar de vertegenwoor
diger van het volk van Nieuw-Gui-
nee en de adviseur der nederlandse
delegatie der gemengde Nieuw-
Guineecommissie, N. Jouwe, heeft
uiteengezet, dat Nieuw-Guinee bij
Nederland wenst te blijven. „Wij
hebben", zo verklaarde de vertegen
woordiger, „het indonesische bestuur
aan de lijve ondervonden ten tijde
van de Japanse bezetting. Dit is ons
voldoende geweest om voor altijd
afkerig te staan van de samen
smelting met dit land. Wij papoeas
vormen een volk, dat wenst voort
te bestaan. Wij willen een goed
bestuur en dat is het nederlandse.
Als Nieuw-Guinee aan Indonesië
zou komen, zal ons volk de Neder
landers niets doen, doch wij zullen
met onze eigen mensen de Indo
nesiërs aanvallen
De heer Louwes, die verklaarde
niet alleen namens de 150.000 pro
testanten, maar ook namens de
90.000 katholieken te spreken, be
toogde verder dat Australië en
Nederland een gezamenlijke politiek
moesten voeren om later aan Nieuw
Guinee, Melanesië en Polynesië,
verenigd in een staatkundige een
heid, zelfbestuur te geven.
Het is niet voor de eerste maal,
dat een vertegenwoordiger van een
bepaalde bevolkingsgroep uit het
voormalige Nederlands Oost-Indië
een beroep doet op ons land. Ambon
heeft het ook gedaan, zonder dat
deze poging echter effect had. Het
Nederlandse volk schijnt in dit op
zicht te slapen en de regering ziet
zich gevangen in een uiterst précaire
situatie.
Ambon deed een beroep op het
Handvest der Ver. Naties (ook
door Nederland ondertekend!) dat
zelfbestuur belooft aan de gebieden,
die dit wensen. Nederland wilde
niet ingrijpen en Ambon zag zich
verlaten door een land, waarvoor
het jarenlang zijn beste krachten
gegeven had. Thans staat het alleen
tegen een meedogenloze vijand van
een ander ras. Zal de nederlandse
regering hetzelfde doen ten opzichte
van Nieuw-Guinee? Vooralsnog
heeft zij enkele weifelende schreden
gezet op het pad, dat voor Nieuw-
Guinee goede perspectieven opent.
Indonesië zit echter ook niet stil
en voert een heftige propaganda, die
vooral werkt op het gevoel van de
indonesische bevolking. Deze actie
heeft een tweeledig doel. Ten eerste
de aandacht af te voeren van dé
huidige politieke en economische ge
beurtenissen in het land en ten
tweede de inlijving van Irian". Dat
het Indonesië ernst is, blijkt wel uit
de aanvrage van dit land voor het
lidmaatschap der Ver. Naties waar
inmiddels al tot toelating werd be
sloten. Mocht de kwestie voor de
Lino gebracht worden, dan heeft
Indonesië een vertegenwoordiger in
dit lichaam, wat het land veel voor
deel zou geven.
En Australië èn Nederland moe
ten hier één front vormen. Dan
alleen kan weerstand geboden wor
den aan de onrechtmatige verlan
gens van een te jonge staat, die de
toestand in eigen land nog niet eens
voldoende beheerst.
wendt het Rode Kruis zich momenteel tot
(alle economische groeperingen in Neder
land met verschillende verzoeken. Zo wordt
een sigaren-actie, een melk-actie en een
eieren-actie gevoerd: de visveilingen zijn
benaderd, de detailhandel werd verzocht
het Rode Kruis door middel van een sport-
plaatjesactie te steunen, enz.
En naast deze categoriën schakelt men,
dank zij een welwillende raad van de
voorzitter van het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen, dhr. M. Prins, ook deze
verenigingen in, waarvan reeds verschil
lende op de voorgestelde wijze hebben ge
holpen. Zo zijn al gunstige contacten ge
legd met de Veilingvereniging te Tholen,
Stavenisse, St. Maartensdijk en St. Anna
land. Hoe men het daar voorstelt Wel,
om eenmaal per jaar van de geveilde tuin
bouwproducten, op een dag van top-aan-
voer, welke dag door het Veilingsbestuur
wordt bepaald, een gering bedrag, bijvoor
beeld twee cent per collo af te staan, als
gezamenlijke bijdrage van tuinder en koper.
Dit is dus toch een beroep op iedere
verkoper van deze producten en op iedere
koper. Maar wetend, dat het Rode Kruis
een uitzonderingspositie inneemt als vol
strekt nationale instelling zal men deze
uitzonderingsgewijs eventueel toegekende
bijdrage zeker niet willen onthouden.
We menen dat de leden hun bestuur
daartoe wel een blanco volmacht zullen
willen verlenen.
Het is bijna weer October en dan is het tijd om de winkeliers en
kopers er aan te herinneren, dat met ingang van 1 October de
winter-winkelsluiting weer geldt. Dat wil zeggen, dat de winkels
vanaf Maandag tot en met Vrijdag 's avonds om 6 uur gesloten
moeten zijn en Zaterdagavonds om 7 uur. Alleen morgen kan
men dus nog van een later sluitingsuur profiteren.
Is bovenstaande voor de winkelier in feite geen bezwaar, een
andere moeilijkheid kreeg hij er dezer dagen wel weer bij, nl. de
verplichte prijsaanduiding. Eigenlijk is deze verplichting sinds
ze tijdens de bezetting werd opgelegd, nooit ingetrokken, maar
de aanvoer van artikelen en toenemende concurrentie was oor
zaak, dat er van overheidswege nauwelijks meer op werd gelet.
Het was eigenlijk overbodig, want wie zal bij een groter aanbod
dan vraag abnormale prijzen gaan berekenen Inmiddels zijn de
rollen voor sommige artikelen echter omgekeerd en daardoor
herinnerde de overheid zich ook weer, dat die prijsverplichting
nog wel terdege bestond. Er zal weer nauwlettend op worden
toegezien, waarvan trouwens de winkeliers al op de hoogte zijn
gebracht. Een uitzondering vormen die artikelen vallend onder de
weeldebelasting.
Op 8 October a.s. krijgen we de winter-
dienstregeling der Nederlandse Spoorwe
gen en dat houdt automatisch in, dat met afgedrukt.
Tenslotte wijzen we er nog met nadruk
op dat deze regeling dus eerst op 8 Oct.
ingaat. Zeer waarschijnlijk zal in ons vol
gend nummer de dienstregeling door middel
van een advertentie in z'n geheel worden
ingang van die datum ook de winterdienst
der Thoolse autobussen begint. Vanzelf
sprekend is de tweede regeling bij de eerst
genoemde aangepast. En dan zien we dit
keer de omgekeerde wereld. Er zijn immers
weinig mensen die in de winter vroeger
opstaan dan in de zomer. Maar dat zullen
de buspassagiers wèl moeten doen, omdat
de spoorwegen ook vroegere vertrektijden
hebben ingelast.
Zo rijdt de eerste bus van Stavenisse en
St. Annaland al weg om resp. 6 uur en
6.10 uur. De daaropvolgende 7, 9, 11, 13,
15.30 en 17 uur van Stavenisse. Voor St.
Annaland is dat 10 minuten later. In Tho
len wordt het vertrek dan kwart voor ze
ven, kwart voor acht, enz. (zie hierboven
genoemde vertrektijden)
Om half acht vertrekt reeds de eerste
bus uit Bergen op Zoom, waardoor men
reeds om half negen in Stavenisse kan zijn
of om kwart over acht in St. Annaland.
De laatste bussen vertrekken in de week
uit Bergen op Zoom om half acht 's avonds.
Gaat men met de eerste bus uit onze
eilandgemeenten naar Bergen op Zoom
dan kan men 7.25 uur reeds met de trein
mee in de richting Roosendaal en om 7.19
uur richting Vlissingen. Ook de andere bus
sen sluiten aan op naar genoemde richtin
gen rijdende treinen, behoudens dan enkele
treinen in de richting Vlissingen, die niet
altijd spoedig na aankomst der bussen weg
rijden.
In de Zondagsdienst is geen verandering
van betekenis gekomen, omdat het hier niet
in de eerste plaats gaat om aansluiting op
de treinen, dan wel in verband met zie
kenbezoek.
De gehele regeling nagaande menen we,
dat velen het liever was geweest, wanneer
de bussen een uur later 's morgens vertrok
ken en men nog een uur later uit Bergen
op Zoom kon, 's avonds.
Maar zoals eerder gezegd: onze busdien
sten moeten wel op de treinen aansluiten
om de gewenste regeling te krijgen.
Knip die regeling dan uit tot eigen gemak.
en in beslag genomen door talloze plichten
en zaken, zich niet altijd kunnen verdiepen
in of geven aan de maatschappelijke arbeid
der Dierenbescherming, zoals die zich ge
organiseerd heeft in haar actieve organen,
de Verenigingen, waarvan in ons land de
Nederlandse Vereniging tot Bescherming
van Dieren de oudste is en de toonaan
gevende wordt geacht.
Een roep ook tot hen, die wellicht ge
zondheid, tijd en kracht daartoe zouden
bezitten en aanwenden, indien zij tot het
inzicht kwamen, dat dierenbescherming niet
is een liefhebberij van leeglopers of senti-
mentelen, maar een heilige mensenplicht en
daarnaast een sociale plicht, waarin ieder,
in welke omstandigheden ook, door ge
dachte, woord en daad het zijne kan doen.
Dokter P. J. Duinker te Tholen.
Tel. 40
Dokter J. Vermet te N.-Vossemeer
Tel. 10
OOK DE VEILINGEN HELPEN
HET RODE KRUIS
Dat het Rode Kruis op velerlei gebied
en voornamelijk daar waar de moeilijkheden
het grootst zijn en de nood het hoogst, veel
nuttig werk verricht, behoeft welhaast geen
betoog meer. Daar is ongeveer ieder van
doordrongen. Dan is het nog niet nodig,
dat men in een der grootste rampen zit, die
de mensheid kan treffen: oorlog. Ook zon
der dat is er immers zoveel op deze we
reld, wat hulp behoeft: verzorging behoef
tige ouden van dagen, tijdschriftenverza
meling voor militairen en voor zieken en
herstellenden, bloedtransfusie, welfare-werk,
hulpverlening bij overstromingen, branden,
enz. En ook al zijn er een groot aantal
vrijwilligers bij deze internationale instantie,
die veel gratis werk doen, de onkosten
die er met dit alles gemoeid zijn, zijn van
zelfsprekend zeer groot. Gelukkig daarom,
dat ons volk, ook in onze streek, steeds
zoveel in haar vermogen is door haar bij
dragen deze nuttige instantie wil helpen.
Zo is het momenteel weer van belang,
dat met de meeste spoed uitgebreide me
dische en mobiele eenheden in het leven
worden geroepen, welke eenheden in geva.'
van dreigend gevaar, buiten de wooncentra,
dus op het platteland worden gestation-
neerd. Bovendien is het aantal zgn. „ram
pen-depots", die over het gehele land zijn
verspreid, nog onvoldoende. Er moeten er
namelijk tachtig komen, om de noodvoor
raden zodanig te verspreiden, dat plaatse
lijke hulpverlening practisch gewaarborgd
zal zijn.
En dat alles nog naast de' noodzakelijke
„vredestaken", hier al eerder genoemd.
Nu wordt er zo dikwijls een beroep ge
daan op het publiek, dat het Rode Kruis
moet trachten ook op andere wijze de
hoognodige gelden bijeen te krijgen. Daarom
ROEP EN OPROEP
Wanneer men maar even op de hoogte is
van de acties der Nederlandse Vereniging
der laatste jaren, zal men tot de overtuiging
komen, dat Dierenbescherming niet alleen in
beweging is om in ons land tot een volks
beweging te worden, maar dat zij de lands
grenzen passerend, ook een beweging werd
van wereldwijde betekenis.
Op het zeer onlangs gehouden Wereld
congres te 's-Gravenhage waren 126 ver
enigingen, uit plm. 40 landen, uit 5 wereld
delen, vertegenwoordigd, in welk Congres
20 onderwerpen op internationaal dieren-
beschermend gebied werden behandeld,
waarvan het resultaat dezer dagen aan de
UNESCO zal worden gezonden.
Het is een verheugend verschijnsel, dal
ondanks enorm vele problemen onder de
volken en allerlei dreiging als gevolg van
de na oorlogse jaren, op het gebied van
dierenbescherming een weldadige geest van
verbroedering groiende is en dat men al
meer tot het heilzaam besef komt dat door
waarachtige liefde tot, belangstelling voor
en bescherming van het dier, de mens wordt
opgewekt zijn mens-zijn beter te verstaan
en te beleven. Begrijpelijk is dan ook, dat
de belangstelling en de intensiteit voor de
viering van de Internationale Werelddieren
dag 4 October onder de volkeren der
wereld toenemen.
De gedachte aan Dierendag één dag
ieder jaar ter herinnering aan het dier, zijn
noden en belangen werd in 1927 in
Tsjecho-Slowakije geboren. Door willige
oren opgenomen, vloog de suggestie de zee
over, naar Engeland, waar zij ontvangen
werd door Miss Margaret Ford.
Onder de indruk van de in 1926 over een
groot deel der wereld gehouden herfnne-
ringsdag aan St. Franciscus van Assisi,
werd de welkome gedachte voor een
Werelddierendag verbonden aan de datum
van diens sterven. Hart en verbeelding wer
den gewonnen door de zonnige figuur van
Franciscus, trekkend door zijn geboorteland
in het kleed der armoede predikend en
goeddoende mens en dier, ziende in dat dier
het schepsel Gods, dat hij in zijn liefde
opnam.
Toen dan ook het Internationaal Congres
van Dierenbescherming te Wenen 11-17
Mei 1929) een resolutie aannam tot het
instellen van algemene dierendagen (of
-weken), was 4 October-Dierendag reeds
doorgedrongen in vele Engels sprekende
landen in en buiten Europa en in ver
schillende grote steden in Duitsland en
elders.
Dierendag wil niet anders zijn dan een
roep tot de velen, die in het drukke leven
DUIDELIJK EN
ONOMWONDEN
Het is zelfs niet eens een publiek
geheim meer, dat er in ons land de
laatste weken tienduizenden de
ervaring hebben opgedaan, dat als
bij toverslag tal van veel gevraagde
artikelen uit de winkels verdwenen.
Er was bij die middenstanders een
intense opleving in de verkoop, hoe
wel men er op deze manier over het
algemeen weinig mee gediend is en
gezien in het licht van de wereld
situatie het veel liever anders had
gezien. Veel liever de verkoop met
toenemende moeite had willen sti
muleren, dan in twee weken voor
een bepaald artikel te zijn uitver
kocht. Maar dit feit lag er. Zag
men een week eerder bijv. nog over
al klossen garen of fietsbanden lig
gen en niemand had van schaarste
of moeilijkheden bij de voorziening
gehoord, nauwelijks was het bericht
bekend, dat als aanvulling op de
loonsverhoging de regering maat
regelen overwoog om prijsstijgingen
te voorkomen of van alles en nog
wat was plotseling „uitverkocht".
Dit bericht deed na Korea de be
ker overlopen bij de mensen. Zeker,
er was al wat meer gekocht na het
bekend worden van de vijandelijk
heden op Korea, maar het andere
bericht gaf de doorslag. En nie
mand geloofde natuurlijk, dat de
voorraden werkelijk zoals sneeuw
voor de zon waren gesmolten en
men schreef het veel meer toe aan
het uit de laatste oorlog maar al te
bekende verschijnsel van het „onder
de toonbank" verdwijnen van goe
deren. Wij weten ons een tolk van
de overgrote meerderheid van onze
lezers, als wij zeggen, dat dit ver
dwijnen van de goederen als een
grievend onrecht wordt gevoeld.
Maar billijkheidshalve moet daar
aan worden toegevoegd, dat het
publiek zelf ook schuld heeft. Er is
inderdaad op grote schaal gekocht.
Allerlei artikelen, waarvan men zich
herinnerde, dat zij tussen 1940 en
1945 zo snel verdwenen en zo moei
lijk te missen waren, werden inge
slagen zover als de beurs dat toeliet.
Er werd zelfs geld voor opgenomen
bij de spaarbank. Velen vreesden
voor een herleving van de distri-
KONINKLIJK BEZOEK AAN FRIESLAND op 25 en 26 September 1950
Na een welkomstwoord door de burgemeester van Stavoren, wordt H.M. begroet
door het „Vrouwtje van Stavoren"
butie en dit is wat men bereikt heeft
door zo sterk op prijsbeheersings
maatregelen aan te dringen.
Prijsbeheersing kan niet worden
ingevoerd zonder tegelijk tot een
distributie-systeem over te gaan en
zonder weer de handel en de indu
strie te binden aan toewijzingen. Dit
zou weer afschaffing van de vrije
handel met het buitenland nood
zakelijk maken en met één slag
zouden alle moeizame pogingen van
de laatste jaren om een zoveel mo
gelijk vrij ruilverkeer met het
buitenland tot stand te brengen,
ongedaan zijn gemaakt. De ervaring
heeft geleerd, dat er geen tussen
weg mogelijk is. Het enige wat tegen
een dergelijke koopwoede helpt, is
het op peil houden van de voorraden
in de winkels, want zodra het pu
bliek merkt, dat er genoeg te krijgen
is, houdt het zijn geld wel in de zak.
Het is trouwens al aan het afnemen.
In België heeft men dit systeem toe
gepast en naar verluidt is de koop
woede daar dan ook reeds getem
perd. In Amerika heeft men onmid
dellijk na het uitbreken van de oor
log in Korea een soortgelijk periode
doorgemaakt, die echter na korte
tijd eveneens afzakte, toen bleek,
dat de bevoorrading wel degelijk op
peil bleef. Het komt ons voor, dat
onze regering verstandiger zou doen
en goedkoper uit zou zijn, wanneer
zij dit voorbeeld volgde.
Laat men desnoods geld uitgeven
voor het aankopen van behoorlijke
partijen importgoederen op het ge
bied van textiel, e.d., laat de rege
ring zelfs wanneer zij centraal in
koopt er verlies op lijden, dat is
altijd nog veel voordeliger dan wan
neer het land gedompeld zou wor
den in de narigheid van een oor
logseconomie met distributie en de
daaraan onvermijdelijk verbonden
schaduw: de zwarte handel.
Wanneer we de vraag stellen,
wie er hamstert, dan zal men ont
dekken, dat het niet één bepaalde
groep van de bevolking is, die zich
veilig stelt voor het risico van de
toekomst. In alle kringen van de be
volking vindt men mensen, die wel
en die niet in staat zijn bepaalde
voorraden aan te kopen. Men kan
ook niet zeggen, dat het de winke
liers zijnr die om de prijzen op te
drijven, de goederen verstoppen.
Voor een niet belangrijk deel is het
achterhouden van voorraden het
gevolg van de vrees, dat men op
korte termijn inderdaad leeggekocht
zal worden. De winkelier vindt dat
meestal net zo onaangenaam als het
kopend publiek en daarom zal hij
door minder goederen voor de ver
koop neer te leggen proberen de
vraag wat te remmen. Maar bij
een paniek, zoals in de afgelopen
weken dreigde op te komen, helpt
geen redeneren hier helpt alleen
een zo grote voorraad, dat het pu
bliek zijn vertrouwen weer terug
krijgt.
De regering zou intussen verstan
dig doen, als zij duidelijk en onom
wonden verklaarde, welke maat
regelen zij gaat nemen. En het gaat
gelukkig die goede richting uit. Laat
die maatregelen onmiddellijk van
kracht worden, want het is juist de
onzekerheid, die de mensen er toe
drijft in het wilde weg te kopen.
Zekerheid zal niet alleen de niet-
hamsteraars ten goede komen, maar
ook degenen die dat wel deden
en dat zijn er heel wat meer zul
len van de ingeslagen weg spoedig
terugkomen. Gelukkig maar, want
anders kan dat alleen maar moei
lijkheden en onkosten meebrengen.