UIT EIGEN LAND
1884 j Zes en zestig jaar„Concordia
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Samenwerking in de lucht.
Conflicten op aard*
Slachtoffers bij beide*
CONFLICTEN
Qffscüele ©pening van het Groene Kruis
Wijkgebouw te Stavenisse door de
Commissaris van de Koningin.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
6e Jaargang No. 42
1 September 1950
l'B2!HÏ$i^5?S^?iB?^:4-3EeSE@ESEg85@®5
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.-per
kwartaal franco p.p. 1.25
Prijs per nummer 8 cent
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
VRIJ MAN
staat nog steeds
fensie. Nog maai
de be-
NEDERLAND
in het teken der cl
net zijn de berichten over
wapening der 7-Decemberdivisie en
de heroproeping van lichting 1949-1!
van de voorpagina's der kranten
verdwenen of een grootscheepse
luchtoperatie komt onze aandacht
opeisen. Noord-Frankrijk, België en
Nederland beproefden gezamenlijk
hun luchtverdediging. Drie dagen
lang hebben vliegtuigen over Ne
derland gevlogen, zonder dat de
burgers daar evenwel iets van be
merkten, want de moderne luchtoor
log speelt zich doorgaans op grote
hoogte af. Alleen degenen, die in de
omgeving van een militair vliegveld
woonden, zagen aan de verhoogde
activiteiten, dat er iets bijzonders
gebeurde.
Het succes van de operatie
Cupola" is niet onverdeeld gunstig.
Kort gezegd: de luchtverdediging is
goed maar te zwak. Ons land heeft
nog niet zo n slecht figuur geslagen.
De opperbevelhebber der westelijke
luchtstrijdkrachten, Sir James Robb,
prees Nederland om de hechte or
ganisatie op de grond en geoefend
heid van zijn escadrilles. Het is jam
mer, dat deze oefening met een on
geluk moest besluiten. Een neder-
landse Spitfire stortte nabij Etten in
Noord-Brabant neer. In Schevenin-
gen werd het ongeluk bijna onmid-
delijk ontdekt en rukte een reddings
ploeg uit. De piloot van het vlieg
tuig is bij dit ongeval omgekomen.
Generaal-majoor Baretta, de com
mandant der L.S.K. heeft in een
dagorder zijn volle tevredenheid tot
uitdrukking gebracht over de ver
richtingen der luchtmacht.. Door de
samenwerking van hoog tot laag en
het enthousiasme is deze operatie
als zeer geslaagd te beschouwen, zo
verklaarde hij.
Over een goede samenwerking
tussen Nederland en Indonesië kan
echter nog steeds niet gesproken
worden. Pres. Soekarno blijkt, echter
een grote voorstander te zijn van
deze samenwerking. Volgens hem
moeten eerst echter alle conflicten
geregeld zijn. En daar zit hem nu
juist de kneep. Het grote conflict is
Nieuw-Guinee (Irian). Indonesië
wil het aan zijn grondgebied toe
gevoegd zien, terwijl Nederland
voorhands nog niet bereid is de
souvereiniteit over dit gebied prijs
te geven.
Australië, de grote vriend van
Indonesië van voor de souvereini-
teitsoverdracht, steunt dit land thans
niet meer. Integendeel, het laat zich
weinig vriendelijk uit over de indo-
nesische verlangens en voelt er niets
voor om de jonge onervaren staat
als buurman in Nieuw-Guinee te
krijgen. Nederland, eventueel onder
supervisie van de Verenigde Naties.
Of onder de conflicten, die opge
ruimd dienen te worden, ook dc
kwestie van de gearresteerde Ne
derlanders valt, heeft pres. Soe
karno niet gezegd. Op de neder-
landse protesten tegen deze arres
tatie heeft men nog steeds geen
antwoord ontvangen. Op 10 Mei
van dit jaar toen de APRIS op
Celebes was geland, werden 16 Ne
landers door de iiidonesische veilig
heidsdienst geïnterneerd. In de loop
van het jaar werden er enkele vrij
gelaten, doch blijkens ontvangen
rapporten bevinden zich er nog
zeven in arrest. Conflicten, die op
geruimd dienen te worden...
WESTERLING IS VRIJ en ver
blijft thans in België. Dit geval,'dat
een „conflict" had kunnen worden
als Westerling naar Nederland was
gekomen, schijnt thans voor beide
partijen goed af te lopen. De voor
malige KNIL-Kapitein kan rustig in
België verblijven vermits hij zich niet
met politiek bemoeit. Volgens mede
delingen van de heer Thiessen, een
vriend van Westerling, zou hij niet
naar Nederland gekomen zijn om de
Nederlandse regering grote moei
lijkheden te besparen. Was hij
immers naar ons land gekomen, dan
zou Indonesië zijn uitlevering ge
vraagd hebben. Dit zou waarschijn
lijk geweigerd worden, maar zijn
berechting in Nederland zou noch
voor Westerling zelf, noch voor be
paalde hooggeplaatste personen
prettig zijn. Er is veel in verband
met de affaire-Westerling geschied,
dat het daglicht moeilijk kan ver
dragen. Het beste in deze kwestie
Zou zijn, dat de UNO gunstig be
schikte over zijn verzoek om deel
te mogen nemen aan de strijdmacht
der Ver. Naties. Hijzelf en ons land
zouden er mee zijn gebaat.
Ondanks bezwaren, ondanks moeilijkhedendoorzetten, dat
v/as het devies van het Groene Kruisbestuur te Stavenisse gedu
rende de laatste jaren. En er is doorgezet. Zodra er maar een
gunstige gelegenheid was. Doorgezet om een wijkgebouw te
krijgen. En met succes. Vrijdag jl. werd het in de Kerkweg
staande wijkgebouw van de plaatselijke Groene Kruis-afdeling
officieel dcor Jhr. Mr. A. F. C. de Casembroot geopend. Voorheen
een timmermanswerkplaats van dhr. Zachariasse, nu een net
ingericht en aan redelijke eisen voldoend gebouw ten bate van de
gehele gemeenschap en in het bijzonder voor de zieken van
Stavenisse. Er was blijdschap over wat tot stand is gebracht.
En men was ook verheugd omdat de Commissaris van de Ko
ningin in Zeeland persoonlijk dit nuttig gebouw officieel opende.
Vandaar ook, dat vele vlaggen wapperden uit de huizen.
In de met bloemen versierde raads
zaal wachtten het Groene Kruis be
stuur onder voorzitterschap van
burgemeester L. A. Verburg en vele
genodigden op de komst van de
Commissaris der Koningin in Zee
land, Jhr. mr. A. F. C. de Casem
broot, die de officiële opening zou
verrichten. Onder die genodigden
zagen we Dr. R. J, v. d. Borgh, Ge
neeskundig Inspecteur v.d. Volks
gezondheid in Zeeland, Mr. A. J.
v. d. Hoeven, vertegenwoordiger
van de Prov. Zeeuwse Vereniging,
wethouder Hage en de verdere le
der, van de gemeenteraad, de heer
A. J. v. d. Slikke, vertegenwoordi
ger van de Ned. Herv. diaconie, Zr.
Boon, de wijkverpleegster, vertegen
woordigers van de Dorpsgemeen
schap Stavenisse en de ambachts
lieden, die de werkzaamheden aan
het wijkgebouw hadden verricht.
Ook enkele dames van de Groene
Kruisbestuursleden waren aanwezig.
HET WELKOMSTWOORD
Het werd een vertraging van drie
kwartier, eer de voorzitter, burge
meester Verburg z'n welkomst
woord tot de aanwezigen kon
richten. Kwart voor vijf arriveerde
de Commissaris met zijn echtgenote,
waarna genoemde voorzitter er
geen gras over liet groeien. Hij
heette in het bijzonder welkom Jhr.
en Mevr. de Casembroot, daarbij de
verzekering gevend, dat deze komst
door de inwoners van Stavenisse op
hoge prijs werd gesteld. Dat de
heren v. d. Borgh en v. d. Hoeven
aan de uitnodiging gevolg hadden
gegeven werd door hem eveneens
zeer gewaardeerd. In korte trekken
releveerde spreker vervolgens de
groei van ,,Het Groene Kruis" in 't
algemeen en dat van de plaatselijke
afdeling in het bijzonder. Inzonder
heid na de bevrijding werd de drin
gende noodzaak van een wijkge
bouw ingezien. Na enige teleurstel
lingen werd op 26 Nov. 1949 een
daarop betrekking hebbend voorstel
ingediend.
Men kon toen nl. de woning en
bijbehorende timmermanswerkplaats
van dhr. Zachariasse, staande in de
een geschikt wijkgebouw kunnen
stichten. Er was op die vergadering
lang geen eenstemmigheid. Slechts
met één stem meerderheid werd het
bestuursvoorstel dienaangaande
aangenomen. Contributieverhoging
kon op den duur niet uitblijven,
waarom dit door de overgrote
meerderheid der leden meteen maar
werd goedgekeurd en ingevoerd in
de vergadering van 24 April jl.
Vrijwel onmiddellijk daarna werd
een aanvang gemaakt met de ver
bouwing van het benedengedeelte
van de aangekochte woning. Dank
zij vlotte medewerking van de am
bachtslieden werd de timmermans
werkplaats in korte tijd omgetoverd
in een spreek- en behandelkamer
voor doktoren, een flinke wachtka
mer en een behoorlijke ruimte voor
de opberging van materiaal. Een
moderne closetinrichting en douche
ontbreken evenmin. Nog enkele
voorzieningen moeten worden ge
troffen, maar men is hiermee toch
uit de ergste nood.
De totstandkoming van het straks
te openen gebouw heeft strijd ge
kost, aldus de voorzitter, doch ook
hiervoor geldt: ,,Hoe heviger strijd,
hoe mooier de overwinning."
Na dit streven mogen we niet
rusten, maar zullen ook in de toe
komst steeds actief moeten blijven
om ons Groene Kruiswerk op een
zo hoog mogelijk peil te brengen.
Ook in de toekomst verloopt het ge
tij ongetwijfeld nog wel eens. Laten
wij dan ook, zo enigszins mogelijk,
de bakens verzetten, opdat het
scheepje van „Het Gr. Kr." van
Stavenisse steeds de veilige haven
zal weten te vinden. Anders zullen
wij te eniger tijd stranden.
De heer Verburg besloot zijn
welkomstwoord met de hoop uit te
spreken, dat God Zijn zegen op dit
onvolmaakte werk mocht schenken
tot heil van de inwoners van Stave
nisse in het algemeen en tot welzijn
van de zieken in het bijzonder.
HET WIJKGEBOUW
Nadat dhr. A. van 'tVeer nog
een toepasselijke rijm had oorge
dragen, door de aanwezigen met
Kerkweg aankopen en daar zou men een dankbaar applaus beloond, no
digde de voorzitter allen uit naar
het wijkgebouw te gaan en de Com
missaris verzocht hij de ofticiële
opening te verrichten.
Er was daar in de Kerkweg ook
van publieke zijde veel belangstel
ling. Het was vijf minuten over vijf
toen de Commissaris der Koningin
de Groene Kruisvlag aan de voor
gevel van het gebouw in de top
hees en daarmee de officiële ope
ningsplechtigheid verrichtte. Met
belangstelling namen alle genodig
den een kijkje in het wijkgebouw.
En het kan er ook best mee door.
Het ziet er alles verzorgd uic, be
halve dan de nog niet geheel vol
tooide materialen bergplaats. Maar
zowel de wachtkamer van ongeveer
3 x 3,5 meter als de dokterskamer
van 3 x 4 m zijn sober, maar keu
rig ingericht. Een opklapbare
schrijftafel in de behandelkamer
voor de dokter of zuster, een keu
rige wasbak, enz., het behoort tot
de noodzakelijke behoeften, die er
dan ook zijn. In korte tijd kan men
van drie boxen gebruik maken. Het
magazijn van 5.75 x 3 m heeft vol
doende bergruimte om het aanwe
zige materiaal goed op te kunnen
nemen.
De Commissaris en Mevr. de Ca
sembroot namen ook even een kijkje
in de woning van de wijkzuster, die
zeer geriefelijk op de bovenverdie
ping woont. De woning van de
wijkzuster hoort nu eenmaal bij een
wijkgebouw. Kortom, het geheel
maakt een zeer nette indruk.
DE COMMISSARIS SPREEKT
Teruggekomen in de raadszaal
van het gemeentehuis neemt jhr. mr.
de Casembroot het .woord. Hij ver
klaarde met zeer veel genogen aan
de uitnodiging gevolg te hebben ge
geven. Drukke werkzaamheden no
pen hem de officiële plechtigheden
wat te verdelen. Daarom was hij
erkentelijk, dat men heeft gewacht
tot hij zich vrij kon maken, waar hij
niet eerder in deze gemeente een
officiële daad verrichtte.
Het Gr. Kruis, alsdus de Commis
saris, is wel de meest populaire ver
eniging in de gemeenten. Zo goed
als iedereen is lid en iedereen is
ook overtuigd van het nut. Een ver
eniging voor alle richting en alle
gezindte. Hij juicht het dan ook
zeer toe, dat Stavenisse dit initia
tief heeft genomen en complimen
teert het bestuur en degenen die de
plannen en uitvoering voor dit ge
bouw bewerkstelligden met wat
met het uitgetrokken bedrag ad
1800,— tot stand is gekomen. Het
is een gebouw, waar menig ge
meente trots op zou zijn. Hij wenst
Stavenisse met deze aanwinst geluk
en hoopt dat het zegenrijk voor de
bevolking mag worden gebruikt,
dat er ook door middel daarvan
weer veel goeds kan worden ge
daan tot heil van de gezinnen. Be
ter is dat het niet al te druk moet
worden gebruikt, maar zieke men
sen zijn er altijd. Die moeten we
helpen. De Commissaris besluit met
mede namens zijn vrouw de wens
uit te spreken, dat het Gr. Kruis
werk onder Gods zegen tot heil van
deze gemeente mag blijven werken.
DE GULLE DORPSGEMEENSCHAP
Namens de Dorpsgemeenschap
feliciteert de vice-voorzitter dhr. J.
A. Q. Tazelaar het Gr. Kruisbe
stuur met het in gebruik nemen van
dit gebouw en biedt de voorzitter
een machtiging van 750,aan,
die de Dorpsgemeenschap schenkt
aan het Gr. Kruis om in de onkos
ten tegemoet te komen. Dankbaar
wordt deze gift aanvaard.
VERSCHILLENDE FELICITATIES
Na een dronk op het tot stand
gekomene geeft de voorzitter gele
genheid tot felicitaties.
Dr. v. d. Borgh stelt het zeer op
prijs, wat thans in Stavenisse is
gebeurd, omdat het een wijkgebouw
is in een kleinere gemeente. Daar
uit blijkt immers dat het Gr. Kruis
werk leeft en bloeit. Na een korte
terugblik, beantwoordt hij de vraag
of een wijkgebouw in de dorpen wel
verantwoord is met een volmondig
„ja". Een mens is meer waard dan
goud", las hij laatst en dus is het
uitgeven van geld ten bate van de
gezondheid van de mensen wel de
gelijk verantwoord. Hij wijst er op,
dat de Nederl. Groene Kruis Orga
nisatie enig is in de wereld. Geen
land dat op een dergelijke vereni
ging kan bogen. En het resultaat:
laagste sterftecijfer in het algemeen
en laagste sterftecijfer op één na bij
zuigelingen. De taak van de wijk
verpleegster is de laatste 20 jaar
op 3 September 1950
Voor de gemeenten Tholen, Oud-
Vossemeer, Nieuw-Vossemeer en
St. Filipsland hebben Zondag dienst
dr. L. D. A. Looysen te Tholen,
tel. 49 en dr. J. Vermet te Nieuw-
Vossemeer, tel. 20.
veranderd. Het preventieve element
is meer naar voren gekomen en om
daaraan tegemoet te komen, is het
stichten van een Gr. Kruisgebouw
volkomen verantwoord. Spreker
vindt het bijzonder prettig dat dit
door particulier initiatief tot stand
kwam. Gezamenlijk moeten we pro
beren onze volksgezondheid zo
hoog mogelijk op te voeren.
Mr. A. J. v. d. Hoeven sprak na
mens het bestuur van de Prov. Gr.
Kr. vereniging. Zeer bescheiden is
het Gr. Kruiswerk begonnen, aldus
deze spreker, zie hoe het is uitge
groeid. Aan die groei is nog geen
einde gekomen. Daarmee houdt ge
lijke tred de behoefte aan een cen
trum waaruit dit grote werk kan
worden geleid. Moge dit centrum
een symbool zijn van wat het par
ticulier initiatief heeft gepresteerd.
De heren A. J. v. d. Slikke na
mens de diaconie der Ned. Herv.
Kerk en de heer C. L. Potappel,
oudste raadslid namens het gemeen
tebestuur voegden hun gelukwensen
bij die der vorige sprekers.
De heer Verburg dankte allen
voor hun welgemeende felicitaties,
waarmee deze officiële plechtigheid
was geëindigd.
De Commissaris onderhield zich
nog enige tijd met verschillende
aanwezigen over het Gr. Kruiswerk
en andere plaatselijke belangen.
Laten wij dit verslag besluiten
met onze gelukwensen nog over te
brengen aan het Gr. Kruisbestuur
en daarnaast alle ingezetenen met
de tot standkoming van dit wijkge
bouw te feliciteren, omdat, zoals
hiervoren meermalen werd betuigd,
in een noodzakelijke behoefte is
voorzien. Een gebouw is gesticht,
dat men, naarmate het langer in ge
bruik is, in toenemende mate zal
waarderen.
ii
i)
Zijn het de Groene Kruisafdelingen die op sociaal gebied het
meest populair zijn, op cultureel gebied zijn het in onze kleine
gemeenschappen zeker de plaatselijke muziekverenigingen, die het
middelpunt vormen.
Geen wonder. Immers, wanneer er een landelijke of plaatselijke
blijde gebeurtenis valt te vieren, moet de muziekvereniging er altijd
aan te pas komen. En die komt er ook aan te pas. Al kost het de
leden opoffering, al kost het andere genoegens, de muziek mag
dan niet achterblijven. En ook „CONCORDIA", de muziek
vereniging van Tholen, bleef bij het herdenken van verheugende
feiten niet achter. Dat leert ons wel het opsommen van één
jaar optreden van die vereniging in het publiek. En dat doet
„CONCORDIA" nu al vijf en zestig jaar. Al was er daartussen
een minder prettige maar noodzakelijke onderbreking, een onder
breking, die nog slechts weinige jaren achter ons ligt.
„CONCORDlA" bestaat vijf en zestig jaar en zal dat morgen
Zaterdag 2 September herdenken. Ze herdenkt dat op een
wijze, die bij een dergelijke vereniging past. Zodat zich morgen
over Tholen de muzikale klanken zullen vermenigvuldigen. Want
„CONCORDlA" herdenkt haar 65-jarig bestaan met een festival.
En nodigde daartoe 10 zusterverenigingen uit hun medewerking
te verlenen.
Gelukgewenst „CONCORDlA" met dit jubileum. Zoals gezegd:
de „muziek" is op cultureel gebied de meest populaire vereniging
in onze gemeenschappen en daarom is deze gelukwens wellicht
niet de eerste, maar zeker niet de laatste die U dezer dagen ten
deel zal vallen. Verdiende gelukwensen
EEN STUKJE GESCHIEDENIS
Bij belangrijke data voor een ver
eniging als thans voor de Thoolse
muziekvereniging is het van veel
belang en daarenboven interessant,
wanneer men in de notulen naar de
voornaamste gebeurtenissen kan
speuren. Jammer genoeg zijn de
notulen van de eerste jaren bij
„Concordia" op een of andere
manier verdwenen. Een nieuws
blad kan in dergelijke gevallen wel
eens uitkomst brengen en zo zijn ook
wij in de gelegenheid gesteld de
oude jaargangen van de „Thoolse
Courant" na te speuren, waardoor
we een stukje Concordiaanse ge
schiedenis kunnen laten volgen.
Het eerste bericht dat omtrent
deze thans jubilerende vereniging
de Thoolse gemeenschap onder
ogen is gekomen dateert: Zaterdag
16 Augustus 1884.
„Met genoegen", aldus dat eerste
bericht, „vernemen wij dat ook hier
pogingen worden aangewend tot
oprichting van een fanfare-gezel-
schap. Aanvankelijk ondervinden
de H.H. Van Gorsel, Croïn en
Laban, die zich tot ene voorlopige
commissie hebben gevormd, mede
werking bij velen, die zich bereid
hebben verklaard, zo door het
nemen van aandelen in renteloos
voorschot als door toezegging van
jaarlijkse bijdragen, het gezelschap
te steunen. Wij vertrouwen dat, nu
de benodigde gelden beschikbaar
zijn, velen als werkend lid zullen
toetreden.
Er volgde dan nog een mede
deling in dit bericht, waar men zich
op kon geven en nogmaals de wens,
dat de pogingen mochten slagen.
De oprichtingsvergadering
Maandag 22September 1884
werd de eerste algemene vergade
ring de oprichtingsbijeenkomst
1) Door omstandigheden kon het vijf en
zestig jarig bestaan eerst dit jaar worden
herdacht.
