UIT EIGEN LAND
naar ons eiland komen.
Makassar, Westerling en Bertha.
PROGRAMMA van t officiële bezoek
aan en de te volgen route in Tholen,
Oud'Vossemeer en St* Annaland*
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
6e Jaargang No. 39
11 Augustus 1950
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboeh
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.— per
kwartaal franco p.p. 1.25
Prijs per nummer 8 cent
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
De gebeurtenissen in Indonesië
eisen deze week weer de volle be
langstelling, vooral omdat Neder
land hier weer (zijdelings) bij be
trokken is. In Makassar is het na
melijk tot een treffen gekomen tus
sen leden van het voormalige KNIL
en de APRIS. De aanleiding tot
deze strijd was een overval van
terroristen op een kamp van KNIL-
soldaten, die thans de status hebben
van lid der Kon. Landmacht. Deze
vuurvreters lieten dit natuurlijk niet
op zich zitten en veegden Makassar
schoon, wat hen in conflict bracht
met de APRIS.
De berichten over het verloop
van dit incident zijn nogal verward,
maar er valt een conclusie uit te
trekken: de leden van het voorma
lige KNIL zullen nooit in de APRIS
opgenomen kunnen worden. Zij
zien in de APRIS haar oude vijand,
waar tegen zij lange jaren een ver
bitterde strijd gevoerd hebben. Nu
deze militairen in de K.L. zijn opge
nomen, zal Nederland er goed aan
doen deze mensen zo spoedig mo
gelijk hier te halen. Op deze wijze
zal een verder nutteloos bloedver
gieten voorkomen worden. Het zal
toch nu wel voor ieder duidelijk
zijn, dat deze twee legers niet vre
dig naast elkaar kunnen voortleven.
Zo spoedig mogelijk moeten deze
troepen naar Nederland komen.
Juist in verband van het gewijzig
de verdedigingsplan, zoals dit be
kend is gemaakt, lijkt het ons zeer
nuttig over een groot contingent
goed getrainde en gevechtsklare
troepen te beschikken. Het is bo
vendien een ereplicht voor Neder
land om deze soldaten, die het land
in de meest benauwde jaren trouw
bleven, nu blijvende hulp te bieden.
Het zal ongetwijfeld een zware last
betekenen voor de Nederlandse
schatkist om een beroepsleger te
onderhouden, maar de financiële
bezwaren moeten hier wijken voor
de harde noodzaak om de mensen
een goed bestaan te verzekeren.
Waarheen met Westeling 1
Ook de kwestie Westerling is
nog steeds niet opgelost. Het ge
rechtshof in Singapore heeft gewei
gerd om hem uit te leveren aan de
V.S.I., maar de jonge staat nam
hiermee geen genoegen en tekende
hoger beroep aan. Nu zal een ge
rechtshof in Engeland de beslissen
de uitspraak moeten doen. Wester
ling zelf bleef onder dit alles zeer
optimistisch en verzond zelf een te
legram aan gen. Mac. Arthur,
waarin hij zijn diensten aanbood als
officier in het UNO-leger. Vrien
den van Westerling verzekerden,
dat Westerling in staat zou zijn een
leger te vormen van 30.000 goed
getrainde Nederlandse en Ambon-
nese soldaten. Hij schijnt dus voor
lopig nog niet genoeg te hebben van
het soldatenleven, maar wel van
het leven in Indonesië.
Anders is het met Bertha Her-
togh. Nadat de verrassende uit
spraak van het gerechtshof in Sin
gapore de eis van haar ouders had
afgewezen, is zij met een Maleise
onderwijzer in het huwelijk getre
den. De storm van protesten in Ne
derland heeft Den Haag schijnbaar
wakker geschud en daar toog men
eindelijk aan het werk om nog te
redden, wat er te redden valt. En
dat lijkt ons niet veel De recht
bank in Singapore zal niet gaarne
op haar beslissing terugkomen, om
dat dit als consequentie een paar
grote moeilijkheden met zich mee
zou brengen.
Is het huwelijk bij voorbeeld gel
dig of niet Naar Nederlandse be
grippen stellig niet, want een meisje
van dertien jaar heeft toestemming
nodig van de Koningin en van haar
ouders om in het huwelijk te treden.
Beiden ontbraken. Volgens de Mo
hammedaanse wet mag een meisje
van die leeftijd wel trouwen. De
rechtbank wees het kind aan de
verzorgster toe en deze heeft in
haar kwaliteit als voogdes toestem
ming verleend. Er is dus hier wel
een zeer moeilijke toestand gescha
pen en de rechtsgeleerden kunnen
uitzoeken, hoe hier gehandeld moet
worden.
Bertha zelf heeft er niet veel zin
in om naar Nederland terug te ke
ren. Aan haar advocaat schreef ze,
dat ze van haar Nederlandse na
tionaliteit en het christendom had
afgezien en met rust gelaten wenste
te worden. Aan haar ouders stuurde
ze een gesproken brief, waarin ze
vertelde gelukkig te zijn. Wanneer
dit meisje naar Nederland mocht te
rugkeren, dan zullen haar ouders
heel wat met haar te stellen krij
gen...
Nederland in de knel
In ons eigen land hebben ver
schillende industrieën met moeilijk-
BELANGRIJK BERICHT
In verband met het Koninklijk bezoek aan ons eiland, zal
het volgend nummer niet eerder dan Vrijdagavond verschij
nen. Wellicht is het dan niet meer mogelijk het blad overal
te bezorgen en wordt het voor sommigen Zaterdagmorgen.
De postabonné's buiten het eiland zullen onze uitgave voor
dit keer bij hun Zaferdagpost missen. Maar... zullen dat
voor dit geval zeker billijken.
heden te kampen. De haringvisserij
ziet de toekomst donker in, want er
is haast geen afzetgebied voor de
verse haring, nu het buitenland
geen interesse meer heeft, omdat
het in eigen behoefte voorziet.
De mosselcultuur staat er ook
slecht voor. Een parasiet, die niet
bestreden kan worden, slacht de
hele „veestapel" af. Er is vraag ge
noeg naar mosselen, maar slechts
10 van het vroeger kwantum kan
afgeleverd worden. De rest is ge
storven. Men zit daar echter niet
stil en heeft uit de Middellandse
Zee mosselen ingevoerd, die sterker
zijn, doordat de parasiet daar reeds
langer voorkwam en de mossel er
immuun voor geworden is.
Beter is het gesteld met onze bo-
terexport. Een grote hoeveelheid is
aan Engeland verkocht, weliswaar
tegen een zeer lage prijs, maar men
is toch verheugd over dit contract.
Momenteel is het een slecht seizoen
voor de boter, omdat de meeste
landen in deze maanden zelf vol
doende produceren om de behoefte
te dekken. Het verschil tussen de
Engelse prijs en de Nederlandse
marktprijs zal uit het zuivelfonds
genivelleerd worden. In zuivelkrin-
gen hoopt men echter met Dene
marken (onze voornaamste concur
rent) tot een gezamenlijke handels
politiek te komen. Dan is de toe
komst voor deze tak van industrie
verzekerd.
Als de Koningin en de Prins
Brachten we vorige week een artikel omtrent het programma van
het Koninklijk bezoek aan onze provincie, thans kunnen we meer
details geven over het bezoek aan ons eiland, iets wat onze lezers
kring ongetwijfeld nog meer zal interesseren. Inzonderheid te
St. Annaland dat in geen 90 jaar Koninklijk bezoek had
wordt van deze ontvangst veel werk gemaakt. Het zal zeker de
moeite waard zijn, daar bij gunstig weer een kijkje te nemen.
De te volgen route werd ons van officiële zijde verstrekt, zodat
men deze onvoorziene omstandigheden voorbehouden als
vaststaand kan aannemen.
IN DE GEMEENTE THOLEN
De Tholenaars blijven niet achter:
ORANJE BOVEN!
Het is toe te juichen, dat het
Oranjecomité in Tholen gezegd
heeft, de dag van het Koninklijk be
zoek niet ongemerkt voorbij te wil
len laten gaan, ondanks het feit,
dat op 2 Sept. een festival wordt ge
houden ter gelegenheid van de
jubilerende harmonie. Juist voor
dergelijke gebeurtenissen is immers
een Oranjevereniging opgericht in
onze gemeenten. Dinsdag 8 Aug. jl.
hield de plaatselijke Oranjevereni
ging dan ook een algemene verga
dering en er werd een programma
opgesteld, dat er, gezien de korte
tijd, zijn mag. Natuurlijk is ook hier
volledige medewerking nodig van
de burgerij. Dezer dagen zal met
een lijst worden rondgegaan om de
versiering van de route mogelijk te
maken, om de kinderen te kunnen
tracteren, om prijsjes beschikbaar te
kunnen stellen voor de kinderspelen.
We menen dat het Oranjecomité de
gegronde hoop mag koesteren, dat
niemand in deze zal achterblijven.
De ontvangst en de route
Om 11 uur wordt het Koninklijk
Paar aan de Thoolse brug verwacht,
waar Zij door de Commissaris der
Koningin in Zeeland, jhr. de Casem-
broot wordt verwelkomd. Deze stelt
de Koningin en Prins voor aan de
Burgemeester van Tholen, mr. A. J.
v. d. Hoeven: burgemeester B. J. v.
Oeveren van Poortvliet; burgemees
ter D. C. Bouwense van Scherpenisse
en St. Maartensdijk en burgemeester
L. A. Verburg van Stavenisse, als
mede aan raadsleden en enkele
andere autoriteiten.
Bij deze begroeting zal de Har
monie Concordia het Wilhelmus
laten klinken. De gymnastiekver
eniging „Olympia" vormt een ere
wacht.
In Thoolse klederdracht
De Ouden van Dagen kunnen
gebruik maken van daartoe aan
gewezen plaatsen. Dat wordt zeker
op prijs gesteld. De vrouwen hier
van worden verzocht in de oude
Thoolse klederdracht te verschij
nen. Het Koninklijk Paar zal tijdens
deze plechtigheid uit de auto zijn
gestapt, zodat de oudjes alles van
dichtbij kunnen meemaken. Er zul
len bloemen worden aangeboden
en naar we vernemen, zal ook na
mens de Ouden van Dagen nog een
geschenk worden gepresenteerd.
Dan gaat het verder: Eendrachts-
weg, Botermarkt, Kerkstr. Markt.
Op de Markt worden de school
kinderen opgesteld, die allen een
vlaggetje krijgen. Voorts via de
Oudelandsestraat, Oudelandsepoort
en Singels tot aan de Vossemeerse-
poort. Het ligt in het voornemen,
zoals we hierboven meedeelden, om
de route waarlangs het Koninklijk
Paar rijdt geheel te versieren. De
koninklijke auto rijdt met een snel
heid van ongeveer 10 km per uur
door de gemeente.
Om geen opstoppingen te veroor
zaken, is het zeer gewenst, dat de
burgerij zich ongeveer langs de ge
hele route opstelt. Trouwens, wan
neer alles naar de brug zou trekken,
zou het voor de meesten onmogelijk
zijn, iets waar te nemen.
Aan de Oud-Vossemeersepoort
zal de Harmonie inmiddels weer
staan opgesteld en op muzikale wij
ze afscheid nemen.
Het verdere programma
Het Oranjecomité heeft terecht
gemeend ook het verdere gedeelte
van de dag inzonderheid voor de
jeugd niet ongemerkt voorbij te la
ten gaan. Na het vertrek om onge
veer 11.15 uur gaan de muziekver
eniging en de schoolkinderen naar
het stadhuis, waar de burgemeester
het Oranjecomité zal ontvangen en
daarna de burgerij vanaf de pui van
het stadhuis zal toespreken. Zo
enigszins mogelijk worden daarna
de kinderen getracteerd.
Na de middag volks- en kinder
spelen, bestaande uit: Zwemwed
strijden, Kussengevechten, Sprietlo-
pen, enz. Deze wedstrijden worden
gehouden in de Oesterput van Bona
Fides.
Aan de andere kant van de zee
dijk op het speelterrein -wor
den de kinderspelen gehouden.
Daarna een kinderoptocht met ver
sierde voertuigen, waaraan ieder
kind kan meedoen. De bedoeling is
dus: versierde fietsen, autopeds, wa
gentjes, enz.
Voor de ouderen in de loop van
de middag voorts een hindernis
wedstrijd met de „bromfiets", waar
bij het vooral op behendigheid aan
komt.
Na 6 uur de „Ronde van Tho
len", een wielerwedstrijd, waarvan
de route nader wordt bekend ge
maakt. „Concordia" geeft 's avonds
nog een concert op de Markt, ter
wijl ook aan de zangvereniging
„Sur sum C o r d a" medewerking
wordt gevraagd.
Voor verdere mededelingen om
trent opgave van deelname, enz.
zie men de raambiljetten.
Voor de te versieren straten is
een comité gevormd uit de burgerij.
Onder leiding daarvan zal met Tho
len een feestelijk aanzien trachten
te geven.
Gaan we dit programma na, dan
laat Tholen zich dus niet onbe
tuigd. En zal het eensgezind op
Vrijdag 18 Augustus roepen:
Oranje boven
EN IN OUD-VOSSEMEER
Het bezoek in deze tussengelegen
plaats (TholenSt. Annaland) is
voor deze keer ook van korte duur.
Oud-Vossemeer heeft nog Konin
klijk bezoek gehad in 1906, nl. op
de 20ste Maart van dat jaar, toen
deze gemeente door een watersnood
werd geteisterd. H.M. Koningin
Wilhelmina en Z.K.H. Prins Hen
drik brachten toen een bezoek aan
het getroffen gebied. Als Prinses
kwam H.M. Koningin Juliana met
haar Gemaal ook nog door Oud-
Vossemeer in 1946 tijdens hun be
zoek aan Tholen.
Dit keer zal het geheel vermoe
delijk niet langer dan 10 minuten
in beslag nemen. Vanaf de Thoolse
dijk komen H.M. en de Prins door
de Molenstraat, de Raadhuisstraat
tot voor het raadhuis, waar ze om
11 uur 18 worden verwacht. Na
voorgesteld te zijn aan het gemeen
tebestuur en na het in ontvangst
nemen van een busje babbelaars
aangeboden door de schoolkinderen
- gaat het via de Karnemelkstraat
Vierwindenstraat Patrijzen-
weg, de nieuwe weg op naar St.
Annaland. In de omgeving van het
raadhuis zullen de schoolkinderen
worden opgesteld, terwijl ook de
Oud-Vossemeerse muziekvereni
ging, gymnastiekclub en andere
verenigingen worden uitgenodigd
om langs de route een file te vor
men. Bij aankomst en vertrek zal de
muziekvereniging een mars ten ge
hore brengen. Vanzelfsprekend zul
len ook hier alle inwoners door het
uitsteken van de vlag blijk geven
van trouw aan het Oranjehuis.
Verdere feestelijkheden worden
er in deze gemeente voor zover
thans bekend niet georganiseerd.
IN ST. ANNALAND
De „oude molen" in chocolade
voor de Prinsesjes
Vanaf de gemeente Oud-Vosse
meer dus over de nieuwe weg naar
Dokter R. C. Renes te Oud-Vos
semeer, tel. 19.
Dokter H. Menger te St. Filips-
land, tel. 20.
het laatste dorp: St. Annaland.
Daar wordt het Koninklijk Paar
omstreeks 11.30 uur verwacht. Via
de Langestraat gaat het naar het
Schoolplein. Bij de weegbrug op de
haven zal de bijna 70 jaar bestaande
muziekvereniging „Accelerando"
het Vorstelijk Paar op muzikale
wijze welkom heten.
Op het schoolplein wordt H.M.
en de Prins voorgesteld aan de bur
gemeester, die op zijn beurt het ge
hele gemeentebestuur voorstelt.
Ook de oudjes present
Een initiatief, dat door belang
hebbenden en door de gehele ge-r
meen te ongetwijfeld zeer zal wor
den gewaardeerd is, dat aan de in
woners van St. Annaland die dit
jaar nog 70 worden of ouder zijn,
een zitplaats op het schoolplein
wordt aangeboden. Wellicht heb
ben de St. Annalanders tot op he
den niet geweten, dat er 177 per
sonen in hun gemeente waren van
70 jaar en ouder. Verwacht mag
worden, dat alle uitgenodigden,
die daartoe in staat zijn bij gunstig
weer zeker van deze mooie gelegen
heid gebruik zullen maken.
Na voorgesteld te zijn aan het
gemeentebestuur, zal de kleindoch
ter van burgemeester F. M. Boo
gaard, Marijke van Belle aan Hare
Majesteit bloemen aanbieden. Deze
kleine is nog slechts 22 maanden
oud en vanzelfsprekend moet er wel
even tevoren gerepeteerd worden,
zodat ze straks kan zeggen:
„Astublieft Majesteit".
De Prinsesjes niet vergeten
Daarna zal de burgemeester na
mens de gemeente St. Annaland
een chocolade-maquette aanbieden,
voorstellende de St. Annalandse
„oude molen". Deze wordt vervaar
digd op een formaat van 75 X 75
cm oppervlakte met een hoogte van
65 cm, door de oudste St. Anna
landse bakkersfamilie, de Van
Bendegoms. Deze familie oefent het
bakkersbedrijf al ruim anderhalve
eeuw uit op St. Annaland en het
jongste familielid, dhr. C. v. Bende-
gom Azn. zal bij de vervaardiging
het leeuwenaandeel hebben.
De voorgestelde „oude molen"
werd omstreeks 1600 gebouwd, be
hoort tot het zgn. „standaardtype"'
en is de enige molen van dit soort
in de provincie Zeeland, die nog als
korenmolen dienst doet. Ook in
andere delen van ons land vindt
men ze sporadisch.
Deze chocolade-molen is een
cadeau speciaal voor de Prinsesjes,
H.M. DE KONINGIN BEZOEKT VLAARDINGEN
H.M. bezocht te Vlaardingen de nieuwe Maasboulevard ten Westen van het
Vlaardingse Westerhavenhoofd, terwijl bedrijfsvaartuigen een vlootrevue hielden.
