De Dorpsgemeenschap
öe BRief uit, ameRika
1VOROL Geeft aan Uw tanden nieuwe Glans
De 3e ronde van Oud-Vossemeer
organiseert een Bazar!
Plaatselijk nieuws
was voor Ad. Suijkerbuijk uit Breda
Bij de nieuwelingen was Zahiadnik, Amsterdam, winnaar
THOLEN
ST. ANNALAND
OUD-VOSSEMEER
LE
o broeksmit
gen zal zijn ingericht, als een van de
voornaamste attracties van het bad
seizoen 1950. Na een ontvangst op
het stadhuis te 12 uur, waar staande
geluncht zal worden, zal de provin
ciale veerboot „Koningin Juliana"
te 13.20 uur het hoge gezelschap
naar Zeeuws-Vlaanderen brengen.
Ilier komt men te 13.45 uur aan in
Breskens. Vandaar gaat de tocht
over „goede driesprong", Schoon-
dijke te 14.10 uur, Hoofdplaat te
14.22 uur, Biervliet te 14.33 uur,
Philippine te 14.50 uur naar Sas van
Gent te 15.10 uur, waar een bezoek
aan de spiegelglas-fabriek zal wor
den gebracht. In deze fabriek zal
ook een thee worden aangeboden.
Uit Sas van Gent vertrekt men te
16.20 uur. Vervolgens wordt over
Westdorpe te 16.30 uur, Zuid-
dorpe te 16.50 uur, Koewacht te
17.04 uur, St. Jansteen te 17,25 uur,
Hulst te 17,36 uur en Kloosterzande
te 17.55 uur naar Pcrkpolder te
18,05 uur gereden, waar Koningin
en Prins zich aan boorcl van een van
de provinciale veerboten zullen be
geven voor de oversteek naar Zuid-
Beveland. Hier worden achtereen
volgens Kruiningen te 18.30 uur en
Kloetinge bezocht, waarna het ge
zelschap tegen 19,00 uur in Goes
zal arriveren. Hier legt de Koningin
een krans bij het monument voer de
verzetsslachtoffcr, waarna ge
meente Kapelle aan de beurt komt,
waar de Koningin te 19.40 uur ook
op het Franse oorlogskcrkhof een
krans zal leggen.
Hierna verlaat de Koninklijke
familie de provincie Zeeland. Op
verschillende punten tijdens de tocht
zullen op beide dagen provinciale en
plaatselijke autoriteiten aan het
Koninklijk Paar worden voorgesteld
UITREIKING VAN MILITAIRE ONDERSCHEIDINGEN DOOR Z.K.H.
PRINS BERNHARD OP HET PLEIN VAN DE DUMOULINKAZERNE
TE SOESTERBERG
Ir. A. G. Koops Dekker ontving het kruis van verdienste wegens verzetswerk
in Indonesië en de instandhouding van een radioverbinding met Australië.
Men kon zich wel eens deerlijk vergissen, wanneer men kleinerend
denkt: ,,het is de ronde van Oud-Vossemeer maar.'' Dan vergeet
men wellicht, dat winnaars van de vorige twee rondes zeer bekends
renners zijn geworden. Noemen we slechts Van Est en Wout
Wagtmans. Dat is niet alleen gekomen door de gewonnen Oud-
Vossemeerse ronde. Maar het heèft er toch een steentje toe bij
gedragen. En waarom zouden de liefhebbers dan nu ook weer
niet de winnaar van de derde ronde Suijkerbuijk" in de gaten
houden 7 Vast staat, dat hij deze ronde op vlotte wijze won met
een haast meedogenloos begin. Daar getuigden verschillende an
dere deelnemers van, deelnemers die in de amateurs-rennerswereld
heus niet onbetekenend zijn. In 3 uur, 7 minuten en 12 seconden
reed Suijkerbuijk deze 104 km te Oud-V ossemeer.
EEN MATIG PARCOURS
Over het algemeen was deze
ronde minder druk bezocht dan de
vorige, maar vooral bij de start van
de nieuwelingen om 12.30 uur was
het merkbaar dat deze start voor
grote belangstelling te vroeg was.
Deze ronde -40 km leverde
over het algemeen niet de spanning
op, die er van was verwacht, ter
wijl ook de plaatselijke en Thoolse
favoriet niet) ve;el voet aan de
grond kregen. Toch slaagde P.
Boogaard van Oud-Vossemeer er
nog in,ajs zevende uit de strijd te
komen. Nummer één: P. Zahiadnik
(Amsterdam), reeds de cours van
40 1cm in 1 uur 17 min. en 50 sec.
2. J. Vlamings (Steenbergen); 3. P.
de Bruijn (Roosendaal); 4. W. Hee-
ren (St. Willebrord); 5. J. Maas
(Heerlen); 6. W. Hereijgers (Zun
dert; 7, P. Boogaard (Oud-Vosse
meer8. W. Oostelink (Rucphen);
9. C. Vreezen (Steenbergen); 10. C.
Oosthoek 's Heerenhoek
DE AMATEURS: NA DE
HALVE RONDE WAS DE
SPANNING ER UIT
Weth, Daane, wnd. Burgemeester
loste om even Over half drie het
startschot en een 60-tal amateurs
begonnen het lange parcours: 65 x
1600 meter. En het werd een vlot
begin. Hans Dekkers uit Eindhoven,
V. d. Elshout, Witteve.en, Suijker-
buyk, Thijs Roks, ze deden het
zeker niet op hun gemak. Maar
reeds in de 9e ronde kwam de
kentering. Suykerbuyk begon uit te
lopen en ging er tenslotte alleen
vandoor, ondanks nog enige ern
stige pogingen van de anderen.
Het peloton deed toen al niet heel
veel moeite meer om nog een kansje
te wagen. Na de 10e ronde kwamen
de uitvallers geleidelijk binnen. Daar
onder knapen waarvan men het niet
had verwacht. Bij Dekkers wou 't
niet vlotten. Thijs Roks kreeg een
gebroken derailleur in de 29ste
ronde. De voorsprong van Suyker
buyk op het peloton was al 1 min.
en 23 seconden. Een 20 renners
waren nog in het parcours. Toen
Suykerbuyk het peloton al zeer
dicht was genaderd vond Piet Bras-
penningcx uit Zundert het wat al te
gortig en trok er nog eens tussenuit
om een poging te wagen. Verwijme-
ren deed mee. Maar het werd een
hopeloze poging, omdat Suykerbuyk
bleef doorpeddelen of er niets in de
weg was. Zeker, de twee eerstge-
noemden met Vitteveen en Ver
straten herwonnen iets van het ver
loren terrein, maar direct gevaar
kwam er voor Suykerbuyk niet. Zo-
Wel de 25.— uitgeloofd voor wie
de meeste keren als eerste over de
finish ging en de 50.— voor de
renner die een ronde voor kon ko
men, als de titel van winnaar van
deze Oud-Vossemeerse ronde waren
voor Suykerbuyk. Onder een harte
lijk applaus passeerde hij, schijnbaar
onvermoeid, de finish voor de 65ste
maal. Een ronde, van 104 km door
hem afgelegd in 3 uur 7 min en
12 seconden.
Toen werd de winnaar in de
bloemetjes gezet, dankte de voor
zitter van het Vossemeerse wieier-
comité, dhr, T. M. Hage na de feli
citatie, voor aller medewerking en
klonk het volkslied, waarmee de
3e Oud-Vossemeerse ronde tot het
verleden behoorde. De totale uit
slag luidt;
1. A. Suykerbuyk, Breda; 2. P.
Braspennincx, Zundert op V/2 min.
3. P. Verwijmeren, Terheijde; 4. op
1 ronde: A. Geluk, Rotterdam; 5. C.
Verstraeten, Breda; 6. C. 'Witte-
veen, Amsterdam; 7. J. A. Roovers,
Etten; 8. W. Snijders, Halfweg; Op
2 ronden 9. L. Cantineau, Breda;
10. P. Roks, St. Willebrord. Op 3
ronden: 11. J. v. Dongen, Breda.
Op 4 ronden: 13. W. J. Mouthaan,
Vlissingen; 14 F. Pierel. Op 6 ron
den: 15. R. v. d. Veeken, St. Wille
brord. Op 7 ronden: 16. M. Roo
vers, Langeweg en 17. J. Jansen,
Rotterdam.
genoemde te doen, dan gaat er een lampje
branden en krijgt men een prijs (als ook
de terugtocht vlot verloopt), maar wordt
het gaas aangeraakt, dan gaat er een bel
en... valt men naast de prijs.
SUCCES
Vervelend zal het op de Bazar dus vast
niet zijn. Er zijn vele en mooie prijzen.
En het behoeft ook niet veel te kosten, als
men enkel gaat kijken. Maar bij de dorps
gemeenschap is het er om te doen, dat het
niet bij kijken blijft. En bij de noodlijdende
verenigingen evenmin. De burgemeester zal
bij de officiële opening vanavond om
half zeven .de 78 medewerkers en werk
sters zeker succes toewensen. Laten we dat
hier dan maar vast onderstrepen.
„Noodlijdend" het is een bekend woord, inzonderheid na de tweede
wereldoorlog. Er zijn veel noodlijdende gemeenten, d.w.z. gemeenten wier
financiële schulden hoger zijn dan de vorderingen. Maar er zijn in de tegen
woordige tijd nóg meer noodlijdende verenigingen, nu de inkomsten de onkosten
niet kunnen bijhouden. Die noodlijdende verenigingen zijn er ook in Stavenisse.
Alleen „Het Groene Kruis" daarvan te noemen is al voldoende. Voor die nood
lijdende verenigingen nu, organiseerde de stichting Dorpsgemeenschap Stave
nisse een bazar, die er organisatorisch gezien, zeker zijn mag. Vanavond
opent ze haar poorten en zullen de Stavenissenaars een voorproefje nemen.
Morgen Zaterdag zullen bij gunstig weer vermoedelijk ook verschillenden
van buiten de gemeente een kijkje gaan nemen, met hun eventuele logé's. Nou,
er zijn attracties genoeg
DE OPLOSSING
Het is niet van gisteren of eergisteren,
dat de voorzitter van de Dorpsgemeenschap
Stavenisse, burgemeester L- A. Verburg
met gedachten in z'n hoofd rondloopt, hoe
hij de financiële nood van enkele vereni
gingen in zijn gemeenschap zal kunnen le
nigen. Reeds geruime tijd heeft hij over een
of ander middel gedacht. Steeds met een
lijst rond te laten gaan, wil er ook niet in.
Zodat de gedachte aan een Bazar vastere
vorm aannam en uiteindelijk in een defini
tief plan werd omgezet. Toen dat plan er
eenmaal was, was er ook meteen een mas
sa werk. Ieder die iets dergelijks eerder
organiseerde, kan daarover meespreken.
Zeer veel werk is door de voorzitter en
andere medewerkers verzet. We zagen er
iets van aan de vooravond voor de offi
ciële opening. En dan staat het vast, dat
deze bazar organisatorisch goed op poten
staat voor zover men dat kan nagaan zon
der dat ze aan de gang is. De gehele open
bare school is er voor in gebruik genomen.
Al bij de ingang ziet men de feestelijke ver
siering en de vriendelijke uitnodiging op
oranjedoek: Welkom. Dat kost U slechts
10 cent.
GROTE VERSCHEIDENHEID
Attracties zijn er in de verschillende,
alle versierde lokalen genoeg. Voor de da
mes: de handwerken, keurig. De sjoelbak,
de grabbelton, de schiettent, het draaibord,
touwtrekken, rad van avontuur, bussen
werpen, het zijn de van ouds bekende ba-
zar-attracties, die toch steeds weer aftrek
vinden. Iets lpijzonders is wel het ringen
werpen rond een fles wijn. En dan is er
ook de fles met bonen nog, ra, ra... wat
men ook moet doen naar de geboortedatum
van „Nikkertje". Iets origineels is wel het
Pas op: „Schrikdraad". Een vierkant stukje
gaas, waardoor men met een koperen staaf,
zonder het gaas te raken een contactpunt
moet aanwijzen. Slaagt men er in het laatst
BENOEMINGEN
De heer A. Lindhout Iz. alhier is be
noemd tot opzichter bij de Gemeentewerken
te Utrecht.
Tot lerares in de naaldvakken aan de
Landbouwhuishoudschool, alhier is met in
gang van 1 Sept. a.s. benoemd Mej. J. P.
Blok te Oostdijk (Kruiningen).
RADAR
De zwarte lichtboei OS no. 1 en de
RZHMS lichtboei op de scheiding Ooster-
schelde en de Zandkreek (O-Z.) zijn thans
voorzien van een radar-reflector.
DE KINDERSPELEN
Brachten we vorige week nog verslag
van de feestelijkheden op de eerste dag,
Vrijdag daarop was speciaal voor de jeugd
ingesteld. Nadat „Accelerando" levendigheid
had gebracht door een muzikale rondgang,
begonnen oin 11 uur de volksspelen. Hier
voor was hoegenaamd geen belangstelling
voor zover het de deelnemers aangaat. De
volksspelen beperkten zich tot het „eierc:
rijden" door enige meisjes, dat een speciale
handigheid vereiste cu bij de omstander."
goed ;n de smaak viel. Prijzen werdén toe
gekend aan: 1. Adri Overbeeke; 2. Maat;:
Burgers, 3. Rina Slager, 4. Ccr v. Vossen.
5. Cor Feytel en 6. Tinneke van Es.
's Middags nam de belangstelling toe
door oogstwerkzaamheden was voor vein,
twee volle dagen al te kras en veie ou
ders waren naar het schoolplein gekor.ie;.i
om met hun kinderen te genieten. Het vak
niet mee daarvoor altijd een spannend en
toch ongevaarlijk spel uit te zoeken. Wat
het laatste aangaat is het comité in elk ge
val wel geslaagd. Zo zagen de toeschou
wers achtereenvolgens:
Blokken rapen door jongens van de klas
sen 1 en 2. Prijzen werden toegekend aan
1. Cees Scherpenisse Pz„ 2. Jos de Goffau,
3. Jan Soeters, 4. Hugo Moerland, 5. Piet
Gunter, 6. Rien v. d. Boogaard, 7. Jan
Scherpenisse, 8. Kees Heijboer, 9. Adri de
Witte. De overige deelnemers kregen even
als bij alle groepen een kaartje, waarop ze
diverse vérsnaperingen gratis konden ha
len. Dit als troostprijs.
Ezelprikken. Meisjes uit de 1ste en 2e
klas.Francien Suurland was no. 1, 2. Nellie
Elenbaas, 3. Adri Slager, 4. Margi v. Daa-
len, 5. Truida Gaakeer, 6. Lena Slager, 7.
Bettie Snoep, 8. Maatje Moerland.
Touwtrekken. Jongens uit klas 3 en 4.
1. Johs. den Engelsman, 2. Gerard Goe-
degebuure, 3. Kees Gunter, 4. Adri Hage,
5. Adri Jeroense, 6. Huib. van 't Hof, 7.
Bram Gunter, 8. Huib Westdorp, 9. Han
Kaashoek, 10. Gerard Goedegebuure.
Was ophangen, meisjes 3 en 4.
1. Betsy Suurland, 2. Janny v. Vossen, 3.
Sien Ridderhof, 4. Henny Polderman, 5.
Maatje Fondse, 7. Dientje Scherpenisse, 8.
Jo Moerland, 9. Corrie Elenbaas.
Blokken lopen: Jongens 5, 6, 7 en 8:
1. Jacob Ridderhof, 2. Dies Goedegebuure,
3. Piet v. Popering, 4. Anth. Westdorp, 5.
Rien Boot, 6. Huib v. Dijke.
Idem voor meisjes: 1. Betsy v. Daalen, 2.
Ria v. Es, 3. Corry Kurvink, 4. Maartje
Ketting, 5. Cor Ridderhof, 6. Janny v. 't
Hof, 7. Maatje Feytel, 8. Adri Fondse,
9. Jansje Moerland.
Toen was het vijf uur en tijd voor ouders
en kinderen om te eten. Beide categoriën
vermoeid, zij het de eerste van het kijken,
de andere van de spelen. Maar de laatsten
hadden ook de mooie prijzen. Tot besluit
van de feestelijkheden werd om half tien
een fakkeloptocht gehouden, die niet zo
fleurig uitkwam dan weieens het geval
komt bijna altijd op hetzelfde neer, in zo
verre dat het geld kost. Ook nu weer. De
Oranjevereniging heeft in deze een taak,
waarin haar naam eerst goed tot haar recht
kan komen. Maar zonder algehele mede
werking van de inwoners is dat uitgeslo
ten. Daarom zal in de komende dagen zeer
waarschijnlijk weer een beroep op U wor
den gedaan. Op morele- en op financiële
medewerking. Nogmaals: we geloven, dat
die medewerking algemeen zal zijn. Hoewel
het dus nog niet officieel is, vernamen we
ioch dat getracht zal worden in elk geval
de Langestraat, Ring, Nieuwstraat en Hoen-
derweg versierd te krijgen, wanneer H. M.
:n de Prins die route zullen rijden. Plan is
sok om alle schoolkinderen een vlaggetje te
jeven en daarboven nog een herinnering
tan dit Vorstelijk bezoek. Uiteraard zullen
de festiviteiten zich wellicht overigens be
perken tot een muzikale rondgang met de
schoolkinderen na het bezoek of in de
middag. Kinderspelen en kindertractatie zou
boven de versiering wellicht te veel onkos
ten vergen, na hetgeen ze vorige week
reeds hebben gehad. Maar op de te houden
openbare vergadering van de Oranjevereni
ging zullen die nadere plannen kunnen wor
den besproken. In elk geval wil men tot
versiering overgaan. We hopen dat de bur-
Beproefde hulp bij
verkoudheid voor Va
der, Moeder en kind.
gerij daartoe ruimschoots de gelegenheid
zal geven. En daaraan zonodig zelf zal
meewerken of het initiatief neemt.
EEN HEERLIJKE DAG
Niet dat er al spoedig weer een school
reis voor de deur staat, maar toch is het
eigenlijk al lang geleden, dat de kinderen
van de O. L. school er met onderwijzeres,
onderwijzers en leden van de Oudercom
missie en hun dames op uit zijn getrok
ken. Het verslag is vorige week in de
strijd gebleven, zodat we er thans nog iets
over schrijven.
,,'k Sliep om 3 uur nog niet en om 4
uur moest ik er alweer uit", zei een der
kinderen tegen de voorzitter van de Ouder
commissie, toen deze de zorg voor die leer
ling van zijn moeder overnam. Drie bus
sen van de Firma v. d. Klundert, stonden
gereed waaronder de prachtige nieuwe tou
ringcar, geschikt voor het vervoer van 42
personen. Het was die morgen om 5 uur
een drukte van belang. En dat niet alleen
van de schoolkinderen. Vele moeders waren
ook present en allen roerden hun mond, de
laatste waarschuwingen meegevend. Star
ten Wuiven,... daar gingen ze, alle leer
lingen van de O. L. school, behoudens 5,
die door ziekte verhinderd waren.
Bij Tilburg werd even gepauzeerd. Den
Bosch was echter het eindpunt van de le
phase. De St. Janskerk werd daar bezich
tigd, er werden pruimen gegeten, toen weer
vooruit naar Nijmegen via de brug bij
Grave, verder door naar Mook, Groesbeek
en tenslotte Berg en Dal, een prachtige rit.
HET BRONZEN KRUIS
De heer P. J. van Splunter, voorheen
wonende alhier, thans 1ste Luitenant der
Cavalerie te Soesterberg heeft zich in het
tijdvak van 30 Aug. 1947 tot 2 Febr. 1948
door moedig optreden tegenover de vijand
onderscheiden. Onder zeer moeilijke om
standigheden heeft hij op de weg Garoet-
Tasikmalaja (West Java) 45 convooien ge
leid, waarvan er 43 onder vijandelijk vuur
kwamen. Tevens moesten 30 versperringen
worden opgeruimd en 10 vliegtuigbommen
en mijnen opgespoord. 6 ontploften hier
van. Voor zijn moedig gedrag ontving luit.
van Splunter van Z.K.H. Prins Bernhard
het Bronzen Kruis.
BURGERLIJKE STAND
Overleden:
25 Juli te Bergen op Zoom; Johannis
Marinus van Zetten, 25 jaar, zn. van C. J.
van Zetten en A. v. Bloppoel.
WEDVLUCHT DUIVEN
Op 22 Juli organiseerde de duivensport
ver. een wedvlucht voor jonge duiven naar
Weert. Afstand 110 km. De lossingstijd was
via de radio foutief doorgegeven, waardoor
veel duivenhouders in de war gebracht
werden. De uitslag. A. Heestermans 1, D.
v. Driel 2, 4, 37, 38; Gebr. Klippel 3;
A. A. Douw 5; D. Havermans 6, 11; J.
Tholenaar 7, 8, 28, 29; A. Rijnberg 9, 34;
J. Boogaard 10, 30b; A. Keijzers 12, 13, 20;
C. Boogaard 14, 18; A. Lindhout 15, C. J.
Ampt 16, 25; A. v. Driel 17, W. de Leeuw
19; M. Hommel 21; L. v. Driel 22, 24; G.
Havermans 23; Gebr. Roggeband 26; J.
Vermey 27; D. Smit 30; P. Vaders 32;
D. Dindhout 33; C. Aarden 35, 36. P. de
Wilde 39, 40.
was, omdat het aantal fakkels en lampions
jammer genoeg niet voldoende bleek. „Dat
is wel eens anders geweest", hoorden we
vele oudere mensen zeggen, die nog voor
het Veilingsgebouw op de dijk stonden om
de stoet vanaf de Hoenderweg te zien aan
komen, waar het altijd een mooi schouwspel
is. Op het schoolplein werd de optocht ont
bonden en besloot de voorzitter van het
Oranjecomité, dhr. Boot, met een korte toe
spraak, waarin hij allen dankte voor de me
dewerking en het goede verloop. Dat ver
loop was dan ook goed, zo vernamen we
later van bevoegde zijde, zo goed zelfs, dat
politietoezicht (in de goede zin van het
woord) practisch overbodig was. En dat
zal ongetwijfeld iedereen waarderen.
DE ONTVANGST
We weten het: de Koningin en de Prins
komen. En we weten ook, dat het bijna
90 jaar geleden is, dat er vorstelijk bezoek
in onze gemeente is geweest. Toen was er
groot feest in ons dorp. Dat kunt U wel
licht nog deze of volgende week lezen in
de Eendrachtbode. (Zie artikel Koning
Willem III). Alles was versierd. De stra
ten met groen bedekt.
Na 90 jaar krijgen we weer vorstelijk
bezoek. Een volledig en officieel program
ma met te volgen route, enz. is daarvan
thans nog niet bekend. Vast staat evenwel,
dat de Koninklijke gasten hier wel langer
zullen verblijven dan in Tholen en Oud-
Vossemeer, omdat vanaf dezé gemeente
naar Zijpe wordt overgevaren. Is het won
der, dat er al officieuze plannen zijn om de
route, waarlangs het Koninklijk Paar komt,
te versieren Het gemeentebestuur zal hier
in zeker niet achterblijven. Van de inwo
ners verwachten we dat evenmin. Ook al
volgen de festiviteiten elkaar toevallig snel
op. Het gaat er hier om, dat we toch niet
achter willen blijven bij de provincie's,
waar Hare Majesteit dit jaar al eerder een
bezoek heeft gebracht. Toegegeven, het
In de grote Speeltuin werd enorm geno
ten en de verfrissende dronk was zeer wel
kom. Begeleid door een gids wandelde het
gemiddeld jeugdige gezelschap naar de
Sterrenberg, de grote uitkijktoren op, waar
men een mooi vergezicht had op Duitsland,
het geannexeerd gebied, enz. Er werd dan
ook een korte les aardrijkskunde wegge
geven. Via Beek, Nijmegen over de Waal
brug ging het daarna in één ruk door naar
BredaOosterhout. Speeltuin nummer twee
kreeg die dag bezoek van de St. Anna-
landse jeugd en... ook de oudere begelei
ders. Dat het tussen al de bedrijven door
aan gezonde eetlust, waarbij diverse ver
snaperingen naar binnen werden gewerkt,
niet ontbrak, spreekt vanzelf.
Toen was het tijd voor de terugtocht.
Precies 9 uur zag de menigte aan het Vei-
li'ngsgebouw de drie bussen aankomen.
„Alles goed", was de eerste vraag en bloc
geuit en het antwoord: prima. „Acceleran
do" voorop met een „laat de klok maar
luiden en laat die klok maar slaan" ging
het zingend naar het schoolplein. Het ver
volg van dit liedje is in St. Annaland altijd:
„Want er is geen club in 't Zuiden, die
„WHS"... enz.
Op het schoolplein nam de voorzitter van
de Oudercommissie nog het woord, die de
warme gevoelens van dankbaarheid der
ouders vertolkte, door het personeel der
school en alle medewerkenden hartelijk
te danken voor de aan de kinderen geboden
schitterende dag, een dag, zo zeide spreker,
„die door alle ouders moest kunnen wor
den meegemaakt om te weten, hoe de kin
deren daarvan genieten en hoe men daar
zelf ook in meeleeft. Tot de volgende
reis 1"
BURGERLIJKE STAND
over de maand Juli 1950
Geboren:
8 Juli: Cornelis Jacob, zoon van J. C.
v. d. Kleijn en A. P. Boogert.
Na de „Brief uit Rusland" volgt hier de tweede novelle
ÖOOR
In een kamp voor „Verplaatste Personen" werd een
nieuwe naam toegevoegd aan de lange lijst namen van
hen, die thans vijf jaar na de oorlog nog steeds
wachten op de bevrijding van hun vaderland. Er zijn
duizenden namen en in iedere naam kan men een
levensgeschiedenis lezen, een drama van een verwoest
bestaan. Maar de wereld leest die geschiedenis niet.
Ze leest slechts:
H 34117 Tarassow, Olgina.
Nationaliteit: Hongaars.
Familie: geen.
Reeds lang was de zon, die de gehele lange dag de bergakkertjes
rond het armoedige dorpje had gestoofd, achter de gekartelde top
van het Ravengebergte verdwenen. Het was zeker al meer dan een
uur geleden, dat Alexow Szerda, met zijn twee dochters voor hem
uitlopend, naar huis was teruggekeerd.
Sandor had juist zijn sikkel gescherpt. Met de strekel in zijn
hand had hij de drie figuren nagekeken, zoals ze daar over de
smalle, bruinzandige weg -voortsjokten. Nadesjda, de jongste, liep
gebogen onder de last der drie sikkels. Elke dertig meter bleef ze
staan om de harde stelen naar haar andere schouder over te
brengen. Haar hoofddoek was losgegaan en de gladde zwarte haren
slierten langs het roodverbrande bezwete gezicht. Haar zuster
Maryia, die met gebogen schouders naast haar liep, droeg in een
doek geknoopt de drie stenen kruiken, waarin de maaiers 's morgens
de ferbona, de verdunde pruimenjenever, meenamen. Ze was in de
achtste maand van haar zwangerschap en sjokte met holle lendenen
moeilijk voort, trachtend de stenen en gaten van het oneffen pad
i te vermijden. Achter hen kwam de oude Alexow, die een katoenen
lap om zijn pezige hals had jeknoopt tegen de koele avondwind.
Zijn hoofd knikte vermoeid voorover en z'n magere, gebogen
gestalte deed Sandor denken aan een groot vraagteken. „Het vraag
teken achter Nadesjda en Maryia", peinsde hij, de strekel naast zijn
drinkenskruik neerleggend. „Eigenlijk had men vorige maand
Alexom burgemeester moeten maken, inplaats van die oproer
kraaier Ivor Bartok. Alexow zou door zijn vraagtekenfiguur een
symbool zijn geweest voor de toekomst van het gehucht Merka-
Petrina, misschien wel voor het gehele district, misschien wel voor
geheel Hongarije."
Met een zucht nam Sandor de sikkel weer op. Hij moest de
oosthoek van dit akkertje vandaag nog afkrijgen. Met regelmatige
slagen werkte hij voort, huiverend in de koele bergwind, die op de
hitte van de zomerdag volgde. Zijn rug deed pijn en hij voelde zijn
benen onder zich trillen van vermoeidheid. Van vijf uur in de
morgen af had hij vrijwel zonder rusten doorgewerkt en zijn
achtenzestig jaren wreekten die onmatige arbeid.
Een ruwe stem van de wegkant deed hem opschrikken. Zoltan
Mendszar, de dorpspostbode, had zijn muilezel stilgehouden om hem
iets toe te roepen. Sandor had hem niet verstaan, maar hij kon de
boodschap raden. Haastig zocht hij z'n kruik en de strekel bijelkaar
en knoopte ze in de roodgeruite doek. „Ga naar huis, Sandor
Tarassow Er is een brief uit Amerika. Ik heb hem aan Olgina
afgegeven. Ze vroeg me je te waarschuwen." Met een ruk dreef hij
zijn lastdier weer voort, terwijl Sandor zich zo snel als zijn ver
moeide benen het hem toelieten, naar het dorp spoedde.
Zoltan Mendszar had het nieuwtje al door heel het dorp rond
verteld en ieder, die Sandor passeerde, riep hem vrolijke of
spottend-jaloerse opmerkingen toe. „Hé Sandor Weer een brief.
Dat is vlugger dan anders, hè „Zeg Sandor Als je zoon een
brief met dollars stuurt, kun je mij dan twintig forints lenen?" Hola
Sanyi, (Sanyi is een vleinaampje voor Sandor) als de Bolsjeviki
horen, dat jij zoveel brieven uit Amerika krijgt, zullen ze je naar
een werkkamp sturen 1"
En Matias Mokorsky, zijn buurman, vroeg: „Hoor eens, Sandor
Tarassow, kan je zoon je geen reisbiljetten voor Amerika sturen
Dan zijn Olgina en jij uit de moeilijkheden, die ik vrees, dat wij
hier spoedig zullen krijgen."
Sandor schudde het hoofd en wenkte afwerend met de hand,
waarin hij de doek met de kruik en de strekel droeg. „En m'n
akker en m'n huisje dan Neen, nu moet ik eerst naar Olgina.
Straks praten wij verder, Matias Mokorsky."
Hij stapte haastig het armoedige huisje binnen, waar Olgina hem
met ongeduld wachtte. Midden op de ruwhouten tafel, naast de
koperen petroleumlamp, lag de witte envelop met de grote vreemde
postzegels en indrukwekkende stempels, de brief van zijn zoon
Antonin, die in Amerika woonde.
Elke maand kreeg Sandor zon brief. Hij had er al een heel
stapeltje in de borstzak van z'n Zondagse pak, maar toch ondervond
hij het steeds weer als een wonder: dat vierkante stukje papier dat
zijn zoon, die toch zo heel ver weg was, had geschreven en met
schepen en spoortreinen en auto's en muilezels hier liet bezorgen.
Dat was een wonder, dat die jongen van hem toch iedere maand
opnieuw weer gedaan kreeg. Hier in Hongarije had Antonin hem
veel verdriet bezorgd door zijn ruwe leven en zijn voorkeur voor
slechte vrienden. Een messteek, in dronkenschap gegeven, was.
oorzaak dat hij het land had verlaten. Maar de jongen was niet
slecht, daarvan was Sandor overtuigd en in het verre land was hij
nu een grote heer geworden, die zijn brieven schreef op mooi glad
papier met een gedrukt briefhoofd er boven.
Olgina reikte haar vader de brief toe en voorzichtig, haast
eerbiedig, sneed Sandor de enveloppe open. Zoals elke maand
trilden zijn handen in zenuwachtige angst of het gedrukte briefhoofd
er nog wel boven zou staan. Hij keek er naar met een zucht van
verlichting. Hij bestudeerde het nauwkeurig om te zien, of er niets
aan veranderd was, want ofschoon hij geen letter kon lezen, was
elk streepje ervan in zijn geheugen geprent. Dat gedrukte hoofd
boven de brieven van zijn zoon was z'n trots, bewees, dat de
jongen geslaagd was in het leven. Niet dat hij nauwkeurig wist
wat er moest staan, want het was een vreemde taal en er was
niemand in het dorp die het kon lezen. Maar de oude school
meester, aan wie hij de brieven had laten zien, had er wel enkele
woorden van begrepen: U.S.A. State Department. Dat betekende
zoveel als staatsdepartement van Amerika, dat was daar de
regering, had de meester gezegd. Antonin moest dus regerings
ambtenaar zijn geworden. Zijn zoon, regeringsambtenaar in
Amerika Sandor was duizelig geworden van onverwacht geluk.
Maar Ivor Bartok, dezelfde die nu tot burgemeester was benoemd,
had gezegd dat in Amerika de regeringsambtenaren maar een
tijdelijke betrekking hadden, omdat de regeringen daar zo slecht
waren, dat men elke vier jaar een nieuwe moest kiezen.
Nu wist Sandor wel dat Ivor Bartok, als secretaris van de
Bolsjeviki, niet geneigd was om de volledige waarheid over
Amerika te vertellen, maar het kon toch wel zo zijn en daarom
was hij elke maand opnieuw weer verheugd, dat het briefhoofd
nog onveranderd was.
(Wordt vervolgd)