WEEKBLAD VOOR HET EILPHD THOLEN EN ST. FILIPSIM -
VERSCHIJ
NT IEDER
VRIJDAG
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT.
De Ronde van Oud-Vossemeer.
Koninklijk bezoek aanteiland Tholen
Toen Koning Willem III
ons land bezocht.
EEN BRON VAN VREUGDE
EN FEEST
HET GRIJZE THOLEN
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
Bekerwedstrijd van het Ned. Roode Kruis
Kring Zeeland.
Oefening baart kunnen
6e Jaargang No. 37
28 Juli 1950
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen 1.— per
kwartaal franco p.p. 1.25
Prijs per nummer 8 cent
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 u. aangenomen
Zoals wel reeds algemeen bekend is, zal H. M. Koningin
Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard medio Augustus a.s. een
officieel bezoek aan onze provincie brengen. En het eiland
Tholen wordt daarbij niet vergeten.
Op Vrijdag 18 Augustus om ongeveer elf uur zal Hare
Majesteit en de Prins aan de Thoolse brug arriveren om na
een verwelkoming door de burgemeester en na voorgesteld
te zijn aan de Thoolse gemeenteraad vermoedelijk een be
perkte rondgang door JTholen te maken. Vervolgens gaat het
naar Oud-Vossemeer, waar uiteraard ook niet lang kan
worden vertoefd om tenslotte St. Annaland aan te doen.
Ook in laatstgenoemde gemeente zal het Koninklijk Paar
enige tijd verblijven, om vandaar met een motorbootje om
ongeveer twaalf uur naar het Koninklijk jacht de ,,Piet Hein'
te varen, die even buitengaats op stroom zal liggen wachten
en Hen naar Zijpe zal brengen voor afwerking van het vol
gende programmapunt: een bezoek aan Schouwen-Duiveland.
Vanzelfsprekend vormt dit bericht in genoemde gemeenten
het gesprek van de dag. Plannen zijn reeds in voorbereiding,
opdat de ontvangst werkelijk feestelijk kan zijn. Het is dan
ook zeer verheugend onze Koningin en Haar gemaal binnen
kort op Thoolse bodem te mogen begroeten.
Hopenlijk kunnen we de lezers binnenkort nadere en officiële
gegevens verstrekken omtrent de te volgen route in de drie
gemeenten. Wel is reeds bekend, dat het niet mogelijk zal
zijn te St. Annaland vanuit de haven te vertrekken in verband
met aflopend getij. Daarom zal aan de zeedijk een hulpsteiger
worden aangebracht, zodat de hoge Bezoekers op gemakke
lijke wijze aan boord van het motorbootje kunnen komen.
Verlangend wordt door velen naar 18 Augustus uitgezien.
't Was feest in Zeeland in
dat jaar 1862»
Waar de gedachten in deze da
gen uitgaan naar het komende be
zoek van onze Vorstin en Z. K. H.
Prins Bernhard, dacht het ons goed
nog eens de oude geschiedenis na
te speuren en te zien wat er ge
beurde toen ons eiland in vroeger
tijden met een dergelijk Hoog Be
zoek werd vereerd. Dat vonden we
in het Gedenkboek van Mr. J. H.
de Stoppelaar, uitgegeven in 1863,
een gedenkboek waarin het verblijf
van Koning Willem de III in onze
provincie wordt beschreven. De tijd
was toen niet zo gehaast dan tegen
woordig. Zijne Majesteit verbleef
namelijk een week in onze provincie:
van 2130 Mei 1862. Uit dit ge
denkboek dan laten we hier onder
een en ander over dit bezoek aan
ons eiland en St. Filipsland vrij
vertaald) volgen. Tijdens dat ver
blijf werden alle gemeenten op ons
eiland bezocht.
Het zal ongetwijfeld voor velen
interessant zijn hiervan kennis te
nemen.
Paspoort van Grijpskerke dichtte in
1862 bij het bezoek van Koning
Willem de III de volgende ontboe
zeming
't Verheven stamhuis van Oranje,
Dat Nederland aan 'tmagtig Spanje,
Zijne Albaas en zijn beulenschaar
Ontwrongen heeft met lijfsgevaar;
Dat stamhuis, sinds een reeks van eeuwen
Voor Zeeland altijd zo gezind,
Maar van de zijde ook van de Zeeuwen
Gevierd, bewierookt en bemind,
't Had (moeilijk valt het te geloven)
In twintig jaar, ja, zelfs er boven,
Die grond sle'chts ééns ter vlugt betreen,
Als deed de tijd die neiging doven;
En 't leek in 't oog van menigeen,
't Publiek wil altijd beter weten)
Dat Zeeland deerlijk werd vergeten.
Maar ziet, daar ging een kloek besluit
Dit jaar van 's konings raadzaal uit,
Op aadlaars wieken voortgedreven,
Elk hoekje van 't gewest verspreid,
Dat Zeeland plotseling deed herleven
Van uit zijn slaap van somberheid:
„De Koning zal zich hier begeven I"
Welk feest stond Zeeland thans bereid
En 't was dan ook na weinig dagen,
Maar op het nijvrigst doorgebragt,
Dat wijd en zijd, langs plein en gracht,
Naar ieders smaak en welbehagen,
Waarvan dit boekdeel zal gewagen,
Elk woonhuis reeds in tooi en pracht
Neen 't was niet louter in de straten
Aan fiere gevels van arduin,
In achterbuurten half verlaten,
Omgeven schier van slijk en puin;
Op dorpen, ja op havezaten
En hoeven langs de weg verspreid,
Tot hutten toe der schamelheid,
Men zag er 't vlagdoek uitgebreid
En bloeijend feest-groen boven maten.
Wat meer zegt dan dit loof alleen,
In elk' gemeente, groot of kleen,
Waar 's konings tocht zich langs zou
wenden,
Van de ene grens tot de andre heên,
Men zag, bij 't juublen van 't gemeen,
De keur van 't volk in Ere-benden,
De Oranje sjerp om hals en lenden,
Elks standaard op, te paard bijeen
Men zag maar 't past hier te besluiten:
Wat echter niemand heeft aanschouwd,
Verholen achter spiegel-ruiten,
Of onder 's volks gewoel daar buiten,
En, was 'tgeen zilver of geen goud,
Bij rijk en arm, bij jong en oud,
In Zeeland uitblinkt sedert eeuwen,
Het was 't Oranje in ieders borst,
Dat voor het stamhuis van die Vorst
Daar huisvest bij de trouwe Zeeuwen
En nu het feest: vermelden het
deez' bladeren
Aan 't nageslacht van zelfde zin en geest;
Dan juicht dit ook, op 't voetspoor
zijner Vaderen,
Als Neêrlands Vorst de Zeeuwse kust
komt naderen,
En is die komst gestaag een bron
van vreugde en feest 1
De 28ste Mei (1862) werd ook
het oostelijkste der Zeeuwse eilan
den, de vruchtbare grond, in de
loop der tijden aangewassen rond
het oude land van Tholen, dat zelfs
reeds in het midden der negende
eeuw binnen zijn dijken besloten
lag, door Z. M. Willem III be
zocht. (Wist U, dat het eiland Tho
len in die tijd een bevolking had
van 13.681 zielen, 2014 paarden,
3980 runderen, 2455 schapen, 1198
varkens, 4 ezels, 174 bokken en
geiten? -red.).
De enige stad op het eiland -
het grijze Tholen onder wier
wallen in het begin van de tachtig
jarige oorlog zo menige geusals
een offer voor vrijheid en vaderland
was gevallen, scheen die dag als
verjongd en schitterde vrolijk in de
glans, die de verheugde burgerij
had weten te geven aan een plech
tigheid, even zeldzaam als gewenst.
Een ieder had zich beijverd om zij
nerzijds al het mogelijke te doen
wat strekken kon tot veraangena
ming en opluistering van 's vorstens
verblijf in de gemeente. Kosten noch
moeite had men daartoe ontzien:
een onbepaald crediet was aan bur
gemeester en wethouders geopend
en ene commissie benoemd, die zich
met de leiding en het toezicht bij
de algemene versiering der stad had
belast. Op de steiger aan de rivier
de Eendracht, waar Z. M. aan wal
zou stappen, was een achthoekige
kiosk gebouwd en de weg van daar
tot aan de waterbarriëre ter weers
zijde met van wimpels voorziene
mastbomen beplant, zaamgekoppeld
door guirlandes van dennenloof.
Een kolossale erepoort in de bocht
van dé weg viel direct in het oog.
Het was een navolging van de be
kende triomfboog van Titus, in
rood marmer kunstig gesdhilderd,
met een dubbele zuilenrij, waartus
sen vier vlaggentrofëen waren aan
gebracht. „Welkom in Tholen"
stond er boven, het geheel met
lampions verlicht. Op de botermarkt
was een tweede erepoort verrezen,
samengesteld uit mastgroen en vlag
gen met het opschrift: „Hulde aan
de Koning". Een niet minder schone
vertoning maakte de versiering der
grote markt: de in het midden
staande pomp, geheel bedekt met
een piramide van groen en bloemen,
vormde het centrum van de derde
poort, die de gehele breedte besloeg
van het plein. Bij het diaconie-
armhuis in de Ou'delandsestraat
stond een vierde erepoort en aan
het einde der Dalemsestraat (toen
de afrit naar Oud-Vossemeer) een
vijfde poort.
Uit de burgerij had zich een ere
wacht te paard gevormd, onder
aanvoering van de heer M. G. van
Stapele, terwijl een aantal landbou
wers, leden van het te Tholen ge
vestigde ringrijders-gezelschap „Ons
Genoegen", zich tot een tweede
erewacht hadden verenigd onder
kommando van hun president, de
heer A. Geluk JAz. Het mussen-
gilde, de gezamenlijke schippers en
het koninklijke handboogschutters
gezelschap „Non Semper" hadden
zich mede als erewachten georga
niseerd.
Het oranjevaandel van de trans
van de stadhuistoren uitgestoken
was het teken dat de blijde dag
eindelijk aangebroken was. Reeds
vroeg in de morgen was een veertig
tal vissersvaartuigen, met de Ne
derlandse driekleur in top, naar het
Thoolse gat gestevend en lag er, in
twee rijen geschaard, op 's Konings
komst te wachten. Een steeds aan
groeiende menigte vulde middeler
wijl de aanlegplaats, vrolijk besche
nen door de heldere lentezon.
Nauwelijks hadden de schoten ge
knald het sein, dat het jacht de
Eendracht was binnengevaren of
alras daagde dit op, te gelijk met de
vissersvloot, die zich onmiddellijk
achter het koninklijk vaartuig had
aangesloten. Weinige ogenblikken
later het was één uur op de
middag bevond Z.M. Willem III
zich op Tholens grond.
In de hiervoren beschreven
kiosk werd de vorst door het ge
meentebestuur ontvangen bij monde
van de burgemeester C. J. de Vul-
der van Noorden. Omstuwd van
een jubelende volksdrom trok men
de stad in: voorop het korps hoorn
blazers van het 6e reg. infanterie
uit Bergen op Zoom, daarna de
schippers, het mussengilde, het
handboogschutters-gezelschap, de
erewachten, daarna het rijtuig met
de Koning en de commissaris der
provincie gen. mej. graaf van
Lijnden en de burgemeester. Ten
slotte de rijtuigen met de leden van
de gemeenteraad. Onder een boog
van vlaggen kwam Z.M. op het
stadhuis, gecomplimenteerd door de
wethouders mr. K. Wagtho en H.
v. Gorsel.
Daar wachtten Hem ook de leer
lingen op der bijzondere school voor
meisjes, allen in het wit gekleed met
oranje sjerpen over de schouder en
kransjes op het hoofd. Een harer,
de jonge juffrouw W. H. v. Gorsel
bood een schoon bouquet aan. De
anderen strooiden bloemen uit sier
lijke mandjes van carton en oranje
zijde, terwijl te gelijkertijd door zes
tien leerlingen der volkszangschool
onder leiding van de hoofdonder
wijzer der O.L.S. dhr. J. v. d. Bosch
een toepasselijk welkomstlied werd
gezongen. Toespraken volgden en
in de raadszaal beantwoordde de
Koning op hartelijke wijze de toast,
die tegen het einde van het dejeuné
ter Zijner ere door de burgemeester
werd ingesteld en die al de aan
wezigen met geestdrift beaamden.
Omstreeks 3 uur verliet Z.M. uit
geleid door de wethouders met het
gevolg en de burgemeester het raad
huis en zette men zich in de rijtuigen
om de voorgenomen toer door het
eiland te beginnen.
Tot aan de grenzen van Poortvliet
vergezelden hem de beide ruiter-
erewachten van Tholên.
Het bezoek aan de andere ge
meenten in het volgend nummer.
Dokter L. D. A. Looysen te Tho
len, tel. 49.
Dokter J. Vermet te Nieuw-Vos-
semeer, tel. 10.
Met deze kleine variant zouden we het bekende spreekwoord
als devies kunnen bestempelen voor de bekerwedstrijd van het
Ned. Roode Kruis, Kring Zeeland, die Zaterdagmiddag op
het terrein van de Stichting Dorpsgemeenschap werd ge
houden. Ditmaal waaide er geen rood-wit-blauwe vlag ter
gelegenheid van een of ander concours, ook niet de vlag van
de Smerdiekse Sportvereniging. Het was een voor deze mid
dag de internationale kleuren van het Roode Kruis.
Een brandende zon deed de zwoegende deelnemende trans
portcolonne s uit verschillende districten van onze provincie
transpireren. Of werd dat laatste nog vermeerderd, door de
aanwezige hoogste autoriteiten van ons Landelijk Roode
Kruis? Het zou geen wonder zijn, wat evenwel niet weg
neemt, dat men met een dergelijke oefening altijd z'n doel
bereikt, namelijk: Oefening baart kunnen.
OPENING
Het was ongeveer kwart voor vier, toen
de heer Tazelaar, arts te St. Maartensdijk
en voorzitter van de Kring Tholen een kort
openingswoord sprak. Daarbij waren o.m.
aanwezig Luitenant-Generaal b.d. L. H. v.
Oyen, commandant Roode Kruis Korps
Korps Nederland, Jhr. Gravin v. Lynden
van Sandenburg, commandante Roode
Kruis helpsters Nederland, de Kringcom
mandant van Zeeland en de secretaris, de
dames-Juryleden Mevr. Dierendonk (Mid
delburg) Zr. Vellekoop (St. M'dijk) Zr. v.
Wely (Tholen) en de Jury voor de heren-
ploegen; Dr. v. Gelderen van Middelburg,
Dr. v. d. Moer van Arnemuiden, Dr. Gnirp
van Wemeldinge, de burgemeesters van
Tholen, Poortvliet en St. Maartensdijk, het
Kringbestuur van Tholen en verschillende
andere genodigden. Van de eiland-doktoren
waren slechts dokter Kugel, Helleman en
Tazelaar aanwezig, laatstgenoemden uiter
aard nog vanwege hun functie, zodat de
artsen niet bepaald talrijk vertegenwoordigd
waren.
De voorzitter wees er in zijn welkomst
woord o.m. op, dat de organisatorische
leiding van deze middag berustte bij dokter
Helleman, de colonnecommandant van de
Kring Tholen. Een wisselbeker zou aan de
beste gecombineerde ploeg worden gegeven.
Het Hoofdbestuur van het N.R.K. had voor
een heren- en damesploeg een medaille be
schikbaar gesteld, terwijl de kring Tholen
nog een kleine beker voor een gecombi
neerde ploeg had gereserveerd. Spreker
stelt daarna de vraag of het nu wel nodig
is dat deze wedstrijden worden gehouden
om die vraag onmiddellijk met een vol
mondig „ja" te beantwoorden. Men moet
paraat zijn in tijd van nood en rampen.
Dan dient het Roode Kruis op te komen
voor de burgerbevolking. Moet dan thans de
burgerbevolking niet paraat zijn voor het
Roode Kruis
Het is een persoonlijk en algemeen be
lang. „Ieder Nederlander moet lid zijn van
het Rode Kruis", zo besluit dokter Tazelaar
zijn openingswoord.
Er waren 9 afdelingen opgekomen, ver
tegenwoordigende 7 herenploegen en 6
damesploegen. Wat er dan eigenlijk wordt
gedaan We kunnen U dat duidelijk maken
door iets over de opgave te schrijven. Ge
dacht was aan een ook in ons land niet
zeldzaam voorkomend ongeval: een motor
ongeluk. De motor was over de kop ge
slagen. De bestuurder bewusteloos aan de
kant van de sloot gevonden met een opper
vlakkige ademhaling en zeer snelle pols.
Bloed uit het rechteroor. De rechtervoet een
zeer abnormale stand t.a.v. het benedenbeen.
Daarmee was het niet klaar. De duo-rijder
was er ook niet te best afgekomen. Hij
bloedde spuitend uit een polswond en klaagt
over hevige rugpijn. Beide patiënten moeten
naar het noodziekenhuis gebracht worden,
na te zijn geholpen. Het laatste gedeelte van
deze zin houdt wel het meeste in. Ijverig
sjouwen de colonnisten dan ook met bran
cards, planken, stellen vragen, voelen de
pols, leggen een verband, enz. enz.
En de jury luistert en kijkt. Menig zweet
druppeltje was gelaten eer de patiënten in
het zgn. noodziekenhuis waren bezorgd,
waar andere „zorg" hem wachtte, nl. de
damesploegen, die de verpleging voor hun
rekening hadden met al wat daar aan was
verbonden. Kortom, de uitslag was als volgt:
Herengroepent I. Arnemuiden, II. Koude-
kerke, III. Vlissingen, IV. Goes, V. Middel
burg en VI. Souburg.
Damesploegen) I. Souburg, II en III Vlis
singen en Goes (gelijk), IV Middelburg,
V. Koudekerke en VI. Tholen.
Gecombineerde ploegen: 8 heren en 4
dames om de wisselbeker (was in het be
zit van Vlissingen bleef daarin) I. Vlissin-
singen, II. Souburg, III. Goes, IV. Koude
kerke en V. Middelburg.
Vlissingen kreeg hiermede dus ook de
kleine beker, uitgeloofd door Tholen.
Na de wedstrijd nam Ds. Sissing, Com
missaris Zeeland Ned. Roode Kruis het
woord. Allereerst dankt hij de afd. Tholen
voor de prettige ontvangst en goede orga
nisatie. Hij wees op de noodzakelijkheid
van transportcolonnes. Er zijn hiervoor
momenteel 8000 man in Nederland, maar 't
moeten er wel 12.000 worden. Hij wees ook
op de tijdsomstandigheden en op het feit,
dat het Roode Kruis Korps apart in dienst
staat van de burgerbevolking, maar in tijd
van oorlog met de mil. geneesk. dienst
samenwerkt. Tenslotte wekte hij de nog
buitenstaanders op zich bij de kringen aan
te sluiten.
Na het bekendmaken van de uitslag werd
nog een uiteenzetting gegeven van de fou
ten, vergissingen, enz. bij monde van
Mevr. v. Dierendonk en Dr. v. Gelderen.
Het was voor de kolonnes in Zeeland een
leerzame middag, begunstigd door prachtig
zomerweer, waaraan voor de kring Tholen,
in het bijzonder voor de secretaris veel
voorbereidend werk was voorafgegaan.
NIEUWELINGEN-COURSE
Dit jaar wordt voor het eerst een nieuwe-
lingen-course gehouden. En ook daarvoor
komen prominente figuren aan de start.
O.a. Vlamings, Steenbergen, Van Akker,
Beverwijk; V. d. Burg, Amsterdam; de
Weert, Roosendaal; Oosthout van 's Hee-
INPOLDERING VAN DE KWELDER IN DE WADDENZEE
TEN NOORDEN VAN FRIESLAND BIJ PAESENS
Een maand geleden is men begonnen met dit werk, waardoor nieuw land wordt
verkregen aan de Noordkust van Friesland, ten koste van de Waddenzee.
De dijk wordt 5700 meter lang. Foto: Het afwerken der nieuwe dijk.
fa, die wordt werkelijk a.s. Zaterdag verreden: 29 Juli. Dat is
geen vergissing zoals vorige week werd gemaakt, toen de
Ronde op 22 Juli werd aangekondigd. Hoe die uiteindelijk
ontstaan is doet hier weinig ter zake. Het is wel prettig te
horen, dat ondanks de grote aanplakbiljetten, verschillenden
op ons bericht zijn afgegaan, maar voor dit keer is dat ver
trouwen beschaamd. Het spijt ons, dat het een 2 inplaats van
een 9 werd. Maar goed, a.s. Zaterdag gaat de derde Oud-
Vossemeerse ronde draaien. Er zijn weer vele prominente
renners en bij gunstig weer zal er zeker weer goede belang
stelling zijn. Daar kijkt ook het Groene Kruisbestuur naar
uit, omdat de baten van de ronde deze nuttige plaatselijke
vereniging weer ten goede komen.
renhoek, Maas, den Bosch. En de favo
rieten van Oud-Vossemeer M. van Poort
vliet en P. v. d. Boogaard. Ook Jansen uit
Tholen neemt aan deze ronde deel. In totaal
zijn er 65 nieuwelingen. Om 12.30 uur start
deze groep.
DE AMATEURS
Om half drie komen de meer ervaren ren
ners, de amateurs aan bod. En als we van
hen de volgende opnoemen, zal dat voor de
liefhebbers zeker voldoende zijn: Roovers,
kampioen van N. Brabant. Dekkers uit
Eindhoven, winnaar van de 4-daagse ronde
in België, 2e van de kampioenschappen van
Nederland, 2e in de internationale Ronde
van Denemarken en tevens nog winnaar
van verschillende Rondes in N. Brabant.
Witteveen, winnaar van de ronde van
midden Nederland. Thijs Rocks, de ster van
N. Brabant, tevens winnaar van bijna alle
rondes in Zeeland.
Snijders, winnaar van de Benelux Ronde.
Al deze renners door de de N.W.U. uit
gekozen voor de wereldkampioenschappen
te Moorslede in België. De wedstrijd in
Oud-Vossemeer geldt tevens weer als een
der selectie-wedstrijden voor de uitzendin
gen, verbonden aan de wereldkampioen
schappen.
Er zijn echter nog meer prominenten, die
aan de start verschijnen, o.a. Paymans, win
naar van de grote prijs van Sint Wille-
brord. Vermeieren uit Terheide, Suyker-
buyk uit Breda en Braspenning. V. d. Els-
hout uit Made, Verstraten uit Breda, Man
gelaars uit Hoogerheide, de Booy uit Alk
maar, plus 60 anderen.
Gezien deze keurcollectie van renners
kan een spannende derde ronde van Oud-
Vossemeer tegemoet worden gezien.
