UIT EIGEN LAND
'n Krasse Fliplandse in Amerika
Plaatselijk Nieuws
COMMENTAAR
Van 31-EI tot MEI!
Het gaat de Nederlanders in
de Oost niet naar den vleze*
Met nog 8 kinderen, 46 kleinkinderen en 55 achterkleinkinderen.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
ST. ANNALAND
THOLEN
OUD-VOSSEMEER
6e Jaargang No. 26
12 Mei 1950
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407
Abonnementen ƒ1.per
kwartaal franco p.p. 1.25
Prijs per nummer 8 cent
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag lu aangenomen
De eerste Meidagen zijn weer
achter de rug en na de feestvreugde
van Koninginnedag, de 1 Mei-vie
ring en bevrijdingsdag, hebben wij
op 10 Mei met onze gedachten nog
even verwijld bij de herinnering aan
de plotselinge overval in 1940.
Wellicht zal menigeen zich af
vragen, of Mei 1950 opnieuw de
vooravond is voor een nieuwe
wereldbrand, waarin Nederland be
trokken kan raken. De huidige
wapenzendingen uit Amerika be
tekenen immers niet dat de strijd
met de coloradokever wordt aan
gebonden. En de ondergrondse
activiteit van duistere elementen,
waarvan Minister Kleffens juist
dezer dagen gewaagde, herinnert
ons reeds aan de duitse spionnage
van toen.
Maar uiterlijk leeft Nederland al
even onbezorgd als voor 1940. lil
de Kamers wordt geredekaveld
over een verhoogde benzineprijs,
een nogal ingrijpende verzwaring
van de bedrijfslasten voor vele
ondernemers, die met de afschaffing
van de ondernemingsbelasting door
minister Lieftinck worden gesust.
Bedriegen de voortekenen niet, dan
is deze benzineprijs slechts een
voorlopertje van vele fiscale maat
regelen, welke straks met de mil-
lioenennota op de proppen komen,
want financieel staat Nederland er
nog steeds niet al te best voor.
Weliswaar is thans ook in hogere
regionen het besef doorgedrongen,
dat het met de huidige belasting-
politiek niet langer voort kan gaan,
omdat handel en industrie lang
zamerhand hun werkkapitaal zien
ineenschrompelen, toch blijven de
staatsuitgaven zo hoog, dat er vol
doende inkomsten tegenover dienen
te blijven staan.
Hoe het zal gaan als straks de
Marshallhulp een einde gaat nemen,
kan slechts aan de verbeelding van
de belastingbetaler worden over
gelaten
MOORD EN DOODSLAG
Overigens is dit een week ge
weest van heethoofden. Een gere
patrieerd militair heeft het meisje,
dat hem versmaadde, met een dolk
van het leven beroofd. En dit bloe
dige drama tussen de aloude Naar-
dense wallen werd daags daarna
gevolgd door een doodslag te
Oudenbosch, waar twee jonge lie
den elkaar met de biljartkeu op het
hoofd sloegen.
Ongetwijfeld zullen zich wel eens
moeilijkheden voordoen onder ge-
desillusionneerde of geestelijk ver
anderde gedemobiliseerden. Maar in
een geordende maatschappij horen
deze excessen toch niet thuis. Wij
vragen ons af, of de legerleiding
vóór de demobilisatie wel voldoende
zorg draagt voor de innerlijke aan
passing van de soldaten bij de ver
anderde levensomstandigheden in
hun vaderland. Velen, die jarenlang
in de tropen onder de ellendigste
levensvoorwaarden hebben gediend
en daar beducht waren voor onver
wachte aanvallen, en onheuse be
jegening, kunnen niet met een enkel
vermanend woord op de maatschap
pij worden losgelaten.
ALS RATTEN IN DE VAL
Over Tropen gesproken, het gaat
er de Nederlanders niet naar den
vleze. En nu spreken we nog niet
eens van de gearresteerde Europe/
anen, die verdacht werden van
samenwerking met Westerling. Dr.
Osinga en Jiscoot zijn trouwens
weer in vrijheid gesteld, hetzij om
dat de beschuldiging niet houdbaar
bleek, hetzij omdat men thans vol
doende bewijsmateriaal kon ver
zamelen.
Nog belangrijker is evenwel, dat
grote aantallen ongenoemde Neder
landers op dit ogenblik opgesloten j Trouw", maar wij vrezen dat ook
zitten als ratten in een val. Tal van de stem van deze minderheid in de
keer tussen verscheidene delen van
de Oost is zelf niet meer mogelijk.
De prijzen van alle noodzakelijke
levensbehoeften zijn schrikbarend
gestegen en onbetaalbaar voor de
meeste ambtenaren en andere men
sen op maandsalaris. Mensen uit
Soerabaja, die naar Nieuw-Guinea
willen schrijven, doen dit via Neder
land en behalve Ambon zijn er meer
eilanden geblokkeerd. Een onhoud
bare toestand, welke niet zal nalaten
in het buitenland diepe indruk te
maken, want aan het zelfbeschik
kingsrecht van de volkeren wordt
thans ondanks de hooggestemde
idealen na de rondetafelconferentie
op dictatoriale wijze getornd.
In Nederland gaf dit reeds aan
leiding tot de oprichting van een
nieuwe stichting ,,Door de Eeuwen
landgenoten die gaarna waren ge
repatrieerd, nu het leven hun in de
binnenlanden door voortdurende
aanslagen onmogelijk wordt ge
maakt, kunnen de overtocht met
hun gedecimeerde gelden niet meer
betalen. Rechtstreeks handelsver-
woestijn wel tevergeefs zal roepen.
De Meidagen van 1950 brengen
ons niet de vrede en rust, welke wij
na 1945 gehoopt hadden eens tege
moet te gaan. Nederland ligt temid
den van de branding. Vergeefs zien
wij uit naar de reddingsboei
VOORZICHTIGHEID GEBODEN 1
Mevr. Jacomina Quist-Verwijs vierde 20 April jl. te Grand-Rapids
in de U.S.A. haar 90ste verjaardag. Het is de oudste dochter van
wijlen Cornelis Verwijs, in vroeger tijden vrachtrijder van St. Fi-
lipsland naar Bergen op Zoom. Geboren op 20 April 1860 verliet
ze met haar man in 1887, dus op 27-jarige leeftijd, haar geboorte
plaats St. Filipsland om zich in Illinois U.S.A. te vestigen. Het
voor deze familie traditionele beroep van vrachtrijder wordt nog
steeds door haar jongste broer, dhr. Abraham Verwijs te St. Filips
land voortgezet.
Ter gelegenheid nu van de 90ste verjaardag van Mevr. J. Quist-
Verwijs verscheen er in het ie Grand Rapids verschijnend dagblad
een artikeltje met foto van de jarige met haar jongste en 55ste
achterkleinkind op de arm, dat twee weken geleden geboren werd
en met haar oudste 16-jarige achterkleinkind naast zich. Het
bewuste artikeltje kunnen we hieronder weergeven. De foto leende
zich niet voor reproductie. Het onderschrift der foto luidde:
Kan zich beroemen op 55 achterkleinkinderen.
Dokter P. J. Duinker te Tholen,
tel. 40.
Dokter J. Vermet te Nieuw-Vos-
semeer, tel. 10.
De woningbouw is nog steeds een
van de grote problemen. Ze dateert
al van 1945. Daarvoor waren er
andere moeilijkheden, die de mate
rialistische op de achtergrond dron
gen, al waren ze ook toen al niet
denkbeeldig. Maar na 1945 kon het
woningbouwprobleem worden aan
gepakt en daardoor kwam de nood
meer aan het licht. Wanneer we
thans naar de verrichte prestaties
zien, kan dankbaar worden erkend
dat er nu in de bouw wel schot zit.
Een blik in het plannenboek van
de Minister van Wederopbouw is
nog moedgevender. En die plannen
zijn nog te verwezenlijken ook. Dat
wil niet zeggen, dat er op dit ogen
blik geen schreiende huizenellende
meer zou zijn. Al is het dan niet
zó schreiend in onze omgeving. De
ene gemeente kan er meer over
spreken dan de andere, maar op ons
eiland is er nog slechts een enkele
gemeente, die niet meer over
„woningnood" spreekt.
Het probleem is ook niet een
voudig. Niet alleen vraagt de jaar
lijkse groei van de Nederlandse be
volking 33.000 woningen per jaar,
maar bovendien moet de achterstand
worden ingehaald, willen alle Ne
derlanders in 1960 onderdak zijn.
Dit jaartal is nog een schrale troost
voor degenen, die al jaren zitten te
wachten. En dan moeten er per jaar
55.000 woningen worden gebouwd.
Zover zijn we nog niet. Misschien
halen we dat aantal in 1952.
Bekend is wel, dat de bouw vol
gens de woningwet de meeste wo
ningen levert.
Begrijpelijk, want hier garandeert
en betaalt het rijk vrijwel alle kos
ten. Maar de Minister is nog met
iets anders naar voren gekomen om
dat grote woningat in 1960 dicht te
hebben. De zgn. goedkope wonin
gen of duplexwoning. Die zouden
er in de komende jaren 72.000 moe
ten verrijzen. Worden deze duplex
woningen niet gebouwd dan zal de
woningnood niet voor 1964 zijn ge
lenigd, tenzij de emigratie een der
gelijke omvang neemt, dat het alle
verwachtingen overtreft.
Met deze duplex-woningen is ningwetwoningen. Die in vele ge-
men sedert enige tijd begonnen/vallen ook niet aan de eisen vol-
Bussum had de primeur en sinds zijn doen. En daarom menen we, dat
er bij Wederopbouw honderden hier voorzichtigheid geboden is.
plannen binnengestroomd. Ook be-Voorzichtig met het bouwen van
grijpelijk als men weet, dat ook hier duplexwoningen. Laten we ons niet
het rijk weer betaalt en bovendien vastzetten op zoveel mogelijk kleine
nog een extra-subsidie geeft. woningen. Laat het bouwen vrij,
Dus weer een andere regeling als dan past de woningbouw zich van-
de eerste woningwetverordening, zelf aan bij de behoefte. Dat lijkt
Wanneer deze bouw nu goed en ons toch een betere weg. En zal niet
goedkoop is, waarom dan ook maar 1 zoveel langer duren.
niet onder een regeling gebracht.
Die vele regelingen maken de zaak
maar verwarder. Hoe minder dus,
hoe beter.
Maar het blijft o.i. een vraag of
we op tijd onderdak komen. En of
het wel goed is om mee te doen aan
die goedkopere woningen. Minister
in 't Veld zei nu wel: „Laten we
zoveel mogelijk kleine woningen
met een of twee slaapkamers bou
wen. Kunnen we meer huizen bou
wen dan hebben we het doel eerder
bereikt, 't Kan ook best, want de
helft van de Nederlandse gezinnen
bestaat toch maar uit twee of drie
personen. Natuurlijk zullen groeien
de gezinnen wel eens moeilijkheden
hebben, „maar beter een kleine, des
noods te kleine woning dan geen
woning". Dat zei de Minister en dat
is natuurlijk een' waar woord. Maar
toch niet helemaal zonder beden
king. De duplex-woningen zijn zeer
sober en vrijwel uniform van opzet
en behoren daardoor tot de cate
gorie, die bij ruimer aanbod het eerst
zullen worden afgestoten.
„Ruimer aanbod", ja kijkend in de
toekomst moet er dat toch op den
duur van komen. Een huis gaat lan
ger mee dan 10 jaar en al zijn het
dan duplex-woningendan nemen
we nog niet aan, dat die in 1960
alweer versleten zijn. Maar in elk
geval wel minder in trek. Nu we
nog in „nood" zitten wordt er im
mers al terdege uitgekeken welke
woning men kan betrekken. En is
dan het gevaar denkbeeldig, dat
men over enige tijd met „duplex-
woningen" in z'n maag zal zitten.
Want de minister wil over 10 jaar
weer grotere huizen gaan bouwen.
Wat gebeurt er dan met de kleine
die er dan bij vele duizenden zullen
staan Dit laatste zal wellicht niet
het geval zijn op onze eilanden.
Ondanks de woningnood voelt
men hier over het algemeen weinig
voor de duplex. Dat hoorden we
laatst ook nog op een openbare
raadsvergadering. Dat was zelfs
een mening van de voorzitter. Te
meer omdat er in sommige gemeen
ten zelfs al geleerd is met de wo
KAN ZICH BEROEMEN OP
55 ACHTERKLEINKINDEREN
Het artikel vangt aan met:
Mevrouw Quist houdt het record
van de achterkleinkinderen in het
Hollands tehuis voor Oudjes.
Ze ziet de vierde generatie op
groeien en wacht bericht van de
komst van het 56ste achterkleinkind.
Als er een beloning is voor „de
grootmoeder van het jaar", dan zou
een waarschijnlijke candidate Mevr.
Jacomina Quist uit Grand Rapids
zijn. De meesten van de 55 achter
kleinkinderen wonen in de omstre
ken van Grand Rapids. Het zes en
vijftigste achterkleinkind wordt op
het ogenblik in „Holland" verwacht.
Bovendien heeft Mevr. Quist 46
kleinkinderen. En acht van haar
eigen tien kinderen leven nog. Haar
bloedverwanten zijn niet maar
alleen namen voor Mevr. Quist. Ze
bezoekt hen dikwijls, terwijl ze
alleen met de bus de hele stad door
reist.
„Ik ben nog in staat alleen weg
te gaan, en ik ben graag op de
baan", zegt ze. „Frisse lucht en
zijn niet helemaal zo goed meer als
ze waren", geeft ze toe, „maar ik
kan nog goed genoeg zien om
iedere dag wat te lezen". Ofschoon
ze naar dit land kwam als jonge
vrouw, heeft mevr. Quist nog moei
te met de Engelse taal. „Ik wou
dat ik ze beter had leren spreken,
maar ik vermoed dat het nu te laat
is."
Geboren te St. Filipsland, Ne
derland, in 1860 kwam ze hier op
27-jarige leeftijd met haar echtge
noot Cornelius en haar twee oudste
kinderen. Meneer Quist, een stuka
door stierf in 1942.
In haar jaren hier, herinnert ze
zich, verhuisden zij en haar familie
16 maal. „Al mijn kinderen werden
in verschillende huizen geboren",
voegt ze er aan toe.
Ze verliet haar laatste woon
plaats (Dexter) twee jaar geleden
om naar het „Holland Home" te
verhuizen.
Leden van haar uitgebreide fa
milie zullen de jarige feestelijk ont
halen op een partij en haar kinderen
maken plannen voor haar verjaar
dag."
Aldus het dagblad in Grand Ra
oefening hebben nooit iemand P^s> da*- heel artikel wijdde
kwaad gedaan." aan deze krasse St. Fihpslandse
vrouw. Zover de inzender van ge
noemd artikel ons schreef heeft zij
nog 2 zusters en 1 broer te St. Fi
lipsland en 1 zuster te Bruinisse.
Hoewel even over tijd wensen we
de 90-jarige nog geluk met de bij
zondere gedenkdag en hopen dat ze
ook een volgend lustrum nog mag
beleven. Maar dan krijgen we ze
ker ook een foto uit Amerika voor
ons blad
De inzender dank
GOED GEZOND
Naast de verscheidene bezoeken
die ze iedere week bij haar kinderen
aflegt, woont mevr. Quist iedere
Zondag tweemaal de dienst bij in
de Nederlands Christelijk Her
vormde Kerk.
Goed gezond, haar vele jaren in
rekening gebracht, is de oudste ma
trone een begerig lezer. „Mijn ogen
reizen steeds een groot succes zijn ge
weest, verwacht men ook thans weer de
medewerking van het publiek.
GEVONDEN VOORWERPEN
Een leren jas en een jongensjas van don
kergrijze kleur. Inlichtingen bij de postcom-
mandant der Rijkspolitie.
GEVALLEN
Bij het slopen- van de landbouwschuur
van de heer Timmermans, alhier, was de
metselaar L. Vaders, wonende te Bergen op
Zoom op het dak aan het werk. Plotseling
verloor hij het evenwicht met gevolg dat hij
van een flinke hoogte op de grond 'terecht
kwam. Hij bleek ernstig aan de rug te zijn
gewond en werd naar het ziekenhuis te
Bergen op Zoom vervoerd.
GEBROKEN
Een ander ongeluk overkwam de heer
L. v. d. Kleijn, die met enige dorpsgenoten
tijdelijk tewerk was gesteld op een D.U.W.-
object bij Middelburg*. V. d. Kleijn kwam
hier met het been onder een kar terecht,
waarin grond werd vervoerd. Hij werd
even later met een gebroken been naar het
ziekenhuis te Middelburg vervoerd.
BURGERLIJKE STAND
Geboren:
2 April: Johannes Dirk, zoon van Ma
theus van Driel en Janna Anna Adriana
Droogers.
13 April: Adriana Wilhelmina, dochter
van Wouter Schipper en Catharina Jacoba
Hage.
14 April: Dignus George, zoon van Ja
cob van Dijke en Helena Johanna Pollie.
'16 April: Jan, zoon van Marinus Korne-
lis de Wilde en Marina Barendina van
den Boogaard.
23 April: Cornelis Adriaan, zoon van
Jan Marinus van Vossen en Maria Philip-
pina Geertje de Wilde.
25 April: Francina Veronica, dochter van
Franciscus Havermans en Wilhelmina Ma
ria de Graaf.
26 April: Jacoba Maria, dochter van
Adrianus Bernardus Stuijts en Geertruida
Cornelia de Leeuw.
Overleden:
26 April te Bergen op Zoom: Jacobus
Jacob van Dijke, geb. 1898, echtgen. van
Jacoba Hendrika Molenaar.
Gehuwd: Geen.
LOOP DER BEVOLKING
Ingekomen:
Dirk A. Roggeband van Nieuw Vos-
semeer.
Adriana M. de Groen, echtg. van Cor
nelis Paape uit Poortvliet.
Vertrokken:
Janna P. van der Klooster, wed. van v.
Schetsen, naar Delft.
Adriana Janssen, wed. van Rijnberg, naar
Bergen op Zoom.
Maria Janssen, wed. van Westdorp, naar
Abbenbroek (Z.-H.)
Stoffelina J. Klippel, echtg. van Laban,
naar Tholen.
Simon Zoeter met echtgenote en zoon,
naar Rotterdam.
Anthonie C. van Bloppoel, naar Stave-
nisse.
Paulus M. Droogers, naar Tholen.
heer Soomers is de oudste muzikant
„Concordia".
HULDE AAN DAPPERE VROUW
GESLAAGD
Onder dit opschrift plaatste de Utrechtse! De ,heel\H; DuinAc slaa9de 'f Rotterdam
Courant Dinsdag jl. onderstaand bericht: voor h" dlPloma Autorijschool-instructeur,
„Gistermiddag omstreeks 5 uur dromden ult9aa"de van de F.N.O.P., sectie Auto-
vele nieuwsgierigen langs de schutsluizen j nJschcaen-
bij de Merwedekade. In het kanaal dreef JUBILEREND BAKKERSBEDRIJF
nl. een roeibootje, waarin een vrouw zat, Qp 19 Mei a.s. bestaat het bekende
die een door en door nat jongetje in de Thoolse Bakkersbedrijf van Fa. H. G. Deur-
armen hield. Het 3 a 4-jarig jongetje was loo> 60 jaar. In de loop van de tijd werd
spe enderwijs van de b°9e muur in de Bedrijf geheel gemoderniseerd en voldoet
o^i.....(i. hulpgeroep
schutsluizen gevallen. Op het
kwam de 22-jarige schippersvrouw van dhr.
L. Schot, m.s. Wilhelmina uit Tholen, toe
gesneld. Hoewel ze zelf in verwachting was,
aarzelde ze geen moment en sprong in het
water. Zij dook eenmaal tevergeefs, maar
zag bij de tweede duik het rood truitje van
het kind. Zij greep dit vast en wist zo de
jongen boven te brengen.
Haar man, die inmiddels met een bootje
naar de plek des onheils was geroeid, hees
beiden aan boord."
„CONCORDIA"
Door de slechte weersomstandigheden
ging Vrijdagavond 5 Mei jl. het aangekon
digde concert van „Concordia" niet door.
De Harmonie maakte Zaterdagavond 6 Mei
een muzikale wandeling door de gemeente.
Ter gelegenheid van het 40-jarig huwe
lijksfeest van het echtpaar Soomers werd
Maandag 8 Mei een serenade gebracht. De
daarom aan alle eisen. Een mooie winkel
aan de Dalemsestraat is er het bewijs van.
We wensen de eigenaar en familie geluk
met dit jubileum.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: 10 Mei: Adriaan, zn. van PI. de
Heer en T. Quist.
Huwelijk: 11 Mei: Cornelis Kruf, 19 jaar
en Johanna Engelvaart, 21 jaar.
REIS OUDEN VAN DAGEN
Door het Oranjecomité is besloten voor
de ouden van dagen weer een reis te or
ganiseren. Vermoedelijk begin Juli. De tocht
gaat dan naar Rotterdam en Den Haag.
Getracht zal worden de benodigde gelden
weer bijeen te krijgen door het aanbieden
van lijsten aan de burgerij. Daar de vorige
DE ORANJEVERENIGING
VERGADERT
St. Annaland bestaat straks 475 jaar
Deze week werd in de zaal van dhr.
C. Rijnberg een algemene vergadering ge
houden van de Oranjevereniging „Prinses
Juliana" onder leiding van dhr. C. J. C.
Boot. Deze opende met een woord van wel
kom, er zijn spijt over betuigend, dat zo
weinig leden aan de oproep gehoor had
den gegeven.
De gecontroleerde rekening sloot met een
batig saldo van f 267,52. De heren A.
Boon en C. Slager Jz. werden bij accla
matie als bestuursleden herkozen. Besloten
werd om op 27 en 28 Juli een feest te
organiseren in verband met het 475-jarig
bestaan van deze gemeente. St. Annaland
werd gesticht in 1475 door Anna van Bour-
gondië. Jammer genoeg gaan de archieven
niet zo ver terug, dat er veel wetenswaar
digheden rond het ontstaan van deze ge
meente te vinden zijn. Wellicht ontdekt
men nog een en ander eer het Juli is.
In elk geval werd door de aanwezigen
besloten ter herdenking van genoemd feit
twee dagen feest te vieren. Een voorlopig
programma werd vastgesteld. De eerste
dag wordt een historische optocht gehou
den. Voorts zal de medewerking worden
verzocht van de muziekvereniging „Acce
lerando" en de Zangvereniging „Vooruit
gang zij ons Streven" voor een middagcon
cert. 's Avonds wil men dan een openlucht
film vertonen. Misschien komt er ook wel
vuurwerk. De tweede dag is inzonderheid
