Nog een ander over de beeldenstorm
in THOLEN
pm oPer te %tx>iw en!
st. annaland
Ziek of half ziek
Itavenisse
st. maartensdijk
scherpenisse
poortvliet
st. filipsland
cieel verslag uit en werd dank gebracht
voor zijn vele werk.
Na dit huishoudelijk gedeelte hield
het Hoofd der School, dhr. H. Rol, een
referaat over het onderwerp: „Waarom
de Christelijke School
Na enige grepen uit de Schoolstrijd
gedaan te hebben, wees spreker op
het voorrecht en de taak van Christen
ouders hun kinderen ook en vooral
door de Chr. School in aanraking met
Christus te brengen. Neutraliteit bestaat
niet. Wie niet vóór Christus is, is
tegen Hem. Van godsdienstige overla
ding is geen sprake. Het zgn. tijdverlies
blijkt winst. De godsdienstige opvoeding
moet mede door de onderwijzer zelf ter
hand genomen worden, daar hij een on
gedeelde persoonlijkheid behoort te zijn
en onberekenbare invloed op de kin
derziel uitoefent.
Ouders behoren zélf de onderwijzers
te kiezen (dit brengt hun verantwoor
delijkheid mee) en dit niet over te laten
aan de Overheid, die niet met ieders
godsdienstige overtuiging rekening kan
houden en zelf onderling verdeeld is.
Na de rondvraag volgde sluiting met
dankgebed.
LEDENVERGADERING
SCHOOL MET DE BIJBEL
Donderdag 2 Maart hield de Ver.
tot Stichting en Instandhouding van
Scholen m. d. Bijbel haar algemene
door een griepaanval of gevatte koude?
Sanapirm (Mijnhardt) helpt U er in een paar
dagen vanaf. Buisje25tabl.40ct. 50tabl.75ct
vergadering in een lokaal van de school.
40 leden waren aanwezig, toen voor
zitter P. Quist met het laten zingen van
Ps. 32 5 en gebed opende. Hij las
voor Ps. 32 en sprak naar aanleiding
hiervan een openingswoord. Daarna re
leveerde hij de afgelopen periode vanaf
de oprichting. Dit in verband met het
overlijden van de voorzitter wijlen dhr.
J. Th. Kurvink. In het bestuur hadden
sinds de oprichting zitting de heren A.
Boon, J. v. Hout en M. v. Dijke. Voorts
de huidige bestuursleden.
Uit het jaarverslag van de secreta
ris J. B. v. Dijke bleek, dat het leden
tal was gestegen van 187 tot 208 leden,
dat er daarvan dit jaar 21 nieuwe le
den zijn bijgekomen, uat er zes waren
overleden, dat 't leerlingenaantal 164 be
draagt en gelukkig geen hunner door de
dood werd weggenomen. In het verslag
van de Ouderavond memoreerde we
reeds de mutatie in de personeelsbezet
ting. Een volledige uiteenzetting van
de financiële toestand werd gegeven
door de penningmeester C. K. Slager,
bijgestaan door boekhouder j. v. Luijk.
Als bestuurslid werd herkozen de heer
J. A. den Engelsman, terwijl in de va
cature wijlen J. Th. Kurvink werd be
noemd na herstemming G. J. Breas, die
zijn benoeming aannam. In de plaats
van dhr. Mrt. den Engelsman niet
herkiesbaar werd Johs. Hage be
noemd als lid v. d. Comm. v. Toe
zicht. In verband met verlenging van de
statuten werden de oude artikelen stuk
voor stuk besproken en desgewenst ge
wijzigd. Na nog enige bespreking over
de Ouderavond sloot op verzoek van
de voorzitter, de heer J. B. v. Dijke
met dankgebed en het zingen van Ps.
66 4.
POSTDUI VENHOUDERS
In de zaal van dhr. C. Rijnberg werd
een algemene vergadering gehouden van
de Postduivenhouders „De Gevleugelde
Vrienden". Benoemd werd als vertegen
woordiger voor de Z.C.C. de heer v.
Gorsel. Medegedeeld werd dat weer
vluchten vanuit België mogen worden
gedaan. De heer A. v. Gorsel werd als
voorzitter gekozen. Besloten werd een
klok te plaatsen in de Achterweg-O en
een op de Hoenderweg plus een derde
op de Molendijk. 22 Juni zal een vlucht
worden georganiseerd ten bate van het
Gr. Kruis. Inleggeld f 0.25. Dit wordt
een vlucht vanuit Venlo.
SCHIETVERENIGING
Dinsdag 7 Maart hield de schietver.
„Prinses Juliana" haar algemene verga
dering bij Wed. Rijnberg. De voorzit
ter dhr. W. Goedegebuure was door
omstandigheden verhinderd, zodat de
leiding bij dhr. A. A. Goedegebuure be
rustte. Uit het verslag van de eerste
schietwedstrijd kan worden geconclu
deerd, dat er aanvankelijk wel moei
lijkheden waren, maar dat deze eerste
wedstrijd, wat de deelname betreft
toch zeer goed slaagde. De inkomsten
bedroegen f'327.19, de uitg. f 690.53.
Het tekort wordt uit de reserve gedekt,
waarna uiteindelijk nog f213.49 in kas
blijft. De heer J. L. Goedegebuure stel
de zich als bestuurslid niet meer her
kiesbaar. In zijn plaats werd zijn zoon
benoemd, de heer Jb. Goedegebuure
J. Lzn. De wnd. voorzitter betuigde
namens de ver. zijn erkentelijkheid aan
het afgetreden bestuurslid voor de ge
durende een periode van 40 jaar be
wezen diensten. Besloten werd geduren
de 20 weken schietoefeningen te hou
den, nl. vanaf 2 Mei en vervolgens
iedere Dinsdag van 67 uur. In ver
band met het 40-jarig bestaan der ver
eniging zal een kringwedstrijd worden
georganiseerd, vermoedelijk in Juli of
Augustus. De winnaar van de wisselme
daille stelde deze voor dit jaar weer
beschikbaar. Dit is dhr. J. C. Goede
gebuure. De secretaris kreeg f 25,gra
tificatie voor de verrichte werkzaam
heden.
NOG MEER JUBILEA
Ons werd meegedeeld, dat nog meer
dere arbeiders op 1 Maart een bepaald
jubileum herdachten. Dit waren dhr. A.
v. Poortvliet, die 55 jaar en dhr. C. v.
't Hof Pz„ die 20 jaar op de hoeve van
de familie v. Luijk (tegenwoordig A. C.
M. v. Luijk) werkzaam zijn geweest.
GEVONDEN
Een rode wollen want. Inlichting
Ring 473.
BURGERLIJKE STAND
over de maand Februari 1950
Geboren: 14 Febr. Martinus, zn. van
Marinus Moerland en Willemina Geer-
truida Hage.
Overleden: 17 Febr.: Cornelia Hage,
83 jr., weduwe van Abraham Hage.
25 Febr.: Pieter van Iwaarden, 84 jr.,
weduwnaar van Grietje Jacoba Hoek.
26 Febr. Jannetje Hage, 83 jr. echt
genote van Marinus Cornelis Steendijk.
Ondertrouwd: 23 Febr. Willem Mar.
Wesdorp, 24 jr. en Tannetje Hage, 21 jr.
beiden wonende alhier.
Getrouwd: 16 Febr.: Abraham Smits,
26 jr. en Maatje Potappel, 25 jr. beiden
wonende alhier.
Ingekomen personen:
9 Febr. Wouterina J. Hoek van St.
Maartensdijk Z.;
20 Febr. Jannetje C. van Eenennaam
van Oosterland.
Vertrokken personen:
3 Febr. Helena Heikoop-Stoutjesdijk
naar Moordrecht.
3 Febr. Jacoba C. Droogendijk naar
Vreeswijk.
20 Febr. Adrienne Bernhardi-Lukaart
naar Bergen op Zoom.
HUISSLACHTING
Het aantal afgegeven vergunningen
voor huisslachting bedroeg: 27.
OUDERAVOND O.L. SCHOOL
Vele inwoners waren Zaterdag op
de georganiseerde Ouderavond, toen de
voorzitter, dhr. A. v. 'tVeer met een
welkomstwoord opende. Het verheugde
hem zeer ook het Hoofd der School
weer te zien na zijn ziekte. Na notulen
gaf dhr. J. Gideonse een overzicht over
het afgelopen jaar. Spreker verklaarde
nu 2 jaar hier te zijn en steeds de volle
medewerking van gemeentebestuur en
B. 6 W. te hebben ondervonden. Mevr.
Meerman uit Tholen is bereid gevonden
vanaf Juni de eerste klas les te geven,
iets wat zeer wordt gewaardeerd, vrnl.
met het handwerken. Sterfgevallen kwa
men in het afgelopen jaar gelukkig niet
voor. Het aantal leerlingen is vrijwel
hetzelfde gebleven. Het zal evenwel in
de toekomst wat stijgen, waardoor dat
wel enige moeilijkheid zal opleveren,
daar de personeelsbezetting hetzelfde
blijft. De ontvangen f 25,voor de
„coloradokever-oogst" werd in de kas
van de schoolreis gedaan.
Het schoolsparen is hier ook inge
voerd. Spr. hoopt het nog eens te bele
ven, dat er een fatsoenlijk schoolgebouw
komt en wees op de versleten gedeelten
der huidige schoolruimte. Hij herdacht
ook Dokter Bernhardi, die altijd de
school een warm hart toedroeg. Daarna
deed de voorzitter een beroep op de
ouders om mee te werken in de moeilijk
heden van het personeel. Mej. Suurland
werd, vanwege de geboden hulp, een
fraaie plant overhandigd. Dhr. Gideonse
sprak vervolgens uitvoerig over het
achtste leerjaar.
Daarna was er gelegenheid het werk
der leerlingen te bezichtigen. De kinde
ren zongen onder leiding van Mevr.
Meerman enige versjes en declameerden
onder vrolijk applaus. Onderwijzer
Koetsdijk sprak over „Het kind in zijn
strijd met leugen en vrees."
Tot leden van de oudercommissie wer
den de heren van 't Veer en Wesdorp
herbenoemd.
Tenslotte dankte de voorzitter allen
voor hun aanwezigheid, in het bijzonder
ook de burgemeester en aanwezige wet
houder en het dagelijks bestuur voor de
aangeboden tractatie.
VEERTIG JAAR
BOERENLEENBANK
Ter gelegenheid van het 40 jarig be
staan der Boerenleenbank werd Dinsdag
avond op de bovenzaal van het Oranje
hotel1 voor de leden der Bank een avond
gegeven met een feestelijk karakter. De
heer A. G. v. IJsseldijk, voorzitter sprak
er mede namens het bestuur en de raad
van toezicht zijn blijdschap over uit,
dat de belangstelling zo groot was. In
de algemene vergadering van Vrijdag
10 Maart hoopt hij een overzicht te
geven, zodat hij*nu met enkele korte
memories zal volstaan.
Van de 10 oprichters zijn er reeds 6
overleden, waarom het voor hem een
groot genoegen is, de heer Joh. Leune
tegenwoordig te zien. Hij dankt deze
voor de betoonde medewerking en
spreekt de wens uit, dat hij nog jaren
van zijn belangstelling blijk zal kunnen
geven.
Naast burgemeester en mevr. Verburg,
Dr. en Mevr. Zoeteman roept hij voorts
een bijzonder welkomstwoord toe aan de
vertegenwoordiger van de Centrale
Raffeisenbank te Utrecht, die deze avond
een film zal vertonen, getiteld: Het geld
v. d. Boer".
Na een dankwoord van de heer Leune,
feliciteerd de vertegenwoordiger van
de Centr. Bank de vereniging en geeft
vervolgens een toelichting op genoemde
film. Deze werd vervaardigd bij de her
denking van het 50-jarig bestaan der
bank.
Na deze film volgde nog een rolprent
over „Der zee ontrukt", een prachtig
beeld van het totstandkomen van een
vruchtbaar landbouwgebied in de N.O.
polder.
Na een dankwoord sloot de voorzitter
de vergadering.
IN DE ROOK
Toen de graanhandelaar P. Stoel zijn
pakhuis opende was dit een en al rook.
Het bleek dat zijn vrachtwagen, daar
vorige avond gestald, in brand was ge
raakt. De schade bleef beperkt tot de
auto, waarvan de cabine met het daar
aan verbonden houtwerk uitbrandde.
Enkele opgeslagen zakken graan smeul
den reeds, maar uitbreiding kon worden
voorkomen. Gelukkig dat het een
zwakke wind was, daar het anders zeker
niet zo was afgelopen. De Julianastraat
is voor de tweede maal aan een groot
gevaar ontsnapt.
EENDRACHT BINDT
De bovengenoemde landbouwver-
eniging hield op Maandag 27 Febr. om
7 uur in de zaal van Gaakeer haar jaar
vergadering, Aanwezig waren 94 leden.
De voorzitter A. M. Kloet opende de
vergadering met een welkomstwoord tot
de leden en verzocht voorlezing van de
notulen. Het financieel onderzoek was
in orde bevonden. De omzet van kunst
meststoffen in 1949 bedroeg ruim
103.00.—.
Wegens periodiek aftreden van de
heren J. Nelisse en J. Noom werden deze
bij acclamatie herkozen. Beiden namen
hun herbenoeming aan.
Dhr. Cornelisse uit Tholen vertoonde
daarop enige interessante films op land
bouwgebied. Ook enige oorlogsfilms.
Daarna sluiting.
GESLAAGD
Bij het te Utrecht gehouden examen
slaagde onze dorpsgenote Mej. S. Stout-
jesdijk voor Lerares-Coupeuse.
BURGERLIJKE STAND
over Februari 1950
Geboren: Adriana Helena, dt. van P.
A. Moerland en J. M. v. d. Berge.
Johannes, zn. van F. Ponse en C. J.
van Vossen.
Wilhelmina Jannetje, dt. van J. M.
van Gorsel en L. K. van Zetten.
Albert Stoffel, zn. van A. A. van
Beveren en A. S. Boogaard.
Ondertrouwd: M. Voshol, wdr. 42 jr.
en W. Hengstmengel, 47 jr.
Gehuwd: C. Noordhoek (Wissekerke)
26 jr. en A. M. v. d. Hoek 25 jr.
J. Scherpenisse (St. Annaland) 23 jr.
en N. A. v. d. Werf 19 jr.
C. v. Vossen (St. Aannaland) 21 jr.
en L. Hengstmengel, 21 jaar.
Overleden: M. 1. de Wilde, ongeh.
80 jr.
J. Duijnhouwer, 69 jr. vr. van J.
Jasperse.
L. de Fouw, 91 jr. wdr. van A. C.
van Houdt
C. Priem, 85 jr. wedr. van J. J. op
den Brouw.
C. G. Noom, 78 jr. m. van L. C.
Hage.
A. L. Poot, 82 jr. wedr. van L. M.
van As.
GESLAAGD
Bij de gehouden examen van de Eerste
Ned. Modevakschool behaalden onder
staande dames het diploma voor lerares:
Mej. To v. As te Scherpenisse, Mej.
Anna van Nieuwkerk te Poortvliet, Mej.
Suus Stoutjesdijk te St. Maartensdijk,
Tevens behaalden deze dames diploma's
met snelapparaten. De geslaagden ont
vingen hun opleiding bij Mej, M. v. d
Jagt-de Groen, Hoofdlerares alhier.
VARKENSVERENIGING
In de gehouden alg. vergadering van
de varkens vereniging „D.E.L." waarbij
36 leden aanwezig waren, werd door de
penningmeester rekening en verantwoor
ding gedaan. Hieruit bleek dat was ont
vangen 1145,45 en uitgegeven 931,76
alzo een batig slot van 212,69. De ge
voegd bij de bezittingen wordt het totaal
geldelijk eigendom 1816,18. De ver
eniging telt nog 83 leden. De contributie
en de uitkering bleven op dezelfde be
dragen gehandhaafd.
BRAND VOORKOMEN
Bij het verlaten van een schoollokaal,
waar de Jongelingsvereniging haar jaar
vergadering in had gehouden, bemerkte
Mej. Bolier, dat er vonken uit de schoor
steenpijp vielen. Onderwijzer J. Duijn
houwer, nog aanwezig, ging dadelijk een
kijkje op zolder nemen en voorkwam
dank zij de aanvoer van enige emmers
water uitslaande brand. Wel heeft de
brandweer met slangen op de water
leiding het plafond nog even nat ge
houden. Behoudens enige waterschade
liep het goed af.
BURGERLIJKE STAND
over Februari 1950
Geboren: Cornelia, dt. van Martinis
Cornelis van der Slikke en Janna Jan
netje Heijboer.
Jannetje, dt. van Hermanus Pieter
Stokman en Geertrui Anthonisse.
Mereke Johanna Adriana (geboren
te Bergen op Zoom), dt. van Adam van
Vugt en Abrahamina Boudewijna Krijger.
Cornelis Pieter, zn. van Cornelis Adr.
van Tiggele en Pieternella Quist.
Dingentje Maria, dt. van Jacobus de
Groen en Johanna Adriana Hollebrands.
Huwelijk: Matheus Marinus Goud
zwaard, 27 jr. en Willemina Johanna
Hage, 23 jr.
In mijn vorig artikel deelde ik mee,
dat in de stadsrekeningen van Tholen
nog meer bijzonderheden omtrent de
beeldenstorm van 1578 en de daarop-
gevolgde reformatie in die stad te vin
den zijn. Ik wil deze nu, aangevuld met
een en ander uit andere bronnen, hier
laten volgen.
De zeer katholieke steden Goes en
Tholen wisten wel, wat zij deden, toen
zij in 1577 zich slechts bij haar Satis
facties onder het gezag van de Prins
stelden. Daardoor toch konden zij, gelijk
als in verschillende steden in Holland,
de Reformatie nog geruimen tijd tegen
houden, voor het minst sterk belemmeren.
Zo moet het dan ook niemand ver
wonderen, dat bij het begin van 1578
maar tien Gereformeerden in Goes
woonden. Ze durfden nauwelijks in een
gewoon huis samenkomen. Enkele malen
traden Walcherse predikanten 1) voor
hen op. Ook in Tholen, gelijk op de
dorpen, was het aantal Gereformeerden
was Willem Vader een vorst, die om
God noch godsdienst gaf. Ik mag over
deze geloofsstrijd, die in de Zuidelijke
Nederlanden een burgeroorlog dreigde te
worden, niet verder schrijven.
Ook in Goes was er spanning. Toch
hield de kleine gemeente tegenover de
katholieke magistraat en de sterk over
wegend katholieke bevolking zich stil.
Zij kon ook niet anders. De Reformatie
in Goes is dan ook grotendeels tot stand
gekomen door vreemde predikanten ge
holpen door gewapende vreemdelingen.
De aanwezigheid dier gewapenden
maakte de magistraat „zo zacht als
appelmoes"2) en de beeldenstorm door
die gewapenden gepleegd sloeg de heren
van het stadhuis totaal murw. Zij ston
den alles toe, wat van hen geëist werd.
Na deze wel wat lange inleiding wil
ik nu weer wat meer specifiek Thoolse
kerkgeschiedenis geven.
Ik schreef reeds, dat ook in Tholen in
1578 door verschillende oorzaken van
W W7 B'w fin? Maakt Uw tanden mooier en mooier.
klein. In ieder geval was er in Tholen
een gereformeerde gemeente. Dit blijkt
duidelijk uit de Acta der Nationale
Synode, die van 2 Juni tot 18 Juni 1578
te Dordrecht vergaderde. Daarin wordt
meegedeeld, dat in Zeeland vier classis
waren en daaronder die van Tholen met
Tholen, Roemerswaal en St. Maartens
dijk. De kleine kudde was echter her
derloos.
Ik zou echter aan de eer van de classis
Schouwen en Duiveland en aan die van
de predikanten van Zierikzee, te kort
doen, indien ik niet veronderstelde, dat
deze zo nu en dan voor de gemeente in
Tholen optraden. In 1578 echter zou de
Reformatie der beide steden een aan
vang nemen. Dit jaar was een jaar van
geweldige beroeringen in de Neder
landen. Amsterdam, het vroegere
Moorddam, werd geus, nadat de katho
lieke magistraat en de geestelijkheid
smadelijk buiten de stad waren gebracht.
In Haarlem en andere plaatsen van
Holland woedde de beeldenstorm met
als gevolg vrije prediking der Gerefor
meerden in de kerken. In de Zuidelijke
Nederlanden, in het bijzonder in Gent
en Antwerpen werd met aanmatigende
vrijheid in het openbaar gepredikt. Dit
alles kon in Tholen niet onbekend blij
ven. In ieder geval zullen de Thoolse
schippers wel verteld hebben, wat er in
het naburige Antwerpen gebeurde.
Er geschiedde echter nog meer in
1578. In de zomer van dit jaar maakten
de Landvoogd Matthias en de Raad van
State een ontwerp van Religie- of Gods
dienstvrede, dat de 22ste Juli aan de
Staten der verschillende gewesten in de
beide Nederlanden werd verzonden ter
aanneming en afkondiging. Ik mag over
dit belangrijke staatsstuk niet uitweiden.
Ik volsta daarom met de mededeling, dat
de Godsdienstvrede bedoelde in iedere
stad of dorp aan een godsdienstige
minderheid godsdienstvrijheid te ver
zekeren tegenover een meer of minder
vijandige meerderheid. Hij getuigde
daardoor van een in die tijd ongekende
verdraagzaamheid. Maar juist daarom
kon de Godsdienstvrede in het algemeen
zowel bij Gereformeerden als bij Katho
lieken maar weinig waardering vinden.
Het was in dit verband zeker wel
tekenend dat in Zeeland de Godsdienst
vrede wel werd aangenomen, maar niet
afgekondigd. Het spreekt vanzelf, dat
Jan Janse Strijd, de intellectueel der
Thoolse Gereformeerden, dezen toch wel
zal overtuigd hebben, dat die Gods
dienstvrede de zo gewenste godsdienst
vrijheid zou kunnen brengen ondanks de
gehate Satisfactie. Het staat natuurlijk
ook vast, dat al die gebeurtenissen op
de onderlinge samenkomsten besproken
werden en de geesten in beroering
brachten. De spanning in hoofden en
harten zal echter zeker ook niet weinig
verhoogd zijn, als de beeldenbreker
Balten Hubrechts vertelde van de „trou-
bel" in 1566, waarna het licht des
Evangelies op het eiland Tholen in
volle luister kon uitstralen.
Maar de spanning werd nog groter,
toen in de zomer van 1578 door Hembyze
in Gent een waar Calvinistisch schrik
bewind uitgeoefend werd. Zijn trawan
ten waren Petrus Dathenus en Her-
mannus Moded. De eerste was een
redenaar als geen ander. Deze woelzieke
predikanten hitsten het volk op, waarbij
zij niemand ontzagen, zelfs niet de
Prins der Nederlanden. Voor Dathenus
verre en dichtbij spanning moest ge
komen zijn. Ik zal mij echter wel wach
ten te schrijven, dat deze door de
beeldenstorm in Tholen openbaar werd.
Ik ben toch overtuigd, dat de Thoolse
Gereformeerden zelf niet „gestormd"
hebben. Sommigen mogen geprikkeld
door gelbofsijver en haat daartoe de lust
gehad hebben, ze wisten te goed, dat
iedere poging tot geweld door de
magistraat in de kiem gesmoord worden
zou. Deze zou daarin worden bijgestaan
door de zeer velen, die trouw gebleven
waren aan de leer der aloude Moeder
kerk. Ik reken tot die getrouwen niet
alleen de priesters en de leden van het
Sacramentsgilde, maar ook de kloveniers
en de voetboogschutters. Deze toch ge
noten de grote eer ieder jaar de omme
gang op Sacramentsdag in orde te
mogen stellen.
Ook van de bewoners der dorpen in
Tholen was toen geen beeldenstorm te
vrezen. Zeker, zij hadden zich, hunke
rend naar staatsvrijheid, reeds in 1576
op, de voorwaarden van de Pacificatie
van Gent onder de Prins gesteld, maar
zij waren Roomse Geuzen3). Maar wie
konden dan wel de beeldenstormers4)
zijn Omdat de heren A. Hollestelle en
Dr. C. Veltenaar daarover niets mee
delen, spreekt het wel van zelf, dat ik
daaromtrent slechts een gissing kan ma
ken. Ik durf veronderstellen, dat de
beeldenstorm in Tholen gepleegd is door
Gereformeerden uit Antwerpen. Wat
gebeurde in die stad in de Zomer van
1578 Na veel moeite kregen daar de
Gereformeerden van de magistraat drie
woonhuizen en een kapel voor hun
godsdienstoefeningen Het bleef er echter
niet bij. In vier kerken, waaronder die
van Onze Lieve Vrouwe, werden voor
de Gereformeerden de beuken ontruimd,
die natuurlijk daarna van de koren wer
den afgeschoten. De laatste bleven aan
de Katholieken. Deze kerken toonden
dus ware godsdienstvrede. De magi
straat van Tholen kon helaas dit voor
beeld van de Antwerpse overheid niet
navolgen, doordien de Staten van Zee
land de Godsdienstvrede niet afgekon
digd hadden. De Antwerpse Gerefor
meerden moesten dit natuurlijk vernemen.
Overmoedig geworden door hun succes
sen in eigen stad trokken zij naar Tholen
om door geweld in die stad de magistraat
te dwingen recht te doen aan de Gere
formeerden aldaar. Ik herhaal: „Dit is
een gissing." Wat ik nu laat volgen, is
weer geschiedenis. De beeldenbreking in
Tholen is zeker niet gepleegd door een
zeer groot aantal „stormers". De magi
straat toch werd ervan verdacht, dat zij
meer had kunnen doen tot stuiting van
het misdrijf. Ik meen dit te moeten lezen
uit de volgende post: „Betht Den Bur-
gemr bartel cornelis die gereist is lden
octobris naer Andtwerp om een Re-
queste over te dienen aen Zyne Excel-
lencie doen de kercke alhyer ontstucken
geslagen was tot ontlastinghe5) van de
weth, enz. tot verontschuldiging van
de magistraat. Ik hoop, dat de Prins
de passieve houding van de magistraat
heeft kunnen verontschuldigen. Ik vond
echter daaromtrent niets vermeld. Ge
lukkig kon de burgemeester ook nog
meedelen, dat er op het stadhuis vele
gouden en zilveren voorwerpen in vei
ligheid waren gebracht. Natuurlijk eiste
de Rentmeester der Geestelijke goederen,
Zuytland, ze op. Ze werden echter niet
afgegeven. Zuytland liet de twee burge-
Overlijden. Geen.
Ingekomen personen:
Jan van Ysseldijk, van 's-Gravenhage
Vertrokken Personen:
Elizabeth Janna van Dijke, naar Ter-
neuzen.
Roelof Versteege, naar Roosendaal.
Maatje K. Geene, naar Bergen op Z.
Cornelis van de Velde, naar 's-Her-
togenbosch.
ZIEKTEVERLOF VERLENGD
Op advies van de Zenuwspecialis,
dokter Scherpenhuijzen, is het ziektever
lof van de Ambtenaar ter Secretarie en
gemeenteontvanger, dhr. B. Bossers door
B. W. verlengd tot 15 April a.s.
ANNA JACOBA POLDER
A. R. KIESVERENIGING
Deze hield Zaterdagavond een alg.
vergadering in de Geref. Kerk onder
leiding van dhr. J. P. v. Dijk. Als spre
ker trad op dhr. A. Schout uit Vlissin-
gen, die over „Onze Taak" sprak. Hij
wees daarbij op de internationale span
ning, het „Indiëdrama", de verkiezingen
van twee jaar geleden en het volks-
kapitalisme in Amerika. Hij zag de toe
stand ernstig in en zag alleen ontwik
kelingsmogelijkheden door te leven bij
Gods Woord. Voorts wees hij op het
partij program van de A.R. en de nood
zakelijkheid van voorlichting.
Verschillende vragen werdén gesteld
over politieke, sociale- en practische aan
gelegenheden. Na een opwekkend woord
om trouw te zijn aan de beginselen en
dit te tonen op de a.s. verkiezing voor
de Prov. Staten sloot dhr. Schout de
vergadering met dankgebed.
C. N. V. VERGADERT
De afd. Anna Jacoba Polder van de
C.N.V. hield onder leiding van dhr. L.
Quist een vergadering in café Geuze,
Terugziende op het afgelopen jaar denkt
de voorzitter in 't bizonder aan de tot
stand koming van het Bedrijfspensioen
fonds. Besproken werden voorts de 5
loonsverhoging en het vertonen van een
film. Dhr. Vingerling sprak over „Eco
nomie en Socialisatie".
