Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Landbouwdagen
HET POMPSTATION.
IN ONZE KRING
ZQNDAGSDIENST
ARTSEN
3e Jaargang No. 27
20 Mei 1949
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 1.— per
Redactie Kerkring A473, St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. ƒ1.25
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangekomen
Advertentiën 0.10 per millimeter -
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1
Minimum 2.
00, elk woord
00
meer 0.05
DE Z. L. M. - VERGADERING EN
TENTOONSTELLING DIT JAAR
TE ST. FILIPSLAND EN THOLEN
30 JUNI EN 1 JULI 1949
Wat een klein deel der bevolking van Tholen en St. Filips
land is niet betrokken, het zij direct of indirect, bij de land
en tuinbouw. Inderdaad, een zeer klein deel.
Nee, het zijn waarlijk niet alleen de grotere, de kleinere
landbouwers en de arbeiders wier bestaan in de akker ligt.
Het zijn ook de smeden, de wagenmakers, de zadelmakers,
de schoenmakers, de handelaars in landbouwwerktuigen,
de monteurs, de coöperaties, het veilingpersoneel, de
particuliere kunstmesthandelaar, het is de gehele Midden
stand, die er evengoed belang bij heeft, wanneer het de
land- en tuinbouw goed gaat. ]a, zelfs de visser heeft een
makkelijker afzetgebied, wanneer het voornoemde categorie
voor de wind gaat.
Vandaar ook, dat de Kring Tholen en St. Filipsland der
Zeeuwse Landbouw Maatschappij zich straks in een grote
belangstelling zal mogen verheugen, nu haar de eer te
beurt valt, de LANDBOUWDAGEN te St. Filipsland
en Tholen te mogen organiseren. Het verheugt ons belang
stellenden hier thans reeds enige inlichtingen over te
kunnen meedelen.
Hoewel na de bevrijding het
honderdjarig bestaan der Zeeuw
se Landbouw Maatschappij werd
herdacht -een feit dat in het
jaar zelf (een bezettingsjaar)
onopgemerkt voorbij moest gaan,
zijn sinds 1937 deze Landbouw
dagen niet meer gehouden.
Dit jaar gebeurt dat voor de
negende maal en dan in onze
Kring. Over het nut van de 106-
jarige Z.L.M. behoeven we U
niets te schrijven. De talrijk aan
gesloten kringen zijn daarvan
een voldoend bewijs. Dat een in
woner uit ons eiland voorzitter
van de Z.L.M. is, nl. Ir. M. A.
Geuze, is evenmin onbekend.
Over de Landbouwdagen van
dit jaar hoorde men evenwel tot
nu toe weinig nieuws.
In korte trekken bestaan deze
Landbouwdagen uit een verga
dering van het Dagelijks Bestuur,
een Hoofdbestuursvergadering,
een algemene vergadering en
een eventuele bijzondere gebeur
tenis, Dat is voor dit jaar een
tentoonstelling, een rondrit en
lezing.
Dat de organisatie hiervan niet
eenvoudig is, spreekt haast van
zelf.
TE ST. FILIPSLAND
Zover het programma thans
bekend is, ligt het in de bedoeling
op Donderdag 30 Juni 's morgens
de vergadering te houden van Jiet
Dagelijks Bestuur en 's middags
de Hoofdbestuursvergadering,
beide te St. Filipsland. Daarna
wordt een rondrit gemaakt dopr
het schiereiland. Men rijdt dan
onmiddellijk door naar Tholen,
waar om 6 uur het Hoofdbestuur
der Z.L.M. officieel wordt ont
vangen op het stadhuis door Bur
gemeester Mr. A. J. v. d. Hoeven
en verdere genodigden.
TE THOLEN
De volgende dag 1 Juli
is voor de leden wel de belang
rijkste. Om 10 uur wordt de al
gemene vergadering gehouden,
waarbij als spreker zal optreden
de Directeur-Generaal van de
Landbouw, Ir. C. Staf.
Het was erg moeilijk om voor
deze algemene vergadering een
geschikte zaal te vinden. Waar
zou men de talrijk te verwachten
leden uit geheel Zeeland moeten
bergen Uiteindelijk is de keus
gevallen op de garage van dhr.
P. v. d. Zande te Tholen. Daar
kan ongetwijfeld een behoorlijk
aantal personen in, terwijl men
eventueel nog van de zaal van
Wed. Hoek gebruik zal maken
waarbij deze dan met een ge
luidsinstallatie van de vergader
zaal wordt verbonden.
Voorts is het de bedoeling, dat
om half twee de traditionele rij
toer begint, ditmaal een rondrit
door het eiland met als begin
punt Tholen en eindigend op het
tentoonstellingsterrein een
weiland van de heer B. G. Fri-
dericks.
Aan deze rijtoer kunnen alle
leden met hun huisgenoten gra
tis meedoen, indien zij zich voor
15 Juni opgeven aan het secre
tariaat der Z.L.M. te Goes. In
dit verband merken we op, dat
ook alle leden autobezitters kun
nen meerijden en het secretariaat
gaarne zal vernemen hoeveel be
schikbare plaatsen men nog in
zijn auto heeft. Daaruit kan de
rijtoercommissie dan opmaken,
hoeveel bussen er buiten deze
auto's nog moeten worden inge
last.
DE TENTOONSTELLING
Een voor de leden wel bijzon
der iets is de landbouwtentoon
stelling. Op het terrein van de
heer Fridericks (dat is tussen
Tholen en Oud-Vossemeer) zal
een keur van landbouwwerktui
gen worden opgesteld, die op de
landbouwbedrijven in deze Kring
worden gebruikt. Door middel
daarvan zal de Thoolse en St.
Filiplandse afdeling aan geheel
Zeeland kunnen laten zien, dat
ook deze Kring niet achter ïs
gebleven op het gebied van de
landbouwmechanisatie. Naast de
werktuigen van de landbouwers
zijn er ook de bijdragen van de
smeden, de wagenmakers, de
handelaars in landbouwwerktui
gen uit deze kring.
Op dit terrein wordt ook een
keuring en demonstratie van het
koudbloedpaard gehouden. De
Federatie van de Provinciale
Bond van Rijverenigingen zal
daar het Provinciaal kampioen
schap laten verrijden met tot slot
een ruiterdemonstratie.
Op het moment dat de rijtoer
op het terrein arriveert, zullen de
demonstraties van de koud- en
warmbloedpaarden beginnen.
Speciaal voor de dames zal er
in de Landbouwhuishoudschool
nog een tentoonstelling worden
gehouden, die wordt verzorgd
door de Bond van Plattelands
vrouwen en leerlingen van de
landbouwhuishoudschool. We
menen, dat we ook dit gerust aan
hen kunnen overlaten.
Tenslotte wordt er op het ter
rein of in de huishoudschool een
grafische voorstelling gegeven
van het landbouwwezen op alle
mogelijk gebied in deze kring,
terwijl de Thoolse winkeliers zul
len trachten een winkeletalage
wedstrijd te houden.
Alles bijeen dus een uitgebreid
programma, maar dat bij een
goede organisatie een aantrekke
lijk geheel zal vormen. Dat die
organisatie niet eenvoudig is,
merkten we reeds eerder op en
daarnaast baart ook de financiële
opzet de Kring heel wat hoofd
brekens. Gelukkig geven de sub
sidie-toezeggingen van de ver
schillende coöperaties en ver
enigingen in de kring veel be
moediging wat het bestuur dubbel
aanspoort er iets goeds van te
maken.
Laten alle belanghebbenden en
belangstellenden daaraan zoveel
mogelijk meewerken. We wen
sen de organisatoren veel succes
toe en de leden straks nuttige en
aangename Landbouwdagen te
St. Filipsland en Tholen.
(Slot verslag bezoek aan Waterleiding-Mij. Tholen.)
Door de verschillende vragen en
de duidelijke uiteenzetting waren
we daar op het kantoor al een
heel stuk wijzer geworden om
trent het Waterleidingbedrijf,
nog voor we het mechanische
hart zelf gezien hadden. Voor we
de rit naar Halsteren maakten,
was het pompstation ons op pa
pier getoond. Dat liet aan duide
lijkheid niets te wensen over en
maakte het op de plaats zelf al
heel gemakkelijk een overzicht
van het geheel te krijgen.
Het pompstation ligt in de om
geving van Halsteren. Een 12 ha
groot terrein is er voor aange
kocht. Direct ziet men de geheel
andere grond in vergelijking met
Tholen. Ook de terreingesteld
heid is zo heel anders. De flinke
bries deed het zand opstuiven.
Zand van bijna een kale vlakte.
Zo kaal is die vlakte altijd niet
geweest.
Ook dat is een gevolg van de
bezettingstijd. Nadat de Duitsers
het grootste stuk van het daar
staande dennenbos hadden laten
omhakken, zorgde de bevolking
in ,,warmtenood" voor de
rest. En de bronnen van de Wa
terleiding Mij lagen niet meer
zoals voorheen, onzichtbaar tus
sen dit dennenbos, maar tekenen
zich nu af tegen een bijna kale
zandvlakte, waar eerst thans
weer de eerste aanplant ter hand
werd genomen. Vijf bronnen
heeft de Maatschappij tot haar
beschikking. De laatste sinds kort
in gebruik genomen. Bronnen
met een diepte van 60—125 m,
waaruit het water wordt opge
zogen en via het pompstation
naar het ontijzeringsgebouw gaat.
Deze bronnen bestaan uit een
vrij grote gemetselde vierkante
schacht. Daarin worden de bui
zen geboord, waarbinnen uit
eindelijk de zuigleiding wordt
aangebracht, waarna de „hoor
buizen" er worden uitgetrokken
en dus enkel die zuigleiding over
blijft.
In een circa 50 meter verderop
staand pand, gebouwd op een
heuveltje, ziet men de ontijzerings
of cokesputten. Het uit de bron
nen aangevoerde water via een
nieuwe centrifugaalpomp, wordt
hier op grote lagen cokes ge
spoten, waardoor het ontijzerings-
proces een aanvang neemt. Het
water siepelt naar beneden via
die lagen cokes, waardoor een
belangrijke hoeveelheid ijzer
achterblijft. Zit er voor dit
„cokes-proces" circa 13 m gram
ijzer in het water, daarna blijft er
weinig meer in dan 0.1 mgr.
Eenmaal per jaar moet de ont-
ijzeringsinrichting worden ge
reinigd. Het cokes is dan haast
één klomp roest, maar na schoon-
spoelen kan het opnieuw worden
gebruikt.
Met 't ontijzeringsproces in de
cokeskamers is echter de zuive
ring niet klaar. Het water wordt
van laatstgenoemde putten op de
zgn. zandfilters gebracht. Het
systeem vèn deze filters wordt
momenteel gewijzigd, ook al om
een snellere afwerking te ver
krijgen. Is het tot nu toe een
dubbel filterings-systeem, dat
vooral bij het schoonmaken er
van veel werk meebracht, thans
wordt overgegaan naar een
enkelvoudige filtering, waarbij de
filters bovendien nog mechanisch
worden schoongemaakt.
De filters kunt U voorstellen
als betonnen bakken met aan
weerszijden 2 putten en, in het
midden een afvoergoot voor het
vuile water, enz.
In de 2 putten, die voor het in
gebruik nemen aan alle hygi
ënische eisen moeten voldoen,
wordt eerst grof grind gestort,
daarboven steeds fijnere grind en
grindzand in totaal een laag van
1,00 m.
Aangevoerd uit de ontijzerings-
kamers vloeit het water door
deze zuivere grondlaag in de
reinwaterkelder. Dan zit er min
der dan 0.1 mgr ijzer in. Dit
zuivere water komt via de pomp
in het buizennet en via deze bui
zen bij de consument.
De machines nu, die het ruwe
water uit de bronnen naar het
ontijzeringsgebouw, enz. brengen
en die daarna het reine water in
de buisleidingen stuwen, staan in
het eigenlijke gebouw van het
pompstation, in de machinekamer.
De plaats waar de motoren onaf
gebroken draaien, waar de ma-
Dr. P. J. Duinker, Tholen.
Dr. H. Menger, St. Filipsland.
chinist z'n scepter zwaait, waar
de meter de druk van de Water
toren te Scherpenisse aangeeft,
waar het gedreun onafgebroken
gehoord moet worden wil de con
sument (in eerste instantie dan)
water hebben. In dit gebouw
staat ook de nieuwe centrifugaal
pomp opgesteld. Reeds werd
daarmee proefgedraaid en bin
nenkort hoopt men deze aanmer
kelijke verbetering in gebruik te
nemen. Een verbetering, omdat
deze nieuwe pomp het water met
90 m3 per uur naar het ont
ijzeringsproces stuwt, terwijl de
huidige electrische pomp maar
een capaciteit van 60 m3 per uur
bereikt. Behalve de nog in ge
bruik zijnde electrische pomp,
staat er als een reserve een die
selmotor met een gelijke capaci
teit als zijn electrische collega.
Als een tweede verbetering
zien we ook nog een veel minder
omvangrijke, maar een veel gro
tere mogelijkheden in zich hou
dende pomp staan, die straks des
noods het zuivere water met een
hoeveelheid van 260 m3 per uur
in het buizennet kan doen vloei
en. Voorlopig zal men dit uiterste
er wel niet van vergen, daar het
buizennet dit niet kan verwerken.
Bedoeld wordt met boven
staande, dat het probleem van
„voldoende aanvoer rein water"
binnenkort ongetwijfeld is opge
lost en men zich dan meer zal
kunnen bezighouden met het
„vervoer" van dat reine water op
snellere manier, dus met groter
druk. Vergeet niet, dat er een
belangrijk drukverlies plaats heeft
over de gehele lengte van het
net. Wordt momenteel bij het
pompstation het water in het net
gedreven met een druk van 65 m,
eer het aan de watertoren te
Scherpenisse is, houd men nog
slechs een druk van 42 m over.
Bij sommige heerst nog de mening
dat eigenlijk de Watertoren in
Scherpenisse voor het water
zorgt. Dat is onjuist. Dat is
feitelijk enkel een reservoir, dat
ook gedeeltelijk voor de distri
butie zorgt. Nu zal het ook dui
delijk zijn, dat, wanneer er in de
zomer veel water wordt verbruikt,
de verst van de Watertoren lig
gende gemeenten -Stavenisse
en St. Annaland (Oud-Vosse
meer krijgt het rechtstreeks) het
eerst nadeel hebben van een ver
minderde druk.
En het beroerde, maar logische
is, dat dit meest voorkomt op de
Maandag, Vrijdag en Zaterdag.
Dat wijst ook de statistiek uit.
In het pompstation wordt dage
lijks automatisch een schema bij
gehouden en dan steken de lijnen
van genoemde dagen ver boven
de andere uit. De wasdag en de
„stoepjesdagen". Nee, over dat
„stoepje" was de Directeur niet
zo best te spreken. Of beter: over
het misbruik van het stoepje. Dit
laatste wordt evenwel in een
bekende rubriek van ons blad
nog ter sprake gebracht.
Zo hebben we U dank zij de
medewerking van de Directeur
