Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Uit Eigen Land*
Een bezoek aan het pompstation van de
V. Waterleiding-Maatschappij te Tholen,
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
3e Jaargang No. 26
13 Mei 1949
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 1.-per
Redactie Kerkring A473, St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.25
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer Scent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter -Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
VEEL NIEUWS
WEINIG HOOP
HET ACCOORD Van Royen-
Roem, dat het voorlopige sluit
stuk vormt van de besprekingen
tussen Nederland en de Repu
bliek, heeft over de gehele we
reld vele pennen en tongen in
beweging gebracht. Amerikaanse
commentators waren vol lof over
de bereikte resultaten en zetten
daarbij in de le plaats de UNO-
commissie een pluim op de hoed
omdal deze het verloop van de
onderhandelingen zo uitstekend
geleid zou hebben. Tegen ons
volk en tegen onze regering
werd tussen de regels door ge
zegd: „Zie je wel, dat er met die
Republikeinen best valt te praten.
Zij hebben toch ook concessies
willen doen Het zijn inderdaad
echte nationalisten, die het beste
voor hebben met hun eigen land
en volk".
Eigenlijk zijn in de gehele we
reld de berichten uit Batavia met
een zekere vreugde ontvangen.
De algemene vergadering van de
UNO acht het zelfs niet meer
nodig de Indonesische kwestie te
bespreken.
Alleen in Nederland en in Ne
derlandse kringen in Batavia kan
men nog maar niet warm lopen.
En daar zijn vele motieven voor.
De ervaring heeft geleerd zeer
voorzichtig te zijn met vreugde
kreten over een of ander ac-
coord met de Republiek. De
stemming in ons eigen land va
rieert van gereserveerd tot pes
simistisch. Allerhande nieuws
komt van Batavia tot ons.
Er zijn maar weinig hoopge
vende onder. Dr. Beel is afge
treden in verband met de thans
gevolgde Nederlandse politiek.
Alleen zijn zorg voor ons leger
houdt Generaal Spoor nog ginds.
Dat is al geruime tijd zo. Maar
dr. BeelDe vroegere minister-
pr^ident, die steeds voorstander
is geweest van een zeer soepele
houding tegenover Soekarno en
de zijnen. Als hij de Nederland
se politiek te weinig vasthou
dend gaat vinden geeft dat ern
stig te denken.
Uit de verwarde berichten,
welke binnenkomen, valt ook af
te leiden, dat de heren Van
Royen en Roem reeds zijn voor
uitgelopen op de komende Ronde
Tafelconferentie. Het aantal ze
tels/dat de Republiek in een toe
komstig vertegenwoordigend li
chaam voor geheel Indonesië wil
innemen zou reeds zijn bepaald.
Bovendien is het vage begrip
„souvereiniteit" weer ter sprake
geweest, hetgeen straks opnieuw
een rijke bron van discussie kan
opleveren.
Neen, voorlopig zijn de berich
ten uit Indonesië nog^niet gun-
stig. Ze zijn-—tevwaag, te tegen"
strijdig en geven <iaarom reden
tot grote reserve.
TWEESLACHTIG
De week van 30 April tot 6
Mei zal in de toekomst voor Ne
derland er een worden van ver
schillende nationale feestdagen
en herdenkingen. De eerste is
juist achter de rug. Daarbij is een
wanklank te vernemen geweest,
die naar onze mening had kun
nen worden voorkomen, indien
van overheidswege de juiste
richtlijnen waren gegeven. Vrij
of geen vrij. Dit jaar is men
tweeslachtig geweest. Daarom
gingen vele arbeiders, die geen
vrije middag werd gegeven, in
staking. Een staking om het feest
van de bevrijding te kunnen vie
ren
Waarom is deze kwestie niet
tijdig geregeld, zodat althans
één lijn kon worden getrokken
Wanneer het economisch te
schadelijk is, dat deze feestdag
wordt gevierd, dan schaffe men
hem af. Wij kunnen als volk in
dit Opzicht echter nog veel leren.
PRECEDENT
Terwijl met het college van
Rijksbemiddelaars nog wordt on
derhandeld over de lonen in het
stucadoorsbedrijf hebben vele
van deze bouwvakarbeiders het
werk neergelegd, omdat zij niet
accoord gaan met de vastgestel
de lonen. Tot voor kort werden
deze door vele aannemers zon
der goedkeuring verhoogd,
doch dit is nu afgelopen. Ook
hier vist de Eenheidsvakcentrale
weer eens in troebel water.
Bouwvakarbeiders nemen tegen
woordig een sleutelpositie in.
Vooral de goede vaklieden.
Mocht de regering echter zwich
ten voor het stakingsargument,
dan wordt een precedent gescha
pen ten aanzien van alle onmis
bare arbeidskrachten en is de ge
hele loon- en prijspolitiek ten on
dergang gedoemd.
Er is water genoeg, maar het vervoer is een probleem. Toch
wordt met niet al te veel pech aan het buizennet een
behoorlijke watervoorziening voor deze zomer mogelijk.
Tarieven Toekomstmogelijkheden -Activiteit.
.Gerechtvaardigde critiek en op fatsoenlijke wijze"... dat was het oordeel van
de Directeur van de Waterleiding Mij. Tholen, dhr. J. F. J. v. d. Peijl, over
het enige weken geleden in ons blad voorkomende artikeltje over de. water
voorziening op ons eiland. En daaruit is met groter tempo de uitnodiging
voortgevloeid om eens een kijkje te komen nemen in dit voor ons eiland zo
uitermate belangrijk bedrijf.
We zijn de actieve Directeur erkentelijk voor deze sportieve opvatting. Alleen
door wederzijds begrip kunnen de problemen en de moeilijkheden nader tot
een oplossing komen. En worden vragen beantwoord. Er zijn problemen bij
de N.V. Waterleiding Mij. Tholen. En voor de aangeslotenen was de water
voorziening de laatste jaren altijd allesbehalve geriefelijk. Maar de Directie
en het Personeel kent de moeilijkheden. En dat hen die na aan het hart
liggen blijkt wel uit de volgende opmerking van de Directeur: ,,Ik had liever
eerst gezorgd voor een goede watervoorziening om daarna pas de hogere
aanslag vast te stellen. Maar het was onmogelijk. Toch zal ik niet rusten voor
een goed resultaat is bereikt. Dat zal mij de grootste voldoening geven."
ACHTERSTAND EN
TEKORTEN
Op de hoek van de Dalem-
sestraat in Tholen staat het kan
toor van de Waterleiding Mij
Tholen, waar we Maandagmid
dag jl. op uitnodiging van de
Directeur bijeenkwamen om van
daar uit naar het pompstation in
Halsteren te gaan. Voor 't echter
zover was, kwam het tot een in
teressant vraag en antwoord ge
sprek in het kantoor zelf. Een
kantoor, dat op zichzelf geen
beeld geeft van de grote beteke
nis van deze instantie voor ons
eiland. Sober, eenvoudig, nog
lang niet van alle moderne ge
makken voorzien, vormt het toch
het middelpunt van waaruit de
watervoorziening wordt geleid.
In dat gebouw verricht het ad
ministratief personeél het om
vangrijke werk met de grootste
toewijding. Een toewijding die
evengoed wordt gevonden bij het
niet-administratief personeel.
Een vaste staf van 14 man is
voor de Waterleiding heus geen
overbodige luxe. Daar is het be
drijf te omvangrijk voor. Circa
4200 aansluitingen zijn er aan
verbonden met bovendien in de
lermaanden ook nog ongeveer
2©0 boerderijen en weilanden.
Het laatste brengt zelfs nog meer
werk mee, \laar een groot aantal
hiervan in h
afgesloten
opnieuw aaft
en dan kan
;t najaar weer wordt
m in het voorjaar
te sluiten. Zo nu
en het dan ook niet
zonder enfge „losse" werklui
stellen. Mee een transportbuizen
net van 2*2 km en met 50 km
distributieieiding zijn er meer
handen te kort dan over. Vooral
nu de buisbreuken zo veelvuldig
zijn en toenemen. We zitten op
ons eiland nu eenmaal met
agressieve grond, met een slappe
bodem en waar de innundatie
er ook geen goed aan heeft ge
daan, worden de noodzakelijke
reparaties aan het buizennet
steeds talrijker. Het ligt ook al
25 jaar in die grond. Waarom
dan niet in zijn geheel vernie-
wen Een vrij logische vraag.
En het antwoord daarop is ook
veel eenvoudiger, dan de oplos
sing van dit probleem. Immers,
afgezien van het jaarlijkse be
langrijk tekort, dat de exploita
tie-rekening aangeeft, spreekt
ook de materiaalschaarste een
hartig woordje mee. Als men na
gaat, dat voor een nieuw stuk
leiding, die er in de Achterweg
te Poortvliet moet komen, -een
stuk van circa 300 meter
eternitbuizen zijn aangevraagd
ruim een half jaar voor men ze
nodig had en men krijgt dan het
antwoord, dat er nog een goede
duizend aanvragen vóór zijn,
dan zegt dat genoeg over de ma-
terialensituatie. Inzonderheid
voor de hoofdleidingen is deze
uitermate slecht. Momenteel ligt
het wel gunstiger voor de ge
wone distributieleidingen, waar
door dan ook de achterstand
langzamerhand wordt ingehaald.
Ja, achterstand is er bij de Wa
terleiding. Niet in de eerste
plaats ontstaan door de ziekte
van wijlen Ir. Wagtho dhr.
v. d. Peijl ontkende dat geheel
maar inzonderheid door^-de
oorlogsjaren, toen wijiietrtvfngen
en dikwijls^oelc*Tïog duurzame
tës onmogelijk waren.
Algehele vernieuwing... zeker
dat is mooi, maar de jaarlijkse
tekorten zorgen er naast die
materiaalschaarste wel voor, dat
men daar niet één, twee, drie
aan kan beginnen. Er is elk jaar
een belangrijk tekort. In de eer
ste plaats omdat de Maatschap
pij werd opgebouwd in de vrij
dure na-oorlogse jaren (1923)
en daarnaast omdat de kosten
vooral de laatste periode steeds
in stijgende lijn gingen en gaan,
zoals bijv. electriciteit, enz. Bo
vendien is het aantal aansluitin
gen onvoldoende in verhouding
tot het lange buizennet. Dat wil
niet zeggen, dat er te veel in
woners zijn op ons eiland, die
nog niet zijn aangesloten, maar
dat het eiland te weinig be
bouwd is om een voldoend aan
tal -een rendabele hoeveelheid
afnemers te krijgen in verhou
ding tot de lengte van het net.
En met deze factor zal men o.i.
altijd rekening moeten houden,
omdat hierin weinig verandering
zal komen. Voor uitbreiding van
gebouwen op ons eiland is er
inzonderheid in deze tijd al heel
weinig perspectief.
DE TARIEVEN
Geen tariefsverhogingen,
maar nieuwe opmetingen
zijn de oorzaak van de
hogere aanslag.
Menigeen zaljie-dSatste maand
gesch£okkefizijn, toen de „Wa-
ffleidingkwitatie" werd aange
boden. De meerderheid moest
belangrijk dieper in de portemon-
naie tastten. En de zeer begrijpe
lijke uitdrukking van: „ook dat
Dr. R. C. Renes, Oud-Vossemeer
Dr. H. Menger, St. Filipsland
nog verhoogd", kregen de incas
seerders meermalen te horen. We
hebben niet gezegd omdat het
ten nadele van ons was „Zo,
moest de waterleiding tenslotte
toch ook tot verhoging overgaan?
We hadden het al lang ver
wacht." Nee, ondanks de vele
verhogingen wellicht juist
daardoor bij allerlei instanties
en op velerlei gebied (denk even
aan uw belastingpapier) was het
een teleurstelling en een zeer on
welkom feit, dat nu ook de Maat
schappij verhoogd had. En het
moet gezegd: bij velen was dat
een zo ingrijpende verhoging, dat
men onbegrijpelijk de schouders
moest ophalen, waar ze dat van
daan haalden.
Op welke gronden zijn die
verhogingen nu gebaseerd
U kunt zich indenken, dat we
bij deze vraag zeer geinteresseerd
waren. We wisten immers, dat
onze lezers het niet minder zijn.
En ook bij de volgende vraag:
„Wat zijn de uitkomsten van de
nieuwe opmetingen
Dhr. v. d. Peijl verklaarde ons,
dat we dit als volgt moesten be
schouwen. Voor de oorlog waren
de tarieven in deze omgeving vrij
hoog. Als men deze dan ook
momenteel moest verhogen in
evenredigheid met de huidige
levensstandaard, waar was men
dan terecht gekomen Dan zou
den immers alle afnemers 2 x
zoveel moeten betalen.
Maar hoewel die tarieven
voor de oorlog vrij hoog waren,
was de gemiddelde opbrengst
laag. Vast stond, dat het nood
zakelijk was, dat er nieuwe op
metingen moesten plaats vinden.
Deze laatste opmetingen nu heb
ben aan het licht gebracht, dat er
destijds in vele gevallen grote
soepelheid is betracht, een zoda
nige soepelheid, dat er zèer vele
aangeslotenen veel te weinig
betaalden. Dat is ook de oorzaak,
dat men nu meer moet betalen, al
heeft men er niets bijgebouwd of
is er niets aangebracht, waardoor
de waterafname groter werd. Er
bleken er natuurlijk ook velen te
zijn, die behalve de eerste te
soepele opmeting, de laatste jaren
kamertjes, een bad, een douche,
een garage, een gevelkraan of
enz. hadden bijgebouwd. Dan
werd de verhoging zeer ingrij
pend. (We merken hierbij nog
op, dat closets niet zijn belast).
Men kan dus hieruit conclu
deren, dat de „grondtarieven"
niet zijn verhoogd, (het mini
mumtarief is 12.10 en het max.
71.10 per jaar gebleven.
De norm van 1925 blijft ook
nu nog gehandhaafd. Uiteraard
is hier wel het belangrijkste, dat
men het thans minder onbegri
pelijk zal vinden, waryieeVmen
gedurende de—laatste jaren niet
heglt-FlJgebouwd en nu toch een
iogere aanslag kreeg. Dat ligt
dus aan de soepelheid, waarmee
destijds de woning, enz. werd
opgemeten en ingeschreven. En
dan spreekt het vanzelf dat de
vraag of de uitkomsten van de
nieuwe opmetingen voor de
Waterleiding Maatschappij goed