Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Week van herinnering
Het Bestuur der Gemeente
De Koningin
verjaart
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
5e Jaargang No. 24
29 April 1949
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 1.— per
Redactie Kerkring A 473, St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.25
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter -Minimum 2.00
Spierinkjes tot" en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Het is goed dat een bepaalde
week is aangewezen opdat het
Nederlandse volk opzettelijk
herinnerd wordt aan de redding
uit de grote nood, waarin het ge
bracht was door de overval van
zijn Oostelijke buur.
En ook opdat het de Neder
landers herdenke, die vielen in
de strijd voor de onafhankelijk
heid, al waren vele van deze ge
vallenen zich niet bewust van de
betekenis van hun dood.
Die week ligt thans weer voor
ons. Bij een herdenkingsgelegen
heid moeten tot zelfs de data,
heenwijzen naar wat men wil
terugroepen in de gedachten.
Voor vier jaar zat er vlak voor
Mei toch zo de spanning in. In
zonderheid voor het Westen van
ons land was de nood bijna on
draaglijk groot. En het Zuiden,
(onze omgeving), dat vele be
trekkingen in het Westen wist
deelde in die spanning. De red
ding scheen voor onze landge
noten, voor onze families in het
Westen maar niet te komen.
De Canadezen schenen vast te
zitten bij Amersfoort. Daar be
greep de hongerende massa niets
van. Het Duitse leger in ons land
was toch niet het overwinnende
heir van vóór vijf jaar
Later werd de reden van dit,
wat in onze ogen toch een onbe
grijpelijk talmen was, duidelijk en
verklaarbaar. Er was in de aller
laatste dagen van April contact
gelegd tussen de Amerikaanse
opperbevelhebber en de Duitse
leiding, om tot een bespreking te
komen over de overgave van de
nog in ons land zich bevindende
vijandelijke troepen.
Radio-Oranje had 18 April
aan de angstig wachtende be
volking van ons land de volgen
de mededeling doorgegeven:
Hoofddoel van het geallieerd
opperbevel is en blijft het onge
schonden voortbestaan van ons
volk te verzekeren. Indien de
daartoe gekozen middelen ons op
het eerste gezicht onbegrijpelijk
toeschijnen, mogen wij in het oog
houden, dat alleen het opperbe
vel en de Nederlandse Regering
in staat zijn de situatie met een
redelijke mate van zekerheid te
beoordelen."
Het bleek later, dat de Duit
sers op 17 April de Wïeringer-
meerdijk al hadden doorgesto
ken. Zeker kan men zeggen, dat
West-Nederland misschien nooit
een ernstiger periode had ge
kend. Want van tweeën één: óf
de bondgenoten zouden met de
grootste kracht moeten beproe
ven in een minimum van tijd
Westelijk Nederland met kracht
van wapenen te heroveren met
al de gevaren daaraan verbon
den voor dit dichtstbevolkte
landsdeel, hetwelk een totale
ruïnering zou kunnen betekenen,
óf de onderhandelingen over de
capitulatie moesten een aanvang
kunnen nemen.
Dit laatste is Goddank ge
schied en daarom kon minister
Gerbrandy in zijn aan de Re
gering uitgebrachte rapport de
bevrijding van het Noordwesten
des lands in begin Mei 1945 een
wonderbare uitredding Gods
noemen. Het is goed zich nog
eens juist voor ogen te stellen,
hoe het verloop was in de ang
stige veertien dagen voor de be
vrijding. Ginds de tot aan de
lippen gestegen nood, hier een
haast ondragelijke spanning hoe
dat zou aflopen. Misschien kan
men zich dan ook enigszins in
denken, wat het voor hen ge-
wees,t is, toen op Zondag 29
April de eerste vliegtuigen voor
raden voor de Westelijke bevol
king brachten. Die eerste snik
van opluchting werd_ gevolgd
door een nog groter op 4 Mei
1945, toen om ongeveer 6 uur
het Duitse leger in Noord-West
Duitsland, groot één millioen
man, zich over gaf en op 5 Mei
capituleerde te Wageningen het
25ste Duitse leger, dat Neder
land nog bezet hield.
Er zijn sprekende voorbeel
den van uitredding in onze lands-
historie. Den Briel werd ingeno
men in het stikdonkere begin
van de tachtigjarige krijg. Lei
den werd ontzet, toen de kracht
tot volhouden bijna was uitge
put. West-Nederland werd be
vrijd uit de dreiging van het al
lergrootste gevaar, waarbij wat
doorgestaan was, klein mocht
worden geacht.
Zo staat ook thans weer als
een wonder Gods voor onze
ogen de uitredding van ons land
en ons volk in het bange voor
jaar van 1945. Hiervan zal de
komende week moeten getuigen
en... zolang de vrijheid ons ge
schonken blijft. Moge dit zijn tot
in de verste toekomst.
30 APRIL is voor heel
Nederland en ook voor
"de nieuwe grensgebieden
de nieuwe nationale feest
dag. Dan viert Koningin
Juliana haar 40ste ver
jaardag. Onze fotograaf
was juist voor deze heug
lijke herdenking in staat
bovenstaande opname van
Hare Majesteit te ver
vaardigen. Een gelukkige
glimlach Zo kennen wij
onze Vorstin, die nauwe
lijks een jaar de scepter
voert. Tot in de verste
delen van de wereld her
denken Nederlanders
Hare Majesteit. Om ons
heen waaien de vlaggen
en luiden de klokken.
Moge Zij nog vele jaren
in vrede en voorspoed
ons land besturen
Foto Persbelangen.
van onze juridische medewerker
IV
DE ZITTINGSTIJD DER
RAADSLEDEN
Reeds vroeger schreven wij,
dat de leden van de vroedschap
pen als zodanig zitting hadden
voor hun leven. Sedert 1848
stelt onze Grondwet evenwel als
eis, dat de raadsleden voor een
bepaald aantal jaren worden ge
kozen. Artikel 29 van- de ge
meentewet bepaalt thans, dat de
zittingstijd voor de raadsleden
vier jaren bedraagt. Vóór 1917
was de zittingsduur bepaald op
6 jaren en moest om de 2 jaren
,een derde deel van de raadsleden
aftreden.
Om de vier jaren treden de
raadsleden tegelijk af. De aftre
denden zijn onmiddellijk herkies
baar. De aftreding dient immers
uitsluitend om de kiezers in de
gelegenheid te stellen zich uit te
spreken over de vraag, of aan
de aftredende opnieuw het ver
trouwen kan worden geschon
ken.
Op de zittingsduur van vier
jaren wordt inbreuk gemaakt
door de bepaling, dat een tussen
tijds gekozene (bijvoorbeeld bij
ontslagname of overlijden van
een raadslid) aftreedt op het tijd
stip, waarop degene, in wiens
plaats betrokkene is verkozen,
moest aftreden.
In ons eerste artikel deelden
wij mede, dat wij in de derde
plaats zouden nagaan de taak
en werkwijze van de gemeente
raad.
Alvorens hiertoe over te gaan
willen wij in het kort nog na
gaan enkele punten betreffende
de vergaderingen van de raad.
In de eerste plaats willen wij
opmerken, dat de gemeenteraad
alleen maar werkzaam kan zijn
als college, dus als hij vergadert.
De leden van, de raad zijn dus
buiten de vergadering met ge
wone burgers gelijk te stellen,
tenzij zij tevens wethouder zijn.
De raad kan dus uitsluitend wet
tige besluiten nemen in zijn, vol
gens de wet en het reglement
van orde belegde vergaderingen.
Per jaar moeten ten minste
zes raadsvergaderingen worden
gehouden. Een beperking naar
boven werd niet gesteld. Wel
naar beneden, teneinde te voor
komen, dat de raad (zijnde het
hoofd der gemeente) zo goed
als nooit bijeen zou komen.
De gemeenteraad vergadert zo
dikwijls als de burgemeester, het
college van burgemeester en wet
houders of een bepaald aantal
raadsleden (nl. 3 in gemeenten
beneden 20.000 zielgn) dit wenst.
Dr. L. D. A. Looysen, Tholen
Dr. Vermet, Nieuw-Vossemeer
Indien een raadsvergadering
door het hiervoren bedoelde aan
tal leden wordt gevraagd, moet
zulks schriftelijk geschieden, on
der opgaaf van redenen.
Deze bepaling is niet in het
leven geroepen om de burge
meester controle over een en
ander te doen uitoefenen, doch
om hem in staat te stellen op de
oproepingsbriefjes de zaken te
vermelden, waarvoor de verga
dering is belegd.
De plaats waar de vergade
ringen worden gehouden wordt
door de raad zelf bepaald. Als
regel worden de raadsvergade
ringen gehouden in het huis der
gemeente, doch voorschrift is
zulks niets Men zou deze even
goed kunnen houden in een par
ticuliere woning, mits aan de
wettelijke openbaarheid niet te
kort wordt gedaan.
De vraag is wel eens gesteld,
of de raad ook buiten het grond
gebied der gemeente zou mogen
vergaderen. Verboden is dat
niet, doch op de openbaarheid
der vergaderingen zou alsdan
gemakkelijk inbreuk gemaakt
kunnen worden.
Dag en uur, waarop de raads
vergaderingen worden gehouden,
worden door de burgemeester
bepaald. Deze zal daarbij in
acht moeten nemen hetgeen om
trent een en ander in het regle
ment van orde is bepaald. Als re
gel zal men in het reglement
van orde betreffende deze piate-
rie weinig of niets dwingend re
gelen, teneinde aan de bedoeling
van de wetgever niet te kort te
doen.
Indien de raadsvergadering is
aangevraagd door het 1 vereiste
aantal leden wordt zij binnen 14
dagen gehouden. De burgemees
ter mag een dergelijke vergade
ring dus niet op de lange baan
schuiven. Voor 1931 kon dat
wel. De wet vereist, dat elk lid
van de raad door de burgemees
ter schriftelijk tot de vergadering
wordt opgeroepen.
Besluiten, welke dus worden
genomen in een vergadering,
waartoe de leden niet schriftelijk
zijn opgeroepen, zijn dan ook in
strijd met de wet en kunnen door
H.M. de Koningin worden ver
nietigd.
Tegelijk met de oproeping
worden dag en uur der vergade
ring, eveneens door de zorg van
de burgemeester ter openbare
kennis gebracht, zulks om het
publiek in de gelegenheid te stel
len de vergadering bij te wonen.
Een raadsvergadering kan
worden geschorst en daarna
heropend, zonder in strijd met de
wet te handelen. Een eenmaal
gesloten vergadering kan slechts
worden heropend, indien weder
om omschreven schriftelijke op
roeping heeft plaats gevonden.
De oproepingsbriefjes moeten
ten minste tweemaal 24 uren
vóór het houden van de verga
dering aan de raadsleden zijn
bezorgd. Van deze regel kan
worden afgeweken in twee ge
vallen, nl.:
