Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
VOORLOPIG BIJGELEGD!
BLOK AAN HET BEEN
Raadsverslag Poortvliet
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
I
5e Jaargang No. 23
22 April 1949
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 1.per
Redactie Kerkring A 473 St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.25
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
De moeilijkheden, waarmede
een deel van de Nederlandse
dagbladpers de laatste jaren had
te kampen en die binnenkamers
werden uitgevochten, zijn, door
toedoen van het technische per
soneel van het vroegere dagblad
,,De Telegraaf'' dezer dagen in
het licht der openbaarheid ge
bracht. De binnenbrand is in een
fel uitslaande brand veranderd.
Om een en ander te begrijpen
moeten we terug tot de bezet
tingstijd. De grote kranten, wel
ke in 1940 verschenen De Te
legraaf met haar kopblad De
Courant Het Nieuws van den
Dag, Het Volk, Het Algemeen
Handelsblad, de Nieuwe Rotter-
damsche Courant, om de grootste
slechts te noemen pasten zich
wonderwel aan bij de eisen die
de bezetters stelden en gaven
dra uitsluitend het nieuws, dat
de bezettende macht welgevallig
was of voorschreef. Dat zulks
gepaard ging met kleine of grote
veranderingen der redacties,
werden de lezers niet of nauwe
lijks gewaar. Toen kwam de be
vrijding. De illegale pers, die met
gevaar zowel vogr drukkers als
voor de samenstellers het eerlijke
nieuws had gebracht, kon zich
frank en vrij laten lezen en het
sprak vanzelf, dat bladen als
Trouw en Het Parool hun grote
kans kregen en grepen om in de
plaats van de bladen te treden,
die, zoals de Nederlandse rege
ring reeds vooraf in Londen had
bepaald, het licht niet meer zou
den zien. Het duurde echter
niet lang of de N.R.C. aan
vankelijk onder de naam van
Nationale Rotterdamse Courant
mocht weer verschijnen na
tuurlijk onder een andere, thans
zuivere redactie dra gevolgd
door Het Handelsblad, terwijl
Het Volk onder de naam Het
Vrije Volk al dadelijk na de be
vrijding van de persen op het
Hekelveld kon komen.
Alleen voor De Telegraaf
die strict genomen niet zwaar
der had gezondigd dan de an
dere -zou het nog een paar jaar
duren voor het verschijnings
verbod zou zijn opgeheven.
Want als blad had De Telegraaf
pech. Op dezelfde persen waar
nog kort tevoren de Deutsche
Zeitung in den Niederlanden
werd gedrukt deze Duitse
krant werd echter braaf door
Het Handelsblad gezet werd
na de bevrijding Het Parool, la
ter ook Trouw en de Volkskrant
gedrukt. De Telegraaf trad hier
bij op als loondrukker en de
voorheen illegale bladen moesten
daarvoor betalen zoals u en
ik de drukker moeten betalen,
als wij hem laten werken. Het
spreekt vanzelf, dat bladen als
Trouw zowel als Het Parool er
weinig voor gevoelden, dat De
Telegraaf als krant en dus als
concurrent zou terug komen.
Zowel van de zijde der vroeger
illegale als van die der bladen,
die lang niet illegaal waren ge
weest, doch desondanks tóch
wèl verschijningsrecht verkre
gen, werd alles in het werk ge
steld om De Telegraaf weg te
houden. Ten slotte moest De Te
legraaf echter een verschijnings
vergunning worden gegeven.
Gezien in het licht van hetgeen
met Het Volk, met het Handels
blad en met de N.R.C. was ge
beurd, had men zoiets kunnen
verwachten. En daarom rijst de
vraag of de directies van Het
Parool en van Trouw er niet
voor hadden moeten zorgen, zélf
over een moderne drukkerij te
beschikken. Ten deze kunnen zij
een voorbeeld nemen aan... De
Waarheid, die heeft begrepen,
dat een dagblad in de eerste
plaats een eigen drukkerij nodig
heeft. Nu is, het vroeger illegale
Holland in last. Blijkbaar heeft
men er te veel op gerekend, dat
De Telegraaf tóch niet terug zou
komen... want het spreekt van
zelf, dat het eigen dagblad
als er wat bijzonders aan de hand
is vóór gaat. Ook al heeft
men, op papier een en ander nog
zo prachtig geregeld, het bloed
kruipt waar het niet gaan kan.
Nog voor De Telegraaf is ver
schenen, is het tot een uitbars
ting gekomen. Het binnenkort
herverschijnende blad heeft een
deel van zijn apparaat nodig:
kantoorruimte, zetterij, drukkerij.
De regering heeft iemand aan
gewezen, de heer Reinalda, Com
missaris der Koningin in Utrecht,
om dit te régelen. Een zaak dus
die de directies van die bladen
aangaat zou men zeggen Neen,
de personeelsraad van De Tele
graaf bemoeit zich er mee. Het
personeel voelt zijn positie be
dreigd. En daarom laat het zijn
vakverenigingen waarbij het
aangesloten is onderhandelingen
voeren met die directies Neen.
Het gaat zelf onderhandelen
Neen. Het gaat desnoods in een
wilde staking Neen. Het voert
een ,,langzaam-aan actie' het
pleegt lijdelijk verzet, het sabo
teert. Nu mag men zeggen, dat
slechts een vierde gedeelte, maar
juist dat gedeelte, dat een sleu
telpositie inneemt, dit alles voor
elkaar brengt, een feit is, dat
bladen die tijdens de bezetting
met meer dan levensgevaar uit
kwamen nu onmogelijk worden
gemaakt. Met deze houding be
reikt men echter slechts, dat de
gemoederen worden verhit, dat
de vuile was in het openbaar
wordt behandeld en... dat er
krachtige afweermaatregelen
worden genomen. Hetgeen door
de Persraad inmiddels is gedaan.
De moeilijkheden van Trouw
en Parool zullen er zeker niet
minder op worden, als De Tele
graaf eenmaal is verschenen. Al
wordt dit conflict voorlopig bij
gelegd, het blijft voor de oud-
illegale bladen ten zeerste ge
wenst over een eigen drukkerij
te beschikken, die... geen con
current kan laten verschijnen
OORLOG ZONDER VERDUISTERING. Terwijl Mao Tse Tungs com
munistische legerscharen de Jangste Kiang overtrekken ligt Sjanghai, de grootste
havenstad van het geweldige Chinese rijk, badend in licht in de avonduren.
Enorme wolkenkrabbers beheersen het silhouet van deze vreemde oosterse
stad, die een sterk Europees karakter heeft. De communistische legers beschik
ken niet over een luchtmacht. Zo wacht Sjanghai in volle statie op de dingen
die komen gaan.
Wij hadden deze week een
telefoontje met het Ministerie
van Wederopbouw om te vra
gen hoe het staat met de bouw
materialen-voorziening. Het ant
woord was half gunstig, half
ongunstig. Gunstig is vooral de
zachte winter geweest, waardoor
de steenbakkerijen ongestoord
konden doorwerken, zodat de
productie van stenen en dakpan
nen weer zo ongeveer het peil
van voor de oorlog heeft bereikt.
De behoefte aan bouwmateriaal
is echter zo groot, dat deze hoe
veelheid thans niet voldoende is,
zodat het aanbod nog nooit aan
de vraag kan voldoen. De pro
ductie moet dus groter worden
gemaakt. De cement-industrie
voorziet ongeveer in de helft van
de binnenlandse behoefte, terwijl
de andere helft moet worden in
gevoerd. Om hierin verbetering
te brengen wordt de Sint Pieters
berg verder afgegraven. Het
zwakste punt is op het ogenblik
het tekort aan deviezen, want
daardoor kan men niet voldoende
hout en metalen invoeren, die
voor de woningbouw onmisbaar
zijn. Wel begint de houtprijs iets
te dalen, terwijl ook op de metaal
markt de hoogste punten bereikt
schijnen te zijn, doch deze da
lingen werken nog niet in bete
kenende mate door op de prijzen,
die wij moeten betalen. Wel mag
worden verwacht, dat over
enkele maanden, zowel door da
ling van de grondstoffenprijs, als
door daling van de transportkos
ten de invoer goedkoper zal wor
den. Dit betekent echter nog niet,
dat we meer zullen kunnen ko
pen, daar een daling van de we
reldmarktprijzen ook tengevolge
heeft, dat onze eigen export min
der gaat opbrengen. Het is dus
lang nfêt zeker, dat de prijsdaling
op de wereldmarkten onze koop
kracht in het buitenland zal ver
groten.
Tot zovere mededelingen van
officiële zijde. Intussen is er een
ander vraagstuk, dat misschien
van wel zo grote betekenis is bij
de woningproductie als de kos
ten der materialen. Zoals men
reeds in de bladen heeft kunnen
lezen is een Amsterdamse aan
nemer beboet wegens het betalen
van weeklonen boven het offici
eel toegelaten peil. Hij betaalde
deze lonen niet om de arbeiders
van andere bedrijven weg te lok
ken, doch krachtens een door
hem zelf ontworpen loonstelsel,
dat het door productiepremies de
arbeiders mogelijk maakt bij
grotere inspanning meer te ver
dienen. In Amsterdam, Nijmegen,
Eindhoven en Groningen wordt
een dergelijk systeem bij wijze
van proef met succes toegepast.
Deze zelfde aannemer werkte ook
met dit stelsel te Amsterdam,
maar toen hij het gebruikte bij de
bouw van woningblokken te
Maastricht, werd hij daarvoor
vervolgd, wegens bedreiging
van de arbeidsvredeIntussen
had zijn werkwijze het gevolg,
dat de woningen aan de gemeente
Maastricht 400.000.minder
Dr. P. J. Duinker, Tholen.
Dr. Vermet, Nieuw Vossemeer.
kostten, terwijl de arbeiders 60
tot 100% meer verdienden dan
normaal. Bovendien werden de
woningen sneller opgeleverd..
Men zou zeggen, dat hij daarmee
een driedubbele dienst bewees,
die geen beboeting, doch een be
loning behoorde te krijgen. Toen
deze man bewees, dat het stelsel
ook te Maastricht met succes kon
worden gebruikt, had het op de
weg der Rijksbemiddelaars ge
legen om zonder verwijl ook voor
deze plaats het stelsel te wettigen.
Wat men nu heeft gedaan is een
straf op verbetering der produc
tie en dat is wel het meest onge
rijmde, wat men in deze tijd kan
doen. De regering zelf moedigt
het bedrijfsleven aan om de pro
ductiviteit van de arbeid te ver
hogen, maar als iemand dit ad
vies opvolgt wordt hij bestraft.
Dwazer kan het toch ook eigenlijk
al niet gaan. Het wil ons voor
komen, dat de Rijksbemiddelaars
de eis van de tijd in het geheel
niet hebben verstaan. Zij moeten
met hun regelingen geen rem op
de ontplooiing van de productivi
teit zetten, doch er integendeel
voor zorgen, dat deze zo krachtig
mogelijk aangemoedigd wordt.
Wanneer men maatregelen blijft
toepassen, die bij de gewijzigde
omstandigheden volkomen ver
ouderd zijn, komt men tot derge
lijke absurditeiten als thans is ge
schied. Wij zijn geenszins voor
standers van een uitbuitings- of
jakkersysteem, maar het is alge
meen bekend, dat een behoorlijk
premiestelsel zowel voor de
werknemers als voor de gemeen
schap grote voordelen kan af
werpen. Dat men het land belet
daarvan te profiteren, is een ver
wijt, dat men niet lichtvaardig
van de hand kan wijzen.
Ook hier twee woningen
De nieuwe weg gegund
W aterleidingtarieven
Woensdag 20 April jl. kwam de ge
meenteraad alhier in openbare vergade
ring bijeen. Voorzitter wethouder v. d.
Slikke. Aanwezig alle leden.
De voorzitter opent met ambtsgebed
en deelt vervolgens mede, dat de burge
meester verhinderd is deze vergadering
te leiden, daar hij rust moet houden.
Spreker hoopt, dat hij weer spoedig her
steld mag zijn.
Na lezing en vaststelling der notulen
komt een begrotingswijziging 1949 ter
ter sprake. Van Ged. Staten is bericht
ontvangen, dat deze kan worden goed
gekeurd behoudens enige opmerkingen,
die eerst gewijzigd dienen te worden.
Zo o.m. dat het presentiegeld voor de
leden van de woningadviescommissie
niet meer dan 1.50 per vergadering per
lid mag bedragen, terwijl het bedrag uit
getrokken voor de commissie tot Wering
van Schoolverzuim terug moet zoals het
vroeger was nl. van 100.naar
70.in totaal per jaar.
Dhr. v. Ast vraagt of deze wijziging
wettelijk gegrond kan worden. Hij vindt
het voor beide commissie's niet billijk en
stelt voor zich bij Ged. St. tegen deze
wijziging te verzetten. Op welke grond
maakt G.S. er de helft van in vergelij
king met de presentiegelden voor de
Raadsvergaderingen
Dhr. Vroegop meent, dat er met de
wijziging nog meer te halen is. Dhr. v.
Ast antwoordt dat het niet in de eerste
plaats om de financiële kwestie gaat,
maar of de wijziging wettelijk Is.
Kan men zich daar zo maar mee be
moeien Hoe weten ze dat het door ons
uitgetrokken bedrag te hoog is Even
goed voor Schoolverzuim. De voorzitter
zegt: De schoolcommissie kwam dit jaar
niet veel bijeen.
Andere leden zijn het evenwel ook
met dhr. v. Ast eens, dat Ged. St. niet
zonder meer kunnen beoordelen, dat het
bedrag te hoog was.
Besloten wordt dan ook hiertegen te
ageren.
Tegen de andere voorgestelde wijzigin
gen is geen bezwaar.
Een schrijven van de Ver. v. Ned.
Gemeenten afd. Zeeland om eventueel te
verzekeren of daartoe te adviseren voor
t.b.c.-patiënten. Men laat dit over aan
het Wezen Armbestuur.
Goedkeuring door Ged. St. van de
gekochte en aan dhr. Krijger verkochte
grond voor 2.50 per m2.
Controle-rapport van kasopname ge
meente, W. Armbestuur, enz. Alles was
in orde bevonden.
Een verzoek van enige gemeenten in
Walcheren om bij de opening van het
gerestaureerde Gothische stadhuis te
Middelburg een cadeau namens de
Zeeuwse gemeenten aan te bieden wordt
op voorstel van B. W. afgewezen.
