Weekblad voor het Eiland Tholencn St. Filipsland
Uit
eiqen lanö
öemocRatisch polen.
Raadsverslag St. FILIPSLAND
(polska óemocpaticzna).
RAADSVERGADERING POORTVLIET.
6R is noq hoop.
qeöRaaf in öe kameR
öeeö een wankel
kaBinet niet vallen.
„PRaatjes vullen geen
gaatjes" in öen haag
Bewezen.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
GEEN straatbeEasting en
GEEN andere Brandspuit
5e Jaargang No. 15
25 Februari 1949
Uitgevers Firma C. Dïeleman en G. Heijboer Abonnementen 1.— per A, t A 1A
Redactie Kerkdag A473 St. Aaaaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1 25 Advertent,e„ 0.10 per „dl,„eter - 2.00
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telel. 57-Giro 12440/ Prijs per nummer 8 cent Spicnn jes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
,,Wij zijn geen mensen van
veel woorden, maar als we kun
nen helpen,- dan doen we het."
Het was een eenvoudige arbei
dersvrouw in een onzer gemeen
ten die daarmee een snel en af
doend, instemmend antwoord gaf
op een bijzondere vraag. Een
vraag die verband hield met
verwaarloosde kinderen en de
daarvoor te houden collecte. Dit
kort, maar krachtig antwoord,
vergelijken we met de prestaties,
die de vertegenwoordigers van
ons volk de afgelopen week de
monstreerden.
Uren en dagen, zelfs nachten,
zijn volgepraat door de sprekers
van iedere in Den Haag maar
aanwezige overtuiging.
Minister Van Maarseveen
kondigde met duidelijk te consta
teren voldoening aan, dat het
nerveuze gedraaf door de Kamer
van een haastig vertrekkende
Sassen en een binnenstormende
dr. Beel het zo wankele kabinet
niet in elkaar had doen storten.
„Volledige overeenstemming tus
sen Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon in Indonesië en Re
gering is bereikt."
De plaatsvervangende minis
ter van Overzeese Gebiedsdelen
meende blijkbaar dat de Kamer
met het aanhoren van deze ver
klaring, reeds zo veel energie
had verbruikt, dat de zitting een
half uur werd verdaagd.
Dat halve uur was misschien
ook nodig om het vuurtje van de
lont bij het kruit te brengen en
de sluizen van welsprekendheid
te doen springen
I Oef, wat is er gesproken
Ieder detail der Indonesische
kwestie werd met een spring
vloed van woorden overstroomd,
totdat de vaak woeste golven te
pletter sloegen tegen een met 76
tegen 15 stemmen verworpen
motie van wantrouwen de
eerste sinds 1939.
Resultaat Niet aanwijs
baar", zou de rechter zeggen.
Het enig aanwijsbare resultaat
van deze springvloed is een rege
ring, die achter militaire vorde
ringen in Indonesië aanhuppelt,
als een roeiboot achter een rijn
aak.
Neen, voor het vinden van een
eertijds zo typisch Nederlandse
deugd: weinig praten, veel doen,
moeten wij het oog niet meer
richten op de zalen waar de Ka
mers bijeen zijn, maar naar de
kamer van een arbeiderswoning,
waar een eenvoudige vrouw zich
bereid verklaart, een offer te
brengen voor een mens in nood.
Daarom meenden wij ons ver
antwoord met dit merkwaardig
Overzicht-begin. Het zou wel
eens kunnen zijn, dat Nederland
van onderop en opnieuw zal moe
ten bouwen. Als wij het zó be
zien, is er tóch geen reden tot
wanhoop. Mogelijk is het getal
zeewaardigen onder ons nog
groot genoeg om een zeewaardig
schip van staat in de vaart te
kunnen brengen.
Moge een nog steeds niet ge
sloten onderzoek over het inci
dent op Banka ons ook ontmoe
digen, is er al reden te over tot
bezorgdheid, als wij horen, hoe
het parlement van West-Java en
eén vertegenwoordiger van Oost-
Java over ons Indonesië-,.beleid"
denken, nóg is er hoop.
Opnieuw is Nederland be
nieuwdnu naar wat Dr.
Beel in Batavia te vertellen heeft.
Opnieuwsinds 1945, telkens
weer.
En de donkerheid duurt voort.
Daarin wierp deze week alleen
duizenden jongeren in Amster
dam en Maastricht bijeengeko
men, een bundel van licht, licht
op het duistere pad dat door Ne
derland gaat, door hun fris getui
gen tegen het onrecht in Honga
rije.
Nederland worde zich bewust.
De tijd dringt en laat geen uit
stel
(Slot)
Arm te zijn is erg. Erger is, wanneer men zijn vrijheid
kwijt is. Kan het erger wanneer een land onderdrukt
wordt en daarbij nog doodarm is. Meestal vloeit uit het
eerste het laatste voort. Dat is Polen, het democratisch
Polen waar de hamer en sikkel de vrijheid aan banden
heeft gelegd en de Staat zorgt, dat haar onderdanen
in grote armoede leven met slechts een zeer kleine
groep beter gesitueerden; personen die bij de hamer en
sikkel zweren.
Het Poolse gezin is gemiddeld niet
groter dan in Nederland. Men rekent het
op 4 personen gemiddeld. Ongeveer 90
van de bevolking is Rooms Katholiek.
En daarom zijn de botsingen des te
heviger. Het is niet alleen in Hongarije,
dat de R.K. Kerk zich weert tegen het
godloochenende regiem. Enkele voor
beelden geven daarvan een duidelijk
beeld.
Ongeveer 'n maand geleden gaf een
priester de Paus in het openbaar gelijk
om te strijden tegen het Communistisch
regiem. Het kostte hem 6 weken dwang
arbeid in de kwikmijnen. De kranten val
len het geloof officieel aan. Alle preken
moeten eerst gecensureerd worden, voor
de gemeente ze te horen kijgt. De zware
belastingen op de kerken en seminaries
verdorren de uitwendige bloei. Ook op
de scholen, waar voorheen schier overal
godsdienstonderwijs werd gegeven, wordt
sterke druk uitgeoefend. Het zijn staats
scholen geworden van 11 jaargangen,
waarin tegelijk L.O. en M.U.L.O. onder
wijs wordt gegeven. Wil iemand verderop
komen, dan moet men deze school zon
der godsdienst doorlopen. In 3 maanden
tijds is men na het lager onderwijs
onderwijzeres.
Bovenstaande zijn geen uitzonderingen.
Om een uitzondering te noemen. Het ge
beurde in een bewaarschool. In het lokaal
werden platen gebracht van Maria, de
Heere Jezus en Joseph. Nu moesten die
kinderen de platen aanbidden, dan zou er
wel snoepgoed voor hen komen. En van
zelf deden de kinderen dat. Maar er
kwam niets. De platen gingen weg en
werden vervangen door foto's van Stalin,
Lenin, enz. Het is hier geen spotten,
maar weer moesten ze om snoepjes vra
gen en bidden. Nauwelijk waren ze bezig,
of door een luikje uit de zolder kwamen
de snoepjes. De lezers zullen begrijpen,
wat een dergelijke opvoeding voor de
kleuters gaat betekenen. ,,Zie je nu wel,"
zei de juffrouw, „daar krijg je ze wel
van, die kunnen ze wel geven." En de
meegemaakte bezettingstijd heeft be
wezen, dat we ook thans niet zullen zeg
gen: dat is onzin.
De opvoeding van de jeugd. Boven
staande is een uitzondering, maar het
tekent het gehele land.
Vrees ligt er over het Poolse land.
Praat als buitenlander eens met een
Pool. Het duurt niet lang, of een derde
komt er bij: „GestapoOngelooflijk is
het, overal duiken ze op.
Laat een Pool niet zeggen, dat het
hem niet al te best bevalt in zijn Vader-
j land. Dwangarbeid is' het gevolg.
En hij koos zelf dit regiem Inder
daad lijkt dat zo. Tijdens de laatste stem
ming was het immers 'n overweldigende
meerderheid, die de Communistische
partij aanhing
Laten we het eenvoudig zeggen: Een
papier om te stemmen kreeg je niet thuis.
AR, je ging werd nummer 3 in je hand
geduwd aan de ingang van het stem
lokaal. Nummer 3 was t nummer van de
„democratische" partij. En in het lokaal
zelf werd je naam genoteerd. Dat was
trouwens overbodig want nummer 3, het
welk men je aan de ingang van het
lokaal had gegeven, moest je in de stem
bus deponeren. Dat was de stemming
van het Democratisch Polen. Zeker, het
is alles meer gecamoufleerd als het hier
wordt geschreven. Maar overdreven niet.
Probeer in het Democratisch Polen niet
te staken. Is het de enige goede zijde van
het Communisme In Lodz hebben
fabrieksarbeiders vorig jaar een poging
gewaagd, terwijl ze wisten, dat het streng
verboden was.
Alles gaat immers goed. In Lodz staak
ten ze toch. En de politie en de militairen
weigerden op eigen burgers te schieten.
Dat ging dag goed. Toen kwamen
de Iwans (Russen) zelf op de proppen.
De stakingsleiders werden ter conferentie
opgeroepen, zogenaamd ter bemiddeling.
Men heeft ze nooit terug gezien. De
anderen werden via de machinegeweren
aan het werk gezet. „Siberië", dat woord
alleen al is voldoende de arbeiders door
dik en dun te doen gehoorzamen. Ook
al kennen ze dat land niet.
En toch blijft het een ijzeren gordijn.
Ondanks dat er zo nu en dan buiten
landse journalisten een of ander bedrijf
mogen bezichtigen. Dan is het immers
een lust om de arbeiders daar te zien
wérken. Tevoren zijn weliswaar genoeg
dreigementen geuit, maar op het moment
zelf ziet men de arbeiders in hun beste
plunje, de vrolijkste gezichten, de ge
zondste werklust. Maar de dwang die
hier achter zit, wordt door de bezoekers
niet gezien. En de Gepeoe-leden even
min. Wat zeggen de arbeiders dan: Wij
weten, dat we voor een idealistische
Communistische heilstaat werken en we
zijn blij dat die zal komen om de kapi
talisten de das om te doen."
Lezers: Democratisch Polen. Bidt, dat
ons ons land voor zo n democratie ge
spaard blijft.
Dinsdag 15 Febr. kwam de voltallige
gemeenteraad te Poortvliet in openbare
vergadering bijeen onder voorzitterschap
van burgemeester B. J. van Oeverèn.
Na opening met ambtsgebed worden
de notulen der vorige vergadering ge
lezen en na beantwoording van een door
dhr. v. Ast gestelde vraag, onveranderd
vastgesteld.
De voorzitter deelt daarop mede, dat
getracht is nog een behoorlijke platen
kast te fabriceren wat niet is gelukt,
zodat thans opdracht werd gegeven een
nieuwe te maken. Overigens is het over-
genomene in goede orde bevonden.
Ook zijn de lantaarns, waarover de
vorige vergadering werd gesproken in
orde gemaakt. Wat de begraafplaats
aangaat, slechts een enkel boompje is
dood. Op advies zullen deze worden
vervangen, daar dit toch zou moeten ge
schieden bij controle Staatsbosbeheer.
Ingekomen Stukken:
Van de Commissaris der Koningin be
richt van Kon. Goedkeuring heffing
leges.
Proces verbaal van kasopname land
arbeidersver.
Bericht van Burgerl. Armbestuur dat
voor 1949 voor armenverzorging zijn
aangewezen de heren G. K. J. Krijger,
J. M. Vroegop en J. Deurloo.
Bericht van dhr. B. de Boer zijn her
benoeming als woningcommissielid aan
te nemen.
Goedkeuring bijslagregeling 1949.
Door Prov. Best. toegezonden gewij
zigde verordening op de kadegelden
voor Strijenham. Koninklijk is goedge
keurd dat een halve cent afgerond mag
worden tot een hele
Van Prov. Bestuur inzake jaarwedde
regeling secretarissen. Een nieuwe re
geling is in voorbereiding. Daarin wor
den klassen onderscheiden. Zo betekent
e. en a. voor de secretaris van Poort
vliet (burg.-secr.) een belangrijke salaris
vermindering. In vele gemeenten komt
men hier tegen op, aldus de voorzitter.
Besloten wordt te verzoeken de per.
verhogingen niet te laten vervallen,
aftrek.
Het verslag van de vereniging tot ver
krijging van onroerende goederen zal
bij de leden circuleren.
Een schrijven van Rijksschooltoezicht,
waakin met genoegen wordt geconsta
teerd, dat bij de gem. vergoeding reke
ning is gehouden met de prijsstijging,
iets wat niet juist is, want thans is
16.30 vastgesteld en vorig jaar ruim
22.aldus de voorzitter. In het schrij
ven wordt twijfel uitgesproken of men
iets kan doen met de uitgetrokken post
ad 250.voor onderhoud en aan
schaffing materiaal. Er wordt op gewe
zen, dat nieuwe leermiddelen dringend
nodig zijn. De hiervoor bestemde post
van 500.is ook te weinig. Het is
de bedoeling het onderwijs te bevor
deren, waarom in dit schrijven wordt
verzocht vorig raadsbesluit waarin ge
noemde bedragen werden vastgesteld, in
te trekken en deze bedragen hoger te
stellen. Ook bevelen ze aan het schil
deren en bestrijken van de muren, ban
ken te vernieuwen, enz. enz. Voorge
steld wordt ook in dit schrijven het
gymnastieklokaal in zijn geheel te ver
beteren.
Na bespreking besluit men niet alles
ineens te doen, wat de finantiën niet toe
laten. Tot een en ander was alreeds be
sloten. De voorzitter zegt o.m. dat er
geen bank stuk is. Nieuwe leermetho
den zijn werkelijk nodig, zoals voor re
kenen, geschiedenis, Ned. taal, even
eens atlassen en schoolkaarten. De raads
leden adviseren in elk geval eerst voor
goede leermiddelen te zorgen, waartoe
wordt besloten. Een en ander in over
leg met het h. d. sch.
Dr. J. Tazelaar te St. Maartensdijk
vraagt ontslag als gem. geneesheer van
VERBETERING ZUIDWEG.
BEWAARSCHOOL COMMISSIE
Dr. L. D. A. Looysen, Tliolen.
Dr. R. C. Renes, O.-Vossemeer.
Poortvliet. B. 6 W. stellen voor dit op
de meest eervolle wijze te verlenen met
dank voor de zeer vele diensten aan ge
meente en zieken bewezen. De burge
meester betuigt hierop nog zijn persoon
lijke dank voor al het werk.
Allen zijn het er over eens, dat deze
functie door Dr. Tazelaar zeer onbaat
zuchtig is vervuld.
Waar men geen gem. geneesheer kan
missen, stellen B. W. voor Dr. Kugel
als zodanig te benoemen. Hierover is
reeds met betrokkene gecontereerd en
over de toezegging van 750.- per
jaar werd men het eens. Weth. Krijger
deelt mee, dat het B. Armbestuur 250.-
geeft.
Vervolgens een verzoek van Dokter
A. A. Kugel om in aanmerking te ko
mmen voor de benoeing van gemeente
arts. Met alg. stemmen wordt deze als
zodanig benoemd.
Een verzoek van Mej. Oldekamp om
eervol ontslag in verband met haar ver
trek per 1 Maart naar Sprang-Capelle.
Ook dit verzoek wordt ingewilligd.
Een volgend punt is: Koop en ver
koop grond aan de Smidtstraat. Door
het dempen van de sloot en aanleg
nieuwe straat zou van de eigenaar G. K.
Krijger 118 m- grond gekocht kunnen
worden, terwijl deze weer 9 m- gem.
grond zou kopen. De eigenaar vraagt
2.50, tegen welke prijs door het Prij-
zenbureau geen bezwaar wordt gemaakt.
B. W. stellen voor hiertoe over te
gaan en dan binnenkort voor afrastering
te zorgen.
De voorzitter deelt mede, dat dhr.
Krijger de heining gratis zal plaatsen,
dat zeer op prijs wordt gesteld.
Verhuur gemeentegrond in de Smidt
straat aan Mej. C. v. d. Boogaard wordt
ter nader onderzoek aangehouden.
Eveneens het verzoek van Mej. C.
A. v. Dijke, Smidtstraat om een strook
grond te kopen bij nieuwgebouwde wo
ningen aan de Stoofstraat.
Hetzelfde met het verzoek van dhr. A.
Luijk tot verbetering en splitsing van een
woning.
Vaststelling Bestek Bestrating Zuid-
weg. De Raadsleden bekijken het be
stek. De straat wordt 4Yi meter breed
zonder fietspad. Voorts is het ook de
bedoeling verderop (bij zoon van dhr.
Krijger) te herstraten, waarom wat meer
stenen zullen worden besteld. Een en
ander zal gelijk worden aanbesteed. Het
dagelijks bestuur wordt machtiging ver
leend hiertoe over te gaan, terwijl de
gunning aan de Raad blijft.
Voorts wordt besloten tot het dem
pen van de sloot achter de Stoofstraat
bij P. v. d. Slikke. Dhr. v. Houdt acht
dit hard nodig, daar ook de mensen
verderop last van het water hebben. Na
overleg wordt hiertoe besloten. Even
eens tot het dempen van de sloot bij
de burgemeester, pastorie en omgeving.
Daarna wordt overgegaan in beslo
ten zitting.
Na heropening vernamen we, dat na
uitvoerige bespreking is besloten over te
gaan tot het benoemen van een com
missie, die het oprichten van een ge
meente-bewaarschool zal bestuderen. In
deze commissie hebben zitting de vol
gende 6 personen: S. A. de Haas, hoofd
O.L. School, J. Looijenga, hoofd Bijz.
School, A. W. Nortier, J. v. d. Slikke
Cz„ B. de Boer en J. M. Deurloo.
Daarna sluiting.
14 Februari jl. vergaderde de Ge
meenteraad te St. Filipsland onder lei
ding van burgemeester de Jonge. Aan
wezig alle raadsleden. De voorzitter
wijst er in zijn openingswoord op, dat
dit de eerste zitting is in het jaar 1949.
Spr. wenst de Raadsleden nog een
voorspoedig jaar toe. Wanneer wij
terug zien, aldus de voorzitter, op 1948,
herdenken wij de troonsafstand van Ko-
