W eekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
UIT EIGEN LAND.
Waar zitten de zwendelaars
RMösveRsiaq se. maaRtensöijk.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
suBSiöie voor öe stichting.
huuR vvn öe nieuwe woningen.
möustRieplan.
zonöagsöienstöeBatten.
5e Jaargang No. 5
17 December 1948
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 1.— per
Redactie Kerkring A 473 St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.25
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Amsterdam ten aanval voor Nederlands belang. -
De wip gaat... wippen. Einde van overleg?
Rapportenregen om Indonesië. Stikker peilt
U.N.O. Groene Kruis van Groningen, Friesland
en Drente in vreedzame aanval.
,,Gaat het Amsterdam goed,
dan gaat het ons land goed,"
aldus de hoofdstedelijke burger
vader aan het slot van zijn radio-
speech, waarin hij dezer dagen
opkwam voor een spoedige vol
tooiing van het Amsterdam-Rijn
kanaal. Natuurlijk kunnen wij het
in alle opzichten eens zijn met
mr. d'Ailly. Bremen en Hamburg
worden met directe geallieerde
hulp opgebouwd in snel tempo
en goed. Zal de transitohandel
hier weer willen floreren en er
brood op de plank zijn en blijven
bij onze vloot op de binnenwate
ren, dan zal het zaak zijn, het
tempo van Bremen en Hamburg
bij te houden of vóór te blijven.
Dat kan, als de regering vol
doende inzicht toont voor deze
typisch Nederlandse kwestie en
de betrokken post op de begro
ting voor 1949 weer de vereiste
hoogte opvoert.
Het is overbekend, dat een
ieder zijn eigen belangen het
eerst ziet.
Waarom zou een goed burge
meester daarop een uitzondering
maken
Toch stemt de uitspraak van de
eerste vertegenwoordiger der
hoofdstad tot nadenken ge
zien andere grote Nederlandse
belangen.
Verleden week zeiden wij, dat
deze belangen op de wip balan
ceerden. Ons toen zéér gematig
de optimisme moet inmiddels
plaats gaan maken voor ernstige
bezorgdheid: de wip begint z'n
balans kwijt te raken en wat er
op staat, dreigt er af te glijden.
Terwijl nog verleden week de
good-will aan beide kanten domi
neerde, schijnt men zich daar nu
plotseling niets meer van te her
inneren.
Het rapport, dat de ministers
Sassen en Stikker bij de regering
uitbrachten, bracht er deze toe,
de Commissie voor Goede Dien
sten een Nota te zenden, waarin
wordt uiteengezet, dat zij thans
verplicht is, buiten de Republiek
om een Indonesische interim
regering in te stellen. Deze nieu
we regering zal grote bevoegd
heden worden gegeven, terwijl
tot afkondiging van het „Bewind
Indonesië in Overgangstijd" zal
worden overgegaan. De rappor
ten, nota's en contacten in zake
Indonesië volgen elkaar in snel
tempo op en de ogen der wereld
zijn met spanning op de „gordel
van smaragd" gevestigd.
In Engelse regeringskringen
verzekert men met iets te veel
nadruk, op het verloop der ge
beurtenissen geen druk te hebben
geoefend. Het Amerikaanse lid
der C.G.D. is in ijl-tempo naar
Djokja vertrokken en de Ameri
kaanse bladen wijzen erop, dat
de Veiligheidsraad nog steeds
verplichtingen heeft in deze Ne
derlands-Indonesische kwestie,
welke verplichtingen de V.R.
trouwens duidelijk op zich nam
door het instellen der C.G.D. om
ons behulpzaam te zijn bij het tot
standkomen van een regeling.
Al met al kunnen wij binnen
kort een nieuwe behandeling in
de V.R. tegemoet zien. Wij moe
ten zeggen, dat de voortekenen
der daar te verwachten uitspra
ken voor ons land lang niet
gunstig zijn.
Vanwaar nu deze „plotselinge"
deining Ons reeds eerder uit
gesproken vermoeden ten deze
blijkt maar al te waar te zijn. De
Republiek blijkt de Nederlandse
souvereiniteit tijdens de interim
periode slechts formeel te willen
erkennen en wel speciaal, waar
het het opperbevel betreft van de
Hoge Commissaris over de ge
wapende macht. De T.R.I. is
Djokja heilig, juist na de Commu
nistische „staatsgreep".
Den Haag liet inmiddels een
achterdeur open en wil de Repu
bliek als nog de kans laten aan
het B.I.O. deel te nemen. Wie
echter zal er Hatta c.s. toe kunnen
brengen, van die kierende achter
deur gebruik te maken Goede
en onbaatzuchtige interventie zal
de enige uitweg zijn om bloed
vergieten te voorkomen. Toch is
„Indonesië in overgangstijd" nog
niet afgekondigd. Het werd op
nieuw uitgesteld, daar men er in
de Republiek weer op zinspeelde,
dat het misschien toch nog anders
zal kunnen. Inmiddels ging minis
ter Stikker in Parijs kennelijk
even de stemming peilen bij de
U.N.O.
Naast intens diplomatiek ge
harrewar was er gelukkig ook
nog echte en directe opbouw. Er
zijn kwade kansen voor duizen
den jonge kerels in Indonesië,
maar er zijn goede voor tien
duizenden bewoners van Gron-
ningen, Friesland en Drente,
doordat de provinciale Groene
Kruisvereniging een Röntgen-
apparaat heeft aangeschaft, waar
mee men in 1949 een massa
doorlichting gaat beginnen.
Moge het Rode Kruis in Indo
nesië even vreedzaam werk be
schoren blijven, óók in 1949...
Een politierapport is altijd
zakelijke, wat je noemt gedegen
lectuur. Inbraken, diefstallen, be
rovingen, ingewikkelde aanrij
dingen, moordaanslagen -ze
worden altijd even summier en
zakelijk-nuchter vermeld als het
financieel verslag van de een of
andere instelling. Als er dan ook
geen journalisten waren, om een
en ander eens lekker „op te
werken", dan zouden de politie
berichten lang niet de belang
stelling van de gewone lezer heb
ben, die zij toch zo zeer ver
dienen.
Neem nu het verslag over 1947
van de Amsterdamse gemeente
politie, dat dezer dagen is ver
schenen. Van alles en nog wat
kan je er uit leren: cijfers bij de
vleet.
Maar over cijfers wil ik het
niet hebben. Het was een enkele
zinsnede, die m'n aandacht trok
en die ik gaarne - ter lering
mijner grote lfezersschare door
geef.
Als men u bij voorbeeld bij
de tegenwoordige alom beoefende
hersengymnastiek de vraag voor
legde: „in welke branches komen
de meeste zwendelzaken voor",
ik wed tien tegen een, dat u met
de mond vol tanden zou staan en
dat geen van uw ploeggenoten
U uit de verlegenheid zou helpen.
Dat is anders, als u het overi
gens droge politierapport heeft
bekeken. Want dat geeft op deze
vraag het nimmer vermoede ant
woord, dat de te Amsterdam in
1947 behandelde zwendelzaken
in hoofdzaak betrekking hadden
op ondernemingen van schrif
telijk onderwijs; ondernemingen,
die knip- en naaicursussen
organiseerden; huwelijksbureaux;
detective- en adviesbureaux;
personen en verenigingen, die de
emigratie willen bevorderen;
fotobureaux en instellingen, die
een sneeuwbalsysteem exploiteer
den. Daar staan ze nu met elkaar
te kijk.
Gelukkig, dat dit verslag een
oud verslag is het afgelopen
jaar zijn wij met elkaar misschien
wel veel netter geworden. Dit
alles handelt over de goede oude
tijd. Kijk er dus Uw buurman,
die onderwijzer is en die, als
welkome bijverdienste medewer
king verleent aan de een of
andere te goeder naam en faam
bekend staande cursus er alstu
blieft niet scheef om aan. Er is
en dat geldt gelukkig ook voor
die andere branches ook nog
wel koren onder het kaf. Maar
toch...
Het is goed dat u het weet: wilt
u in het huwelijksbootje stappen,
kijk uit voor u, om te beginnen,
een bureau in de arm neemt -
als uw echtgenote een naai- of
knipcursus wil volgen, laat zij
zich spiegelen aan de dames, die
verleden jaar bedrogen uitkwa
men -als u zich zelf op de een
of andere manier bedrogen ge
voelt laat u niet dubbel be
driegen door het verkeerde
bureau voor U te laten werken.
En dan die emigratie Dat zelfs
bij zulk nobel streven het bedrog
om de hoek kan loeren!... Dat
je zelfs met een foto-bureau moet
oppassen. Och, och, wat was die
wereld daar in de grote stad ver
leden jaar toch nog slecht ...-
Nu hoop ik maar, dat u er als
gewaarschuwd man (of vrouw)
niet bij een andere affaire de
dupe van uw goedgelovigheid
wordt. Want het kan best zijn,
dat het verslag niet helemaal vol
ledig was. Er zijn in onze tijd
ook nog andere dingen waar
grootsteedse snoodaards wat aan
weten te „verdienen".
(nadruk verboden)
NIEUWJAARSWENSEN
voor^ de militairen in Indië kunnen
ook voor a.s. nummer worden op
gegeven. De meesten zullen dat
nummer rond Nieuwjaarsdag ont
vangen.
Dr. L. D. A. Looysen, Tholen.
Dr. R. C. Renes, O.-Vossemeer.
Woensdag 15 December kwam de vol
tallige gemeenteraad te St. Maartens
dijk in Openbare Vergadering bijeen.
Voorzitter de wnd. burgemeester Hage,
secretaris dhr. H. J. Meloen.
Met een welkomstwoord opent de
voorzitter deze vergadering en wijst er
op, dat het, gezien de burgemeesters
benoeming, de laatste maal zal zijn, dat
hij een gewone openbare Raadsvergade
ring zal leiden. Hij dankt de leden voor
de steun en medewerking, die hij tijdens
zijn voorzitterschap mocht ondervinden
en hoopt straks ook als Wethouder ge
zamenlijk de belangen der gemeente te
dienen.
De notulen van de vergadering van
5 Nov. jl. worden onveranderd vast
gesteld.
De voorzitter brengt opnieuw het punt
in behandeling waarbij vorige vergade
ring de stemmen staakten, nl.: subsidie
aan de Stichting Dorpsgemeenschap St.
Maartensdijk.
Dhr. o.d. Brouw, die vorige vergade
ring afwezig was, vraagt hierover nog
even het woord en meent dat de ge
meente toch op het verkeerde pad is
door thans een subsidie toe te kennen
van 300.die reeds door de Stichting
in de begroting is opgenomen. Spreker
wijst er op, dat zowel voor en tegen
stemmers zullen moeten beamen, dat er
een prachtig voetbalveld is gekomen.
Maar daarom juist wil ik er thans iets
van zeggen, aldus spreker. De begroting
is een slag in de lucht. Niemand kan zeg
gen hoeveel dat wel zal opbrengen en
hoeveel het kost. Nu we zoveel tekorten
hebben in de gemeente en zoveel moeten
nalaten omdat er geen centen zijn, moet
ik me toch afvragen of het wel ver
standig is, deze subsidie thans toe te
kennen. We nemen het voor 20 jaar aan
en zouden de kans lopen als arme ge
meente straks subsidie te geven aan een
rijke stichting. Ik had dit verzoek liever
niet zo gezien, daar ik overigens gaarne
m'n steun geef aan de jeugd. Eerder zou
ik er voor zijn bijv. 100.toe te ken
nen in het tekort van de exploitatie en
het gebruik. We kunnen nu wel een
groots gebaar maken, maar zouden Ged.
Staten dit goedkeuren Er zijn andere
dingen in de gemeente, die me voor dit
geval aan het twijfelen brengen. Als ik
de weelde van dit sportveld zie en de
armoe van vele dingen in de gemeente,
is het contrast wel erg groot. Nogmaals,
ik wil gaarne de jeugd helpen, maar als
men 10 keer langs het voetbalveld komt,
ziet men nog niet een keer op het nieuwe
terrein spelen, het gebeurt nog steeds op
het oude sportterrein. Als we er zo veel
voor uit geven, dan moet ook de jeugd
er van kunnen profiteren. We weten nu
waar we deze 300.aan geven, maar
komt er straks een andere vereniging,
dan zitten we er ook mee. Ik zou mak
kelijker voorgestemd hebben, als de ver.
300.tekort kwam voor dit jaar.
De voorzitter antwoordt hierop, dat
G.S. het ook niet zou goedkeuren, als
de Stichting geld over had. Tevens merkt
hij op, dat het sportterrein nog nifet ten
volle is opgeleverd, zodat daarom nog
niet geregeld mag worden gespeeld. Dat
een andere vereniging hiervoor ook zou
kunnen aankloppen, spreekt de voor
zitter tegen, omdat de Stichting een over
koepelend orgaan is.
Dhr. o.d. Brouw meent echter, dat
wanneer men 300.toezegt, men er
niet met 290.af zal zijn. De voor
zitter zegt, dat dit naar gelang het
tekort zal zijn.
Dhr. Koopman wil er hgt zijne ook
nog even aan toevoegen, na de opmer
kingen in vorige vergadering. Hij meent
ook, dat men zal moeten toestemmen,
wanneer straks weer een andere ver
eniging aanklopt. Waarom gaat men
niet met een lijst rond, zoals de Kerk
dat heeft gedaan. Dan komt er genoeg
geld binnen.
Die dan wil geven, geeft. Laat de
gemeente hier buiten of kijk liever, hoe
ze er bij ligt. Is dat nu verantwoord
Een achteruitgaande toestand en dan dit
bedrag toezeggen, het komt op 20.000.
Ik meen dat het gros van de inwoners
het hard beu is, steeds maar betalen.
Dan dit, dan dat weer. De gemeenschap
is overal goed voor. Ik zag liever dat de
aanvrage van een weduwe, die geen
reinigingsrechten kan betalen, wordt in
gewilligd. Maar dat wordt wel afge
wezen. Zou U als particulier een der
gelijk bedrag daarvoor geven? Tracht
liever een sluitende begroting te krij
gen, zoals G. S. daar steeds op aan
dringt.
Een uitvoerig schrijven inzake het
klokkenspel zal eerst bij de Raad cir
culeren, eer het in bespreking komt.
Daarna wordt over het voorstel van
B. en W. om subsidie te geven ge
stemd. Tegen stemmen de heren Lange-
jan, Lindhout en Koopman, zodat het
met 43 is aangenomen.
Vervolgens de ingekomen stukken:
Een dankbetuiging van Mej. v. d.
Berg voor de medewerking tot haar be
noeming als onderwijzeres. De voorzit
ter zegt, dat men in Mej. v. d. Berg
een uitstekende kracht heeft gekregen.
Van de heren J. C. Hoppe en Priem
mededeling, dat ze de helft zullen be
talen in verbetering uitwatering Ach-
terbos en doortrekken riolering.
De Gebr. Hartog verzoeken voor
eigen rekening een dakraam te mogen
maken in de door hen bewoonde ge
meente-woning. Niemand bezwaar.
Inzake de Kinderbijslagverordening is^
bericht van goedkeuring door G. S. in
gekomen, met de opmerking in art. 3
nog een bepaling op te nemen. Nie
mand heeft ook hiertegen bezwaren.
In afwachting van het Kon. Besluit
heeft de Raad geen bezwaar tegen het
toekennen van de tijdelijke bijslag voor
een deel van het Rijkspersoneel en de
lagere publiekrechterlijke organen.
Van de vereniging ,Het Groene Kruis"
te Hardenberg een verzoek om adhaesie-
betuiging aan een door hen aan de
Minister van Sociale Zaken gedaan
voorstel om een andere toepasing te
geven aan de verordening in verband
met de besmettelijke ziekten. Hiertegen
is geen bezwaar.
Van G. S. een aanwijzing om het
Raadsbesluit dat toekenning tegemoet
koming aan onderwijzers inhoudt in te
trekken. De Raad besluit evenwel dit
niet te doen.
Van de Wed. J. Zwagemaker een
verzoek om ontheffing reinigingsrech
ten. B. en W. stellen voor hieraan niet
te voldoen. Dhr. Koopman is tegen dit
voorstel. Hij merkt op dat er ook in
andere gemeenten uitzonderingen worden
gemaakt voor bijzondere gevallen. De
verzoekster kan het niet betalen. Laat
men het dan oninbaar verklaren. De
voorzitter meent, dat men hiermee
uiterst voorzichtig moet zijn. Men moet
de verordening aanhouden.
Dhr. Lindhout vindt ook, dat men
wel een uitzondering kan maken. Dat
gebeurt ook op de verordening verma
kelijkheidsbelasting. Als nuttige instel
lingen een avond geven, wordt ook geen
verm. belasting opgelegd.
Dhr. Langejan zou er ook voor we
zen, dat deze vrouw ontheffing krijgt,
maar kan hiertoe toch niet overgaan.
Men zet de deur dan open voor velen.
Hij zal het voorstel B. en W. steunen.
Na stemming blijken de heren Lindhout
en Koopman tegen.
Inzake de huurvaststelling van de 20
woningwetwoningen deelt de Hoofdinge
nieur-Directeur van de Wederopbouw
mede, dat de huurprijs is vastgesteld op
f 4.98 per week inclusief waterleiding.
Van het Ministerie van Wederopbouw
is bericht ontvangen, dat men f 4.30
mag rekenen inclusief waterleiding. B. en
W. stellen voor om het bedrag op f 5.
per week te stellen, mits de waterleiding-
kosten niet worden verhoogd.
Op een desbetreffende vraag ant-
