Weekblad voor het Eiland Tholeo en St. Filipsland
EEN PRACHT VERBETERING
De nieuwe weg t Oud-Vossemeer ~St+ Annaland.
ER KOMT EEN NIEUWE WEG VAN
St. ANNALAND NAAR OUD-VOSSEMEER.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
THOLEN
5e Jaargang No.
26 November 1948
Uitgevers Firma C. DiELEMAN en G. HeIJBOER Abonnementen f 1 ner 7.
J Abonnementen l.~ per Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Redactie Kerknng A473 St. Annaland - Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.25 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
meer 0.05
Zoals elders in dit nummer
wordt medegedeeld, is deze week
het besluit gevallen de hierboven
genoemde weg te verbeteren.
Hierom is al jaren verzocht en al
maanden over geconfereerd en
gedebatteerd. Van de noodzake
lijkheid was ieder belanghebbende
en dat is iedereen, die deze
uiterst slechte weg moest pas
seren, hetzij geregeld of onge
regeld overtuigd. De uitvoering
werd evenwel vertraagd door
financiële moeilijkheden. In deze
dure tijd is de aanleg van zo'n
project enorm kostbaar. En aan
vankelijk kwam dit het Water
schap Oud-Vossemeer duur te
staan. De Ingelanden zagen hun
toch al te hoge polderlasten in het
verschiet onbetaalbaar worden.
Die lasten zijn inderdaad zeer
hoog. Dat kunt U opmaken uit
het verslag in dit nummer. Zeer
begrijpelijk was dan ook, dat het
Waterschap voor deze verbetering
terugdeinsde en van mening is,
dat de provincie of het Rijk deze
weg in zijn geheel dient over te
nemen. O.i. is voor deze mening
veel te zeggen. Het zijn lang niet
alleen de Ingelanden, die van deze
weg gebruik maken. Evenmin al
leen de andere Eilandbewoners.
Ontelbaar zijn ook de handelaars,
reizigers, enz. van elders. Die
hebben er evengoed groot belang
bij. Die maken er eveneens veel
gebruik van.
Daarom was het zeer begrijpe
lijk, dat Ingelanden aanvankelijk
grote bezwaren maakten. Daarom
ook hebben Gedeputeerde Staten
van Zeeland 3 ton beschikbaar
gesteld en deden alle mogelijke
moeite door bijdragen van andere
belangstellende instanties, de las
ten voor het Waterschap te ver
lichten. Het resultaat hiervan is,
dat het dit Waterschap momen
teel weinig meer zal kosten en uit
eindelijk voordeel zal brengen.
Het resultaat voor de gemeen
schap is, dat de nieuwe weg er
komt. Met vreugde zullen velen
dit besluit en nog meer het uit
eindelijk resultaat daarvan, be
groeten. Namens hen een woord
van dank aan allen, die hiertoe
hun krachten hebben gegeven. En
een beroep op ieder, die hierop
enige invloed kan uitoefenen om
de aanleg daarvan op de voorde
ligste en vlugste manier te doen
of uit te voeren. Zoals werd op
gemerkt, hoopt men begin 1949
te beginnen en wordt dit werk
volgens het bestaande plan uitge
voerd en dit plan is aangeno
men dan wordt de nieuwe weg
(in grote trekken weergegeven)
als volgt aangelegd:
Vanaf de Thoolse dijk achter
Oud-Vossemeer om, dus aanslui
tend op de „Mareweg" (achter
de vrml. molen), daarna de. dijk
volgend: voorbij de Patrijzenweg
op de Weele aan. De grootste
bochten gaan er daar uit en ver
der voor een deel via de Broekse
weg op de „Blauwe Bloem" aan,
achterom de arbeiderswoningen
tegenover Candia, daar de dijk
weer op. Ongeveer 200 meter de
dijk volgend loop de weg verder
door de Vrijbergse polder en
Sluispolder op de bestaande
nieuwe weg van St. Annaland.
De weg zal dus aanmerkelijk
korter worden. Dat het een groot
werk i.sT bewijst het begrotings
bedrag.
Met belangstelling zien we de
opening tegemoet.
Aanvankelijk ernstige bezwaren door Ingelanden van
het Waterschap Oud-Vossemeer aangevoerd. De
heldere uiteenzetting van twee leden van Ged. Staten
brengen een ander inzicht. Toch drukken de polder-
lasten zwaar.
Van Oost tot West, van Noord tot Zuid is in Nederland
de slechte weg van St. Annaland naar Oud-Vossemeer
bekend. De grootste last en de meeste schade was
vooral gedurende de na-oorlogse jaren ongetwijfeld voor
ondernemer v. d. Klundert, wiens geregelde busdiensten
over dit traject kapitalen aan materiaal kost. Ook voor
andere vervoerders betekent deze weg grote materiële
onkosten. Thans is evenwel verbetering in 't zicht. Dank
zij de heldere uiteenzetting van de heren Filipse en
Hamelink, leden van Gedeputeerde Staten van Zeeland,
stemden 26 van de 28 aanwezige Ingelanden van het
Waterschap te Oud~Vossemeer voor verbetering. Allen
waren overtuigd van de noodzakelijkheid.
In Hotel „Hof van Holland" te Oud-
Vossemeer vergaderde Maandagmorgen
22 November 1948 het Waterschap
Oud-Vossemeer. Naast het voltallige
bestuur wSren 24 Ingelanden of gemach
tigden aanwezig, benevens de heren
Filipse en Hamelink, leden van Ged. St.
Na opening en notulen komt het
voornaamste agendapunt in bespreking:
„Voorstel van het Bestuur tot het
aanleggen van een nieuwe weg St. An
nalandOud-V ossemeer.
De voorzitter, dhr. H. v. Gorsel, wijst
er op, dat deze kwestie reeds een en
andermaal is besproken. Vorige ver
gadering kon men niet tot een oplossing
komen. De zaak staat er thans zo voor:
De verbetering van de weg is begroot
op ƒ450.000. Hiervan zal ƒ50.000
worden bijgedragen als Oorlogsschade
door het Rk.
De Provincie stelt 300.000 beschikbaar.
Voor het Waterschap blijft er dus over
100.000. Hiervan gaan echter nog de
volgende bijdragen af, toegezegd door
verschillende instanties. De Veilingver.
„St. Annaland" 1000.— ineens. De
gemeente Oud-Vossemeer 2.50.ge
durende 30 jaar. De polder Vrijberghe
135.gedurende 25 jaar, Sluispolder
350.ineens. Broek- en Roolandpol-
der 1250.gedurende 40 jaar. De
gemeente Poortvliet, totaal 11940.
ineens. De Hollairepolder 4790.in
eens. Voorts nog 305.zodat deze
weg het Waterschap na een anuiteits-
lening voor 40 jaar en met inbegrip van
het na 1949 aflossen der lening uitein
delijk 7544 per jaar zal kosten. Daar
zijn ook afgetrokken de baten, die men
zal verkrijgen van lasten te heffen van
de bebouwde eigendommen.
Na deze toelichting vraagt de voorzit
ter, wie hierover het woord wenst.
Dhr. v. d. Maas merkt op, dat, wan
neer dit werk het Waterschap ook
maar één cent meer moet kosten, hij
tegen zal stemmen. De Provincie en/of
het Rijk had die weg al lang over 'moe
ten nemen, aldus spreker. Het is een
schande, dat deze last nog op de Inge
landen drukt. Destijds hebben de Inge
landen deze weg verhard, omdat hiervan
de noodzakelijkheid voor eigen gebruik
werd ingezien. Deze weg is evenwel niet
voor het huidig verkeer gemaakt. De
verbetering zal voor ons f 7500.kos
ten en dat 40 jaar lang. Ik stem tegen,
zo besluit dhr. v. d. Maas.
Dhr. Goorden is het met vorige spre
ker eens. Het aanleggen van deze weg
kost te veel. De lasten zijn dusdanig
hoog, dat er geen cent overschiet. Hij
stelt voor bij daartoe betrokken instan
ties te vragen er een Provinciale weg
van te maken. Heeft de Provincie die
kracht niet, laat dan „Den Haag" na
tionaliseren. Enige jaren geleden heb ik,
aldus dhr. G„ al voorgesteld, de be
bouwde eigendommen ook te belasten,
enkel om onze grote uitgaven te com
penseren. Of dat evenwel nu de op
lossing is, betwijfel ik, daar de huur
ders eveneens zwaar belast zijn.
Ik zou het Waterschap thans willen
verzoeken: „Halt" te roepen. Indien de
Hoge Heren deze kant uit, eens een
autotocht maakten en deze kwestie on
derzochten, zouden ze ontdekken, dat
we aan de afgrond staan. „Wie. z'n
belang begrijpt, stemme tegen". De ver
gadering betuigt deze sprekers bijval.
Een andere Ingelande vraagt of men
er met genoemde regeling werkelijk van
af is, ook wat het onderhoud aangaat,
Hem is bekend dat er meer Prov. we
gen zijn, waarvan men zelf de zijkanten
en bermen moet onderhouden.
Dhr. Goorden wil wel enige cijfers
noemen en zegt o.m. dat een eigenaar
in deze polder, van 175 gemeten
6600.ontvangt, waarvan 5500.
afgaat door verschillende lasten, de in
komstenbelasting niet eens meegerekend.
Er blijft geen arbeiderssalaris van over.
En dat van 175 gemeten. Hij stelt voor
alle wegwerken aan de kant te gooien.
Het is geen revolutionnaire geest, die
hem zo doet spreken, maar het kan niet
meer. Spreker vraagt of er geen tussen-"
regeling mogelijk is. Hoe denkt het
bestuur hierover Gaan de polderlasten
bij deze berekening niet naar boven
We zitten er toch 40 jaar aan vast.
En ze zijn al veel te hoog. Pluk van een
kale kip nu nog eens veren
Na deze stemmen uit de vregadering
krijgt dhr. Filipse het woord. Spreker
zegt het te kunnen begrijpen dat er
stemmen opgaan, dat het onmogelijk is
deze lasten te dragen. Hij vindt dat dhr.
v. d. Maas scherp heeft gesproken.
Graag zal hij hierop een antwoord en
toelichting geven. Allereerst in het al
gemeen. Er wordt, aldus dhr. F. hier
gedacht, dat deze wegverbetering van
Hoger hand wordt opgelegd. Zo is
ljet evenwel niet. Men moet het zien
zoals het werkelijk is. Spreker wijst op
de verschillende soorten wegen die ons
land kent: primaire, secundaire, tertiaire
wegen en nog een vierde graad. Se
cundair is de weg St. AnnalandOud-
Vossemeer. Ook het college van Ged.
Staten is overtuigd, dat de toestand
thans hopeloos is. Daarom spant ze
haar uiterste krachten in om een ver
beterde financiering te krijgen voor de
wegen. Hieraan werkt ook de regering
mee. Zo is de Commissie-Oud ingesteld,
die een betere regeling onderzoekt en
hierover rapport zal uitbrengen. Daarbij
komt ook de taakverdeling ter sprake,
voor het Rijk, Gemeente en Publiekrech
terlijke Lichamen.
Voorts protesteert spreker tegen het
door een Ingelande aangevoerde, als zou
de Grondkamer geen verhoging der
pachtwaarde toekennen. Integendeel, de
maximale pachtwaarde, die de Grond
kamer toestaat, ligt veel hoger dan in
1940. Die is in sommige gevallen met
20 gestegen. Dat zijn de grondlasten
niet. Daarom zegt dhr. F., dient men
geen schuld te werpen op hen die het
niet hebben. Evenwel, ook Ged. Staten
zijn van mening dat de lasten ondra
gelijk zwaar zijn. Maar toch wil ik
hier wijzen op vorige opmerkingen.
In verband hiermede wil spreker nog
iets in het algemeen opmerken, nl. dat
men een andere weg wil bewandelen
om de gestegen lasten te verminderen.
De bedoeling is groter eenheden te ma
ken, een goter draagvlak voor de Water
schapslasten. Daartoe is eveneens een
commissie in het leven geroepen. Zo
zou men dan bijv. Tholen tot één "Wa
terschap maken, die gezamenlijk de las
ten draag. Spreker zegt, dat deze
Commissie nog niet tot een eindconclusie
is gekomen.
Wat gezegd is over Cal. polders
merkt spreker op, dat men bij een der
gelijke instelling 5 jaar de volle pacht
waarde moet betalen met aftrek van
grondlasten en na die 5 jaar de halve
waarde, terwijl men, zoals een der In
gelanden terecht opmerkte nog onder
voogdij staat. Met nadruk herhaalt dhr.
F., dat men al het mogelijke doet een
weg te vinden, die de welvaart van ons
gewest niet in het gedrang brengt.
Op de onderhavige kwestie meer
direct ingaand zegt dhr. Filipse, dat de
aanwezige Ingelanden verhoogde lasten
zien in de verbetering van xleze weg. Zo
is het echter niet. U weet de verplichting
is er om die weg te onderhouden, daar
komt U niet van tussen door hier tegen
te stemmen. De verbetering zal in de
toekomst heus niet zoveel meer lasten
vragen. Het is niet, omdat wij die weg
zo dolgraag verbeterd willen zien, het
is Uw belang en het belang van deze
streek. U zult zich de toestand van jaren
terug nog herinneren, welk een ver
betering was het niet, toen de weg ver
hard was. Het vervoer per as verhoogt
de welvaart voor deze streek. Het is
geen hobby van ons deze weg verbeterd
te willen zien, het is enkel terwille van
U. Nu wordt er gezegd: „Laten zij het
doen, die het graag willen". Vergeet niet,
dat we in Uw belang bereid zijn 3 ton
bij te dragen. Het is nu de zevende keer
dat deze moeilijke kwestie ter sprake
komt. Voor U kost het een ton, min
90.000 gulden, die bijeen wordt gebracht
door anderen, die niet zo kortzichtig zijn
en bereid bij te dragen.
Laten we de kaarten open op tafel leg
gen. Dan kunt U nog opmerkingen ma
ken, maar kom dan met geargumenteerde
bezwaren. Het is voor mij een raadsel,
dat U hier tegen kunt zijn. Want het
betekent haast geen verhoging. Meen
niet dat we een stok achter de deur heb
ben gezet, maar toch wil ik opmerken,
aldus spreker, dat G.S. niet zal aarzelen
U op de verplichting van onderhoud te
wijzen. Die verplichting rust op Uw
schouders en de weg moet in een betere
toestand komen dan de huidige staat.
Indien U het goed wil doen, kost U dat
ook nog 83.000 en in mindere mate
63.000, maar dan is dit geheel voor
Uw rekening. Dat drukt in z'n geheel op
de Ingelanden. Spreker wijst er nogmaals
op, dat G.S. wil bevorderen, dat de
lasten een groter draagvlak krijgen.
Maandelijks komen er ernstige bezwaar
schriften over deze weg binnen. Er moet
e*n andere toestand komen en eer
lijk en oprecht, zoals voorgelegd is de
voordeligste weg, Aanvaardt U dit niet,
dan worden 3 ton elders gebruikt.
Dhr. v. d. Maas blijft bij zijn mening,
dat de Prov. of het Rijk dit traject moet
overnemen. Het is een primaire en
secundaire weg. Hij zegt dat het verschil
te groot is of men grond in de Bergse
of Vossemeerse polder heeft.
Dhr. Filipse zegt dankbaar te zijn,
dat dhr. Goorden overtuigd is van de
noodzakelijkheid tot verbetering, N.a.v.
dhr. Goorden's opmerking over het ver
schil, waar men grond heeft, haalt spre
ker een voorbeeld aan en zegt vervol
gens, dat men z.i. ook wel eens te ver
grijpt naar het eigendom van een ander,
maar wijst er tevens op, dat de be
schermende regeringsmaatregelen heel
wat betere toestand hebben" geschapen
voor de huurder en verbruiker, dan bijv.
in 1925.
Een Ingelande vraagt daarop of de
straatbelasting zal worden doorgevoerd,
als men de bebouwde eigendommen ook
belast. De voorzitter antwoordt, dat die
toch wel zal komen,
Dr P. J. Duinker, Tholen
Dr H. Menger, St. Filipsland
Dhr. F. merkt op, dat het geen Rijks
voorschrift is van onbebouwde gronden
straatbelasting te heffen. De gemeente
kan dit evenwel verordenen.
Dhr. L. v. Gorsel vindt de aanleg
niet het grootste bezwaar, maar de
onderhoudskosten gedurende 40 jaar gaan
hem te ver. Kan het Waterschap het
onderhoud niet zelf ter hand nemen en
de prov. daarin bijbetalen
Dhr. Filipse meent, dat men dan zeker
niet voordeliger uit zal zijn.
Het andere lid van G.S., dhr. Hame
link meent dat de Ingelanden enkele
dingen verkeerd opnemen. Door voor
gestelde regeling draagt de Gemeenschap
75 van de totale kosten. Ook de Prov.
komt niet met lege handen, maar heeft
3 ton beschikbaar. De overheid doet dus
wel iets.
Wanneer men evenwel niet tot afkoop
overgaat, blijft het onderhoud voor eigen
rekening en men is nooit van die weg
af. Beter is als men er zich nu meteen
vanaf maakt. Dhr. H. zegt: „Als Inge
lande gaat U door tegen te stemmen
geen cent rijker weg".
Dhr. v. d. Maas zou willen voor
stellen om tegen te stemmen. Dan weten
ze het in Den Haag ook.
Ik ben geen egoist of communist,
maar ze moeten daar ook maar eens
weten, dat ze niet alleen met mijnwer
kers te maken hebben, maar ook met de
boeren. Er moet of van de lasten.
Dhr. Goorden vraagt of het niet moge
lijk is de lasten te verminderen.
Dhr. Filipse zegt: We hopen er af te
krijgen. Maar dat is het kardinale punt
niet waar het om gaat. Het gaat er
hier om: kost het meer als de weg ver
beterd wordt; en dat is zeer gering.
Dhr. v. d. Maas leest daarna een ver
zoek voor, dat van geheel andere aard
is. Hij vraagt aan de leden van Ged.
St. de bermen eens te gaan bekiiken
tussen Poortvliet en Tholen. Millio-„en
onkruidgewassen staan er en verspreiden
zich over het land. Hij verzoekt hiervoor
maatregelen te nemen.
Dhr. Filipse wijst aanvrager er op,
dat hij beter een schriftelijk verzoek
kan indienen of de technisch-hoofd-
ambtenaar, dhr. de Jong hiervan op te
hoogte brengen. Wanneer de Provincie
hierin tekort schiet en U doet een der
gelijk verzoek, geef ik u de verzekering
dat het in orde komt. Dhr. de Jong is
evenwel technisch hoofdambtenaar en
die moet er voor zorgen. Spreker wijst
er op, dat zelfs dhr. Goedemondt naar
elders is geroepen, omdat in Tholen
geen werk was.
De voorzitter zegt dat dit intermezzo
een afdwaling is van het eigenlijke punt
en meent dat e. en a. voldoende is toe
gelicht, waarna tot stemming wordt over
gegaan over het voorstel van het Be
stuur: de weg St. Annaland-Oud-Vosse-
meer te verbeteren met afkoop van
onderhoud plus het opleggen van lasten
op de bebouwde eigendommen. Met 26
stemmen voor en 2 tegen wordt het
bestuursvoorsted aangenomen.
Dhr. Filipse wenst de vergadering van
harte geluk met dit besluit, Hij vindt het
prettig dat dit punt in de ruimste zin en
objectief is besproken. Hij kan het
tegenstemmen billijken, maar hoopt dat
deze na verloop van tijd kunnen zeggen,
dat het een gelukkig besluit is geweest
in de vergadering van 22 November
1948. Sprekers zegt, dat men zo spoedig
mogelijk in het voorjaar 1949 aan de
weg hoopt te beginnen en spreekt de
wens uit, dat deze streek door deze ver
betering in bloei mag toenemen.
Dhr. v. d. Maas hoopt, dat vorige
spreker gelijk krijgt, waarmee dit punt
is afgehandeld. Na nog enkele huis
houdelijke zaken te hebben besproken
sluit de voorzitter de vergadering.
BEKENDMAKING
De Burgemeester van Tholen zal op
Zaterdag de 4e December 1948, des
middags te 12 uur, ten Gemeenthuize
aldaar, één hoop Compost publiek ver
kopen. Inlichtingen bij de Districts-
Opzichter.