I I I I I
Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
VliUE VAAJiT?
UIT EIGEN LAND.
VERSCHIJNT IEDERE VRIJDAG
RAADSVERSLAG STAVENISSE*
Vis
-'I
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
Verzoek bestuur Oranje-Vereniging.
Het hulpsteiger in 't gedrang.
Verbetering Bewaarschool.
4e Jaargang No. 51
ÉlPPÏ
5 November 1948
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactip Kerkring A 473 St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telef. 57 - Giro 124407
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Abonnementen 1. per Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00
cwartaal franco p.p. 1.25 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Prijs per nummer 8 cent
Wat beoogt de regering eigenlijk met het loslaten van
een paar distributie-artikelen, de prijsverhoging van nog
een paar andere en als om het goed te maken een loons
verhoging zo mag het eigenlijk niet heten, compensa
tie heet het officiëel voor de voornaamste groep van
loontrekkenden
We zouden kunnen zeggen, dat het een stap is van de
oorlogseconomie naar „normalere" verhoudingen en het
uit dien hoofde toe moeten juichen, maar we hebben
enige vrees dat we alléén zouden juichen. De inkomsten
van de meeste gezinnen zijn van die aard dat er niets
af mag dat er niets af kan.
Het daaglijks brood wordt
vier centen duurder. De suiker,
die ook elke dag weerkomt, liefst
17 cent, het varkensvlees 53 cen
ten. En nu zouden we graag
optimisten met de optimisten mee
willen wezen (als er tenminste
nog zulke mensen bestaan) en
er op wijzen, dat brood vervan
gen kan worden door aardappe
len, maar afgezien van het feit
dat dit practisch niet mogelijk is
of we zouden voor de steden
terug moeten gaan naar de cen
trale keuken en voor het platte
land naar het weer kweken van
de aardappelbuikjes, symbool
van een armoe-bestaan, die
aardappelen nemen voor de be
reiding toch hun brandstoffen
maar weer (anthraciet wordt ook
duurder) en het vet, dat nog
steeds schaars is.
Gebrek aan geld
De suiker, die ons wordt toe
gewezen bezorgt ons calorieën
zonder welke we ons niet op
het gewenste niveau kunnen
handhaven. Vermindering van
het gebruik? We zien ze niet
komen. En nu weten we heus
wel dat brood en suiker niet de
énige post op het huishoud
boekje zijn, maar de kwestie is
deze, dat er van het inkomen
van de doodgewone man al zó
veel af moet aan voeding dat hij
als regel niet eens zijn textiel
punten kan besteden wegens ge
brek aan contanten - dat er
voor ontspanning voor luttele
uitgaven die het leven een beetje
fleur geven doodgewoon niets af
kan. In West-Europa zijn stre
ken waar men driekwart van
zijn uitgaven besteed aan voed
sel. In Frankrijk bijv. stegen de
kosten van levensonderhoud
met 40%, de lonen met 15%.
Ons grote bezwaar tegen de hui
dige prijsverhogingen is, dat deze
ons land dichter bij dezelfde on
gezonde atmosfeer brengen, wel
ke er in dat land heerst.
We weten niet of de rekening
die de regering in de kranten liet
zetten n.l. dat voor een gezin
van vier personen de prijsver
hogingen opgevangen zouden
worden door die looncompensa-
tie- van één gulden juist is. Met
de belasting, die ook van die gul
den moet worden betaald werd
echter géén rekening gehouden
ook zijn er gezinnen met meer
dan twee kindertjesBoven
dien die tegemoetkoming is een
lóóncompensatie, mensen die niet
in loondienst van een ander
staan vallen er buiten. Waarom?
Omdat de prijsverhoging niet
voor hen geldt? En waarom mo
gen de loontrekkende gezinnen
van minder dan vier personen
van de verhoging en de compen
satie profiteren en waarom moet
het ouderpaar dat zo onverstan
dig is meer dan twee kinderen
te hebben, het nadelig saldo
maar nemen
Waar bleef de rechtvaardig
heid
Wij zouden minder bezwaar
hebben tegen de aangekondigde
prijsverhogingen wanneer men in
den Haag tegenover de conse
quentie van een „natuurlijke prijs
vorming" de consequentie had
gesteld van een „natuurlijke recht
vaardigheid". Want tot dusver
is de soberheid, de metgezel van
de armoede er alleen maar ge
weest voor de mensen met de
kleine lonen, de kleine midden
stander, die naast de vele bon
nen zijn te kleine winstmarge te
verwerken kreeg en de „genie
ter" van het vooroorlogse pen
sioen. Rechtvaardigheid bindt de
soberheid aan allen de nieuwe
prijzenpolitiek alleen aan de
minst draagkrachtigen.
Minister Stikker in Batavia. Hij zal Hatta ontmoeten.
Dr. Beel volgt Van Mook op.
Nederlands grote gezinnen in de knel.
Ambtenaren in Indonesië in de benauwdheid.
Bruijnzeel werkt in de West.
Mr. Stikker, die Zondagavond
in Batavia arriveerde argumen
teerde op een persconferentie
iets, waar het politieke leven be
hoefte aan heeft, zeker ten aan
zien van het probleem „Neder
landRepubliek". „Mijn komst
betreft een vredesmissie en heeft
in geen opzicht iets met een
ultimatum te maken. De bespre
kingen die ik met Hatta zal voe
ren zullen zo openhartig zijn als
-fnogelijk is."
Dat zijn klanken, die naast al
de, vaak maar al te gerechtvaar
digde, critiek, die.de Regering
inzake het Indonesië beleid te
horen kreeg, spreker en het col
lege waarvan hij deel uitmaakt,
tot eer strekkenOok al heeft
hij voorheen wel eens uit een
ander vaatje getapt.
Voor het overige zullen wij ons
geduld wat de afgeworpen vruch
ten voor dit prijzenswaardig
iniatief betreft, nog wat op de
proef moeten stellen. Wij kunnen
slechts de hoop uitspreken, dat
het Republikeinse persbureau
„Antara" goed geinformeerd was
toen het liet weten dat Moham
med Hatta graag bereid is met
Stikker in Batavia te komen
spreken en uit de laatste berich
ten blijkt dit ook wel, al kunnen
we in deze zaak geen dag voor
uitzien.
Overigens gebiedt de eerlijk
heid ons, de keerzijde van de
medaille, die als overal ook hier
aanwezig is, onder de loupe te
nemen. Stikker's reis naar Indo
nesië toch is dringend nodig.
De bestandschendingen nemen
hand over hand toe, T.R.I.-solda
ten of wat daarvoor wil door
gaan, bevinden zich weer bij
duizenden in gebieden, welke
onder Nederlands toezicht staan.
Zelfs werden enige Indonesiërs,
die zich bereid toonden met Ne
derland samen te werken, ont
voerd. Voegen wij hier aan toe,
dat de opstandelingen in de
Republiek actief blijven, dan zal
het ieder duidelijk zijn, dat er een
dwingende noodzaak aanwezig
is, om te trachten op korte ter
mijn met de Republikeinen tot
een vér-strekkend vergelijk te
komen.
De uitingen van Djokja, als
zou de communistische opstand
zijn bedwongen ook de leger-
voorlichtingsdienst heeft dit be
richt zonder voorbehoud gelan
ceerd, doch waartegen 'wij in het
overzicht van verleden week al
bedenkingen opperden, heeft ons
krachtens de feiten in het gelijk
gesteld. Nu, een week later, duikt
immers plotseling geruchtnummer
zoveel op, over de figuur van
Moesa, de leider en aanstichter
van de opstand tegen de regering
van Djokja. Hadden wij alle ge
ruchten omtrent deze Sovjet-aan
bidder moeten geloven, die niet
minder dan 22 jaar college liep in
de faculteit „communistische pro
paganda" van de „universiteits
stad Moskou" dan zou hij al terug
zijn in Rusland, gevlucht in de
bergen van Java, hij zou ver
toeven op de Filippijnen en dit
alles tegelijkNu kwam deze
week het gerucht, dat Moeso ten
Oosten van Madioen zou zijn
gedood. Dat zou een slag zijn
voor de communisten in Indone
sië. Al met al zal de waarschu
wing van de Commissie van
Goede Diensten uiteraard tegen
de bestandschenders gericht, ook
meer windeieren leggen, dan
gezonde resultaten opleveren.
En zo worstelt de geschiedenis
op dit kwetsbare punt: voormalig
Oost-Indië, verder, verder tot
waar toe
Direct na de behandeling in
beide kamers van de Noodwet-
Indonesië bekrachtigde Koningin
Juliana haar met haar hand
tekening om er de beëdiging van
Dr. Beel tot hoge vertegenwoor
diger van de Kroon op te doen
volgen. Dr. Beel ging, dr. Van
Mook komt terug.
Het schokkendste nieuws lag
voor de gemiddelde Nederlander
eind afgelopen week minder in
al wat omtrent Indonesië werd
gezegd en geschreven dan wel in
het verdwijnen van een aantal
bonnen. We memoreerden dit in
ons vorig overzicht nog. Thans
willen we er nog van zeggen, dat
de tegelijkertijd van kracht wor
dende loonsverhoging van 1.—
per week, speciaal de grotere ge
zinnen in zulk een ongunstige
positie geraken, dat het laatste
woord over deze kwestie nog
lang niet zal zijn gesproken.
Dit geldt ook voor het bezoek
van de heer Lichtveld, die als
afgevaardigde der 17.000 leden
van de samenwerkende vakver
enigingen van ambtenaren in
Indonesië, groter rechtszekerheid
dezer groep in het-nauw-zitten-
den kwam bepleiten.
Gelukkig zijn wij in staat aan
het eind van dit overzicht nog
één opgewekter geluid te doen
horen.
In Suriname, acht kilometer van
NED. BLINDEN BOND
De inwoners van Stavenisse,
St. Annaland en Oud-Vossemeer
en allen die buiten deze gemeen
ten interesse hebben, wachten
een mooie Propaganda- Kunst
avond. Het in 't gehele land zo
bekende gezelschap, bestaande
uit Gusta van der Heijden,
violiste, Joh. Slegtenhorst, pianist
en Joh. v. d. Berg, spreker en
declamator, zal ook genoemde
gemeenten bezoeken.
Dank zij de medewerking van
de Burgemeesters en vele andere
personen, is het optreden van
deze blinde kunstenaars mogelijk
geworden. In tal van plaatsen in
ons land, zijn zij reeds met veel
succes opgetreden en overal wekt
hun afwisselende en hoogstaand
programma, grote bewondering.
Men zal kunnen genieten van
prachtige ontroerende muziek,
ernstige en vrolijke declamatie.
Bovendien wordt de aardige film
vertoond: „Wrakende Oogen",
een film, die de trouw van de
geleidehonden zo prachtig laat
Dr. L. D. A. Looysen te Tholen.
Dr. R. C. Renes te O.-Vossemeer
Paramaribo, bouwde Bruijnzeel,
in onze omgeving ook wel be
kend, binnen een jaar een mo
derne houtwaren fabriek, die
dezer dagen in gebruik is geno
men. Flet vervaardigde triplex
zal over de gehele wereld wor
den geexporteerd en het object
kan zeker bijdragen tot een op
bloei van West-Indië, waar zo-
velen verlangend naar uitzien.
Mogen de betrokken autoritei
ten echter toezien, dat Bruijnzeels
houtbouw niet ontaard in roof
bouw. Dan kon het middel wel
eens erger zijn dan de kwaal...
zien, dat men verwonderd zal zijn
en ontroerd wordt.
Wij zijn er dan ook van over
tuigd dat voor het optreden van
dit gezelschap grote belangstel
ling zal bestaan.
Op Dinsdag 9 Nov. wordt
deze Kunstavond gehouden te
Stavenisse in de Bewaarschool;
op Woensdag 10 Nov. te St.
Annaland in de zaal van dhr. M.
J. Boogaard en op Donderdag 11
Nov. te Oud-Vossemeer in „Het
Hof van Holland". De entree is
overal bepaald op slechts 75 ct.
en het aanvangsuur op 7.30 uur.
Programma's, tevens bewijs van
toegang, zijn verkrijgbaar aan de
Gemeentehuizen in genoemde
plaatsen en bij andere adressen,
terwijl deze ook worden aange
boden door welwillende dames.
Wij wekken allen op, deze
nuttige, gezellige en kunstzinnige
avonden bij te wonen. Men heeft
dan tevens de voldoening het
nuttige en sympathieke werk van
deze bekende Ned. Blinden Bond
te ondersteunen.
Vrijdag 29 October kwam de Ge
meenteraad alhier in Openbare Verga
dering bijeen onder voorzitterschap van
burgemeester L. A. Verburg. Afwezig
z. k. dhr. Stoutjesdijk.
In zijn openingswoord memoreert de
voorzitter de herdenking van .de be
vrijding dezer gemeente op Zaterdag
30 Oct. a.s. Na voorlezing en goedkeu
ring der notulen volgen de ingekomen
stukken, t.w.:
Van het Prov. Best. waarin wordt
medegedeeld, dat men aanvankelijk van
mening was, dat de regeling verplaat
singskosten voor gem. personeel door de
Overheid moest worden vastgelegd,
maar dat dit evenwel plaatselijk kan
worden geregeld. Dit geldt eveneens
voor de secretaris en ontvanger.
Van dhr. Tazelaar, raadslid, dat hij
zijn benoeming als lid van de Woon
ruimtecommissie aanvaard.
Van het Prov. Bestuur dat geen be
denking is gemaakt, tegen de vastge
stelde loonsverhoging voor de gemeente
werkman, mits dit wordt toegekend vanaf
23-jarige leeftijd. Dhr. v. Beveren vindt
dit wel een erg hoge leeftijdsgrens. An
deren zijn het hier mee eens. De voor
zitter zegt, dat het meestal 21 jaar is.
Men zal trachten het op 21 jaar vast
te kunnen stellen.
Een verzoek van dhr. J. Priem te
Driebergen, handelaar in legermateria-
len om de uitkomende keien uit de Ju-
lianastraat te kopen, eventueel te ruilen
tegen Belg. klinkers. B. en W. zijn van
mening, dat men de uitkomende keien
zelf goed kan gebruiken, zodat dit ver
zoek wordt afgewezen.
Het controle-rapport gemeente-kas,
enz. over het 3e kwartaal gaf geen aan
leiding tot opmerkingen.
Van dhr. A. L. Moerland, dat hij zijn
benoeming als klokluider aanneemt en
dankt voor de salarisverhoging.
Van de PI. Oranjevereniging een
verzoek om een gemeente-bijdrage in de
onkosten der gehouden festiviteiten.
Waar bijna overal gem. subsidie is ver
strekt wordt dit met vrijmoedigheid aan
gevraagd, aldus dit schrijven.
De voorzitter zegt, dat de totale in
komsten met een vorig batig saldo
f 658,04 bedroegen, dat de uitgaven
voor het feest de Oranjever. f615,21
kostte, zodat er nog een batig saldo
van f 42,83 is overgebleven. Men kan
dus niet aanvoeren, dat de bijdrage
gevraagd wordt voor een tekort.
Gezien echter het verloop van de fes
tiviteiten en wat daaraan het Bestuur
der Oranjever. heeft gedaan, menen B.
W. dat men wel iets moet doen en
stellen voor de onkosten voor de ge
luidsversterker, die ook door het gem.
bestuur is gebruikt, te vergoeden. Dit
bedraagt f60,10. De ^voorzitter is van
mening, dat men weinig kans heeft, gro
ter bedrag te mogen geven. Dat zal
niet worden goedgekeurd.
Dhr. v. Beveren zegt dat het feest