Weekblad voor het Eiland Tholen cn St. Fili psland
UIT EIGEN LAND.
IN a cijfers en beschouwing
nog geen slecht figuur
Bericht voor onze Indische abonne s en hun familie
Gaat Uncle Sam
Djokja financieren
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
4e Jaargang No. 44
17 September 1948
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie Kerkring A 473 St. Annaland - Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Abonnementen 0.90 per Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum ƒ2.00
kwartaal banco p.p. 1.15 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Zoals U inmiddels wellicht bekend is, zal met ingang van
1 October a.s. niet meer toegestaan zijn, gewone
brieven tot 20 gram met 10 cent porto naar Indië te sturen.
Voor dit bedrag kan men vanaf die datum nog wel de bij
de postkantoren verkrijgbare zgn. postbladen (vouwbrieven)
verzenden. Overigens wordt het per 10 gram 30 cent porto.
De Overheid stelt deze regeling in uit bezuinigingsoverwegingen
Hoewel wij deze maatregel niet bijzonder op pri)s stellen,
daar militair en familie er zeker geen voordeel van zullen
hebben, staan we voor het feit te moeten berichten, dat het
verzenden van onze krant per luchtpost voortaan dus 60 cent
per nummer zal kosten. Mogen we voor a.s. Vrijdag bericht
ontvangen van de familieleden als men het abonnement wil
staken Wanneer geen bericht binnenkomt wordt het blad
zoals voorheen verzonden, thans echter met 60 cent porto.
Het komt voor, dat men
's Maandagsmorgens onuitgesla-
pen gezichten aanschouwt, dat de
tweede dag van een nieuwe jaar
veel lijkt op die van de tweede
dag van de week en de morgen
na de bruiloft. Ook al brengt men
de Zondag in alle eenvoud door,
's Maandagsmorgens schijnt er
een klein beetje kater bij te ko
men. Na uitbundige feesten komt
zoiets in groter formaat voor.
Hoe hevig was het feest over
de gehele wereld toen in '45 de
oorlog afliep eri hoe hevig is de
kater drie jaar lang nu al.
Hoe intens is het feest geweest
bij de troonswisseling van ons
land welk een reden dus om
een kater te verwachten met een
dikke staart als alle zorgen
van het dagelijkse leven de
grauwe politieke luchten, de
sombere ecpnomische toestand
weer om ons heen staan.
Er wordt verteld dat een kop
zwarte koffie of een tabletje as
pirine na zo'n bruiloft helpt.
Laten we dan hieronder zo
iets geven, al moet men het in
eens doorslikken vanwege de
droogheid der cijfers
A m e r i k-a: vlees in de groot
handel van tien en een halve
dollar op vijf en dertig en een
half per pond.
Katoen van bijna 30 tot ruim
35 dollar per pond.
Petroleum van 3J/j> dollar naar
5 dollar.
Ijzer van 30 tot bijna 40 dol
lar.
Wol van 1.18 tot 1.75.
Groothandelsprijzen ruim 18
omhoog in \x/2 jaar tijd.
De stijging van de groothan
delsprijzen in België van Jan.
'47 tot '48 27%.
De stijging van de groothan
delsprijzen in F r a n k r ij k: in
vijf kwartalen 75
En omdat de kruidenier nu
eenmaal zijn product hoger moet
prijzen als de factuur van de
grossier hoger geworden is, moet
de huisvrouw naar evenredigheid
dieper in het beursje tasten.
Nederland steeg het minst.
De groothandelsprijzen met 5
de kleinhandelsprijzen met 2
Zo, dan komen we er dus eco
nomisch lang niet het slechtste
af r
En omdat de economie zwemt
in de politiek, eerst eens naar de
presidentswisseling in Amerika.
Op het ogenblik een democra
tische president met een republi
keins Congres na de verkie
zingen verwachten velen een re
publikeinse president met een de
mocratisch Congres. Géén ho
mogeniteit.
België een koningskwestie,
die zich voortsleept tot in het
schier oneindige met steeds drei
gende regeringscrisis op de ach
tergrond.
Frankrijk, waar Marianne
Marie heeft losgelaten en Schu-
man er niet in slaagde een
nieuw kabinet te formeren. Het
arme Frankrijk, dat afzakt naar
bestuursloosheid en naar de
„sterke man."
Nederland, waar we wel
iswaar een program-ministerie
hebben, gebaseerd dus op per
soonlijke afspraken tussen de
ministers, maar waar dan toch
maar de Grondwetswijziging in
kannen en kruiken kwam en men
ook overigens een vriendelijke
houding aanneemt tegen de re
gering in zijn huidige samenstel
ling, vanzelfsprekend met en
gelukkig een gerechtvaardige
oppositie.
We schelden even stevig op
de overheidsbemoeiing met het
bedrijfsleven als U vermoedelijk,
maar zien we toch even naar on
ze Staatsmijnen, naar de Hoog
ovens met een belangrijke deel
name van overheidskapitaal,
naar onze Spoorwegen. En in
onze N.O.-Polder werd ook al
het particulier initiatief gedood.
Niet? Nu bij Philips toch zeker
niet waar ze gaatjes in diaman
ten maken om de gloeidraad door
te trekken. Gaatjes van 3/1000
millimeter doorsnee. Nergens in
de wereld komt men lager dan
1/100 millimeter.
Maar omdat eigen lof stinkt,
gaan we nu eens luisteren naar
wat een buurman over ons zei
de Engelse meneer Cottrell,
die juist dezer dagen voor de
Engelse radio een beschrijving
van en over ons land gaf.
Weet U wat hij zei? „De Hol
landers zijn als mieren. Na de
bevrijding hebben ze zich op het
herstel van hun verstoorde nest
geworpen met de ijver van deze
kleine dieren."
De vergelijking met het soort
moge dan geen compliment zijn,
die met de aard van het dier is
een reuzepluim.
Met bovenstaande willen we
slechts de nadruk leggen op het
feit, dat we er nog niet het
slechtste afkomen, van de na
oorlogse katers.
Een spreekwoord zegt, dat een
volk de vorstin heeft die het
verdient. Als we Cottrell mogen
geloven moeten we dus aan Ju
liana een pracht koningin heb
ben. Wel een conclusie in on
eerbiedige woorden vervat, maar
een gemeende. Waar we trou
wens die Engelse meneer niet
voor nodig hadden om dat te
weten.
„De cost gaat vóór de baet uit"
Zo doordrongen als onze voor
ouders bleken te zijn van de
waarheid dezer woorden, is
althans onze regering op dit
ogenblik niet meer.
Onder vele anderen, minder
vrolijke opmerkingen die Mr. J.
Milius, directeur van de Konink
lijke Nederlandse Jaarbeurs op
een persconferentie te Utrecht
maakte, werd ook in de richting
der regering een aanmerking
gemaakt.
Wat toch is het geval? De
51ste Utrechtse Jaarbeurs, die
inmiddels weer tot het verleden
behoort, werd onder weinig be
moedigende omstandigheden ge
houden. De kooplust van het
eigen volk loopt sterk terug. Het
spreekt vanzelf, dat zulks niet
nalaat op het bedrijfsleven zijn
sporen achter te laten. Binnen
afzienbare tijd zal het weer niet
moeilijk vallen aan fabrieksruimte
te komen.
Reeds thans is een uitdunning
ontstaan doordat opgevoerde
productie en afnemende vraag
naar artikelen een automatische
verdwijning van vele in de oorlog
opgekomen bedrijven tot gevolg
had. Aan de ene kant is het hele
maal niet erg, dat de talloze
„oorlogsgrossiertjes", die de ne
ringdoenden thans nog meer dan
in die tijd overstromen, belang
rijk minder in aantal worden.
Aan de andere kant geeft het
duidelijk weer, dat het snel aan
het verkeren is in vergelijking
met de onmiddellijke na-oorlogse
jaren, toen maar raak ge- en ver
kocht werd.
Niettemin blijft bij de Neder
landse zakenman de sterke wil
leven, om van de Utrechtse
beurs een waar centrum te maken
van binnenlandse, maar nog veel
meer, van internationale handel.
Dit streven verdient de volle
medewerking in regeringskringen.
Juist in een tijd, dat men meer
over export praat dan wel dien
stig is, om deze inderdaad on
ontbeerlijke handelsvorm bij het
grote publiek populair te doen
zijn. Dit vele praten óver, ge
paard aan een te weinig doen,
heeft een begrijpelijke wrevel ge
wekt bij de bestuurderen der
Jaarbeurs.
Een uitbreiding der gebouwen
complexen is een gebiedende eis
om Utrecht tot een waar han
delscentrum te maken. Het moe
ten afwijzen van 450 gegadigden,
die op deze voor ons land unieke
plaats vooral de vreemdelingen
willen laten zien wat wij waard
De Jaarbeurs onder moeilijke
omstandigheden.
Praatjes vullen geen gaatjes.
De komende en gaande man.
Geen eenzijdig Communistisch
front in Djokja.
zijn, is minder verantwoord dan
ooit. Praten over export is nog
iets anders, dan deze export op
gezonde wijze mogelijk maken en
den Haag besefte dat praatjes
geen gaatjes vullen
Na deze zeer zakelijke toon
willen we even verwijzen naar
een geheel ander genre. Op
grootse wijze is de Nederlandse
filmindustrie er in geslaagd een
keurig Nederlands product te
vervaardigen van het Jubileum
van onze Landsmoeder Wilhel
mina en de inhuldiging van
Koningin Juliana. Niet alleen dat
dus om in onze omgeving te
blijven straks onder auspiciën
van de dorpsgemeenschappen of
bijv. via citone-orxderneming
Cornelisse te Tholen een mooie
avond gegeven zal kunnen wor
den door vertoning van deze
plechtigheden, die ieder zo graag
persoonlijk had gezien, maar ook,
dat honderden buitenlandse on
dernemingen dit keurige Neder
landse product in hun programma
hebben opgenomen.
Wat dit een prettige en doel
treffende propaganda voor ons
land en voor ons volk, de wereld
blijft bovendien nog steeds de
aandacht vestigen op het slepen
de Indonesië-beleid. Enkele da
gen nadat Dr. v. Mook in ons
land was teruggekeerd, vertrok
Dr. Beel om als gedelegeerde van
het opperbestuur van en in Indo
nesië zijn taak te beginnen. Bij
zijn aankomst waren de debatten
over het eigen regeringsbeleid in
het republikeinse parlement te
Djokja in volle gang. De eerste
discussies handelden voorname
lijk over het door de Nederlands
Indische regering voetstoots
verworpen compromieplan van
de Amerikaanse en Australische
leden der C.G.D. Crithsleij en
Dubois, beogend de onafhanke
lijkheid van Indonesië op korte
termijn te verzekeren.
Voor- en tegenstanders der
republiek kunnen er niet rouwig
om zijn, dat tijdens de debatten
duidelijk bleek, dat een eenheid
in visie ook daar lang niet aan
wezig was. De communistische
agitatie moge dan al te denken
geven en leerzame vormen heb
ben aangenomen (zowel in Indo
nesië als elders in de ontwakende
koloniale landen) toch was er
in Djokja een duidelijk verschil
in klank te beluisteren en het
was zeker niet alles rood wat er
blonk. In tegenstelling tot de
communisten verklaarden de na
tionalisten en de afgevaardigden
der zgn. Masjoemi-partij zich
Dr. P. J. Duinker te Tholen
Dr. H. Menger te St. Filipsland
volkomen accoord met hun aan
genomen nationaal program. Zij
drongen aan op vorming van een
regering, daarop gebaseerd.
Met zekere spanning wachten
wij af, hoe het Indonesië-beleid
zal worden, wanneer de Repu
bliek inderdaad zal worden voor
zien van de Amerikaanse dol
lars, die dezer dagen officieel
door haar in de States zijn aan
gevraagd
Als we slechts memoreren, dat
na 60 uur het „Blaufries", d. i.
het Blaauw-hoedenveem-Vries-
seveem te Amsterdam, nog
brandde, dan weten de lezers,
dat we doelen op de enorme
brand, die Amsterdam teisterde
en voor ons land een belangrijke
schadepost betekent. Het na
blussen is zelfs nu nog niet ge
heel afgelopen.
Tenslotte menen we, dat de
pers zo langzamerhand verve
lend gaat worden over de kwes
tie, dat er tijdens de inhuldiging
van H.M. Koningin Juliana en
wel inzonderheid tijdens het af
leggen van de eed door de Sta-
ten-Generaal de reportage werd
afgebroken en men vanuit de
radio-studio gepaste klanken liet
horen. Tijdens de uitzendingen
hebben wij er ons ook aan ge
ërgerd, dat men uitschakelde op
een haast even plechtig ogenblik
als even tevoren, maar in onze
pers worden toch evengoed fou
ten en soms grote fouten ge
maakt, om 18 karaats van onze
radio te verlangen. Daar moet
men ook roeien met de riemen
die men heeft en 'n mildere hou
ding tegenover dit minder geluk
kig gekozen uitschakelen, lijkt
ons op zijn plaats.
EILAND-BEWONERS OP
RECEPTIE BIJ
KONINGIN JULIANA
Meer dan 3000 vertegenwoor
digers van alle lagen der Neder
landse bevolking waren Donder
dag 9 Sept. in de gelegenheid
gesteld onze nieuwe Koningin
en Prins Bernhard hun geluk
wensen aan te bieden tijdens een
speciale receptie die in de Troon
zaal werd gehouden. Onder hen
bevonden zich ruim 100 Zeeuwse
afgevaardigden en daaronder:
De Edelachtbare Heer Mr. A.
J. v. d. Hoeven als burgemees
tervan de hoofdplaats van ons
eiland.
De Edelachtbare Heer L. A.
Verburg, burgem'eester van
Stavenisse, als voorzitter van
de Vereniging van B.S. en O
en Ir. Geuze, als voorzitter der
Z.L.M.
Verder uit onze provincie Com
missaris der Koningin van Zee
land, Jhr. Mr. A. F. C. de Casem-
broot en echtgenote, het voltallig
college van Ged. St., de burge
meesters van Middelburg en
Goes, de oud-commissaris Jhr.
Mr. J. W. Quarles van Ufford,
de oud-burgemeester van Vlis-
singen, Hoofding. Prov. Water
staat Ir. Swaters, Inspecteur L.O.
te Goes, dhr. C. Kuiper, dhr.
Lijnzaad, Directeur Stichting
Zeeland en verschillende andere