Weekblad voor het Eiland Tholen en St.Filipsland
Het Paard in onze tijd.
UIT EIGEN LAND.
De Vazalstaten. De Enquête-commissie. De jeugd.
THOLEN
-
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
4e Jaargang No. 17
12 Maart 1948
"Xs^+y.
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie A 494 St. Annaland Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen - Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Abonnementen 0.90 per Advertentiën ƒ0.10 per millimeter Minimum 2.00
kwartaal franco p.p. J 1.15 Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Hebben het paard en de paar
denfokkerij nog een toekomst
Zeker, wij weten, dat in ons
land de mechanisatie nooit zo ver
zal gaan, dat het paard geheel
overbodig wordt, maar het kan
gebeuren, dat het aantal zó klein
wordt, dat ons edelste huisdier
nog slechts van plaatselijke bete
kenis wordt en nog minder van
belang wordt dan geit en konijn.
Wij weten, dat het aantal paar
den op onze aarde sinds de eerste
wereldoorlog met J/4 afnam. Oor
zaak hiervan was: de motor, die
in de stad èn op het land de na
tuurlijke trekkracht verving. On
danks of dank zij de
oorlog werd onze paardenstapel
echter uitgebreid en de mechani
satie deed het aantal paarden tot
nog toe niet noemenswaardig
dalen. Daarbij komt nog, dat het
percentage jonge paarden thans
veels groter is.
Het ware echter onjuist, om
hieruit op te maken, dat onze
paardenstapel zich op het zelfde
aantal zal handhaven. Dit is zeer
zeker niet het geval. Wanneer
eenmaal aan de vraag naar trek
kers e.d. ten volle zal zijn voldaan,
zal het aantal ongetwijfeld terug
lopen; velen menen zelfs tot 50
Moeten wij hierom treuren of
juichen
Zeer zeker zal dan ook de fok
kerij iets in betekenis afnemen,
hoewel niet evenredig aan het
totale dalingspercentage. Dit is
•ongetwijfeld een economisch na
deel, maar het wordt natuurlijk
ruimschoots goedgemaakt door de
grotere opbrengst der machines.
Want één ding staat vóór alles
vast: In zeer veel gevallen zal het
inderdaad voordeliger zijn om een
trekker aan te schaffen dan om
paarden te houden. Het komt ons
voor, dat de grens reeds bij twee
paarden begint. D.w.z. dat, wan
neer twee paarden dpor een trek
ker kunnen worden vervangen,
men dit móet doen. Niet of
nóg niet bij één paard. Men
moet de éénpaardsbedrijfjes dus
niet mechaniseren, behalve wan
neer men het gezamenlijk
coöperatief kan doen. Gevolg
is, dat er voorlopig nog wel een
flink aantal paarden over zal
blijven, ook al omdat men op de
grote bedrijven vaak wel een
paard houdt voor karweitjes, die
moeilijk machinaal zijn op te
knappen en wanneer drie of meer
kleine boeren gezamenlijk een
trekker aanschaffen, is het óók
goed om nog één paard aan te
houden, dat dan beurtelings bij
allen in de kost is.
Maar het paard is óók een
ideëel en cultureel belang.
Daarbij denken wij natuurlijk
onmiddellijk aan de landelijke
ruitersport, de plattelandssport
bij uitnemendheid. Zij kan een
waardevolle bijdrage leveren tot
het hervinden van de levensstijl
van de-vrije boer, maar... ook in
de dagelijkse omgang met een
levend wezen schuilt méér vor
mende waarde voor de jonge
mens, dan in een dode machine.
Natuurlijk: wij boeren voor'ons
stoffelijk bestaam, maar Beze din
gen mogen bij de beoordeling
van onze paarden toch niet wor
den vergeten Wij moeten der
halve dit vaststellen: wanneer het
voor de economische ontwikkeling
en voor het bestaan onzer boeren
noodzakelijk is, dat het aantal
paarden vermindert..., dan moet
dat inderdaad gebeuren; maar het
is tevens noodzakelijk, dat het
overblijvende deel uit fokkerij-
oogpunt zo goed mogelijk is en
bovenal, dat de verhouding: mens
paard hierbij inniger wordt. Zo
kan een culturele waarde voor
ons platteland worden behouden,
ondanks voortschrijdende mecha
nisatie.
Nieuws van het paardenfront.
Behalve de fokkers zitten ook
de mannen der wetenschap niet
stil. De Ned. Zoötechnisclie Ver
eniging wil ook de arbeidscontróle
en de prestatiemetingen gaan be
studeren en vooral in verband met
deze dingen ook: gebruikswaarde
bepaling als methode van selectie
en de betekenis daarvan ten op
zichte van de mechanisatie. Dat
zal nieuw „fokkerslicht" kunnen
opleverenDeze onderwerpen
zullen worden ingeleid op inter
nationale studiedagen, die van
68 September a.s. te Utrecht
zullen worden gehouden in sa
menwerking met de stamboeken
(vier stuks), de dierengeneeskun-
dige faculteit der Utrechtse Uni
versiteit en de Landbouwhoge
school te Wageit ngen. Op dit
congres zullen ook nog* worden"
besproken: wettelijke maatregelen
op het gebied der paardenfokke
rij, stamboekwezen, selectie, keu
ringen, vruchtbaarheid. Aanmel
ding of inlichtingen bij de secreta
ris van het comité ir. E. J. Alder-
kamp, Surinamestraat 24, Den
Haag. Wij verheugen ons hier
over zeer. Enerzijds, omcfftt het
voor ons vaststaat, dat het paard
te onzent nog lang niet is „afge
schreven", anderzijds ook, omdat
wij hier economische en culturele
belangen van het platteland zien
samenvloeien.
Het is met die West-Java-confe-
rentie een eigenaardige geschiede
nis: van zekere zijde wordt steeds
weer gehamerd op de vazal
staten, die Nederland voor
Indonesië in het leven roept en
ziet... daar kiest die V^est-Java-
conferentie, als voorlopig parle
ment, een zuivere Republikein
een adviseur van Soekarno tot
staatshoofd der negara. Drie par
lementsleden van de nieuwe staat
Pasoendan werden aangewezen,
om de heer Wiranata Koesoemah
te Djocja uit te nodigen zo spoe
dig mogelijk naar Bandoeng te
komen, om zijn taak als hoofd
van het door de Nederlandse
troepen bezette gedeelte van
West-Java te aanvaarden.
Het zou allemaal grappig zijn,
als men uit dit voorval niet zou
concluderen, dat de politiek, door
Nederland in Indonesië gevoe~d,
tot vreemde verhoudingen leidt.
Zo zou men het inderdaad kun
nen zien. Aan de andere kant zij
er opgewezen, dat juist doordat
deze verkiezing mogelijk was, ten
duidelijkste het bewijs is geleverd,
dat men niet met marionnettensta-
ten te doen heeft en dat onomsto
telijk vast staat, dat dit staats
hoofd door het volk werd ge
wenst.
Wiranata Koesoemah aan
vaardde zijn benoeming, doch
deelde hierbij tevens mede, er
principieel tegen te zijn, dat
West-Java van de Republiek zou
worden afgescheiden.
Inmiddels zijn Jhr. van Vreden-
burch en oud-minister Neher bij
K.B. benoemd tot gedelegeerden
van het Opperbestuur in Indonesië
met rang en waardigheid als mi
nisters. Voorts is te Batavia de
federale interim-regering geïnstal
leerd. En daartegen heeft de Re
publiek ook alweer enkele bezwa
ren.
Vroeg dus Oost-Indië deze
week weer de aandacht, o o k d e
W est eiste die voor zich op, daar
de Democratische Partij op Cu
rasao waartoe de ter Ronde-
tafel-conferentie weggelopen dele
gatieleden behoren Zich om
bijstand en steun tot de Pan-
Amerikaanse-Unie en de Ver
enigde Naties wendde. Daar reeds
vaststaat, dat aan de wensen van
Curasao zal worden tegemoetge
komen, vonden de achtergebleven
Cura^auenaars dit optreden zeer
ongelukkig. De Ronde-tafel-con
ferentie zou in de West worden
voortgezet.
Is dit werk voor de toekomst,
ook het verleden vroeg weer eens
de aandacht. Men weet, dat „Lon
den" bij de Enquête-com
missie op het matje zou moeten
komen, doch dat de Eerste Kamer
er bezwaren tegen maakte, de
vertrouwelijkheid van de beraad
slagingen van de ministerraad te
schenden. Er is nu een wetsont
werp ingediend, dat die vertrou
welijkheid wenst te bewaren. De
Enquête-commissie zal het nu met
de ministerraad-besluiten moeten
doen.
De gronden van de genomen
beslissingen kan de commissie bij
de ondervragingen vernemen. Liet
is iets beter. Maar nóg beter zou
zijn, indien die vertrouwelijkheid
meer werd losgelaten.
Het werken wordt de Enquête
commissie aldus niet gemakkelijk
gemaakt. Waarom zou men gaan
ondervragen, als men uit de stuk
ken de gang van zaken nauwkeu
rig kan nagaan En die gang van
zaken is voor ons volk zó belang
rijk geweest, dat wij wel precies
mogen weten, hoe de geschiedenis
zich vóór, tijdens en na de Lon-
dense regeer-periode heeft ont
wikkeld, evengoed als men nu
meer openbaarheid wenst van het
huidig regeren.
Wij zouden zeggen, dat daar
voor ook de vertrouwelijkheid in
de ministerraad moet wijken. Met
belangstelling zien wij de behan
deling van het ontwerp tegemoet.
Belangstelling is er in ons land
mede voor de voorstellen, de be
lasting op de vermakelijkheden te
verhogen. De regering heeft de
gemeentebesturen een wenk in
deze richting gegeven, doch nu
komen er andere instanties tegen
op. Zo o.m. Karei Lotsy, de voor
zitter der K.N.V.B. die meende
dat het een aanslag was op de
jeugd.
Wij hebben andere aansla
gen op die jeugd gekend. In
de hongerwinter werden veel kin
deren uit het Westen van ons
land naar Friesland, Groningen
en Drente gezonden om in let
terlijke zin aan de hongerdood
te ontkomen. Daarvoor gingen er
wel transporten kinderen naar
Oostenrijk om daar aan te ster
ken. Maar er waren niet veel
„gewone" sOuders, die dit aan
durfden. Slechts zij van de enige
openlijke politieke partij in Neder
land tijdens die dagen, deden er
aan mee.
Nu zijn de rollen omgekeerd:
kinderen uit Oostenrijk komen
naar Nederland, dat nog wel
verre van „steinreich" is, maar
dat zich dan toch maar weer in
betere omstandigheden bevindt
dan vele buurlanden. Ondanks de
hardnekkige geruchten over de
devaluatie van de gulden - ge
ruchten, die met kracht werden
tegengesproken en naar onze
bescheiden mening ook niet
direct in het zicht is, hoewel we
de financiële positie onmogelijk
„sterk" zouden durven noemen.
Integendeel
PUTTEN EN SCHERVEN
Burgemeester en Wethouders van
Tholen maken bekend, dat tegen Donder
dag, 18 Maart 1948, gelegenheid bestaat
tot aangifte voor ruiming van privaat-
putten.
In de voormiddag van die dag zullen
scherven enz. door de reinigingsdienst
worden opgehaald.
Tholen, 11 Maart 1948.
BEKENDMAKINGEN
Burgemeester en Wethouders van
Tholen maken bekend, dat gedurende drie
maanden, op de Secretarie der gemeente,
ter lezing voor een ieder is nedergelegd
de op 31 October 1947 vastgestelde
verordening tot wijziging van de ver
ordening op de heffing van gelden onder
de naam van precariorechten goedge
keurd bij Koninklijk besluit van 3 Febr.
nr. 42.
Tholen, 11 Maart 1948.
Burgemeester en Wethouders voor
noemd.
Burgemeester en Wethouders van
Tholen maken bekend, dat gedurende drie
maanden, op de Secretarie der gemeente,
ter lezing voor een ieder is nedergelegd
de op 29 Augustus 1947 vastgestelde
verordening op de heffing van een ver
makelijkheidsbelasting in de gemeente
Tholen, goedgekeurd bij Koninklijk be
sluit van 3 Februari 1948, nr. 42.
Tholen, 11 Maart 1948.
Burgemeester en Wethouders voor
noemd.
De Burgemeester van Tholen zal op
Zaterdag de 20 Maart 1948, des middags
te 12 uur ten Gemeentehuize aldaar,
een hoop Compost publiek verkopen.
Inlichtingen bij de Districts-Opzichter.
DAMWEDSTRIJD
Door de Thoolse Dam- en Schaak
club werd Dinsdagavond 9 Maart jl.
in de zaal van het „Hof van Holland"
te Tholen een vriendschappelijke wed
strijd gespeeld tegen de Damclub D.O.S.
van de Stichting Vrederust te Bergen op
Zoom.
Nadat de spelers achter hun borden
hadden plaats genomen sprak de voor
zitter van de Thoolse vereniging, de
heer M. C. Meerman, een woord van
welkom en feliciteerde de gasten met
hun behaalde kampioenschap in de
2e klasse van de Zeeuwse Dambond.
De uitslagen der wedstrijden van deze
geanimeerde avond luiden:
Dr. L. D. A. Looysen, Tholen
Dr. v. Haga, Oud-Vossemeer.
Tholen
D.O.S.
P. v. Nieuwenhuijzen-A. v. d. Kreeke 1-1
A. M. GelukH. Brouwer 2-0
A. Labruyère—A. Hollestelle 2-0
C. de KorteH. Wagenaar 1-1
M. KorsmanC. Suurland 1-1
D. de VosC. P. v. Boven 0-2
J. LabanF. Openeer 0-2
M. SchotA. v. d. Giessen 0-2
J. v. ElsackerW. Domisse 1-1
J. de RijkeC. den Engelsman 2-0
B. SchotD. Ritzema 0-2
M. C. MeermanJ. Korevaar 1-1
P. JansenZr. Sontag _2-0
L. VerkerkeA. Lefêvre 1-1
A. Laban—A. Schuit 2-0
Totaal 1614.
Tot besluit van deze avond sprak de
heer Meerman nog een woord van dank
aan allen die medegewerkt hebben tot
het welslagen van deze avond en deelde
mede, dat de Thoolse Damclub Dinsdag
16 Maart a.s. tegen de Damvereniging
van Krabbendijke zal spelen.
Hierna sprak de voorzitter van D.O.S.
een woord van dank voor de feligjtatie,
voor de aangename wedstrijd en voor de
goede ontvangst. Hij hoopte dat de
vereniging van Tholen het volgend sei
zoen ook in de competitie zal meespelen,
want spelen in competitieverband is een
stimulans voor de spelers om het spel
op hoger peil en de vereniging tot gro
ter bloei te brengen.
PAKETTEN -ACTIE
Zo men ons mededeelde is thans be
richt ontvangen dat de paketten bestemd
voor onze Thoolse jongens in Indië,
verkregen door het geven van een uit
voering voor dit doel, door de toneel
vereniging „Ons Genoegen" alhier, in
Indië zijn ontvangen.
BONTE NUTS-AVOND
Vrijdagavond jl. werd in Hotel „Hof
van Holland" een Bonte Avond gehou
den, georganiseerd door het Departe
ment der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen en uitgevoerd door eigen leden
met medewerking van het Oud-Vosse-
meers Kamerorkest. De Zaal zat stamp
vol. De bijeenkomst werd door de voor
zitter Dr. P. J. Duinker geopenr, die hier
na het woord gaf aan de medewerken
den.
Door omstandigheden kwamen de rhyt-
mische dansen te vervallen en hiervoor
werden enige moderne dansen uitgevoerd
door Mej. Vriends en de heer Dobbe uit
Bergen op Zoom. Een dankbaar applaus
oogstten alle medewerkers voor hun
zang en voordracht. O.m. werd uitge
voerd: volksdansen o.l.v. de heer Krug,
de Kampeerders, Mevr. Engelvaart met
haar voordrachtje, Mej. M. Contant en
dhr. A. van Dam voor hun zang. Mevr.
M. Tichem-Geluk viel een ware ovatie
ten deel voor haar voordrachtje „Zo
alleen. Dhr. A. Labeur oogstte voor
zijn voortreffelijk uitgebeeld schimmen
spel „De operatie" en voor zijn Vlaamse
schets als burgemeester van Zele$hem
een daverend applaus. De muziek door
het Kamerorkest o.l.v. dhr. Dubois bracht
een gezellige variatie. Aan het eind van
het programma hield de secretaris van
het Departement, dhr. M. C. v. d. Stel
een voordracht, getiteld „Waar blijft de
tijd waarna het programma werd be
sloten met het gezamenlijk zingen van
twee coupletten van hét Wilhelmus en
twee coupletten van het Zeeuwse volks
lied.
De voorzitter dankte alle medewer
kenden hartelijk en inzonderheid burge
meester Mr. A. J. v. d. Hoeven en de
zeer vele aanwezigen voor hun getoonde
belangstelling. De burgemeester bracht
namens de aanwezigen dank aan het
bestuur voor de prettige avond en hoopte
dat het „Nut" volgend jaar weer een
extra avond zal organiseren.
IJSCLUB
In de zaal van de Wed. Hoek kwam
de IJsclub alhier Maandagavond jl. in
algemene vergadering bijeen om tot
wederoprichting van de vereniging te
komen.
Dhr. Jac. Vos werd tot bestuurslid
gekozen. De contributie der gezinskaar-
ten werd op 1.50 per jaar gesteld, de
persoonskaarten boven 18 jaar op ƒ1.
en dagkaarten 0.5®.
Een voorstel de ijstent der vereniging
te vernieuwen en te vergroten werd
aangenomen.
