Weekblad voor het EilandTholen en St. Filipsland
Het rapport Cleveringa gepubliceerd.
Raacfsv@rsEag Tholen.
Vaag en weinig-zeggend.
Begrotingen - Vermakelijkheidsbelasting mm
THOLEN 7
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
OUD-VOSSEMEER
4e Jaargang No. 5
19 December 1947
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 0.90 per
Redactie A 494 St. AnnalandTelefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.15
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telef. 57 - Giro 124407 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord
00
meer 0.05
Eindelijk is dan, nadat reeds
verscheidene weken van verschil
lende zijden op publicatie aange
drongen was, het rapport van de
Commissie-Cleveringa onder de
ogen van' het Nederlands publiek
verschenen. Prof. Cleveringa over
handigde jl. Maandag persoonlijk
het rapport, behandelende de
onderzoekingen naar de gedragin-
gingen van de Nederlandse amb
tenaren in de bezettingstijd in
verband met de evacuatie van
vluchtelingen uit 'Nederland,.
Na de publicatie van de Com
missie-Vorrink, enige weken ge
leden, en een artikel in nee dag
blad Trouw", heeft het thans
verschenen rapport, en zeer
terecht, enig opzien gebaard. Wat
is namelijk het geval Terwijl
zowel de commissie Vorrink als
het dagblad .Trouw" zeer positief
waren in hun aantijgingen aan het
adres van Baron v. Harinxma thoe
Slooten. geeft het rapport Cleve
ringa blijk van een geheel andere
vféie op de verschillende feiten en
de aandachtige lezer ontkomt niet
aan het vermoeden dat hier ge
tracht wordt het beleid van v.
Harinxma thoe Slooten ?oveel
mogelijk te rechtvaardigen. Men
krijgt de indruk dat, nadat de
Commissie Vorrink en „Trouw"
zijn opgetreden als aanklager en
voornamelijk het genoemde dagr
blad de feiten en gedragingen van
onze vroegere vertegenwoordiger
in Portugal zo donker mogelijk
heeft getracht af te schilderen, de
Commissie Cleveringa thans op
wil treden als de verdediger van
beklaagde, en dus weer tracht een
zo gunstig mogelijk licht op deze
te laten schijnen. Zelfs heeft de
commissie klaarblijkelijk de hulp
ingeroepen van een psychiater en
diens rapport in de verdedigjng
ingevoegd. Wat moet men anders
denken van de woorden in het
rapport dat j.de algemene instel
ling van Van Harinxma thoe
Slooten verkeerd was en dat
slechts tengevolge van die „ver
keerde instelling" zijn handelingen
niet precies door de beugel zouden
kunnen
Vele verontschuldigingen zijn
opgezocht, en, natuurlijk, gevon
den. Zeer onsympathiek doet ons
echter aan de manier waarop de
voornaamste verontschuldigingen
voor v. Harinxma thoe Slooten
zijn gebaseerd, rfij werd n.l. in
Augustus 1940 te Portugal ge-
stationneerd met de opdracht de
legale evacuatie uit onbezet. Frank
rijk te leiden. Aan deze opdracht
nu heeft volgens hët rapport
hij zich precies gehouden, door
alle legale evacué s te helpen doch
illegale vluchtelingen tegen te
werken of tenminste in hun sop te
laten gaarkoken. Bewust wil hier
dus de Commissie Cleveringa de
schuld weer schuiven op de toen
malige regering in Londen. Och,
het zou heel aardig gevonden zijn,
als het niet al te simplistisch was.
Deze Nederlandse regering is
immers reeds zoveel verweten dat
dit kleinigheidje er ook nog heel
gemakkelijk bij kan. Het is immers
geheel niet dwaas te veronder
stellen dat men in Londen, zeker
in het eerste jaar van de bezetting,
niet die betekenis hechtte aan het
woord „illegaal" die dat tijdens de"
bezetting gekregen heeft. Harinx
ma thoe Slooten, die deze zeer
voorname functie in Portugal ber
kleedde (had hij het wel en wee
van enige honderden onzer, beste
vaderlanders niet in zijnhand
was hiervan zeer wel op de hoogte
of behoorde dit althans zeker te
zijn. Was hij het niet, of nam hij
de houding aan van het niet te
zijn, wat uit zijn handelingen wel
gebleken is, dan was hij onge
schikt op deze belangrijke post te
zitten. Wij willen hier niet-over
gaan tót het bespreken van andere
onjuistheden die aan hem worden
verweten en houden ons slechts
tot dit enkele punt: de behandeling
en de hulp die hij de vluchtelingen
die in Portugal terecht kwamen
heeft doen ondergaan en geboden
(of liever: niet heeft geboden). En
wanneer men iri dit opzicht wil
komen met de mededeling: Slechts
de algemene instelling van van
Harinxma leidde er toe dat hij
illegaal achterstelde bij legaal en
slechts tot hulp .aan de eersten
overging toén evacuatie op de
JHR. DE CASEMBROOT
COMMISSARIS DER
KONINGIN
Na 26 jaren ambtsvervulling is
bij K.B. van 1 Februari 1948 eer
volslag verleend als Commissaris
der Koningin in de, provincie Zee
land aan Jhr. J. W. Quarles van
Ufford onder dankzegging voor
de-'vele bewezen diensten.
In zijn plaats is met ingang van
genoemde datum bij K.B. benoemd
als Commissaris der Koningin iri
onze provincie Jhr. de Casembroot,
Burgemeester van Westkapelle en
na de bevrijding wnd. Commissaris
der Koningin in Zeeland.
Onze hartelijke gelukwens aan
Jhr. de Casembroot.
laatste manier niet meer mogelijk
was, dan vragen wij ons slechts af:
„Was het feit dat Mussert zich
verkocht aan de Moffen niet aller
eerst een gevolg van een verkeerde
„algemene instelling Slechts
doordat hij in bepaalde omstandig
heden verkeerde kon hij de moge
lijkheden vinden die „algemene
instelling" verder te ontwikkelen
en bereikte hij het „Leiderschap
van het Nederlandse volk. Slechts
doordat van Harinxma in andere
••omstandigheden erkeerdc kon
deze» weer andere mogelijkheden
vinden waarvan enkele honderden
Nederlanders indirect of direct de
dupe zijn geworden.
Van Harinxma thoe Slooten is
thans Nederlands gezant te Brus
sel. En, misschien is het zonder
ling, maar wij hebben tóch steeds
de gedachte bij ons gehad dat eeri
gezant niét slechts de vertegen
woordiger van de staat is, maar
toch ook wel een beetje de ver
tegenwoordiger van het Neder
landse volk, dat zo iemand toch
zeker een behoorlijke dosis „waar
digheid" heeft op te houden.
Waar over deze persoon geduren
de de laatste maanden wel buiten
gewoon veel is geschreven en
gesproken en zijn houding zelfs
door dit zeer gematigde rapport
Cleveringa op verschillende pun
ten niet geheel goed te praten is,
vragen wij ons af of het voor het
aanzien van Nederland en het
Nederlandse volk wel diens.tig is,
dat er op het Nederlandse gezant
schap te Brussel geen mutaties
plaats vinden.
Dinsdagavond jl. kwam de voltallige
Thoolse Gemeenteraad in Openbare Ver
gadering bijeen.
Voorzitter Mr. A. J. v. d. Hoeven,
secretaris V. Laban. Na opening met
ambtsgebed en lezing der notulen, welke
onveranderd werden vastgesteld, werden
de volgende 'ingek. stukken behandeld:
a. wijziging Kapitaal Dienst 1946.
b. Rapport van controle door het
Centraal Bur. van Verificatie over kas
opname 4e kwartaal 1947.
c. goedkeuring van G.S. op het raads
besluit dd. 12 Juni inzake aankoop bouw
grond van 5 woningen.
5 d. goedkeuring verbod verbouw van
stekbieten.'
e. beschikking inzake bvername brug
door het Rijk.
Deze stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
f. Een verzoek van de fa. E. A.
Anthonis- de Cleer 6 Zn. ,op dezelfde
rechten te laten gelden voor zijn zoon als
voor hem, inzake het gebruik van het
gemeente-terrein bij de mosselloods, ter
wijl anderen eerst toestemming moeten
vragen aan B. W. Dit verzoek wordt
ingewilligd.
"g. Verlenging rek. courant overeen
komst met de N.V. Bank voor Ned.
Gem., groot 100.000.vóór het jaar
1948. Niemand bezwaar.
h. Goedkeuring voor verbouwing
diverse Gemeente-eigendommen.
Hierna volgde aanbieding van de
Bedrijfsbegrotingen en 'gemeente-begro
ting 1948.
Hiertoe werd op voorstel van de voor
zitter de volgende Commissie benoemd
voor J>et riazien van genoemde begrotin
gen, nl. de here H. Jansen, B. J. v. Wes
ten en de Heer, nadat dhr. Berrevoets
en Zachariasse wegens drukke werkv
zaamheden hadden bedankt.
De voorzitter merkte op, dat de tijds
duur voor het nazien inderdaad kort is,
doch dat het meeste werk door het
secretarie-personeel was gedaan, daar
men eerst een tekort had van 20.000,
doch na veel inspanning en bezuiniging
dit bedrag heeft kunnen wegwerken. Een
woord van dank komt hiervoor het
secretarie-personeel zeer zeker toe, aldus
de voorzitter.
Voorts werd besloten op te zeggen de
overeenkomst met F.O.G., inzake de brug
en een nieuwe overeenkomst aan te gaan
j voor -het woningbedrijf,
j Een rijwieltoelage voor de gem. tuin-
man J. v. Bemden ad 50.per jaar
werd vervolgens goedgekeurd.
Toestemming werd verleend de ver
ordening verplaatsingskosten gemeente-
personeel conform de rijksregeling te
maken.
De wijzigingen gemeentebegroting 1947
"werden goedgekeurd.
Ten behoeve van het gem. gasbedrijf
werd een geldlening groot 25.000 aan-
gegaan.
Hier na volgde wijziging vermakelijk
heidsbelasting, volgens de van hogerhand
ontvangeri aanwijzingen.
Dit houdt in, dat speciaal voor ver
maak 50"—44% belasting moet worden
geheven.
Dhr. Zachariasse stelde de vraag of
men nog een kleine wijziging kon aan
brengen, nl. op de heffing der donatie-
gelden. Hij stelde voor niet alle kaarten
bij uitgave door de vereniging af te laten
stempelen, doch eerst als men van de
vermakelijkheid gebruik wenste te maken.
De voorzitter had hiertegen bezwaren.
Het kost extra arbeid voor het personeel
en het is toch geen kruidenierswinkel.
Hij zag geen anedere weg te bewandelen.
De verenigingen zullen het belastbare
i bedrag bij de donatie moeten, toevoegen.
Hierna werd deze verordening met alg.
stemmen aangenomen.
Bij de rondvraag informeerde dhr. de
Hond of de mogelijkheid bestaat 3 mud
cokes beschikbaar te stellen voor de
mensen buiten de stad, daar deze geen
gebruik kunnen maken van gas bij het
koken.
De voorzitter merkte op, dat men bij
hem aan een verkeerd adres was, daar
hij gepn brandstof zonder bon verstrek
ken kan. Het is nu eenmaal zo, dat ieder
zich moet behelpen. Het beste is bij een
bedrijfsinstantie aan te kloppen. Wel kon
hij mededelen, dat voor geinundeerde
woningen wat brandstoffenbonnen uit
gereikt zullen worden.
Dhr. de Hond informeerde ook af het
niet mogelijk was het wachthuisje bij de
bushalte waterdicht te maken, waarop
de voorzitter mededeelde, dat hiervoor
door hem order was gegeven.
Dezelfde spreker informeerde nog naar
de mogelijkheid tot overbrenging van de
vuilnisbelt naar een andere plaats, in ver
band met de zo dichtbij staande woningen
op de huidige plaats.
De voorzitter merkte op, dat hier zo
maar geen goede plaats voor is te vin
den, maar 'wil dit wel eens nader bezien.
Dhr. de Heer zei,dat hij er nog geen
last van had ondervonden.
Tevens informeerde dhr. de,Hond of
er al materiaal was voor verbetering van
de weg SingelZoekweg, waarop de
voorzitter antwoordde hiervoor toestem-,
ming te hebben ontvangen, doch het nu
te laat in het jaar is, om dit nog te kun
nen uitvoeren.
Dhr. Klompe merkte nog op, dat mis
schien de vuilnisbelt op het einde van
Zoekweg gebracht kan worden. De voor
zitter zal een en ander nader bezien.
Dhv. Beirevoets verzocht cm indien
mogelijk meer lantaarns te laten plaatsen.
Het is zeker noodzakelijk, dat er één'
bijkomt aan de Singel. De 'voorzitter
stemde methet noodzakelijke hiervan
direct in, maar zei, dat er geen materiaal
voor aanwezig is, terwijl de dubbeltjes
voO'- verlichting ook een rol gaan spelen.
De verlichting kost nu al 4500.Deze
post kan moeilijk meer worden verhoogd.
Misschien is het mogelijk er op een
andere plaats één weg te nemen en aan
de Singel te plaatsen.
Dhr. Goedemondt bevestigde, als lid.
van ^e GascommiSsie, de woorden van de
voorzitter. Niets meer aan de orde zijnde,
wordt de vergadering door de voorzitter
cjesloten.
EEN PRACHTAVOND
EEN PLACHT RESULTAAT!
In de zaal vap Wed. Hoek werd
Vrijdagavond jl. een uitvoering gegeven
door de toneelver. „Ons Genoegenmet
medewerking van het Kamerorkest en
Zangkoor te Oud-Vossemeer. Het doel
hiervan was, de netto-opbrengst te be
stemmen voor de Thoolse militairen in
I'ndié. Dat deze idee vele Tholenaren
sympathiek was, bewees de volle zaal.
En de aanwezigen hebben er geen spijt
van gehad. Het toneelstuk „Een die niet
geteld wordt werd voor de tweede maal
op schitterende wijze vertolkt. Bovendien
genoot men deze avond van de prachtige
muziek en de even mooie zang van het
Kamerorkest te Oud-Vossemeer.
Het bereikte doel van deze avond is
niet minder geweldig. In de pauze werd
er nl. een taart verloot. De gelukkige
winnaar bood z'n taart opnieuw ten ver
koop aan. Met de opbrengst hiervan en
die van de intree, kan 235.41 voor de
Thoolse militairen worden bestemd. Een
woord van hartelijke dank voor de
initiatiefnemers en de medewerkers is hier
zeker op z'n plaats.
Nader zal men bespreken of dit bedrag
in pakketten wordt omgezet en deze aan
de jongens gestured worden of op een
andere manier onze militairen hiervan de
vluchten laten plukken.
Daar een eri ander vanzelfsprekend nog
enige tijd vergt en volgens de berichten
het Zeeuwse Bataljon Oorlogsvrijwilli
gers, waaronder ook verschillende Thole-
n^ars, deze of begin volgende maand zal
inschepen, zijn de volgende Thoolse
militairen genoemd, die voor een pakket
of anderszins in aanmerking zullen.komen
Sergt. W. R. de Jong, Batavia; Korpl.
W. P. den Engelsman, Batavia; J. C. v.
d. Berge, Batavia; M. C. van Stee, Bat.;
L. de Graaf Padang (Jagers)Jan Pot
ter, Batavia; A. Hage, Batavia; P. A.
Bax, Batavia; G. de Kok, Bandoeng; C.
Goedegebuure, Batavia; L. Goedegebuure,
Palembang; W. Blaas, Batavia; M. J.
Moeliker, Batavia; A. Hogerheide, Pa-
dang (Jagers); M. C. Hogerheide, Bat.;
I 2e Lt. P. J. v. Splunter, Batavia; C. J.
Dr. Duinker, Tholen, Tel. 40
Dr. Vermet, Nieuw-Vossemeer
Tel. 10
Kegge, Batavia; S. J. P. Vermaas,
Semarang.
Mochten er nog Thoolse militairen in
Indië zijn, die niet op bovengenoemd
lijstje voorkomen en binnenkort niet wor
den ingescheept, dan kunnen zij zich nog
opgeven, bij Mej. A. Goorden Pd. te
O.-Vossemeer, Langeweg voor 1 Jan. a.s.
COMITÉ RIJKSEENHEID
Ter plaatse is een afdeling opgericht
van het Comité Rijkseenheid, Voorzitter
is dhr. W. L. Klompe. Personen, die
hiermee sympatiseren kunnen zich met
de voorzitter in verbinding stellen.
EINDLES
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
Zaterdagmiddag jl. vond in het naai-
lokaal van de Huishoudschool een ge
zellige maaltijd plaats, die verzorgd was
door de cursisten van de' Avondkook
cursus. Aanwezig waren een 20-tal gas
ten, waaronder de leden van de Com. van
Toezicht, die aan keurig versierde tafels
genoten van een Kerstmenu. Aan het
einde van de maaltijd reikte Mevr.
Klompe met een gelukwens de diploma's
uit en dankte één der cursisten onder
aanbieding van een aandenken Mejuff.
Boogerd voor het genoten onderwijs.
Het diploma 8-maandelijkse Kook
cursus ontvingen de dames: J. Blaas, M.
Dorst, M. de Jonge, S. van Oeffelen,
J. Bout, J. Schippers, R. Schoonerwoerd-
van der Weege, J. Blom, L. Verburg,
A. Noort en het diploma 8-maandelijksë
vervolgcursus koken de dames: E. Jan
sen, C. Moeliker, L. de Heer. L. Moer
dijk.
MUZIKALE MANDELING
De Thoolse Harmonie „Concordia"
maakte, ondanks het slechte weer, Maan
dagavond jl. een muzikale rondwandeling
door de gemeente als dank voor de mede
werking tot het bijzonder slagen van de
op 27, 28 en 29 Nov. jl. gehouden bazar,
waarvan de netto-opbrengst f 1765.57
besteed wordt voor de aankoop van
nieuwe instrumenten.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: 13 Dec. Lena Adriana, dt.
van W. M. Groenewege en A. P. Hage
13 Dec.: Johannes: zn. van J. Baaij en
M. Aarnoudse
15. Dec. Arie, zn. van M. W. Ver
kamman en C. J. Goossen.
Huwelijken: 18 Dec.: H. C. v. Dongen,
21 jr. en C. Prince, 18 jr.
Overleden: 13 Dec.: Jan L'aban, we
duwnaar van J. Greep, in de ouderdom
van 68 jaar.
15 Dec.: C. Elenbaas, 75 jr. echtge
note van H. H. Hartog.
11 Dec.: Th. van Begtoo, 7\5 jr.
HET INDISCH BELEID
Voor een talrijk publiek sprak Vrijdag
12 Dec. oud-minister Mr. J. A. de Wilde
in de Chr. School over het onderwerp:
„De Binnenlandse Politiek en 't Indische
Beleid De*avond stond onder auspiciën
van de Staten Centrale Tholen. van de
A.R. verenigingen.
BURGERLIJKE STAND
over de maand November 1947
Geboren: 4 Nov.: Marinus Abraham,
Jansens, zn. van Abraham Jansens, en
Klaaske Sijtsma
12 Nov.: Catharina Adriana Veraart,
dr. van Franciscus J. Veraart en Adriana
Wouts.
Gehuwd: 13 Nov.: Adriaan Johannes
Theunisse, 33 jr. beurtschipper, te St.
Annaland, en Francina Maria Catharina
van Engelen, 26 jr. zonder beroep, Oud-
Vossemeer.
Loop der bevolking
Ingekomen
Jan Quist, uit Goes naar A 74
Maria M. Plandsoen, uit St. Filips
land naar B41
Anthonie H. Friderichs, uit 't Zandt
naar C 25
In totaal ingekomen 2 m en 1 vr.
Vertrokken
Marinus C. Daane, van B 348 naar
Halsteren
Rijntje C. Lagerweij, vari C 69 naar
Zeist
Adriaan W. Deurloo, van C 69 naar
Utrecht