I I I
Weekblad voor het Eiland Tholeo en St. Filipsland
DE OUDE HEKSENKETEL
Haadsverslag St. Annaland.
VERSCHIJNT IEDERE VRIJDA&
UIT EIGEN LAND
Een verzoek om een sportterrein.
EervoS ontsiag aan onderwijzer Bil.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
3e Jaargang No. 50
17 October 1947
BS AC H T
Uitgevers Firma CDretEMSN en G Heijboer Abonnementen 0.90 per Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Redactie A Sr Annaland - Telefoon 47 «wartaal franco p.p. ƒ1.15 Spierinkjes e„ ma 2„ woorJen f M e,k WO(Jrd f Q5
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telefoon 57 prjjs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Vanouds heeft de Balkan de
naam van heksenketel. In dat
wonderlijk mooie stuk bergland,
van "zulk een verheven grootsheid
op de ene plaats, zo idyllisch op
de andere, zo wild, woest en doods
hier, zo bedrijvig daar, in dat land
waar volgens ons „beschaafde"
Westerlingen de wilden van
Europa wonen, in dat land waren
voor 1914 reeds de onderlinge
twisten niet van de lucht. De land
jes onderling bevochten elkaar.
Moorden en aanslagen waren aan
de orde van de dag. Diepgaande
verschillen omtrent landaard en
geloof kwamen bloedig tot uiting.
Voor 1914 was er de steeds
toenemende druk van onderen om
vrij te worden van de Habsburgse
monarchie na 1918 vond men
er een dankbaar terrein om er de
reincultures voor fascistische
gangsters te kweken.
Zoals in de voorhistorische tijd
Noord-Europa het gewicht van
de Noordelijke gletsjers over zich
voelde schuiven en diens bodem
daardoor werd geplooid zo
schoof over de Balkan de zich
uitbreidende macht van het Turkse
rijk, bloedig Oosters wreed: en
toen die heerschappij door de
Hapsburgers werd teruggedron
gen, voelde het land nog eens de
verbrijzelende oorlogswagen over
zich heen gaan. Wat in de sporen
van zijn wielen bleef liggen, waren
een paar landjes in het Oostelijke
en Zuidelijke gedeelte: in het
Westen de zeer reële inlijving bij
Oostenrijk. De „zelfstandige"
landjes waren een gedurige twist
appel tussen Oostenrijk en Rus
land, die er hun politieke en mili
taire invloeden wilden doen gel
den. Economisch liet men hen aan
hun lot over.
Zo bleef het, ook na de val van
Oostenrijk en na de ineenstorting
van het Tsarenregime. Het einde
van de oude wereldoorlog mocht
Bornië. Herzogowina enz. hebben
vrij gemaakt de politieke infil
tratie van het Westen bleef.
Deze politieke en militaire aspi
raties van het Russische rijk
mochten zich na 1918 niet meet
doen gelden via de diplomatieke
kanalen; de propaganda voor een
ander economisch systeem werd er
in de Balkan niet minder krachtig
om gevoer-d. De Russische propa
ganda had een geweldige voor
sprong op die van het Westen,
daar deze niet „van boven af"
werd gevoerd. Want ten eerste
legde die Russische propaganda
zich direct om het volk. Ten
tweede sprak die propaganda al
leen over dingen, die de belangen
van dat volk direct raakten en ten
derde sloeg ze zoveel gemakke
lijker aan, omdat ze kwam uit een
Slavisch land, waartoe ook het
overgrote deel van de Balkan moet
worden gerekend.
Deze propaganda heeft in de
tweede wereldoorlog de oogst bin
nen gehaald. Tito won het van het
protégé van Londen, Dimitrof
volgde de 'jonge koning van Bul
garije op. De gehele Slavische
Balkan is gerussificeerd. De oude
wensdroom van de Tsaren is in
vervulling gegaan. Weliswaar is
die droom tot werkelijkheid ge
maakt, door dezelfde mensen, die
het regiem van die dromers ten
val brachten, maar hun beide be
doelingen gelijken op elkaar als
twee druppels water. Al mag dan
de ene druppel van zoet- de andere
van zout water zijn, als de lezer
per sé onderscheid wil maken.
En zo is dan uiteindelijk weinig
veranderd. Al mag het waar zijn,
dat de Russen nu zeer nadrukke-
lijk op de Balkan „zitten" en z'n
oude tegenspeler, eerst Midden-
Europa later West-Europa,
nog verder is weggeschoven ja
via Londen nog verder schuift tot
aan Washington toe die af
standen zijn gemakkelijk te over
winnen.
En zolang de tegenstelling tus
sen Oost en West blijft, zolang
zal het vuur onder de oude hek
senketel wel smeulende worden
gehouden.
hield mede voor de radio een rede,
waarin hij 'zijn zienswijze over de
gang van zaken uiteenzette. We
derzijds wantrouwen was z.i. de
hoofd-oorzaak van het Indone
sische conflict.
In de Veiligheidsraad werd
over Indonesië weer zwaar gede
batteerd over eventuele vaststel
ling der demarcatielijnen in Indo
nesië. Het rapport der consuls
kwam gereed de commissie van
drie is aan het werk.
Intussen blijven de Nederlandse
legerberichten melding maken van
doden en gewonden, al is er
sprake van enige verandering ten
gunste.
De staatkundige eenheid Oost-
Sumatra kwam bij decreet van de
luitenant-gouverneur-generaal tot
stand. Zijn dit allemaal belang
rijke dingen voor de mijnwer
kers is het van belang, dat er
tussen de mijnen Maurits en
Emma een ondergrondse verbin
ding tot stand kon worden ge
bracht. Jarenlang ook in de
bezettingstijd is er aan gewerkt
om deze nood-uitgang gereed te
krijgen.
Tot slot geven wij iets van de
gruwellectuur welke de
Rekenkamer te „genieten" gaf.
Het is moeilijk, in het streven
naar wederopbouw te blijven ge
loven, als men leest, hoe sommige
ambtenaren en zelfs hoofdambte
naren omspringen met de rijks-
gelden met het geld, dat veelal
met moeite en zorg wordt opge
bracht. <t
Er uit met een kerel, die als
hoofdambtenaar 16.000.in
een half jaar met z'n dienstreizen
ver-automobielt er uit met de
sufkop, die tegen krankzinnige
prijzen auto's in Zwitserland kocht
tengevolge van een „misverstand"
Dan lezen wij maar liever van
het cadeau, dat de Nederlandse
regering aan Engeland gaf: 500
drachtige vaarzen-een tegemoet
koming bij de grote schade, welke
de Engelse boeren in de winter
van 1946-'47 leden. Het zijn kleine
geschenken, die de -vriendschap
onderhouden en bevorderen.
Aan de grote dankbaarheid van
ons volk voor de bevrijding, werd
uiting gegeven te Washington,
waar de Nederlandse ambassa
deur, dr. van Kleffens aan gene
raal Eisenhouwer het erezwaard
overhandigde.
De 14 October is een dag van
historische betekenis voor ons volk
geworden een dag, die wellicht
het gehele jaar z'n „stempel" geeft.
1947 Prinses Juliana neemt
het regentschap voor Koningin
Wilhelmina waar een jaartal!
In de verenigde vergadering der
Staten-Generaal is de Prinses
Dinsdagmiddag plechtig als re
gentes beëdigd.
Zoals bekend, zal het regent
schap tot 1 December duren. Het
is te hopen, dat H.M. de Koningin
met ingang van die datum het
Koninklijke Gezag weer in volle
omvang zal kunnen uitoefenen.
Zij. die Haar bij de doopplech
tigheid te Utrecht mochten aan
schouwen, erkenden, dat Hare
Majesteit zeer zeker rust nodig
heeft. Prinses Juliana heeft Ilaar
nieuwe taak met diepe ernst aan
vaard.
Als voorzitster van het Rode
Kruis hééft Zij voor de radio een
beroep gedaan op alle medici en
verplegenden in Indië. zowel als
in Nederland om een offer te
brengen voor het algemeen belang.
Millioenen mensen méér maken
aanspraak op onze hulp en bij
stand, aldus hield de Prinses ons
volk voor.
Voor de radio zo komen wij
als vanzelf op het advies, dat de
Radioraad de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen
heeft gegeven. Deze raad stelt
voor, een centraal radio-instituut
te stichten, op wettelijke basis.
Dit instituut zou de beschikking
over beide Hilversumse zenders
krijgen, de ene zender voor een
nationaal programma, de andere
zou worden bestemd voor de be
staande en eventueel nog toe te
laten omroepverenigingen. Laatst
genoemde zouden gebouwen en
apparaten moeten inbrengen.
Mochten ze dit weigeren, dan zou
de regering op korte termijn tot
onteigening dienen over te gaan.
Geen wonder, dat alle ver
enigingen op hun achterste benen
staan. Het zal dan ook de vraag
zijn, of de minister dit advies als
wetsontwerp in de Kamer zal
brengen. Een Radio-oorlog heb
ben wij net nog nodig
Prof. Schermerhorn, die in
zijn vak in de Verenigde Staten
besprekingen zal voeren over het
in kaart brengen van Indonesië,
Zaterdag 11 October des vra. 11 uur
kwam de Gemeenteraad te St. Annaland
in Openbare Vergadering bijeen. Voor
zitter: Burgemeester F. M. Boogaard.
Aanwezig alle leden.
Na opening worden de notulen der
laatste vergaderingen voorgelezen en
onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken:
Goedkeuring van G.S. wijziging besluit
verhuur oude veldwachterswoning: idem
wijziging begr. 1946, idem gratificatie
regeling. Deze stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
Een schrijven van het Gemeentebestuur
Diever met, bijlagen. Verzocht wordt
adhaesie t.e betuigen aan het door dat
bestuur gedane verzoek aan de Min.
om het loonpeil voor stad en platte
land gelijk te stellen. B. W. stellen voor
dergelijke zaken' over te laten aan de.
Ver. v. Ned. Gemeenten en daarom dit
stuk voor kennisgeving aan te nemen.
Dhr. Moerland onderstreept het voorstel.
Niemand heeft bezwaar.
Verder een verzoek van de dienst
Landbouwherstel om 10% vergoeding in
de kosten, die deze dienst moet maken
voof het delven van de sloten achter de
W. Achterweg.
Dhr. de Bruine vraagt of die sloten
niet gedempt kunnen worden.
De voorzitter antwoord dat dit niet
mogelijk is, in verband met de wateraf
voer. Anders zou hij een dergelijk voor
stel graag steunen.
Ook dHr. Moerland meent dat het
onmogelijk is en wijt dat aan de riolering.
Dhr. Stols zegt: „Wanneer er een goeie
riolering was, dan alle sloten dicht. Dhr.
den Engelsman vraagt of de sloot achter
dhr. P. Snoep (Ring) dan misschien wel
dichtgemaakt kan worden. De voorzitter
zegt, dat het hier nu enkel gaat over het
verzoek van'Landbouwherstel. Overigens
hebben de bewoners rond de sloot van
Snoep al eerder een kans gehad tot rio
lering, bovendien behoort dit tot het
Waterschap. Daarna wordt het verzoek
om 10% door allen goedgekeurd.
Weer komt dan ter sprake het schrij
ven van de gemeente Goes om een
kleine bijdrage in het fonds, waaruit
jubilerende ambtenaren van de Waren-
wetdienst een gratificatie zullen ontvan
gen. In vorige vergadering werd dit
verzoek door staking der stemmen aange
houden. De voorzitter geeft hierop nog
maals een nadere toelichting, inzonderheid
voor raadslid Goedegebuure, die de
vorige verg. absent was. Het voorstel
van B. W. om een bijdrage te ver
lenen, wordt na enige discussie met 4-3
stemmen afgewezen (voor de wethouders
en Ridderhof).
Punt 2: Wijziging verordening heffing
reinigingsrechten. Door G.S. zijn enkele
wijzigingen in deze verordening gemaakt,
o.a. dat geen huisvuil dan door de op
haaldienst mag worden vervoerd, een
kleine .wijziging in de betalingsregeling
en enkele redactionele opmerkingen.
Tegen deze wijzigingen bestaat bij" de
Raad geen bezwaar.
Dhr. Moerland vraagt echter in dit
verband, of slachtafval ook tot het huis
vuil behoort. De voorzitter antwoordt
ontkennend en zegt, dat hiervoor spaar-
bakken zijn bij de'slagers. Dhr. Moerland
vraagj dan of er op toegezien kan wor
den, dat „slachtafval" niet overal wordt
neergezet, zoals op „Domineeshofje" en
in de Cureelanden, waar honden het dan
wegslepen.
De voorzitter zal de politie verzoeken
hierop te letten en vindt de opmerking
zeer goed.
Punt 3: Een verzoek van de Sportver.
„W.H.S." om zo spoedig mogelijk over
te gaan tot exploitatie van een sportter
rein volgens het uitbreidingsplan. De
voorzitter leest het verzoek van genoem
de vereniging voor, waarin o.m. wordt
opgemerkt, dat hef terrein, dat thans
door de ver. wordt gehuurd per 1 Juli
1948 door de eigenaar is opgezegd, zodat
W.H.S. straks zonder terrein komt en
dit fatale gevolgen kan hebben voor het
bestaan der ver. De voorzitter leest ver
volgens ook het afschrift van opzegging,
een adhaesie-betuiging van de K.N.V.B.
en van de Z.K.B., voor.
Dit is een verzoek van zeer ingrijpende
aard, aldus de voorzitter. Mijn mening
en ook die van de wethouders is, dat
hieraan gewerkt moet worden, dat er een
of ander middel gevonden dier.t 'te
worden, opdat een terrein beschikbaar
komt. Het uitbreidingsplan, zo vervolgt
de voorzitter, is door G.S. goedgekeurd,
maar nog niet toegezonden, toch kan dit
verzoek behandeld worden, daar ik Mid
delburg telefoneerde en daar werd mede
gedeeld, dat het uitbreidingsplan binnen
korte tijd zal worden toegezonden, zodat
dit geen bezwaar oplevert. Wordt echter
een sportterrein volgens het uitbreidings
plan geprojecteerd, dan is dat niet zo
maar voor elkaar. Hierbij komt een lange
onteigeningsprocedure. Reeds zocht ik
contact met dhr. Argelo, maar kan hier
over nog niets naders mededelen. Wel
dit, dat B. W. besloten hebben, de
nodige stappen te doen, om op een of
andere manier de ver. in dit voor .hen
zo moeilijk probleem te helpen.
Dhr. de Bruine zegt: Als ik het goed
begrijp, huurt de vereniging dan het
sportveld, door de gemeente geëxploi
teerd. Dan is het ook mogelijk, dat er
straks op Zondag wordt gevoetbald.
Dhr. Goedegebuure zegt, dat, hoewel
het nog niet zover is, men dan toch altijd
kan eisen, dat dit niet gebeurt.
Dr. L. D. A. Looysen te Tholen
Dr. Vermet te Nieuw-Vossemeer
Dhr. Ridderhof is van mening, dat
binnenkort het sportgebeuren in het ge
hele land niet meer op Zondag zal
plaats hebben.
Dhr. Stols zegt, dat men hier niet over
hoeft te praten, Zondag en sport komt
hier niet.
De voorzitter merkt op, dat het daar
nu niet om gaat, het gaat er enkel om,
dat er meegewerkt wordt om de ver
eniging aan een terrein te helpen.
Dhr. Moerland is het niet geheel dui
delijk en hij vraagt of B. W. op dit
ogenblik voorstellen of men wil goed
keuren, dat het sportterrein, zdals dit in
het uitbreidingsplan is vastgesteld, wordt
geprojecteerd.
De voorzitter antwoordt ontkennend
en zegt, dat eerst geinformeerd moet
worden of bijv. G.S. dit zou goedkeuren,
daarna event, stappen gedaan om een
particulier te bewegen in de omgeving
van de kom een terrein af te staan.
Dhr. Stols pnderstreept wat de voor
zitter ópmerkte en zegt dat het in het
kort hierop neerkomt, dat B. W. deze
zaak zoo spoedig mogelijk willen afwik
kelen, opdat de ver. niet in moeilijk
heden raakt, maar dat e. en a. eerst
degelijk onderzocht dient te worden.
Dhr. Moerland zegt: „Dan stel ik voor
om te wachten op het definitieve voor
stel."
De voorzitter zegt, dat dit niet gaat,
daar reeds nu stappen moeten ^worden
ondernomen. Een definitief voorstel is ér
niet, maar hij wou de Raad niet in het
onzekere laten.
Dhr. Moerland begrijpt er dan uit, dat
dus ook de ver. zelf er op uit kan gaan
daarnaast de Raad.
Dhr. Stols zegt, dat het natuurlijk
financieel voordelig zou zijn, als de ver.
zelf iets te pakken kreeg, daaraan moeten
wij ook meewerken.
De voorzitter zegt, dat het enkel de
bedoeling is, volledig mee te werken om
de ver. een terrein te geven.
Dhr. de Bruine zegt, dat hij niet in de
Raad zit om alles af te kammen, maar
meent, dat er toch dingen zijn, die
urgenter zullen blijken, dan een sport
terrein.
Dhr. den Engelsman zegt: bijv. huizen
bouwen.
Dhr. Stols merkt op, dat het uitbrei
dingsplan door allen is goedgekeurd.
Hierin was ook het sportterrein opge
nomen, dus wist de Raad dat hiervan
sprake kon zijn.
Dhr. Moerland zegt, dat hij destijds
bij de burgemeester is geweest om de
woning van Mej. van Popering aan de
Ring af te kopen ter verwezenlijking van
het uitbreidingsplan. Dit huis vormt een
obstakel, toen kon er echter niets van
komen, nu zou een voetbalterrein met
spoed worden geprojecteerd.
De voorzitter antwoordt, dat voor op
ruiming van dat huis door G.S. nooit
toestemming was gegeven, nu de
woningnood zo groot is.
Dhr. Stols zegt nogmaals, dat er zo hard
mogelijk aan meegewerkt dient te wor
den, op welke manier dan ook.
Dhr. de Bruine zegt, dat hij hier niet
in het bijzonder wil tegenwerken, maar
meent, dat wanneer de noodzakelijkheid
van e,en sportterrein door ieder gezien
werd, men dan toch gemakkelijk van een
particulier een plaats zou krijgen.
De voorzitter zegt, dat er nu genoeg
is gediscussieerd. Dhr. Moerland vindt
dit echter niet. Als de voorzitter dan
echter, nogmaals uitlegt, dat het hier
slechts om voorbereidende plannen gaat,
antwoordt dhr. Moerland, dat er dan ge
rust een punt achter gezet kan worden
en men rilstig op de definitieve voor
stellen kan wachten.
Hiermee blijkt dit punt voorlopig af
gehandeld.
Punt 4: Een voorstel van B. W.
om eervol ontslag te verlenen aan dhr.
A. P. Bil, onderwijzer aan de O. L.
School alhier.
De voorzitter zegt, dat het noodzake
lijk is, dat er een leerkracht aan de O.L.
School wordt ontslagen, in verband met
een te gering aantal leerlingen voor 4
leerkrachten. 16 Januari van dit jaar be
droeg het aantal lèerlingen 111, 16 Mei
115, thans 107, gemiddeld moeten er 121
zijn. Men komt slechts aan gemiddeld
111 leerlingen, daarom moet een leer
kracht weg, omdat er geen Rijkssubsidie
voor zal worden uitbetaald.
In dit verband, aldus de voorzitter, is
