Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Om ons M
UIT EIGEN LAND
THOLEN
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
3e Jaargang No. 35
4 Juli 1947
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer
Redactie A 494 St. Annaland Telefoon 47
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telefoon 57
Abonnementen 0.90 per
kwartaal franco p.p. 1.15
Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Weken lang heeft het in en om
de tabakwinkels gegonsd van de
geruchten. De kranten kwamen
met allerlei, elkaar tegensprekende
berichten geen zeldzaamheid!
De winkelier zat met de handen in
het haar en de mannen wachten in
spanning af, wat de uitslag wel
zou zijn van dat bijenkorf-achtige
gezoem der veronderstellingen.
Totdat wij als een oorlogs
verklaring na een tijd van diplo
matieke spanningen wisten,
waar we aan toe waren; de sigaar
was vrij! Vrij! Nou ja maar,
het begin is er toch!
Wat er zich zo rondom onze
tabakswinkels afspeelde, herinner
de wel een beetje aan de bekende
tabaksveilingen in het Amster
damse gebouw ,,Frascatiwaar bij
de inschrijvingen ook het gegons
der geruchten niet van de lucht
was en de deftigste makelaars in
tabak te keer gingen, op een ma
nier, waarvan zelfs iemand, die wel
eens een rij winkelende dames
zich op enkele paren nylon-kousen
heeft zien storten, zich geen voor
stelling van kan vormen.
Waren die tabaksveilingen dan
zo belangrijk?
Inderdaad! Niet alleen dat ze
het in de glorietijd van de onge
kroonde Karei I en Due George
en hoe of onze bekende en be
geerde blazertjes maar meer mogen
heten, waren ze kunnen het
ook weer worden! Belangrijk, niet
alleen voor de roker, maar ook
voor onze deviezenpositie.
In de loop der jaren heeft Ne
derland zich niet alleen ontwikkeld
tot een tabakverwerkend en tabak-
verhandelend land. De Nederland
se sigaar was in het buitenland
beroemd. Ze opende deuren en
harten voor hem, die in het buiten
land een of ander potentaatje zulk
een product kon aanbieden.
Wij willen een paar cijfers op
noemen, die aantonen, dat Neder
land tevens in het „geurigh
kruydt" handelde, ontleend aan
off. gegevens. De V.S. kochten
in 1929 bijna voor 29 millioen
gulden een bedrag, dat daalde
in 1938 tot 5 millioen. Duitsland
kocht in 1937, de tijd, dat het lie
ver kanonnen had dan boter, nog
voor 18 millioen gulden.
Veel werd er ook verkocht bui
ten de Nederlandse veilingen om;
direct van het tabakverbouwende
land naar de consument. De tabak
van Brazilië naar Denemarken
ging wel via de Nederlandse han
del, maar kwam hier niet op de
veiling, noch in onze vemen.
Buiten de veiling en buiten de
rechtstreekse handel bracht de
tabak nog het een en ander aan het
bedrijfsleven op. Wat er in de ve
men werd opgeslagen, bracht een
3 millioen vooroorlogse guldens
in het laatje en het vervoer aan
de Nederlandse Scheepsvaart
maatschappijen een millioen.
Nederland was de hoofdschijf,
waarover het vervoer en de handel
liepen. De export van Brazilië,
Indië, Griekenland en Turkije,
naar Frankrijk, Duitsland, Enge
land, de V.S. en België ging via
ons land en gaf honderden werk.
Dus niet aan zo buitengewoon
veel mensen inderdaad. Maar
die weinige mensen verwerkten 'n
grote omzet. Alle reden dus om
met alle kracht te proberen, die
oude handel weer te herstellen.
Verwend als de Amerikanen zijn,
zullen ze ons afgewerkt product
wel op prijs blijven stellen. Duits
land kan natuurlijk niet meer ko
pen, maar met een bekende vari
ant op een bekende uitspraak,
kunnen we zeggen, dat een volk,
dat leeft, rookt. En omdat Duits
land nog leeft, zij het met mate,
zal het te eniger tijd ook wel weer
aan het roken slaan. Voor Ne
derland is het dan zaak er bij te
wezen. Te meer, omdat Bremen,
waar de Duitse Tabaksindustrie
en handel was geconcentreerd, 'n
geweldige klap heeft gekregen.
Een belangrijke factor is ook
Indonesië, waarvan wij ruim een
derde van onze omzet betrokken.
Laten we hopen, dat we in de
komende jaren de oude verhou
dingen weer hersteld zullen zien
volle vemen plukharende make
laars in „Frascati" en een goeie
sigaareen vredessigaar in
ieders mond.
Het geluid van rinkelend geld,
maakt een vaste slaper helder
wakker. Is het zo ook niet met
Indië? Het scheen eind vorige
week een drama te worden. Sjahrir
nam ontslag als minister-president
Soekarno beantwoordde de
Nederlandse aide-mémoire
generaal Spoor vaardigde volgens
radio Djokja een sensationele dag
order uit, waarvan in Nederlandse
kringen niets bekend was en
waarvan verklaard werd, dat zij
die dagorder ten hoogste
kon slaan op stukken, die tot voor
bereidende maatregelen behoor
den, doch waarvan geenszins vast
staat, dat zij ook zullen worden
uitgevoerd.
Verder was er een golf van ge
ruchten de spanning steeg met
het uur, totdat een nota van Was
hington aan de Republiek opluch
ting bracht. Amerika liet de dol
lars rinkelen... Het drong er bij
de Ruplubliek op aan zonder uit
stel mede te werken aan de vor
ming van een federale interim-re
gering, zooals door Nederland
was voorgesteld. Daarna kan over
financiële hulp bij het economische
herstel van Indonesië worden ge
sproken.
Is de lont bij het kruitvat voor
goed weggehaald? Is het schijn-
drama uit de voeten? Het ziet er
nog niet veel naar. De Amerikaan
se nota bracht ontspanning, onge
twijfeld, vooral bij die kringen,
die hun kracht meer in woorden
dan in daden hebben gezocht. De
Amerikaanse nota is wellicht met
de beste bedoelingen uitgebracht,
maar daarom betekent ze nog niet
enkel winst. Soekarno heeft hier
door toch ook weer een zeker hou
vast om nog maar weer te blijven
praten. En als het daarmee spoe
dig opgelost werd, was dit onge
twijfeld veel beter. Maar komt dat
er van Er is twee jaar gepraat.
En men is eerder achter- dan voor
uit gegaan. Begrijpelijk krijgt de
Republiek ook bij de voorstanders
steeds minder vertrouwen. Nu
wordt een nieuw kabinet gevormd
En Sjahrir is met vacantie. De
fractie-leiders der politieke par
tijen in Nederland zullen de toe
stand, na het onderhoud met de
minister-president en minister
Jonkman, beter kennen dan wij.
Het is opnieuw afwachten! Soms
met vreze, soms ook met ongeduld
De lont ligt nog bij het kruitvat
Te Amsterdam, waar een brand
uitbrak in een der loodsen aan de
Panamakade, ging het gerucht,
dat een munitie-opslagplaats mede
een prooi der vlammen zou wor
den. De loods brandde geheel uit,
doch ontploffingen kwamen geluk
kig niet voor. Goed afgelopen dus,
al was de materieele schade aan
zienlijk.
Dit zelfde kan worden gezegd
van de grote brand in Den Bosch,
waar de vee-markthallen verloren
gingen. Toen de brand uitbrak,
vergaderde in een der zalen de
R.K. Bond van Spoor- en Tram
personeel St. Raphael. Zonder on
gelukken konden de 7000 congres
sisten het brandende gebouw ver
laten. Er was dus al dadelijk grote
belangstelling.
Die belangstelling is er tegen
woordig ook voor het Consumen-
tencrediet. Toen dit voor de eerste
maal beschikbaar werd gesteld,
moest de regering de bevolking
haast smeken, zulk een crediet te
aanvaarden. Nu er opnieuw gele
genheid werd gegeven op zulke
leningen van de Staat in te schrij
ven, is de belangstelling zó groot,
dat een goed deel der aanvragers
zal moeten worden teleurgesteld.
Er kan nog meer bij
Teleurstellingen heeft de op
rechte Nederlander tegenwoordig
vele. De directie van een grote
manufacturenzaak in Den Bosch
werd gearresteerd op vermoeden
van zwarte handel... het verduis
teren van tienduizenden textiel
punten. De heren hielden er een
zwarte kassa op na en een ver
rassende ontdekking werd gedaan,
toen een employée der firma in 'n
verzegelde kamer werd aan ge
troffen op zoek naar die be
zwarende papieren.De jonge dame
was als een geveltoeriste door het
raam van de kamer op een
vijfde verdieping! binnengeklau-
terd. Men kan in deze waaghalzerij
een voorbeeld van ..Bazentrouw"
zien men kan ook zijn hoofd
blijven schudden over de praktij
ken dier bazen.
Laten wij niet met de corruptie
verder gaan het lied wordt een
tonig! doch liever memoreren,
dat te Amsterdam enige honder
den Gemeente-bazen'' vergader
den. Meer dan 500 burgemeesters
waren te Amsterdam ter vergade
ring van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten. Op deze
bijeenkomst is veel gesproken. Mi
nister-president Beel wekte de
gemeente-mensen" op, geen goe
de initiatieven in de actenkasten
te laten verstoffen. Zijn Excel
lentie kondigde aan, dat de finan
ciële verhouding tussen Rijk en
gemeenten binnenkort opnieuw
zou worden geregeld.
Maar een der sprekers zei, dat
men in Den Haag niets meer aan
het gezonde verstand durfde over
laten dat de gemeenten alleen
nog maar werkjes van de krulle-
jongens mochten opknappen
En tenslotte in Vlissingen
twijfelde men aan het gezond ver
stand van Amerikanen en Neder
landers, die deze plaats met een
leger" katten op willen scheppen,
omdat ze menen, dat er in Vlissin
gen dringend behoefte aan is. De
Vlissingers voorzien een katte-
plaag en verzoeken noch franco,
nog ongefrankeerd, nog onder
rembours deze zoogdieren over te
sturen. Ze-kunnen deze veestapel
zelf wel op een behoorlijk peil
houden
RAADSVERGADERING
Dinsdag 1 Juli des nm. om 3.30
uur kwam de voltallige gemeente
raad in Openbare Vergadering
bijeen. Voorzitter Mr. A. J. v. d.
Hoeven, Secretaris, V. Laban.
Na opening met ambtsgebed
worden de notulen der vorige ver
gadering onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken:
le. Een schijven van de Vis
sersver. „Helpt Elkander" waarin
een bijdrage wordt verzocht voor
het bouwen van een „schuilhuisje"
B W stellen voor hierop afwij
zend te beschikken. De voorzitter
wijst er nog op, dat een dergelijke
toezegging nooit is gedaan, hoewel
het Bestuur dit in bovengenoemd
schrijven doet voorkomen. Wel
is verklaard, dat het Gemeente
bestuur bereid zou zijn de ver. te
helpen.
Dhr. Berrevoets vraagt of het
oude gebouw ook op kosten van
de ver. is gebouwd. De voorzitter
antwoordt bevestigend. Dhr. Ber
revoets zou in deze toch willen
bijdragen, daar aan zoveel andere
ver. ook subsidie wordt verstrekt.
De voorzitter zegt, wel een plaats
beschikbaar te willen stellen, maar
voelt er weinig voor direct subsidie
te geven. Dhr. Berrevoets vraagt
hoe de ver. er financieel bijstaat.
De voorzitter zegt dit niet te we
ten, en wijst er tevens op, dat
waar het hier om gaat, enkel van
belang is voor de ver. zelf en niet
voor de gehele gemeente. Wan
neer ze echter medewerking ver
zoeken in een andere vorm, dan
zal die zeker worden verleend, zo
het voor de ver. totaal onmogelijk
is, kon een bijdrage altijd nog
worden overwogen. Z.h.st. wordt
vervolgens het voorstel van B öW
tot afwijzing aangenomen.
2e. Een verzoek van de Var
kensver. „Helpt Elkander" om
vrijstelling keurloon. Ook .hierop
stellen B W voor afwijzend te
beschikken. De voorzitter zegt dat
in dit verzoek wordt gewezen op 't
feit, dat men enkel in Tholen keur
loon moet betalen en op andere
plaatsen in het eiland niet. Hij
wijst er op dat e. en a. is voorge
schreven en alleen op de andere
plaatsen niet wordt doorgevoerd,
omdat er gebrek is aan keurings-
personeel. Als er zo'n ambtenaar
wel beschikbaar is, mag niet zon
der meer worden geslacht, Dhr.
Klompe vindt het een scheve ver
houding, in Tholen wel en in an
dere gemeenten geen keurloon. De
voorzitter vindt dit ook, maar wijst
nogmaals op het gebrek aan keu-
ringspersoneel. Dhr. Verduit vindt
dat de keurmeester nogal hoge
eisen stelt en men bovendien soms
geruime tijd moet wachten, eer
deze aanwezig is. E. en a. brengt
veel moeilijkheden mee. Hij zou
ook gaarne zien, dat er verschil
werd gemaakt tussen varkens van
30 en bijna 300 kg wat het keur
loon betreft. De voorzitter zegt,
L. D. A. Looysen, te Tholen
Dr. Vermet, te Nw.-Vossemeer
dat dit laatste momenteel niet aan
de orde is. Wat dhr. Verdult's
eerste opmerking aangaat, ant
woordt spr. dat een oplossing ge
vonden zou zijn, als men alles op
een centrale plaats slachtte. Wat
de hoge eisen betreft, merkt de
voorzitter op, dat de keurmeester
aan z'n voorschriften gebonden is.
Vervolgens wordt op het verzoek
z.h.st. afwijzend beschikt.
3e. Een voorstel van dhr. Iz.
Lindhout om het pand aan de
Hoogstraat (No. 35) te verkopen,
aan de gemeente. De voorzitter
zegt, dat B W voorstellen hier
op afwijzend te beschikken, daar
de verlangens van dhr. Lindhout
nogal hoog zijn. Hij vraagt boven
de onkosten nog 15%. winst.
Raadslid de Heer merkt op, dat
dhr. Lindhout 15 vraagt, waar
bij dus de onkosten en winst zijn
inbegrepen. Hoe hoog is dan de
winst, vraagt spr. De voorzitter
merkt op, dat hij dit aan dhr.
Lindhout zelf zou moeten vragen
en zegt ie menen, dat dhr. Lind-
hout's berekening zo is, dat deze
10% schoon over wil houden.
Hij brengt de onkosten op 500.-
en heeft hiervoor wellicht een te
kening gemaakt, reiskosten, porto,
e.d. Dit bedrag is volgens B W
te hoog. Wanneer hij wil zakken
tot 10 onkosten valt het op
nieuw te overwegen. Dhr. Klompe
zegt, dat het dan niet te veel moet
worden geplunderd, daar de winst
dan nog te hoog wordt. De voor
zitter zegt dat hij tijdens een on
derhoud met dhr. Lindhout heeft
gezegd voor de onkosten „zoveel"
te kunnen rekenen, nu is het ech
ter te hoog.
Ook op dit verzoek, wordt
z.h.st. afwijzend beschikt.
4. Een verzoek van de firma
S. L. Schot Co. om voor reke
ning van de gemeente de loods bij
de brug te mogen verplaatsen,
daar deze verplaatsing noodzake
lijk is geworden door het rijwiel
pad, dat aan de brug wordt ge
bouwd. B. W. stellen voor,
daar de firma Schot dit niet aan
zichzelf heeft te wijten de loods
voor rekening van de gemeente te
laten verplaatsen en daarom een
bedrag ad 650.beschikbaar te
stellen.
Dhr. Berrevoets vraagt of de
gemeente het werk dan uitvoert.
De voorzitter antwoordt, dat dit
niets hindert, als het maar ge
beurd. De gemeente geeft het be
paalde bedrag. Raadslid de Heer
vraagt of het later nog eens op ge
meente-kosten moet worden ver
plaatst. De voorzitter antwoordt
ontkennend. Daarna wordt dit
verzoek met alg.st. ingewilligd.
5. Een verzoek van de fam.
Moelker tot overname door de
gem. van opstal en oesterloods.
Dit verzoek is in een vorige verg.
aangehouden. De voorzitter ant
woordt, dat de voorstellen van
B. G W. aan de fam. Moelker ge
daan, door hen zijn aanvaard en
stelt voor in te gaan op het ver
zoek en de concessie per 1 Juli
over te nemen en een bedrag ad
750.aan genoemde familie uit
te keren. Zonder bezwaar wordt
dit voorstel aangenomen.
