II III
W cekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Nu de spaarpot
leeg is
VERSCHIJNT IEDERE VRIJDAG
ZENDINGSMIDDAG.
Laatste stuk Thoot se dijk aanbesteed
Raadsvergadering Oud-Vossemeer.
Er komen VIJFTIEN woningen In de Dorpsweg.
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
Raadsvergadering Stavenisse
Dokterswoning verkocht
Onderwijzer benoemd
Oudelandse Dijk moet verbeterd worden
3e Jaargang No. 29
23 Mei 1947
Uitgevers Firma C. Dieleman en G. Heijboer Abonnementen 0.90 per
Redactie A 494 St. Annaland ^Telefoon 47 kwartaal franco p.p. 1.15
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen Telefoon 57 Prijs per nummer 8 cent
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Advertentiën 0.10 per millimeter Minimum 2.00
Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Wat moet er eigenlijk gebeuren,
als de spaarpot leeg is en het in
komen niet voldoende om dat te
kopen, wat men nodig heeft
Menige huisvrouw die in het
zelfde geval verkeert, zal sarcas
tisch, of misschien wel wrevelig
vragen of de krant je een middel
aan de hand kan doen om uit de
financiële nesten te raken.
Wij willen haar niet afschepen
met de eenvoudige wijsheid, dat je
een dubbeltje maar een keer kunt
uitgeven. Zo wijs is ze zelf wel.
Maar wel heeft ze er recht op
om te weten hoe 'de financiën er
in Nederland eigenlijk voorstaan.
Want de financiën van het land
zijn ook de hare van de eerste
hangt het af wat haar man op het
einde van de week of van de
maand mee naar huis brengt en
wat ze daarvoor in de winkel kan
kopen.
Welnu, het geraamde tekort
over het jaar 1947 beloopt zo'n
600 millioen. Dat wil zeggen, dat
er tussen onze geschatte uitgaven
in het buitenland en onze ge
schatte inkomsten uit datzelfde
buitenland een grote klove gaapt,
die men niet kan overbruggen. De
brug die over die afgrond moet
worden gelegd, kost ruim 2J//J mil
liard gulden. Ze bestaat uit vier-
stukken. Het eerste stuk wil de
regering betalen met geld, dat we
lenen uit het buitenland. Dat is
Vervelend, want daar moeten we
rente voor betalen en het te eniger
tijd ook aflossen. Het houdt ons,
ook als alles weer normaal draait,
een tijdlang in de 'onderkleren.
Het is het duurste stuk van de
brug, 907 millioen gulden.
Het tweede, dat bijna 5 millioen
moet kosten, zouden we volgens
de regering kunnen betalen uit
saldi, die we in het buitenland
hebben. Geld op de giro-rekening,
om het huiselijk te zeggen. Het is
wel zuur om het te gebruiken, om
dat er nog zoveel nodig is, waar
we dat voor zouden kunnen be
steden, maar we kunnen tenminste
met enigszins gepaste trots zeg
gen, dat het van ons zelf is.
En het derde stuk? Tia, daar
is ook wat mee. Dat stuk moet 265
millioen kosten en om aan die 265
millioen gulden te komen wil de
regering buitenlandse effecten ver
kopen, die aan Nederlanders be
horen of aan Nederlandse instel
lingen, maar ze behoren niet aan
de Nederlandse regering. Het
komt dus daarop neer, dat de be
zitter niet meer rente aan dollars
ontvangt, maar aan goederen en
dat de particulier een binnenlandse
vordering krijgt in plaats van een
buitenlandse. Als nationale ge
meenschap gaat voor ons een be
zit in het buitenland teniet in
de toekomst moeten we de renten
derven, die anders het buitenland
voor ons opbracht. De Nederland
se belastingbetaler zal de rente en
de aflossing aan de bezitter van
dat verkochte buitenlandse effect
moeten betalen.
En met dat derde stuk blijft de
brug in de lucht zweven. Want
zoals we zeiden worden de kosten
van het vierde stuk geraamd op
600 millioen (ruim), maar we
weten niet, waar we die vandaan
moeten halen.
Toch moeten we van de ene
kant naar de andere. Er zit niets
anders op dan de afgrond kleiner
te maken. En niet maar voor
eventjes, maar duurzaam. Want
we kunnen niet aan het geld lenen
blijven om tekorten te dekken; we
kunnen geen giro-biljetten meer
uitschrijven als er niets meer op de
rekening staat; we kunnen geen
effecten verkopen, als de brand
kast leeg is. Dus moeten de in
komsten en dat betekent in dit
geval de uitvoer en alles wat onze
vorderingen op het buitenland
doet toenemen, omhoog en alles
wat onze schuldenlast in het bui
tenland verzwaart, moet omlaag.
De uitvoer kunnen we omhoog
brengen door meer te produceren.
Om meer te produceren moet de
productie per man omhoog. Dat
kan, allereerst door de arbeid zo
rationeel mogelijk te leiden dat
er dus geen werkkracht aan de
gang is, met werk, dat gemist kan
worden. Dat is een maatregel, die
we binnenshuis kunnen afdoen.
Maar dè grote factor, die de
arbeidsproductiviteit per man op
voert, is de machinede moderne
machine. En die moet uit het
buitenland komen. Ze kost dus
deviezen. We zouden in een krin
getje ronddraaien, als er geen
andere oplossing was. Die is:
buitenlandse kapitaalbezitters er
voor interesseren kapitaal in onze
volkshuishouding te steken. In
feite komt dat hierop neer, dat de
buitenlandse ondernemer geheel
of gedeeltelijk in verbinding met
inheemse producenten of afzon
derlijk zijn apparatuur naar Ne
derland brengt. Het is voor een
voorheen kapitaal-exporterend
land wel zuur en natuurlijk blijft
er voor ons minder over dan wan
neer we de aanschaf zelf zouden
kunnen betalen. Ook valt te duch
ten, dat een en ander onze poli
tieke zelfstandigheid zal aantas
ten. Maar op het gehele vasteland
van Europa hangt de vlag er zo
voor. Europa is op het ogenblik
bezig leergeld te betalen en wij
betalen daaraan mee. Als dat
schoolgeld nu zijn nut maar af
werpt
D.V. 26 Mei a.s. (Tweede Pinkster
dag) des nm. om drie uur zal in het
Kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente
te St. Maartensdijk de vierde Zendings
middag woren gehouden, uitgaande van
de Ring Tholen, ten bate van de Gere
formeerde Zendingsbond.
Als sprekers zullen optreden: Ds. Joh.
de Bres, J. C. Hooykaas van Arnemui-
den, Ds. H. Kraaij van Boven-Hardinx-
veld en Ds. W. Vroegindewey van
.Poortvliet.
De Zendingsmiddag heeft ten doel de
Zendingsliefde te wekken en te verster
ken in de gemeenten op ons eiland. Mo
gen belangstelling en medeleven blijken
in grote opkomst uit de plaatselijke ge
meente en uit het land van Tholen en
St. Filipsland. I. M.
Het laatste slechte stuk en dat is
momenteel bar slecht van de Thoolse
dijk, het stuk dus onder de gemeente
Oud-Vossemeer is onderhands aanbesteed
en gegund aan de Gebr. J. en W. van
Vossen te St. Annaland, voor 15880.
Ook al weer om te bezuinigen zuilen de
hiervoor te gebruiken klinkers niet zo
groot zijn als die voor het andere stuk
zijn gebruikt. Daar er echter een goede
ondergrond is, wil men deze stenen bij
wijze van proef met de platte kant naar
boven leggen, in tegenstelling met het
zgn. „steile straten". Al is de aannemer
dan bekend, de weg is nog niet hersteld.
Van hem persoonlijk vernamen we, dat
het nog wel een paar maanden kan aan
lopen eer begonnen kan worden (materi-
aalaanvoer). Men rekent er op dat de
.vernieuwing twee maanden zal duren. In
elk geval is er voor dit stuk weer zicht,
jammer dat het voor de weg St. Anna
land Oud-Vossemeer nog niet zo ver
is. Dit wordt op z'n vroegst 1948.
Dinsdag 20 Mei kwam de voltallige
Gemeenteraad te Oud-Vossemeer, onder
voorzitterschap van burgemeester J. J.
Versluys in Openbare Vergadering
bijeen.
Na opening, heette de voorzitter in
zonderheid Ir. Bol, die op deze vergade
ring een uiteenzetting zou geven, betref
fende het uitbreidingsplan, welkom en
stelde de Raad voor opdat Ir. Bol
niet onnodig zou worden opgehouden
eerst punt 5 der agenda in behandeling
te nemen, nl.: bespreking bouwplan
stichting 15 arbeiderswoningen ter uit
voering van het uitbreidingsplan. In een
vorige Raadsvergadering, alsmede in een
vergadering van B. 6 W„ waarbij Ir.
Bol eveneens tegenwoordig was, is e. en
a. al besproken, merkt de voorzitter op,
waarna uiteindelijk de volgende bezwa
ren overbleven: a. bezwaar in de Dorps
weg te bouwen; b. te plaatsen of niet
te plaatsen varkenshokken; c. niet vol
doende bekendheid gegeven aan het uit
breidingsplan. Wat dit laatste bezwaar
betreft, zegt de voorzitter, dat het ge
heel onjuist is. E. en a. is voldoende ge
publiceerd, heeft ter inzage gelegen en
bezwaren zijn er niet binnengekomen.
Daarna geeft de voorzitter het woord aan
Ir. Bol om de overige bezwaren te weer
leggen.
Ir, Bol zegt, wat het eerste bezwaar
betreft: bouwen in de Dorpsweg, dat men
zich aan het Uitbreidingsplan dient te
houden. De verschillende instanties laten
niet toe, dat hiervan wordt afgeweken,
tenzij de Raad anders wenst. Dan moet
men echter een langdurige procedure
volgen, Men is dus practisch verplicht
zich aan het uitbr. plan te houden. Spr.
zegt, dat de Dorpsweg ook in 1943 de
geschikste plaats al was en heeft inder
tijd een voorl. exploitatie-rekening ge
zonden. Daar de Raad zeer geinteres-
seerd zal zijn bij de financiële gevolgen,
geeft spr. hierop een uitvoerige toelich
ting. Het jaarlijks tekort per woning zal
ongeveer 400.bedragen. Het Rijk
zal daar Oud-Vossemeer niet tot de
getroffen gemeenten behoort hiervan
3/4 voor haar rekening nemen, zodat
voor de gemeente nog 1/4 of f 100.
per woning overblijft, totaal naar spr.'s
mening ruim 1500.Hierbij wordt een
huur van 4.per week aangenomen,
voor grotere woningen 4.50. Voor de
bouw van deze woningen is tevens de
aanleg van een straat en riolering nodig,
waarbij onteigening te pas zal moeten
komen. De procedure duurt dit jaar nog
slechts 3 maanden door eeri bijzondere
regeling. Met ingang van 1948 wordt
echter de gewone procedure toegepast,
zodat het dan wel een maand of 8 kan
aanlopen.
Wat het tweede bezwaar betreft: de
varkenshokken, zegt spr., dat er niet het
minste bezwaar bestaat, dat aan deze
huizen varkenshokken gebouwd worden.
Het is hem echter bekend, dat een pl.
verordening aanwezig is, waardoor in de
bebouwde kom geen varkenshokken ge
bouwd mogen worden. Het ligt dus ge
heel aan de Raad of men dit besluit wil
intrekken door een ander besluit, ja dan
nee.
Dhr. v. Gorsel zegt: „Vroeger was 't
een groot bezwaar en waarom zullen we
dit nu opheffen? Het was toen immers
hard nodig."
Dhr. Mees: „Je kunt het hier niet
weigeren en daar geven."
Dhr. Daane: „En zijn op verschillende
plaatsen nog van die hokken, die je ook
niet weg krijgt."
Dhr. Gorsel vraagt of het dan niet i
mogelijk is, varkenshokken volgens be
paalde voorschriften te bouwen of op een
apart terrein te plaatsen. Dhr. Istha zou
hier ookniet tegen zijn.
Dhr. v. d. Klooster meent, dat dan de
gemeente de varkenshokken er bij nioet
laten plaatsen.
Dhr. *v. Gorsel merkt op, omtrent de
huur, dat genoemd bedrag thans wel be
taald kan worden, maar als de hoge lo
nen minder worden, hoe dan
Ir. Bol zegt, dat de huur naar de in
komsten is bepaald en zich daaraan in
de toekomst ook zal regelen, hetzij ver
hoging of verlaging noodzakelijk blijkt.
Dhr. Daane meent, dat 4.per week
veel te hoog is, zonder direct het plan af
te willen keuren. Het gaat er juist om,
de mensen uit de „krotwoningen" te hel
pen en dat zijn meestal de armste, die
4.— in de week moeilijk kunnen beta
len. Ze zullen het doen, omdat ze ge
dwongen zijn door hun ellendige wo
ningtoestand, maar in de toekomst zullen
„schulden" niet uitblijven. Daarom vindt
hij de financiële kwestie het grootste
struikelblok. „Nochtans", aldus dhr.
Daane, „zou ik wat willen doen, al ben
ik wat de financiële vooruitzichten aan
gaat zeer pessimistisch, ja al zie ik het,
dat we met een gangetje van 100 km.
naar de afgrond gaan."
De voorzitter merkt op, dat in een
vorige verg. enkel de hierboven genoem
de bezwaren slechts overbleven, nu gaat
alles een bezwaar worden. Toen was het
enkel de plaats waar.
Dhr. Daane zegt, na nog een opmer
king over de Kerkweg, dat hij het een
strop 'vindt voor de gemeente.
Ir. Bol antwoordt. „Als dhr. Daane
zegt, dat het een strop is, moet ik hem
gelijk geven. Wanneer men per woning
100.toe moet geven, is dat geen
pretje, maar nu van de andere kant be
keken: denkende aan de volkshuisvesting
bestaat hier ook een plicht en van dit
standpunt bekeken, mag de gemeente
over deze strop heenstappen."
Dhr. Istha zegt ook, dat er woningen
moeten komen, de huur is wel hoog,
maar de lonen zijn ook hoog. Hij is er
voor, dat er gebouwd wordt, het kost
wat het kost.
Dhr. van Gorsel is dezelfde mening
toegedaan. De particulier kan het niet,
dus moet de gemeente het wel, doen. In
een heldere uiteenzetting zegt spr. er
practisch niet van buiten te kunnen.
Dhr. v. d. Klooster vraagt vervolgens,
wie er in deze woningen zullen komen:
zij die thans inwonen of de mensen uit
de „krotwoningen'.
De voorzitter antwoordt, dat zulks in
verband met de noodtoestand (en daar
mee rekening houdende) zal worden be
keken.
Ir. Bol meent, dat directe aanneming
van dit plan gunstige resultaten zal af
werpen. Dan zouden deze woningen on
geveer in Augustus kunnen worden aan
besteed, in September zou met de bouw
begonnen kunnen worden en a.s. voor
jaar zullen ze gereed komen. Met de
materialen gaat het op het ogenblik iets
beter. Men krijgt zelfs weer een houten
vloer en houten balken op de verdieping.
Vorig jaar was er hout te kort, nu is
is het grootste bezwaar de metalen
schaarschte.
Dhr. Daane zegt: .Laten we aannemen,
dat we thans besluiten, is het dan mo
gelijk over bouw, voordelen van plaats,
hokken, enz. nog eens overleg te plegen
met de architect?" Ir. Bol antwoordt
hierop bevestigend. Nadat laatstgenoem
de aan de hand van de tekening nog
maals e. en. a. nader heeft uiteengezet
wordt het voorstel van B W: het bou
wen van 15 arbeiderswoningen volgens
uitbr. plan" met alg. stemmen aangeno
men.
Dr. Duinker, Tholen
Dr. Vermet, Nieuw-Vossemaer
De voorzitter dankt Ir. Bol voor zijn
uiteenzetting en hoopt op zijn verdere
medewerking, waarin deze gaarne toe
stemt.
Vervolgens worden de notulen der vo
rige vergandering voorgelezen, waarbij
dhr. Istha de vraag stelt of er nog wat
van de inundatiekolen terecht komt. De
voorzitter anwoordt, dat hierop nog
geen bericht binnenkwam. Daarna volgt
onveranderde vaststelling.
Ongekomen stukken:
1. Schr. v. M. P. v. d. Stel en L. Istha,
waarin deze mededelen hun benoeming
als lid van het Wezenarmbestuur te aan
vaarden.
2. idem van dhr. J. Berkhey voor zijn
benoeming als havenmeester.
3. Schr van Gedep. St. waarin g.k. ver
vat: presentiegeld der raadsleden 3.
per lid per verg. m.i,v. 1 Jan. '47)
4. Verslag Commissie tot Wering van
Schoolverzuim. 23 schoolverzuimen ge
rapporteerd.
5. Schr. v. Gedep. St. g.k. geldlening
ad 2800 3% bij W.A. voor Kerkweg
6. idem verzekering gem. gelden fraude
risico.
Punt 2: Een verzoek van dhr. J. J.
v. Roosmalen om onderhandse verhuring
van de woning B 14 voor twee jaar, te
rekenen van 1 Mei jl. wordt z.h.st. inge
willigd.
Punt 3: Rapport Raadscommissie re
kening 1944 en rekening Armbesturen,
voorl. vaststelling en goedkeuring. Een
opmerking is gemaakt omtrent een ach
terstallige post van bijna 4000.De
voorzitter stelt voor deze post dit jaar
nog aan te houden. Betreffende het niet
vermelden van huur van een varkenshok
toebehorend aan dhr. v. Driel stelt de
commissie eveneens een vraag. Hierop
zal de voorz. een volgende verg. terug
komen. Daarna wordt voorl. vaststelling
geadviseerd, waartoe wordt besloten.
Punt 4: aanbieding gemeenterekening
1945, c.a. een aanwijzing commissie. De
voorzitter stelt voor deze bij dezelfde
commissie in handen te stellen, waartegen
geen bezwaar bestaat.
Punt 6: vermeningvuldigingscijfer
schoolgeld, schoolgeldjaar 1947/1948,
voorstel vaststelling op 2, wordt z.h.st.
aangenomen.
Evenzo punt 7: wijziging gemeentebe
groting 1946.
Het laatste punt is intrekking nieuwe
pensioengrondslagen vastgesteld bij
Raadsbesluit van 28 Maart 1947, daar
het onnodig bleek. Geen bezwaar.
Bij de rondvraag informeert dhr. Istha
naar de bestrating onder de molen. Het
is nu bijna Juni en half Juli zou dit werk
klaar moeten zijn, terwijl nog steeds niets
is gebeurd. De voorzitter zal hier nog
maals aandacht aan schenken. Dhr. Istha
vraagt of dit werk aanbesteed zal worden
De voorzitter antwoordt bevestigend.
Dhr. v. d. Klooster zegt, dat er toch wel
meerdere aannemers zijn en men toch niet
op één behoeft te wachten. Dit betreft
dhr. Knuist, die toch druk genoeg bezet
is. Op St. Annaland zijn er toch ook nog
wel aannemers? Hij is er voor, dat het
werk „publiek" zal worden aanbesteed.
De voorzitter zegt zich in verbinding
te zullen stellen met de Centr. Dienst.
Dhr. van Gorsel vindt, dat de gem. wo
ning, bewoond door dhr. Roosmalen, no
dig moet worden opgeschilderd. Dhr.
Daane is het hiermee eens. De voorzitter
zal ook hier aandacht aan schenken.
Daarna sluiting.
Dinsdag jl. kwam de Gemeenteraad
des avonds om 7.30 uur in Openbare
vergadering bijeen. Afwezig was dhr.
Leune.
Voorzitter: Burgemeester L. A. Ver
burg. In zijn openingswoord zei de voor
zitter zich te verheugen, dat deze verga
dering weer voltallig was, te meer nu de
onlangs bestaande beroering geheel was
opgelost, waarbij hij mededeelde, dat de
in vorige vergadering afwezige 4 heren
niet uit protest zijn weggebleven. Spr.
hoopte, dat men voortaan gezamenlijk
de moeilijkheden onder ogen zouden zien,
waarbij het niet anders kan of „Stave
nisse zal er wel bij varen".
Hierna volgde voorlezing der notulen,
die na een opmerking van dhr. v. d.
Slikke werden vastgesteld.
Ingekomen Stukken
1. Een verzoek van de Schippersver-
„Schuttevaer", afd. Stavenisse, om ad-
haesie te betuigen aan het door hen ge
zonden schrijven aan het Bevrachtings-
