Weekblad voor het Eiland Tholenen St. Filipsland
Onze Tolurtie belicht
Uit Eigen Land.
ZONDAGSDIENST ARTSEN
Dr. P. J. Duinker, te Tholen
Dr. P. Bruijnzeel, te St. Filipsland
THOLEN
3e JAARGANG No. 18
7 MAART 1947
Uitgevers Firma c. dleleman en G. Heijboer.
Redactie A 494 St. Annaiand, Telefoon 47.
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen, Telefoon 57.
Abonnementen: 0.90 per
kwartaal franco p.p. 1 15 Advertenüen t °-10 Per ™"imeter Minimum 2.00
Prijs per nummer 8 cent Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Wanneer wij in het Europa van na de oorlog eens
rondzien, dan merken wij nog bitter weinig van
pogingen, die de grote staten ondernemen om tot een
werkelijke eenheid te komen. Niet, dat wij er ooit in
geloofden, dat een werkelijke wereldeenheid" ooit tot
stand gebracht zou worden, ondanks de grote roep.
Tocbi moet het ons tot voldoening stemmen en het
doet ook het nationale gevoel goed, dat Nederland
tot degenen behoort, die de koe bij de horens hebben
gevat en met België en Luxemburg tot onderzoekingen
zijn gekomen,op welke manier een economische een
heid kan worden gevormd. Waarschijnlijk zal de Tol-
unie tussen genoemde landen reeds binnen een maand
in de parlementen worden besproken.
Historisch zijn de verhoudingen nu eenmaal zó ge
groeid, dat er in het Westen van Europa een tweetal
dwergstaatjes bestaan, die een afzonderlijk leven lei
den, maar geografisch, cultureel en economisch eigen
lijk grotendeels bij elkaar horen.
Oorspronkelijk opgekomen als een stam, heeft de
historie hen gesplitst in twee takken, die soms ver
van elkaar waren verwijderd. Maar diezelfde historie
buigt nu die twee takkeh weer naar elkaar toe
België en Nederland en ook Luxemburg hebben de
les uit de jongste geschiedenis geleerd: een Tolunie
zal tussen de drie' landen tot stand komen.
Er moeten eerst allerlei maatregelen worden ge
troffen om die Tolunie effectief te doen zijn. En wat
voor maatregelen dat zijn
Het begin is dat de douanetarieven met elkaar in
overeenstemming worden gebracht. Een product uit,
laat ons zeggen Engeland, onverschillig of het in
Nederland. België of Luxemburg wordt ingevoerd, zal
aan één invoerrecht worden onderworpen.
Daar zitten natuurlijk allerlei haken en ogen aan vast
maar méér vraagstukken rijzen nog, wanneer de
tweede stap wordt gezet, nl. de afschaffing van de
tolgrenzen tussen de drie landen onderling. Dan is
er tussen die drie een Economische Unie. Dat wil
zeggen, dat alles wat in één der drie landen wordt
geproduceerd zonder prijsverhoging door de twee
andere kan worden gekocht. Stel, dat de productiekos
ten van de Belgische- textiel lager liggen dan in
Nederland, dan kopen we natuurlijk de goedkopere
Belgische. Maar wat zeggen de Twentenaren daarvan,
die nu een stuk van hun afzet kwijtraken en dus
werkloos worden Moeten we inderdaad maar kopen
waar het het goedkoopst is
En moeten we de duurdere fabrieken en de mensen,
die daarin hun brood verdienen, maar aan hun lot
overlaten
In principe is het natuurlijk juist, dat de goed
koopste fabrieken, die dezelfde kwaliteit leveren, in
de eerste plaats voor leverantie inaanmerking komen.
Niemand zal er echter aan denken, de duurdere
productiegebieden maar kalm te laten doodbloeden.
Hier moeten nauwkeurig allerlei gegevens worden
verzameld, betrekicing hebbende op die elementen, die
het verschil in prijs teweegbrengen. Waar dat moge
lijk en nodig is moeten die elementen worden genivel
leerd. Eerst dan zal kunnen worden beslist aan welk
-productiegebied de voorkeur kan worden gegeven en
moet er naar middelen worden omgezien het „achter
gebleven" gebied over te schakelen op iets anders.
Een Tolunie, lopend tot in alle consequenties brengt
dus het nodige wetenschappelijke werk aan de winkel,
Zonder geleide economie is zij niet mogelijk in deze
hoog ontwikkelde industriële en agrarische landen, of
er worden ravages aangericht. Zo blijven we steeds
maar in de richting van de geleide economie werken en
dat is nu lang niet alles voordeel. Öe tijd zal dft zeker
leren. Maar toch is zulk een Economische Unie een
begeerlijk goed want samen hijjben de leden een
goede 17 millioen inwoners. Kunnen later de respec
tievelijke overzeese gebiedsdelen in de Unie worden
betrokken, dan zou dat geheel onder de „groten" van
het economisch leven een derde of vierde plaats in
nemen. Het mooie daarvan zou dan zijn, dat die Linie
berust op een vrijwillige, vreedzame samenwerking
een voorbeeld voor de wereld. Zonder die twee gron
den zou er trouwens van de Unie weinig terecht komen.
De geroutineerde krantenlezer en zijn wc
dat niet allemaal? -kan de publiciteit in verschillende
perioden indelen. Wie de bladen van tegenwoordig
vergelijkt met die, welke in vrijheid kort na de oorlog
verschenen zal opmerken, dat er grote verschillen zijn
Niet alleen wat het formaat betreft die verschillen
zijn trouwens maar gering maar wij leefden toen
nog in de periode van „wat vader vadertje staat
doet, is altijd goed" -het publiek was afgestemd op
de Londense zender, doch geleidelijk aan groeide de
critiek: op Londen, op het M.G., op de Bijzondere
Rechtspleging en nu zijn wij al zover, dat wordt
erkend, dat het met de wederopbouw niet. zo heel best
gaat. O wee, die paperassenwinkel. Maar wacht: wc
hebben nu een nieuwe minister van wederopbouw en
volkshuisvesting gekregen en als de nieuwe excellentie,
directeur-generaal L. Ncher van de P.T.T., maar voor
de helft over de bekwaamheden beschikt, die de ver
schillende kranten hem toedichten, dan hebben wij het
met dezen self-made-man best getroffen:.
Wederopbouw en handel zijn twelingbroers. De Ned.
Belgische Commissie voor de haventarieven heeft nu
echter verzekerd, dat het nog niet mogelijk is, deze
tarieven gelijk te schakelen. Het zal nog wel een jaar
tje duren voor de Nederlandse tarieven op hetzelfde ni
veau zijn als de Belgische. Intussen is er goede voor
uitgang in de plannen tot samenwerking van Neder
land, België en Luxemburg. Minister Spaak zal dit
voorjaar een bezoek aan ons land brengen om daar
redevoeringen over te houden.
Redevoeringen Wij zijn de laatste tijd niet zonder
geweest. Een pracht gelegenheid voor het houden van
mooie speeches is altijd een ere-promotie. En Dr. Stan
ley K. Hornbeck, de ambassadeur der V.S., die te
Utrecht promoveerde, heeft van die gelegenheid ruim
schoots gebruik gemaakt en mooie complimenteuze
dingen over ons land en ons volk gezegd.
Met redevoeringen alleen komen we er niet er
moet ook practisch worden gewerkt. Deze gezegende
combinatie troffen wij aan bij de opening van het
Studentensanatorium, Donderdag 6 Maart te Laren
N.H. Het vroegere gebouw van de Ncd. Arbeidsdienst
voor meisjes is verbouwd en door de Stichting „Het
Nederlandse Studentensanatorium" ingericht. De ope
ning geschiedde onder grote belangstelling van burger
lijke autoriteiten en uit wetenschappelijke kringen.
Want. wat hier den Nederlandsen studerende wordt
geboden, is enig in Nederland. In dit sanatorium wor
den de patiënten in de gelegenheid gesteld hun studie
voort te zetten er zal geregeld les worden gegeven
er is een uitgebreide bibliotheek, zodat degenen,
die hier moeten kuren met hun studie niet achter be
hoeven te komen, Voorlopig biedt het studentensan.
te Laren plaats aan 17 patiënten. Na de bouw van
het paviljoen Curacao, mogelijk geworden door in
West-Indië opgebrachte gelden, kunnen 70 zieke stu
denten worden opgenomen.
Wordt aan zieke studenten gedacht, er kwam deze
week af, dat het K.B., regelende de nieuwe ondérwij-
zerssalarissen zeer binnenkort is te verwachten, Voor
het middelbaar en nijverheidsonderwijs zal een salaris
verbetering van ongeveer 10% worden gegeven, doch
de krachten bij het Lager onderwijs zullen zo omhoog
gaan, dat het bijna fantastisch is. Wij gunnen het de
"meesters". Zij hebben veel te lang achter gelegen.
Het schijnt nu zo te wordèn, dat het finantieel lucra
tiever is. hoofd van een of andere school te zijn, dan
voor 5000.— per jaar lid van de Tweede Kamer.
Maar er zal toch vermoedelijk geen baantjesruil door
ontstaan.
In de eerste kamer was Linggadjati aan de orde.
Zo langzamerhand mag men zich wel een Linggadjati-
handleiding aanschaffen zo veel is er al over ge
praat. om geen minder parlementair woord te gebrui
ken. Minister Jonkman zei nog eens, dat er maar één
Linggadjati bestaat: de ontwerp-overeenkomst met
haar 17 punten en Zijne Excellentie verklaarde, dat
de regering volkomen bereid was, langs de weg van
samenspreking en van overleg te komen tot onderte
kening. En dan die interpretatie?
Als er geen verschillen van betekenis komen, zal de
redering zelf beslissen. Is de afwijking met de Indone
sische zienswijze van belang, dan zullen de Kamers
worden ingelicht. Wij zien het geheel misschien té
eenvoudig Maar is het niet zo, dat de Indonesiërs in
Linggadjati het begin zien en wij het uiterste
zo niet het einde der lankmoedigheid? In het K.N.I.-P.
heeft Soekarno met aftreden gedreigd, indien dat col
lege niet werd uitgebreid. De „president" heeft ge
wonnen, doch verwacht wordt, dat de oppositie der
nationalisten, die vóór tekenen der overeenkomst met
Nederland zijn, erdoor wordt versterkt. Sjahrir heeft
er in een rede nog eens duidelijk op gewezen, dat
Linggadjati niet als een eeuwige wet moet worden ge
zien, doch slecht als een phase in de strijd van de In
donesiërs voor een onafhankelijke, zelfstandige natie.
BERECHTING VAN EILAND-BEWONERS
Te Zierikzec kwam voor het Tribunaal:
Iz. v. Dijke te Poortvliet, die in 1940 N.S.B.er was
geworden en in 1941 lid van de W.A. Zijn optreden
gaf blijk van een sterk nationaal-soc. gezindheid. Bij
een rel te St. Annaiand zou hij onder de uitroep: „dat
zijn ze, de Nederlandse Unie" personen aan de Duit
sers hebben aangewezen, die daarop door den bezet
ter werden afgeranseld.
Verd. die tijdens zijn internering aan zware geestes-
storingen is gaan lijden, gaf toe „fout" te zijn geweest,
hij had evenwel niemand verraden bij het opstootje te
St. Annaiand.
De verdediger, Mr. v. Hasselt, tekende verd, als een
wat uitzonderlijk type, die nogal ijdel was en zijn
ontevredenheid af reageerde door in de oorlog dwarse
dingen te gaan.
Verd. die verpleegd wordt in een psychiatrische
inrichting, werd na verzoek onmiddellijk in vrijheid
gesteld, evenwel uitsluitend om zijn slechte psychische
toestand.
A. W. Keur te St. Annaiand was in 1941 vrijwillig
in Frankrijk gaan werken bij de Duitse Weermacht en
toegetreden tgt de N.S.K.K. Bang geworden zijn baan
tje te verliezen, was hij toen ook maar toegetreden als
lid van de N.S.B. Zijn verdediger, Mr. v. Hasselt,
wees er op, dat verd. door de financiële nood in de
armen van de N.S.B. werd gedreven.
Voor de K. v. Zeeland v.h. Bijz. Gerechtshof te
's-Gravenhage stond terecht A. N. van Hemert te
St. Annaiand, die in 1942 tot de N.S.K.K. was toe
getreden, als Oostlandboer had gewerkt, waarbij hij
te doen kreeg met de partisanen, die hem „uitkleedden".
Later was hij nog in dienst geweest aLs chauffeur bij
de N-S.K.K. te Vilvoorde. De verdediger, Mr. Tichel
man, verzocht de uiterste clementie. De eis was 3 jaar
met aftrek
Pieter van 't Hof te Oud-Vossemeer, was in 1944
tot de landwacht toegetreden. Verdachte verscheen niet
in de rechtzaal. De eis was 4 jaar met aftrek.
Uitspraak van alle hierboven vermelde zaken op
14 Maart a.s.
Uitspraken van Tribunaal Zierizee
C. Giljam te Poortvliet: verbeurdverklaring van
1500.—.
C. L. de Jonge te Poortvliet: verbeurdverklaring van-
2500.—.
VERSLAG ALGEM. VERGADERING
VEILINGSVERENIGING „DE EENDRACHT
te Tholen op 27 Febr. 1947
Aanwezig waren 138 leden. De voorzitter heette alle
aanwezigen welkom en dankte allen voor de goede
opkomst. Hij wees erop, dat dit feitelijk het eerste jaar
was na de oorlog en inundatie, dat wij van een enigs
zins normaal jaar kunnen spreken en dat de klok weer
heeft gedraaid. Er waren heel wat moeilijkheden te
overwinnen geweest en het bestuur heeft dan ook
dikwijls vergaderd. Na de verschrikkelijke oorlog is de
wereld nog economisch ontwricht, ook ons land. Daar
om moet de regering dikwijls nog ingrijpen bij de afzet
van onze producten en zijn de getroffen maatregelen
niet altijd naar onze zin. Een hechte organisatie is
daarom nodig en derhalve roept hij de aanwezige leden
op volledig achter de veilingorganisatie fe staan.
Hierna worden de notulen van de vorige ver
gadering voorgelezen, welke ongewijzigd worden
goedgekeurd en vastgesteld.
Daarna is het woord aan den Directeur, welke een
finantieel en zalkelijk overzich over 1946 gaf. Er is
totaal omgezet 393.610.81. Dit beeld is niet vol
komen juist, omdat alle producten van oogst 1946 nog
niet geleverd zijn. De winst zonder afschrijvingen enz.
bedroeg 5596.43. Hiervan hebben de wettelijke af
schrijvingen plaats gevonden en het resterende bedrag
ad 1500,zal bijgeschreven worden bij het leden-
kapitaal. De bezittingen van de veiling, zonder de
winst over 1946. bestaan uit 17.645,36, reserve
kapitaal en 4366,30 ledenkapitaal.
De dirdeteur noemt daarna de midden prijzen van
bepaalde producten over het jaar 1946, staat stil bij
verschillende moeilijkheden in het afgelopen jaar onder
vonden en eindigt met een oproep een hechte organi-
I
