W eekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Een
nieuw
Uit Eigen Land.
ZONDAGSDIENST ARTSEN
Dr. Duinker, te Tholen
Dr. Bruijnzeel, te St. Filipsland 1
"THOLEN
3e JAARGANG No. 13
31 JANUARI 1947
Uitgevers Firma C. dleliïman en G. Heijboer. Abonnementen: 0.90 per A,
Redactie A 494 St. Annaland, Telefoon 47. kwartaal franco p.p. 1 1 15 AdvertentieD °"10 mllhmeter 2'°°
Administratie Oudelandsestraat 9, Tholen, Telefoon 57. Prijs per nummer 8 cent Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Toen Wallace, de laatste medewerker van wijlen
president Roosevelt verleden jaar het Witte Huis ver
liet, hebben velen wellicht gedacht, dat de Roosevelt-
politiek voor goed zou zijn begraven.
Met de Roosevelt-politiek bedoelen we niet de
buitenlandse politiek, die door Amerika wordt gevoerd,
maar de binnenlandse: de inmenging van de over
heid in de bedrijfsverhoudingen.
Roosevelt behoorde tot de Democraten. De Demo
craten en de Republikeinen zijn de twee grote partijen
in Amerika en voor een niet-Amerikaan is het niet
steeds duidelijk, wat nu eigenlijk het verschil is tussen
die twee.
Maar toen Roosevelt in de dertiger jaren de herstel
actie begon, waren de gaten, die de crisis in het
Amerikaanse welvaartsfront had geslagen, diep en leek
het er op, dat dat onderscheid duidelijker zou worden.
Maar met het heengaan van Roosevelt brokkelde de
aanhang van zijn politiek af lang niet iedere partij
genoot van Roosevelt was trouwens die politiek toe
gedaan en toen Wallace ambtenloos burger was
geworden,' vertoonde Amerika weer het traditionele
beeld: ieder voor zich
Daar schijnt verandering in te zullen komen.
Lange tijd was de .gangbare mening in Amerika:
„Het land is groot genoeg, wie er zijn brobd niet kan
verdienen, heeft dat aan zichzelf te wijten
Maar dat was een begrip, dat nog uit de tijd stamde,
toen de eindeloze prairiën in het Wilde-Westen nog
een onbeperkt aantal imigranten konden herbergen
toen de steeds toenemende bevolking een wereld-rek-
'bare afneming scheen te verzekeren van de producten
van de binnenlandse industrie.
Ds V.S. zijn echter „vol" geworden. En hier rijzen
nu dezelfde problemen, waar in ons oude West-Europa
reeds lang „volle" staten mee te kampen hadden en
hebben: om den inwoners een .verzekerd bestaan te
verzekeren in veiligheid en vrijheid.
Wallace de heengegane heeft die problemen
onder de ogen gezien en een nieuwe politieke partij
opgericht, die progressief wil zijn.
In zijn weekblad „New Republic" heeft hij zijn be
ginselen uiteengezet en schrijft daarin o.m.:
„Ons uitgangspunt is niet de valse traditie van de
dollar-democratie, maar die van het Leven, de Vrijheid
en het streven naar Geluk. Allen die. geloven in een
verenigde wereld zien in dat uitgangspunt vrede, vrij
heid en werk voor allen. Om werk voor allen te hou
den, moet er worden gevochten tegen de mogelijkheid
van een economische crisis, die wanneer zij komt twee
derde der oud-strijders met bankroet zal slaan, de land
bouwers zullen worden geruineerd, de arbeiders zullen
met werkeloosheid kennis maken en de 20 millioen-
families met minder dan 40 dollar per week inkomen,
de millioenen die hun spaargelden op hebben moeten
maken, zullen tegen zulk een crisis geen weerstand
hebben. De regering is verantwoordelijk voor het vol
ledig gebruiken van het productie-apparaat onder
menswaardipe-arbeidsvoorwaarden.
De vrede betekent, dat er een eind moet komen aan
de jacht op vliegtuigbases, uranium en steunpunten in
Duitschland, de Balkan en Griekenland maar dat
de vredes-industrie moet worden ontwikkeld en de
oorlogsindustrie onder controle behoort.
Wat de vrijheid betreft de mens heeft brood
nodig om te leven, maar wanneer dat brood hem is
verzekerd, dient hij in vrijheid kennis te kunnen nemen
van de feiten en over die feiten zijn mening zeggen."
Wallace houdt dus vast aan de burgerlijke vrijheden,
zoals wij die kennen een gebonden economie, die
niet is gericht op winstbejag, maar op de behoeften der
mensheid. Socialistisch dus Neen, maar in de Ameri
kaanse verhoudingen wel een element, dat naar die
maatstaven gemeten, ongeveer eenzelfde positie zal
innemen als Labour in Engeland.
Wat echter nog lang niet wil zeggen, dat het straks
een regeringsmeerderheid zal halen. Maar dat zulk een
beweging in Amerika kan ontstaan en bestuursleden
van de grootste Amerikaanse vakvereniging er zitting
in hebben, wijst er op, dat er in het land van de dollar
iets aan het veranderen is - dat het gewetèn daar
ook gaat meepraten
«ra „I I Ml
BERECHTING VAN EILAND-BEWONERS
Vandaag komt voor het Tribunaal te Zierikzee:
I. Vroegop, manufacturier te St. Annaland, lid Waffen
S.S. en J. M. Timmers, tuinier te Tholen, lid N.S.K.K.
HET VRAAGGESPREK MET HET PRINSELIJK
GEZIN.
Het blijde nieuws, dat we allen spoedig van hét paleis
Soestdijk verwachten, was aanleiding vatr een vraag-
gespiek, dat we gisteravond om 8 uur over beide
zenders mochten beluisteren. Van diverse antwoorden
willen we hier in het kort gewagen.
Het Prinselijk paar had geen voorkeur vooreen zoon
of dochter, terwijl de Prinses een warm woord van
hulde sprak over het werk der U.V.V. in verband
met de babykleertjes actie.
Ook de bijzonderheden over de prinsesjes Beatrix,
Irene en Margriet gaf een aardig beeld van de huise
lijke sfeer in het Prinselijk gezin.
De laatste woorden dei Prinses om met milddadig
heid in eigen omgeving voort te gaan zullen zeker
goede vruchten afwerpen.
VAN BRANDSTOFFENKAART T 606
Bon 65 is aangewezen voor 3 mud kolen, waarop
voorloopig een mud kan worden afgeleverd.
Wij zouden de afgelopen periode een week van rouw
kunnen noemen -rouw over het grote .vliegtuig
ongeluk op het vliegveld Kastrup bij Kopenhagen,
wa,ar Zondagmiddag een Dakota van de K.L.M., de
PH-TCR vrijwel onmiddellijk na den start neerstortte.
Zestien passagier en zes leden der bemanning, onder
wie de bekende en populaire gezagvoerder G. J.
Geyssendorfer, lieten het leven.
Een week van rouw in luchtvaartkringen en ver
daarbuiten.
Rouw in letterkundige kringen, daar Felix Timmer
mans, de Vlaamse schrijver, die velen met zijn ou
bollige Vlaamse werken genoeglijke uren heeft ver
schaft, is overleden rouw in de kringen van de
radio: de bekende organist der N.C.R.V. de heer
Willem Weyland, overleed plotseling, toen hij op weg
was naar de studio.
Een niet minder tragisch overlijden bracht rouw in
de kringen der Katholieke Volkspartij, die niet alleen
den sympathieken directeur der Volkskrant, den heer
J. C. Slewe had te betreuren, doch zich ook den heer
Jan Robert, plotseling zag ontnomen. De voorzitter der
K.V.P.-Amsterdam reed met zijn auto nabij Diemen
te water en verdronk. Niemand had het ongeluk
bemerkt
Inderdaad: een week van rouwbeklag.
In een aanvullende uitvoerige nota heeft de regeering
zijn standpunt, ten aanzien van de vaststelling der
Nederland-Duitse grens, toegelicht. De toekomst zal
leeren. of wij er al dan niet verheugd over moeten
zijn, als de bescheiden correcties, die stuk voor stuk
mede op historische gronden werden verdedigd, worden
toegestaan. Het zal nog wel even duren, voor alles in
kannen en kruiken is.
De handelsconferentie die met de Brits-Amerikaanse
bezettingsautoriteiten te Den Haag wordetr-gehouden,
zijn min of meer teleurstellend verlopen. Tal van
Nederlandse voorstellen, betrekking hebbend op den
doorvoerhandel werden afgewezen en de bezetters
wezen erop, dat het nog lang zal duren, voor Duits
land luxe artikelen als koffie, thee, chocolade en tabak
kan kopen. Het zal nog lang „slecht" blijven in
Duitsland.
Uit particuliere brieven hadden wij reeds vernomen,
dat de Nederlandse soldaten, gelegerd om en bij Soera-
baja, het ook niet best hadden. Meermalen moesten zij
zware frontdienst doen altijd voelden de jongens
zich door sluipschutters belaagd. Er waren zelfs brief
schrijvers bij, die er hun vreugde over uitten, dat
generaaldppoor naar Nederland ging, waar hij ook hun
belangen zou kunnen behartigen.Deze „front berichten"
werden bevestigd door het republikeinse persbureau
„Antara", dat sprak over bloedige gevechten bij de
verovering van de dessa Krian ongeveer 20 km.
ten Zuiden van Soerabaja. De Nederlandse troepen
zouden hier voortdurend zijn bestookt door republi
keinse artillerie en door sluipschutters. Een tegenactie,
waarbij gebruik werd gemaakt van zware wapens en
waarbij aan beide kanten ernstige verliezen zijn ge
leden, is er het gevolg van geweest. Het spreekt van
zelf, dat over de toedracht van aanval en tegenaanval
van Republikeische zijde een „omgekeerde" lezing zal
worden gègeven.
SCHOOLGELD
Belanghebbenden worden er aan herinnerd, dat de
termijn voor de betaling van schoolgeld 1945/1946 per
1 Februari is verstreken.
TE DURE KLOMPEN EN TE DURE VIS
Tegen den klompenhandelaar C.V. uit Kruisland
werd door de ambtenaren der C.C.D. een proces-ver
baal opgemaakt wegens het te duur verkopen van
klompen te Tholen. C.V. heeft z'n restant klompen
af moeten Staan, welke .tegen regeringsprijs zijn
verkocht.
Een 14-tal vishandelaren op het eiland zijn bekeurd,
wegens het te duur verkepen van haring.
UITVOERINGEN
De R.K. Toneelver. „Ons Genoegen" geeft Zater
dag 8 Februari een uitvoering in de zaal van Wed.
v. Noort. Twee toneelstukken zullen worden opge
voerd, nl. „Materialisme" en „Ongewenst bezoek".
De Rederijkerskamer Cats hoopt Vrijdag 28 Febr. a.s.
het toneelstuk „Tot Wederdienst bereid" op te voeren
in de zaal van het „Hof van Holland".
EEN VOETBRUG OVER DE EENDRACHT
We kunnen gerust aannemen, dat er de laatste
weken bijna evengrote belangstelling bestaat voor de
Thoolse brug, dan toen ze October 1928 officieel
werd geopend. En dat is ook geen wonder, als we
nagaan, wat de verwoesting van deze brug al voor
narigheid voor ons, einlandbewoners, teweeggebracht.
De critiek, die op het Gemeentebestuur van Tholen
gedurende deze periode, wordt afgegegven, is dan
ook enorm. Laten we hierbij aannemen, dat sommige
critiek gedeeltelijk te rechtvaardigen is, aan de andere
kant mogen we ook niet verbloemen willen we eer
lijk zijn, dat het Gemeentebestuur alles in het werk
heeft gesteld en nog, om het verkeer over de Eendracht
zoveel mogelijk te laten doorgaan. Deze barre winter
maakt het bovendien zo ontzettend veel moeilijker.
Thans wordt in opdracht van de Rijkswaterstaat, op
de montagesteiger een voetbrug gelegd, die aan weers
zijden van leuningen wordt voorzien. Hieraan is men
Donderdag jl. begonnen. Voor de voetgangers zal dan
ook spoedig het grootste ongemak verholpen zijn.
ZES ARBEIDERSWONINGEN
Dezer dagen is een begin gemaakt met de bouw van
zes arbeiderswoningen in de Hofstraat. Het werk wordt
uitgevoerd door den aannemer M. Geense van St.
Filipsland.
DE OUDSTE INWOONSTER
Blijkens een advertentie in ons vorig nummer vierde
Dinsdag 28 Januari jl. de Wed. C. v. d. Velde-v. d.
Male haar 95ste verjaardag. Het is de oudste inwoon
ster van Tholen. Het krasse oudje is nog goed ter been
en kan de gewone huiselijke werkzaamheden nog naar
behoren verrichten. De belancistelling op haar verjaar
dag was groot. Nog hartelijk gefeliciteerd.
GESLAAGD
Naar wij vernemen slaagde oo 15 Januari te Nie-
wersluis onze stadgenoot dhr. C. Hoogerheide voor
adspirant-marechaussee. Hij hoopt dientengevolge de
gemeente te verlaten.
DE LIJKEN IN DE NED. HERV. KERK
TE THOLEN
Door enige vakgeleerden van het Rijksbureau v. d.
Monumentenzorg, de Rijkscommissie van het Oud
heidkundig Bodemonderzoek te 's-Gravenhage en het
Anatomisch Laboratorium der Rijksuniversiteit te
Leiden is een bezoek aan Tholen gebracht naar aan
leiding van de berichten over de vondst van een aan
tal niet vergane lijken in de Ned. Herv. Kerk aldaar.
Uit een voorlopig onderzoek is komen vast te staan,
dat de lijken in de zeventiende eeuw begraven zijn en
door tot nu toe onbekende oorzaak niet vergaan zijn,
doch verdroogd. Het gevolg hiervan is, dat niet alleen
de huid en een deel der inwendige organen, maar ook
de kleeding gedeeltelijk bewaard is gebleven. Merk
waardig is, dat één der doden geheel gebed is in