Weekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Oudejaarsavond toespraak
van H. de Koningin
Nieuwjaarsrede van den
Minister President
r~~~THÖLËN"""
ZONDAGSDIENST ARTSEN
5 Januari 1947
Dr. P. J. Duinker, Tholen
Dr. A. Vermet, Nieuw-Vossemeer
3e JAARGANG No. 9
3 JANUARI 1947
Uitgevers Firma C. DlELEMAN en G. HEIJBOER. Abonnementen 0.90 per
Redactie A 494 St. Annaland, Telefoon 47. kwartaal franco p.p. ƒ1.15 Advertentlen f °'10 Per ™"inieter - Minimum 2.00
Administratie Oudclandsestraat 9, Tholen. Telefoon 57. Prijs per nummer 8 cent Spierinkjes tot en met 20 woorden 1.00, elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
„Nu gij voor de laatste maal in 1946 om den huise-
lijken haard zijt geschaard of misschien ver hiervan
daan in de eenzaamheid naar mij luistert, wil ik op
deze wijze bij U binnentredend, een enkel woord tot
U spreken van gemoed tot gemoed. Allereerst mijn
hartelijke wensen voor het nieuwe jaar. Moge het U
veel brengen, waarvoor gij nu of later dankbaar kunt
zijn."
Zich richtend tot de Rijksgenoten over zee sprak
zijn den wens uit, dat zij de spoedige vervullitig zou
den verkrijgen, eerst van wat binnen de Grondwet
bereikbaar is, en daarna van wat pas na Grondwets
wijziging kan worden tot stand gebracht, „opdat die
zelfstandigheid Uw deel worde, waarnaar velen zo
vurig verlangen en welke voor U allen een gelukkige
toekomst moge openen."
Speciaal tot hen, die in Indonesië zwaar worden
beproefd sprak zij de hoop uit, dat het nieuwe jaar
de rechtsorde zou mogen brengen, welke ieder zijn
rechtmatig aandeel zal brengen in geestelijke en stof
felijke welvaart.
Tot allen in het Moederland sprak H.M.: „Wij leven
in de overgangsjaren naar de vrede". Vanzelfsprekend
tracht ieder zo spoedig mogelijk de oorlogsellende
te boven te komen, en zich voor de toekomst veilig te
stellen. Maar dat brengt het gevaar mede, dat we te
spoedig vergeten wat we doormaakten, en geen oog
hebben voor het leed van anderen en vooral geestelijke
nood waarin anderen verkeren.
Ook de oud-illegalen, de jongeren, de oorlogswedu
wen en hen die moesten evacueren en slechts het vege
lijf konden redden, bracht H.M. in de herinnering.
„Landgenoten", zeide zij, „ik vrees dat er een
scheidsmuur wordt opgetrokken tussen velen Uwer
en hen, die de doorstane schokken nog steeds niet te
boven zijn gekomen, zo dit al ooit gebeuren zal."
Met waardering gewaagde zij van het werk van
de Stichting '40'45, en van de enkele vrienden, die
wel bleven helpen. Maar deze enkelen kunnen het
gevoel van verlatenheid, van in een hoek staan niet
wegnemen. Dat kunnen wij slechts als volk in zijn
geheel door tesamen de verantwoordelijkheid ervoor
op ons te nemen. Laten wij ons onze ereschuld bewust
blijven."
Daartoe deed H.M. een beroep op hen, in de eerste
plaats, die op posten staan, waar geholpen kan wor
den. Zet de deuren van hart en huis en eigen kring
open, voor wie in de oorlog geleden hebben.
Tenslotte sprak H.M. een bemoedigend woord tot
de vele eenzamen, van wier ellende zij kennis had ge
nomen uit vele brieven, die haar werden gezonden.
Van het Kerstfeest hebben we Geloof, Hoop en Liefde
meegebracht, maar liefde het meest. In die liefde el
kaar vertrouwen schenken en een kans geven, en ook
daarin het voorbeeld volgen, dat Christus ons geeft
daartoe spoorde H.M. ons aan.
„Vporwaar", zo besloot zij haar rede, „dan zal veel
mogelijk zijn, dat thans onmogelijk schijnt."
Wij zijn in dit jaar wezenlijk vooruit gegaan. Onze
rantsoenen en onze winkels, ons schoeisel, onze indu
strie, landbouw, verkeer en inzet van arbeidskracht
getuigen ervan, al is nog veel te wensen overgebleven.
De mens leeft echter niet van brood, niet van eco
nomisch welzijn alleen. En nu is het een feit,, dat ook
in geestelijk en sociaal opzicht vooruitgang valt te
constateren. Overeenkomstig haar program is de rege
ring den weg ingeslagen naar sociale zekerheid en
rechtvaardigheid. Daartoe is het nodig, dat de overheid
zich niet te snel terugtrekt van haar bemoeienis op
velerlei terrein. Dit betekent geen willekeur, want in
den democratischen staat leeft de overheid onder con
trole der volksvertegenwoordiging. Het thans 'optre
dende kabipet handelt pa drie verkiezingen in nauwe
samenwerking met de Staten Generaal en deze samen
werking is zienderogen nauwer geworden.
Wat Indië betreft: men kent het doel waarnaar de
regering streeft. Er is nog geen sprake van dat het
reeds is bereikt, ook 1947 zal voortdurende inspanning
en uiterste voorzichtigheid eisen. Nederland heeft thans
daden gesteld, Nederland heeft offers gebracht en zijn
goeden wil bewezen. Daardoor staat het sterker dan
verleden jaar in den kring der volkeren. En met meer
recht nog dan vorig jaar mag het thans van de volken
overzee een gelijke bereidheid vragen om samen te
bouwen aan 't nieuwe staatsverband.
Laten wij ons niet verhelen, aldus de minister, dat
de moeilijkheden in 1947 niet geringer zullen zijn dan
in het afgelopen jaar. De arbeid zal ons echter ge
makkelijker vallen, omdat het leven dragelijker is ge
worden. Wij moeten nu den blik hoger richten en de
ogen weer openen voor 'de dingen des geestes. Wij
moeten ernst maken met de bestrijding van den gees
telijken nood, waarin ons volk verkeert. Met name
moeten de idealen der jongeren aan bod komen en meer
nog zullen wij de hulp der kerken, der maatschappelijke
organisaties, met name de jeugdorganisaties, behoeven
om ons volk in 1947 op een hoger geestelijk en zedelijk
niveau te brengen. Dat is tot een inniger waardering
van het huisgezin, als de grondslag en de kern van
iedere gezonde samenleving. Dat is ook tot een groter
besef van eenheid en tot een sterker streven naar
een goed staatsbestel.
Het afgelopen jaar gaf ook met betrekking tot den
internationalen toestand een ontwikkeling te zien, die
zekere optimistische verwachtingen voor de toekomst
van de wereldvrede wettigt, Wanneer wij willen ligt
een mooie toekomst voor ons open.
FEESTAVOND „CONCORDIA"
Op Donderdag 13 Febr. a.s! zal door de Muziek
vereniging „Concordia" een feestavond worden ge
geven voor de leden en donateurs, terwijl op Vrijdag
14 Januari a.s. des avonds de jaarlijkse muziekuit-
voering wordt gehouden.
KERSTFEESTVIERING
Onder gróte belangstelling vierde de Herv. Zondags
school, alhier, op Tweede Kerstdag, het Kerstfeest.
Ouderling de Korte opende de bijeenkomst. Door dhr.
J. van Elsacker en Mej. J. J. Cense werden Kerst
geschiedenissen verteld. De laatste richtte zich nog tot
de scheidende leerlingen. Namens hen bood Geertje de
Jonge aan Mej. Cense een boekwerk, vulpotlood en
lepetje aan en allen zongen haar Ps. 134 3 toe. De
scheidende leerlingen kregen een psalmboekje. Mede
door het gezamenlijk zingen en het zingen van Kerst
liederen door de jongeren onder leiding van dhr. M. C.
Deurloo was het voor allen een mooie avond. De
collecte t.b.v. de Zondagsschool bracht 87.op
In de Chr. Geref. Kerk werd eveneens Kerstfeest
gevierd. Ook hier was veel belangstelling. Ds. van
Leeuwen opende. De middag werd gevuld met Kerst
vertelling, zang en alle aanwezigen ontvingen gebak
en een kopje chocolademelk. Het was de eerste maal,
dat hier Kerstfeest werd gevierd en gezien de belang
stelling en gezien de voldoening over de middag zal
het zich ongetwijfeld herhalen.
HET IS ALTIJD GEVAARLIJK
Bij het spelen met ijsschotsen aan de z.g.n. „Zomer-
sluis" aan de zeedijk alhier, viel Zaterdagmiddag jl.
het 10 jarig zoontje van de fam. J. Q. in de sluis.
Op zijn hulpgeroep sprong van 14 jarige broer te water
en met hulp van een ook op de plaats toegesneld
vriendje, gelukte het hem z'n broertje op het droge te
brengen. De jongens hebben gelukkig geen schadelijke
gevolgen door het najte pak opgelopen.
OOK NOG DOOR ANDERE OORZAKEN
GESTREMD
Maandagmiddag 30 December verloor een hoog
geladen vrachtauto bij het afrijden van de veerpont
over de Eendracht een gedeelte van zijn lading, be
staande uit geperst stro. Gelukkig voor den eigenaar
vielen de pakken niet in het water. De auto werd met
behulp van een andere auto opgetrokken, de pont van
stro ontdaan en het verkeer kon weer vooruit. Zo is
het dus die dag niet alleen het ijs geweest, dat alle
ellende veroorzaakte.
RAADSVERSLAG
Maandag 30 Dec. kwam de Gemeenteraad voor de
laatste maal in 1946 in Openbare Vergadering bijeen.
Afwezig was dhr. Klompe.
Na opening met ambtsgebed door den voorzitter en
het onveranderd goedkeuren van de notulen der 2
vorige vergaderingen worden de volgende ingekomen
stukken behandëld
1. Een verzoek van het Bestuur der afd. Tholen
van „Het Groene Kruis" om subsidie over het jaar
1947. De voorzitter zegt dit stuk bij de begroting 1947
te zullen behandelen.
2. Een dankbetuiging van dhr. C. J. de Korte in
verband met zijn benoeming als stoker aan de Gas
fabriek.
3. Het in de vorige verg. aangehouden verzoek van
de Erven F. Moeliker voor overschrijving concessie
Spuiboezem werd afgewezen, in verband met een nieuw
ingekomen verzoek tot afstanddoen van concessie en
overname door de gemeente van de opstal. Dit ver
zoek werd aangehouden.
4. Een schrijven van de herbenoemde leden der
Commissie tot Wering van Schoolverzuim, waarin
medegedeeld wordt dat ze hun benoeming aanvaarden
met uitzondering van dhr. J. Baaij, die bedankte.
De voorzitter zegt dat in deze vacature dhr. A. C.
Quist op de voordracht is geplaatst. Na stemming
blijkt dhr. Quist met alg. st. te zijn gekozen.
5. Een schrijven van Gedep. St. met enkele kant
tekeningen op de begroting 1945 en 1946
6. Een mededeling inzake de Schakerloopolder voor
Electrificatie door P.Z.E.M.. Voorgesteld werd dat
gemeente zich voor een bedrag zijnde 5 van 2875
gedurende 15 jaar garant zou stellen.
Punt 3 van de Agenda: vaststelling bedrijfsrekenin-
gen 1944 en '45. De secretaris leest het rapport van de
commissie, welke deze rekening onderzocht en waarin
verzocht wordt de rekening goed te keuren, nadat de
volgende opmerkingen afdoende zijn beantwoord.
a. geconstateerd was, dat de rekening niet was
geverifieerd door de accountant
b. dat bij de kieringsdienst de uitgaven de inkom
sten overtreffen
c. hooge post gelden voor Duitse Weermacht
d. dat de commissie voortaan meer tijd vraagt voor
het controleren.
Overigens was de commissie er van overtuigd, dat
de nodige zuinigheid was betracht.
De voorzitter geeft vervolgens de gewenste toe
lichting. Voor wat betreft punt a wees hij er op.
dat dit niet de schuld was van B. en W„ maar dat men
het vermoedelijk te druk heeft bij de accountantsdienst.
Overigens kon hij meedeelen, dat er inmiddels aan
gewerkt wordt.
b. Door de distributievoorschriften, het niet meer
verhandelen van blikvlees verminderen de inkomsten,
terwijl de uitgaven opliepen door de salarisverhogingen
en de verplicht huisslachtingen.
c. de uitgegeven gelden D. weermacht zijn tot ruim
10.000 gedeclareerd en op rekening 1946 gebracht.
d. met dit bezwaar hoopt de voorzitter een volgend
maal rekening te houden.
De rekeningen 1944 en '45 worden dan als volgt
voorl. vastgesteld
1944: Gasbedrijf Gew. dienst in ontv. en uitg.
61126.81; kap. d. ontv. 30812.02; uitg. 6997.34:
goed slot 23814.68.
Brugbedrijf 59982.80 in ontv. en uitg. v. d. gew.
dienst; kap. d. 142644.10.
Gemeente rekening gew. dienst 468044.33; uitg.
366001.33. Batig slot 102043. Rek. Pot-Meier-fonds
ontv. 744.07, uitg. 692.515. Batig slot 31.55s.
Gasbedrijf 1945 gew. d. ontv. 45958.07, uitg.
47699.92; nad. slot 1741.85; Kap. d. ontv. 27686.22,
uitg. 11118,52, goed slot 16567.70.
Brugbedrijf 1945: 74197.67 v. d. gew. d. in ontv.
en uitg.; Kap. d. 56952.94.
Gem. rekening gew. d. ontv. 625126.80; uitg.
668646.06; nad. saldo 43519.26. Kap. d. in ontv.
en uitg. 892366.75.
Punt 4: Goedkeuring rekening Pot-Meijer-fonds over
de jaren 1944 en 1945. ontv. 582.68; uitg. 419.11;
goed slot 163.03.
Punt 5: Vaststelling van de begrotingen der be
drijven en vaststelling van de gem. begr. voor den
dienst 1947.
De secretaris leest het rapport voor door de
controlecommissie uitgebracht. Bij de algemene op
merkingen vraagt de commissie meer tijd, daar deze
thans beperkt wqs. Als bijz. opmerkingen heeft zij
in haar rapport vermeld: