Wcekblad voor het Eiland Tholen en St. Filipsland
Onze Luchtvaart.
Uit eigen Land:
2e JAARGANG No. 48
11 OCTOBER 1946
Uitgevers Firma C. DlELEMAN en G. HEIJBOER. Abonnementen0.90 per a. n 1n
Redactie A 494 St. Annaland, Telefoon 47. kwartaal franco p.p. 1 15 Advertentien 0'10 Per mlllimeter 2'<*
Administratie Oudelandsestraat 9. Tholen. Telefoon 57. Prijs per nummer 8 cent SPiennkJes tot en met 20 woordeft 1.00. elk woord meer 0.05
Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Begin October was het twee jaar geleden, dat een
Duits ..Sprengkommandode intensieve verwoesting
van Nederlands eerste luchthaven ..Schiphol'' vol
tooide. De vernielingen door onze „beschermers" hier
gepresteerd, waren inderdaad „af" te noemen. Niets
is er heel gebleven, letterlijk alles werd door de
vandalen vernield: geen gebouw stond er meer, van
de startbanen was niets meer te bespeuren en zelfs
de ondergrondse benzinetanks waren verwoest.
Niet alleen van het oude Schiphol, zoals we het»
kenden uit 1939, maar ook niet van al hetgeen er in
de oorlogsjaren door de Duitsers zelf werd bijge
bouwd, is er een steen op de andere blijven staan.
Doch het toppunt van vandalisme is het wel, dat
men niet /schroomde om ook" het monument aan de
ingang van Schiphol dat een bronzen Icarus-figuur op
een wereldbol, voorstelde en opgericht werd bij de
opening van de wekelijkse dienst op Indië, in de
lucht te laten vliegen.
Ook van de bronzen gedenkplaten in de buitenmuren
van het stationsgebouw, die de glorievolle momenten
uit onze luchtvaarthistorie in herinnering brachten, is
niets meer teruggevonden.
Schiphol, October 1944, een trieste steenwoestenij...
Het leek in de aanvang dan ook hopeloos. Onze
K.L.M.-mannen zotfden echter geen Nederlanders ge
wéést zijn, wanneer zij bij de pakken waren gaart
neerzitten. Neen, er werd direct na de~ bevrijding flink
aangepakt en gaandeweg zag men het aangezicht van
Schiphol veranderen. De rommel wer<J met man en
macht opgeruimd, de obstakels werden verwijderd, de
granaattrechters gedicht en primitieve houten loodsjes
opgetrokken. En terwijl de eerste reuzenvogels weer
op Schiphol neerstreken, waren de Publieke Werken
van de gemeente Amsterdam en enige particuliere
ondernemingen druk met het herstel der startbanen
bezig.
Schiphol, October 1946; een nieuwe luchthaven
herrijst
Uit het rhytme van de arbeid herrijst Schiphol,
voorlopig nog maar met houten noodgebouwen en
dito starttoren, om het zich steeds levendiger ont
wikkelende luchtvaart bedrijf op gang te houden,
maar om later plaats te maken voor een groot bouw
plan: onze nationale luchthaven een herrijzend Neder
land waardig. Ja, die toekomstplannen mogen er zijn
Er zullen meer startbanen worden aangelegd, het vlieg
veld zal een grotere oppervlakte krijgen door uit
breiding in zuidelijke en westelijke richting: er zullen
hangars komen om onderdak te bieden aan de kleine
toestellen, maar ook aan de machines als Skymasters
en Constellations: 9 meter hoog, 48 meter breed en
40 meter diep. Ook zal er een gebouw voor de motoren
werkplaats en een Fokkerloods op de oude fundamen
ten herrijzen.
De personeelsterkte, die momenteel 4500 bedraagt,
hoopt men voor het einde van 1947 tot 8000 man uit
te breiden. In Zeist en Wassenaar werden internaten
geopend voor de opleiding van technisch personeel,
stationspersoneel en stewardessen, die ongeveer 600
„leerlingen" per jaar afleveren.
Het .gemiddelde aantal passagiers bedraagt momen
teel circa 1400 per dag, men hoopt dit aantal echter
spoedig nog aanzienlijk te kunnen opvoeren. Daarvoor
zijn meer machines nodig, die dan ook weldra in ons
land zullen arriveren.
Er loopt nl. een bestelling voor 20 millioen gulden
aan diverse vliegtuigen, waarvan vier Constellations
voor het transoceanische.-verkeer reeds op Schiphol
neerstreken.
Natuurlijk zal de K.L.M. gaan meedoen aan de „slag
om de luchtvaart." Het spreekt vanzelf, dat cle K.L.M.
in dit stadium van „de slag" niet enthousiast is over
het opduiken van concurrentie in eigen land. Aan de
andere kant is het echter begrijpelijk, dat onze Scheep
vaartmaatschappijen, die met het passagiersvervoer
naar Indië danig in. de knoop zitten, door het inzetten
van eigen machines een oplossing voor dit acute pro-
*bjeem trachten te vinden. Mogen de K.L.M.en de
Scheepvaartmaatschappijen spoedig tot een bevredigen
de overeenstemming komen en gezamenlijk onze lucht
vaart weer naar de top voeren.
Is dit een binnenlandse aangelegenheid, onze grote
„tegenstanders" in deze „slag om de burgerluchtvaart"
zijn de Engelsen en de Amerikanen. Zij hebben in
oorlogstijd hun burgerluchtvaart in het militaire appa
raat kunnen inschakelen, zodat hun vloot op peil bleef,
ja zelfs sterk is uitgebreid en ook over een bemanning
beschikken, die heel de wereld hebben rondgezworven.
Helaas, kunnen wij op het ogenblik daar nog niet
zo heel veel tegenover stellen. Toch is het een pres
tatie te noemen, dat een arm en berooid maatschap
pijtje, dat eens groot is geweest', toch reeds weer een'
eervolle derde plaats op de ranglijst der luchtvarende
naties heeft weten te veroveren.
Ja, het zijn grootse plannen, die directeur Plesman en
de zijnen hebben ontworpen, de uitvoering daarvan is
nodig, opdat we als kleine of middelmatige mogend
heid grote dingen kunnen laten zien.
We hebben er geen bureau voor de Statistiek en
zelfs geen minister voor nodig om, zonder méér te
weten, dat het naoorlogse leven geweldig duur is ge
worden. De eerste, de beste huismoeder kan u ver
tellen, dat een gulden niets meer is al is het
makkelijk als je er veel hebt dat je met een tientje
maar heel weinig kunt beginnen, als je boodschappen
gaat doen.
Minister Beel heeft echter in een radio-rede ons volk
nog eens goed duidelijk gemaakt, dat wij aan de grond
zitten. Het onplezierige- is, dat wij van de toekomst
niet véél méér mogen verwachten. Een oude spreuk
zegt: „Vast salaris, vaste armoede
De minister heeft nu vertelt, dat die vaste armpede
nog wel een poosje zal blijven dat ook het salaris,
afgezien dan van de kindertoeslag, voorlopig vast moet
blijven. Nee, zo goed staan wij er niet-voor: de brood
prijs wordt met één cent verhoogd, de melk dito de
boter wordt heel wat duurder. „Zoek de zon op Het
is echter wel eens moeilijk de zon te vinden, maar toch
laten we de lichtkantjes eens nader bekijken.
Dan zij geconstateerd, dat de min. president in zijn
radio-rede, waarin hij het standpunt der regering over
de lonen en prijzen nader uiteenzette, de zaken zeker
niet rooskleuriger voorstelde, dan ze zijn. Er zijn plan
nen om de persoonlijke arbeidsprestatie te verhogen.
Wij zullen meer moeten presteren wij zullen wat
harder moeten lopen (kom maar eens kijken op ons
eiland minister in deze maand de bietencampagne).
Door grotere inspanning zal het loon van den arbeider
toch kunnen stijgen. Jakkeren dus? aanpaken, op
schieten
Ditzelfde betoogde ook minister Mansholt, die aan
toonde, dat de boeren te veel arbeid per hectare ver
richten. Omschieten produceren de technische
bekwaamheid der bodemwerkers dient te worden op
gevoerd. Kostbare machines moeten coöperatief worden
aangekocht.
Ook de rede, die minister Mansholt hipld over de
weg naar vernieuwing scheen op het eerste gezicht
weinig optimistisch. Wij staan aan 'de vooravond van
grote maatschappelijke veranderingen, die boer en
tuinder eisen stellen, waaraan zij moeten voldoen,
indien zij hun bedrijf economisch op gang- willen
houden. Daling der kostprijzen in andere landen de
consequenties, die de tolunie met België voor ons zullen
hebben het zijn allemaal krachten, die onze land- en
tuinbouw in een bepaalde richting drijven. Wie echter
de moeilijkheden ziet, kan maarregelen nemen om ze
het hoofd te bieden.
In de toekomst zullen de grondstoffen verdeeld wor
den in overeenstemming met de vraag. Als er bij voor
beeld vraag is naar kinderpyama's, zal het niet moge
lijk zijn, dat van deze stof jurkjes worden vervaardigd.
Welk een geweldig controle-apparaat zal voor dit alles
nodig zijn geleide economie Maar neen,
laten we de zonzijde dit keer dan maar alleen in het
oog houden. Die kant komt nog beter uit, als we van
de loon- en prijspolitiek afstappen en memoreren, dat
H.K.H. Prinses Juliana het mooie plan ontwierp, om,
in samenwerking met de Unie v. Vrouwelijke Vrijwilli
gers aan babykleertjs te komen. Onze Prinses belast
er zich zelf mede, de kleding in ontvangst te nemen
en zeker zullen vele Nederlandse vrouwen vol ijver
aan de slag gaan om er voor te zorgen, dat omstreeks
half Februari, als onze nieuwe prins of prinses
wordt geboren, er heel wat kleertjs zijn te verdelen.
Er is echter ook een schaduwkant geweest. Lang
niet overal zon. Het inwijden van „Dodencel 601 te
Scheveningen was bijv. een gebeurtenis, die tot diep
en ernstig nadenken stemt de geweldige vliegtuig
ramp, die Apeldoorn heeft- getroffen en waarbij vele
doden en gewonden zijn te betreuren, doet ons stil
worden. Doch zelfs bij deze ramp treft ons een mede
deling, die het hart verwarmt: de gymnastiekleraar,
de heer Dobbenga, met zijn jongens door het gevallen
i vliegtuig verrast, was de dood ontsnapt. Slechts lichte
brandwonden had hij opgelopen. Toen hij evenwel zag,
dat nog tal van leerlingen in het brandende lokaal
waren achtergebleven, rende hij terug en redde enige
van zijn jongens. Daarbij werd de dappere leraar helaas
zelf ernstig gewond,
j Toch als wij Indië niet hadden, zou ons landje,
haast net als vroeger temidden van een roerige wereld
een „oase" van rustige rust kunnen zijn. Maar wij heb
ben Indië wel nog welWij hebben althans de
grote, ingewikkelde problemen, die ons wakker houden
en ons ertoe dwingen, een standpunt in te nemen en
dat ook te verdedigen. Het Indische problem heeft de
politieke strijd in ons land in al zijn hevigheid doen
1 oplaaien en al zijn wij allen dan voorstanders van een
vredelievende oplossing, de wijze waarop de ene goede
vaderlander tot die vurig gebeide vrede met de Indo-
j nesiërs wil komen, verschilt hemelsbreed met het in-
zicht van anderen. Verwijt de ene partij de andere,
i dat de Republiek, aan wier hoofd Soekarno staat, van
Japans maaksel is -aan de andere kant wordt er
bezwaar tegen gemaakt, dat Jappen voor Nederlanders
werken aan wegen en helpen bij het laden en lossen
van vliegtuigen.
En de strijd met de wapenen in Indië gaat toch nog
maar steeds door. De lijsten van gesneuvelden, die zo
nu en dan worden gepubliceerd zijn er het treurige^
I jbewijs van, ook al is het de laatste maand vrij rustig.
De militaire onderhandelingen mislukten. Toch wordt
er nu weer onderhandeld. Wat de militairen mislukte
zullen de politici thans proberen. Soekarno heeft zich
zelf gezuiverd wij zijn blijkbaar vergeten, dat hij
niet voor onderhandelingen in aanmerking komt
enfin, er wordt aan de vredelievende oplossing weer
stevig gedoktert. Mogen de onderhandelingen het zo
vurig gewenste resultaat opleveren.
BERECHTING EILAND-BEWONERS
P.A. Fase, St. Annaland, onder toezicht, ontzetting
rechten, 10.000 boete.
F. v. d.. Berg te St. Annaland: ^voorwaardelijk
buiten vervolging gesteld. De gerezen verdenkingen
zijn niet ongegrond gebleken, doch de schuld is van
zodanige aard, dat oplegging van straf of maatregelen
niet gerechtvaardigd is te achten.
GESLAAGD DUS GEFELICITEERD
Bij het op 20 September jl. gehouden examen te
Bergen op Zoom voor het diploma typist slaagden:
St. Annaland: de heren: Abr. den Engelsman, Witte
Goedegebuure, W. v. d. Male, Johs. Overbeeke, L.
Scherpenisse, Jac. Snoep, Corn. Stoutjesdijk
St. Maartensdijk: de dames: Truus Knuist, Janny
Witte, Corry en Tanny Zwagemaker en de heren:
H. v. As en Fl. v. Twist.
Oud-Vossemeer: Mej. M. R. Duine.
Poortvliet: dhr. M. de Groene.
Scherpenisse: dhr. Dings. Quaak.
Allen ontvingen hun opleiding bij dhr. Koetsdijk,
Leraar, Steno-typen St. Annaland.
De heer H. Anthonisse te Poortvliet slaagde dezer
dagen bij het te Tilburg gehouden examen voor het
diploma Machineschrijven.
Bij het op 26, 27 en 28 September gehouden Staats
examen te Den Haag van de Modevakschool „Ensaid",
behaalde Mej. M. v. d. Jagt-de Groen te Scherpenisse
haar Einddiploma voor Hoofdlerares-Directrice.
VERANDERDE BUS- EN TREINDIENSTEN!
Blijkens een advertentie in dit nummer van dhr.
v. d. Klundert zijn enkele busdiensten gewijzigd. Dit
is ook het geval met de onderneming van dhr. Krijger
Stavenisse-TholenDe oorzaak is dal/ er ook enige
wijziging kwam in dienstregeling van de N. Spoor
wegen. De B.B.A. bussen sluiten daarop aan en onze
eiland-bussen weer op de B.B.A.. De dienstregeling
v. d. Spoorwegen richtingen Roosendaal en richting
Vlissingen geven we U hieronder gemakshalve weer:
richting Vlissingen, vertrek Bergen op Zoom
6.06H); 8.13: 10.23: 14.13; 16,13; 18.13: 20.13: 22.13;
richting Roosendaal, vertrek Bergen op Zoom:
7.03(1); 8.18; 9.03; 13.03; 13.30; 15,03; 17.03(1);
17,45(1); 19,03; 21.03.
alleen op werkdagen.
Laat ons gewaarschuwd, wijzer handelen.
(Virgilius)
