Mededelingenblad voor het Eiland Tholen Franco en de Wereldvrede. Uit eigen land. Kerende Kfokkenklanken. THOLEN OUD-VOSSEMEER 2e JAARGANG No. 31 4 VERSCHIJNT IEDERE VRIJDAG 14 JUNI 1946 Abonnementen: f 0.90 per kwartaal franco per post f 1.15 Prijs Per nummer 8 cent REDACTIE: G. Heijboer, Nieuwstr. 494, St. Annaland UITGEVER: Firma C. Dieleman, Oudelandschestr. 9, Tel. 57, Tholen ADVERTENTIËNf 0.10 per milimeter - Minimum f 2.00 SPIERINKJES tot en met'20 woorden f 1.00 - elk woord meer f 0.05 OtP' Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen "9(9 De wereld is na de emotievolle strijd op leven en dood tegen het fascisme nog steeds niet tot rust ge komen. Het einde van de oorlog tegen Nazi-Duitsland en zijn bondgenoten verenigde een groot aantal vol keren, maar schijnt ook het begin van nieuwe con flicten te zijn, waardoor die verenigde Volkeren weer verdeeld worden. Vele 'ingewikkelde problemen wachten nog op hun uiteindelijke oplossing, problemen, die de pas ver overde, maar nog lang niet gewonnen vrede, weer bedreigen. De ene conferentie volgt op de andere en maar al te zeer gelijken zij ook op elkaar. Na het mislukken der Franse actie tegen Spanje, die op een verbreking der wederzijdse diplomatieke be trekkingen, het erkennen der emigrantenregering Giral door Frankrijk en het sluiten der Frans-Spaanse grens uitliep, heeft Polen nu met volledige instemming van Moskou, Mexico, België en Frankrijk de Veiligheids raad met de moeilijke Spaanse kwestie belast. De Poolse regering acht bij monde van haar vertegenwoordiger dr. Lange, Franco in staat de wereldvrede in gevaar te brengen en staaft deze aan klacht met veel bewij^nateriaal. Het is echter duidelijk, dat deze stap gezet door een regering, die in eigen land de politieke tegenstanders behandelt op een wijze, die Franco wordt verweten, niet de zuivere basis kan vormen voor een rechtvaardige actie tegen het Franco-regiem. Intussen heeft Spanje een nota aan de V.S. en Engeland gezonden om te bewijzen, dat de Sowjet- Unie plannen maakt om daden van agressie tegen Spanje te ondernemen. Men acht deze nota een rechtstreeks antwoord op de Poolse beschuldigingen voor de Veiligheidsraad, dat Spanje troepen aan de grens zou hebben geconcentreerd en er talloze ver sterkingen heeft aangelegd. Franco hoopt kennelijk het meningsverschil tussen de Geallieerden uit te buiten En die meningsverschillen zijn er inderdaad Zo blijft Gromyko, de Russische gedelegeerde, zich hardnekkig tegen elk besluit van de Veiligheidsraad verzetten, dat niet het verwijderen van elk Franco regiem en het herstel van een democratische regering ten gevolge heeft. Daarom kon ook de Commissie van Vijf, bestaande uit: Australië, Brazilië, China, Frank rijk en Polen, belast met een onderzoek naar de toe stand met betrekking tot het Franco-regiem, in zijn ogen geen genade vinden. Gromyko ziet in de com missie slechts een herhaling van de ongelukkige en bankroete methoden uit het verleden. Hij acht het de taak van de Ver. Naties, de oorzaak van het gevaar voor de veiligheid, dat voortspruit uit het bestaan van een fascistische regering in Spanje weg te nemen en het Spaanse volk te helpen tot herkrijging van de democratische vrijheden. Inzake de mogelijkheid van een burgeroorlog in Spanje was hij van mening, dat burgeroorlogen in sommige landen niet altijd kwade gevolgen hebben gehad De Angelsaksen zien echter, op grond van inge wonnen informaties, in Franco-Spanje volstrekt geen oorlogsbedreiging, omdat Franco's militair apparaat noch tot een offensieve, noch tot een defensieve oorlog in staat is en niet over geheime atoomfabrieken be schikt. Onze permanente gedelegeerde in de raad, minister van Kleffens, onderstreept deze zienswijze door te verklaren, dat hij de Spaanse kwestie wel storend vindt, maar juist omdat deze zaak zoveel hartstocht opwekt moet men haar koel en nuchter bezien. In elk geval zag ook hij geen reden om op eep of andere manier in te grijpen. Ook van Spaans-Republikeinse zijde wordt er op gewezen, dat men elk gewelddadig ingrijpen afkeurt, teneinde nog meer bloedvergieten te vermijden. De op lossing ligt voor hen in de zeer slechte economische toestand, die Franco's positie onhoudbaar maakt, tenzij hij op korte termijn een belangrijke verbetering tot stand zou kunnen brengen. Inmiddels heeft de Commissie van Vijf besloten de leden van de UNO te adviseren, de diplomatieke be trekkingen met Franco-Spanje te verbreken, indien Franco niet zou aftreden. In hoeverre dit dubbel advies zal worden opgevolgd, moet worden afgewacht. Gromyko heeft reeds op dit advies geantwoord en dringt er op aan, dat de UNO- leden onmiddellijk met Franco breken en niet te wachten tot in September de Veiligheidsraad weer vergadert. Hij heeft zelfs met zijn veto-recht gedreigd. Uit de Spaanse kwestie kunnen nog veel onaange naamheden voortvloeien. Het lijkt er op, of elke fascistische staat geboren wordt om onrust te zaaien. Wij hebben er toch wel enige kennis van, fascisme staat ons lang niet meer aan na de Duitse laars, maar wie onder een dekmantel van humaniteit en demo cratie, maar in werkelijkheid om politieke materiele gronden, het Franco-regiem tot elke prijs wil liquideren, maakt het lot van het Spaanse volk ondergeschikt aan eigen belang. Grote gebeurtenissen werpen haar schaduw vooruit Zo een schaduw zien vele, zwaar aan politiek-doende landgenoten in het feit, dat prof. Mr. C. P. M. Romme voor verscheidene functies bedankte. Zo zal voor het college van Rijksbemiddelaars in zijn plaats een nieuwe voorzitter moeten worden gekozen en de Katholieke Volkspartij zal naar een nieuw bestuurslid moeten omzien. Een en ander houdt officieel verband met de omvang van zijn overige werkzaamheden, maar de politici denken: grote gebeurtenissen werpen haar schaduw vooruit. Inmiddels wordt aan het nieuwe kabinet „getimmerd Dr. Beel, die in een verenigde vergadering de oude Kamers heeft gesloten, heeft als kabinetsformateur reeds verscheidene besprekingen gevoerd met de ver schillende fractie-leiders. Ook werd hij Zaterdag 1.1. reeds door H.M. de Koningin ontvangen om tussen tijds verslag uit te brengen van zijn bemoeiingen om trent de vorming van een Kabinet. Terwijl we dit schrijven is er nog niets naders bekend, maar kunnen we toch elke dag een beslissing tegemoet zien. Makke lijk zal het voor Beel niet zijn, vooral na de uitslag der Statenverkiezingen en de nog lang niet rooskleurige toestand in Indonesië. De in dit laatst genoemde land te voeren politiek zal wel een belangrijk onderdeel vormen van de „Kabinets-bespreking". De heren van de Republiek zijn immers lang niet tevreden met de Nederlandse voorstellen en Sjahrir heeft openlijk verklaard meer vertrouwen te hebben in de Britten, dan in de Nederlanders. Indien Nederland het verzoek om onafhankelijkheid van Indonesië zou afwijzen, zou tot de Ver. Naties het verzoek worden gericht om tussen beide te komen. In deze richting, oefenen tien leden van het Amerikaanse Congres aan drang op Stettinius uit, die Amerika in de UNO ver tegenwoordigt. De Indonesische kwestie zou hun inziens onmiddellijk door de Veiligheidsraad dienen te worden behandeld. Een schaduw vóór een grote gebeurtenis Een andere grote gebeurtenis de verkiezing der leden voor de Eerste Kamer, rechtstreeks verband houdend met de uitslag-stemming Prov. Staten. In de Eerste Kamer zal niet veel verandering komen: de communisten krijgen vijf zetels (één van de Christ. Hist., die van zes in 1939 op vijf zetels terugvielen en de overige van de N.S.B.) Alle andere par tijen behouden de oude aantallen. Tot slot nog een paar grote, blijde gebeurtennissen, zonder schaduw: De geëlectrificeerde lijnen Amsterdam Amersfoort en Haarlem Zandvoort werden in gebruik genomen; op de lijn Amsterdam Alkmaar kon een uur- dienst worden ingesteld. Opbouwend werk van de spoorwegen! In het kader der herstelbetalingen krijgt ons land twintig Duitse handelsschepen toegewezen met een totaal tonnage van 51.916 ton. Voorts is een belangrijke gebeurtenis voor de be zitters van geblokkeerd geld, dat minister Lieftinck hen in een rede aanspoorde tot inschrijving in het grootboek 1946, waardoor geblokkeerd geld binnen 2J/2 jaar ia vrij geld kan worden omgezet. We krijgen nieuwe aardappelen, wat minder dan we tot nu toe ontvingen op de bon, maar dit tekort aan calorieën wordt opgeheven door iets grotere toe wijzing brood en vlees. Zo zijn er dus ook in ons land grote gebeurtenissen die wel of geen schaduw voor zich uitwerpen. Nadat reeds eerder berichten over gevonden Kerk en Stadhuisklokken zijn gepubliceerd in ons blad, waren ook in ons vorig nummer weer berichten opge nomen over klokken, welke terug verwacht werden. Met blijdschap zien we dit materiaal terugkomen. Is het een wonder, dat we met blijdschap terugkerende klokkenklanken begroeten. Was het een wonder, dat we met lede ogen aanzagen, hoe onze vertrouwde, bekende klokken door den gehaten mof, werden ge roofd. Eerst het koper, het was nog iets persoonlijks, men kon het makkelijk laten onderduiken; daarna de radio, het was pijnlijker, toch nog iets persoonlijks, men nam in onze omgeving weinig risico; toen de klokken, iets waar de gemeenschap onder leed, het betekende roof van ons allen. Hoe doods en uitge storven leken onze dorpen, toen het hart, het zingende hart uit de torenlichamen verdwenen was. Er kwamen toen surrogaat klanken. Ze hebben echter nooit de oude vertrouwde klokken-klanken kunnen vervangen. De miserabele valse geluiden der vlampijpen of gas buizen deden ons telkens opnieuw herinneren aan onze geroofde klokken. Al vele eeuwen door werd van klokken gebruik gemaakt. De geschiedenis vermeldt, dat in het jaar 615 de bisschop Lupes de klokken van Sens in Frankrijk liet luiden en dat toen de be legeraars van die stad overhaast de vlucht namen. Daaruit valt dus wel op te maken dat de klokken in de 7e eeuw nog een zeldzaamheid waren. In de 12e eeuw maakte men in Duitsland al klokken en sinds de 15e eeuw waren de steden Augsburg en Neurenbérg om hun klokkengieterijen bekend. Een legende wijst een zekere bisschop Paulinus van Nola (Italië) aan, als de uitvinder van het klokkengieten, terwijl anderen beweren, dat de eerste klokkengieters de Benedictijner monniken waren, zoals vrijwel al het andere culturele arbeid, het werk der kloosterlingen bleef tot aan de opkomst der steden. Vóór de „klokkentijd" gebruikte men bazuinen of trompetten ook wel hamers om de gelovigen bijeen te roepen. Karei de Grote ijverde zeer voor het invoeren van klokken. Deze waren nog erg klein. Men bouwde ze in dakruiters of dakkapellen en de torens verrezen eerst, toen de klokken zwaarder werden. Opschriften waren er op deze klokken nog niet. Deze dateren uit een later eeuw. In vele klokken waren opschriften gebeiteld, die spraken over het geestelijk leven in vroeger tijden. Vele van deze oude klokken zullen nooit meer luiden. Ze werden versmolten in de grote Duitse smeltkroes. Gelukkig zijn er ook nog vele gered, wat blijkt uit bovenstaande berichten. Ons kostbaar bezit keert weer. Straks zullen op vele gemeenten in ons eiland de oude vertrouwde klanken weer ge hoord worden, straks zingen de klokken van Tholen, St. Maartensdijk, Scherpenisse, enz. weer in de geluk kig niet verwoeste torens, ze zingen bij blijde gebeur tenissen, dartele klokkeklanken bij feeststemming, zwaar in immens geklep bij rouw. Met blijdschap be groeten we de kerende klokkenklanken VEERPONT Wegens reparatie veerpont zal de overzetdienst op het Thoolse veer Zaterdag 15 Juni gestremd zijn voor auto's, wagens, enz. van 's morgens 6 uur tot nm. 5 uur. CANDIDATEN GEMEENTERAAD Staatk. Geref. Partij: 1. C. v. d. Berge, 2. G. A. de Hond, 3. A. de Heer, 4. A. Kot, 5. J. J. Geluk, 6. Iz. Lindhout, 7. Fr. Bout, 8. J. J. Geluk Lnz., 9. A. J. v. d. Weele, 10. W. Moerdijk, 11. A. J. v. d. Berge, 12. Johs. Boogert. Gemeentebelang: 1. J. Berrevoets, 2. W. Klompe, 3. J. Goedemondt, 4. M. v. d. Sande, 5. W. Cornelisse, 6. C. B. Kodde, 7. L. D. A. Looysen, 8. C. Wagtho, 9. J. C. Stoutjesdijk, 10. M. C. v. d. Stel, 11. G. v. d. Linde. Partij v. d. Arbeid: 1. J. Overbeeke, 2. K. Bakker, 3. P. Perestam. Anti-Revolutionair: 1. Heet. Jansen, 2. M. W. Ver kamman, 3. H. A. Kegge, 4. P. F. Diemer, 5. PI. de Heer, 6. W. M. Lindhout, 7. C. N. van Driel. De lijsten van de R.K. en C.H. partij publiceerden wij in ons vorig nummer. EINDSTAND DAMCLUB THOLEN Klasse B gesp. gew. rem. verl. pnt. M. Schot 18 11 4 3 26 K. J. Schot 18 11 4 3 26 B. W. Schot 18 11 3 4 25 J. Deurloo 18 9 2 7 20 D. Geuze 18 7 4 7 18 P. Polderman 18 6 4 8 16 P. Jansen 18 8 10 16 I. de Heer 18 5 4 9 14 C. J. Zachariasse 18 6 1 11 13 L. Jansen 18 3 15 6 Daar de heren M. Schot en K. J. Schot een gelijk aantal punten behaalden, moest een beslissingswedstrijd worden gespeeld, welke door M. Schot werd gewonnen Hierdoor behaalde de heer M. Schot de eerste prijs en de heer K. J. Schot de tweede prijs. De voorzitter van de Thoolse Damclub dhr. M. C. Meerman reikte de twee medailles aan de beide prijswinnaars uit. Gefeliciteerd heren EEN ONGELUK Dhr. Oerleman, monteur bij de firma Oerlemans werd bij het lassen in de loods bij de haven zodanig aan hoofd en armen gewond, doordat de schroefdop van de ammoniakcylinder afsprong, dat hij per auto naar huis moest worden vervoerd. CANDIDATEN GEMEENTERAAD De op 11 Juni ingeleverde candidaten lijsten voor de verkiezing van leden der gemeenteraad vermelden de volgende namen Katholieke Volkspartij: 1. M. J. Daane, 2. J. H. Mees; 3. P. A. W. Mees; 4. C. P. Timmermans; 5. C. A. van Dorst; 6. C. P. de Koning. Partij van de Vrijheid: 1. J. L. van Gorsel; 2. M. P. van der Stel; 3. J. Geuze; 4. J. A. PouHsse; 5. A. M. van Engelen; 6. C. M. Ridderhof; 7. T. M. Hage.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1946 | | pagina 1