Slechts een plicht.
Stakings-gedachten
vernietigingskracht een dodelijke bedreiging
voor het gehele mensdom vormt, tenzij
Hoe de uitwerking der atoom-bommen was,
in Augustus 1945 op Hirosjima (een) en
Nagasaki (twee) afgeworpen, hebben de
overlevenden dier plaatsen reeds verteld. Het
tweede en derde hoofdstuk van dit maar al te
ware Jules-Verne-verhaal zullen nu binnen
een maand volgen. Bikini-Atol. een klein
eilandje in de Stille Oceaan, ruim 7000 km
van San Francisco verwijderd, zal de ope
ratie-basis voor de a.s. proefnemingen vor
men, terwijl het eigenlijke experiment zich
weer op een afstand van 500 km van dit
eilandje zal afspelen.
We schreven begin Maart iets over dit
experiment. Toen was het vastgesteld op Mei.
Het werd echter uitgesteld en nu zal de gene
rale repetitie van de duurste Amerikaanse
show, die ooit is gehouden zij zal de slordige
duit van 250.000.000 kosten) in Juli worden
gehouden. De vierde atoombom in de geschie
denis zal dan op het 30 jaar oude slagschip
„Nevada" dat voor deze gelegenheid knal
oranje zal zijn geverfd om duidelijk zichtbaar
te- zijn. worden neergelaten. Enkele weken
later zal no vijf tot ontploffing worden ge
bracht om de uitwerking ervan op de water
spiegel na te gaan.
Naast de oude ..Nevada" zal een onder
gangseskader van 74 schepen aan dit experi
ment deelnemen en de vraag, die „Operations
Crossroads" (d.i. de code naam voor deze
proefnemingen en is letterlijk: Experiment
Kruiswegen) zal krijqen te beantwoorden is:
kan een machtige vloot van de een of andere
grote mogendheid een atoombom weerstaan
Volgens vice-admiraal Blandy, de leider
van de proeven, zullen reporters en waar
nemers zowel vóór als na de proeven de ge
legenheid krijgen vanuit vliegtuigen en vanaf
schepen de opstelling der schepen en andere
militaire uitrustingen in onenschouw te nemen.
De resultaten van het onderzoek blijven na
tuurlijk „staatsgeheim".
Van deskundige zijde wordt beweerd, dat
het effect van de proef het schilderachtigste
schouwspel zal bieden, dat de wereld ooit zag.
Onbemande vliegtuigen, voorzien van tele
visie-apparaten zullen zien en vastleggen, wat
geen mens ooit zou kunnen aanschouwen en
dan nog navertellen. De „Bikini-show" zal
méér zijn dan alleen een donderende explosie;
de wereld houdt voor deze gebeurtenissen de
adem in en het is geen wonder, dat er
bladen komen met koppen: „Naar het einde
der wereld
De wereld houdt terecht haar adem in. De
tijd, dat een man tot zelfverdediging de
dichtsbijliggende steen slechts had op te
rapen, ligt ver achter ons. Wij hebben zelfs
het stadium bereikt, waarin de mate van
veiligheid, welke de verdedigingsmaatregelen
Geschiedenis van de O.D. op het
Eiland Tholen door G. H.
32.
Het waren verdraaid spannende, gevaarlijke
ogenblikken daar bij de Molen. Hij zet z'n
fiets achter een huis en gaat dan op z'n ge
mak aan de kant van de weg zitten, nog
buiten adem. En met meer zorg nog dan zo
even, vraagt hij zich af, of hij De Student
die middag nog zal terugzien. In het klooster
moet het toch wel heel benauwd zijn nu. Daar
zitten de Moffen immers vlakbij in huizen en
schuurtjes. Het Geallieerde spervuur heeft
hem eerder naar de kelder doen verhuizen,
dan in het torentje een granaat af te wachten.
Een kwartier gaat zo voor bij. Hans is
weer volledig op z'n verhaal,gekomen. Het is
tegen 5 uur, als, nadat eerst een Thoolse café
houder is gepasseerd om ook eens een kijkje
te nemen in de Bergse richting, voorzien van
de nodige waarschuwingen van Hans, er twee
O.D. mannen uit de richting Tholen op hem
afkomen. Eén ervan herkend Hans als Ver
meer. „Dat wordt een boodschap van de
baas", denkt Hans meteen. „Ah, die Ver-
Amerika ging ons weer voor
Daar was zelfs staking bij het spoor
En chaos was niet uitgebleven
Als zij niet gauw was opgeheven.
De schepen komen tjokvol aan.
Maar niemand wil aan 't lossen gaan.
Het wordt, helaas, zo gauw vergeten.
Dat wie niet werk, ook niet zal eten.
Wij praten d'opbouw boordevol.
Maar werken niet doe me een lol
Die opbouw komt wel voor elkaar.
En staken maar En staken maar
't Is allemaal heel gauw gezegd
Het werk dient er bij neergelegd.
Wat zal ons nood van and'ren raken
Wij willen staken, zegt men, staken
De wereld is als half gekraakt
Toch: werken nee, er wordt gestaakt.
Zij eisen: een rechtvaardig deel.
Dat is toch waarlijk niet te veel.
't Is vaak een kwestie van gevoel
Want elke staking heeft een doel.
En als je je gevoel laat spreken,
Dan is zo n zaak nog niet bekeken.
Ik krijg geen suiker in m'n thee
Is dat niet erg Dat valt wel mee
'k Heb met geen staking iets te maken.
Toch ligt de oorzaak in het staken.
Aan 't nietsdoen was de mens gewend
En honger heeft hij ook gekend.
De oorlog gaf ons hongerkaken
Komt dat nu weer, nü, door te staken
De wereld kraakt nog in haar voegen
Wij moeten werken, sloven, zwoegen
In vele landen heerst nog nood.
Millioenen gaan van honger dood.
In de haven en in dokken
In mijnen en fabriek
Haast overal heerst staking
De wereld is nog ziek
Nadruk verboden.
de burgers van een staat bieden, te ene male
onvoldoende zijn. Tegen de nieuwe vernieti
gingskracht zal misschien geen verdediging
mogelijk zijn. Zal „Operations Crossroads"
daaromtrent de sluier oplichten
Er zou voor deze dodelijke bedreiging toch
een oplossing moeten worden gevonden. Die
oplossing kan slechts verkregen worden door
een wereldomvattende samenwerking, welke
ieder gebruik van de nieuwe bronnen van
energie voor oorlogsdoeleinden moet voor
komen. Berichten uit Rusland meldden dat
men er daar in geslaagd is, de atoomenergie
dienstbaar te maken aan vredesdoeleinden.
Die richting moet het uit, wil de wereld niet
aan de rand van de ondergang komen te
staan. Of het zal lukken
meer", roept hij, „blij je te zien kerel „Die
eer is geheel aan mij," antwoordt deze, „het
was zeker niet mals vanmiddag Zachter
laat hij er dan op volgen: „de groeten van de
baas en we moesten een kijkje komen nemen,
bovendien een boodschap brengen bij 't con
tact punt van de O.D. Halsteren. Hoe staan
de zaken hier nog al In 't kort vertelt I lans
z'n wedervaren. De twee mannen kijken
daarna wat schuw in de Bergse richting.
Toch moeten ze verder. Het Halsterse con
tacthuis is even voorbij Vogelenzang, een
weg links van de groote straat, in het vierde
huis gevestigd. De twee mannen moeten dus
voorbij het Duitse geschut en Hans waar
schuwt hen niet te schrikken, wanneer de
tank, die zich zo af en toe nog laat horen,
begint te vuren. Hij brengt hun ook z'n onge
rustheid over omtrent de tweede min, die met
hem vertrokken is. „Gaan jullie straks weer
terug?", informeert hij. „We moeten zo spoe
dig mogelijk weer naar Tholen, antwoordt
Vermeer. „De baas verkeert ook in spanning
over jullie. We hoorden het schieten natuur
lijk en hij stuurde ons er op af." „Afijn, tot
straks dan maar", wuift Hans de vertrekken
de mannen na.
Midden op de weg staande, kan hij ze goed
volgen, als ze de richtig Vogelenzang gaan.
Hij ziet hen voorbij het café lopen, nog iets
VERLANGEN NAAR RUST
De naar onze mening door onze Regering
tot het uiterste gedane concessies tot oplos
sing van de Indonesische kwestie, blijken voor
mijnheer Soekarno onaanvaardbaar. Ondanks
zijn extremisten verklaart hij een vredige
oplossing te wensen, „maar de Nederlanders
schijnen niet in staat te zijn de betekenis van
het Indonesisch verlangen naar onafhankelijk
heid. waarvoor wij bereid zijn te vechten tot
den dood. te begrijpen. De volgende stap
moet dus door de Nederlanders gedaan wor
den", aldus mijnheer Soekarno. En Sjahrir
schudt en knikt toestemmend.
Ondertussen worden Nederlandse troepen
aangevoerd, maar werken oök de Indonesiërs
koortsachtig aan de eigen weerbaarheid. Dat
wil zeggen, een gedeelte van de Indonesiërs,
een zeer ondemocratisch gedeelte tegenover
een grote anderswillende meerderheid. Dit
ondemocratische gedeelte is echter groot ge
noeg om de naar rust verlangende meerder
heid onrustig te maken. En de bereidheid van
de Indonesiërs is lang niet zo groot, als
Soekarno dit uit. Dit blijkt ook weer uit een
schrijven, dat ik heden ontving en het vol
gende aan ontleen
„In Indië zijn velen het er over het alge
meen niet eens met de regering of in het bij
zonder met Van Mook. Natuurlijk zijn er
verschillende meningen. Ieder is er wel van
overtuigd, dat men niet meer terug mag naar
de toestand van voor '42. Maar toch ook niet,
zoals het nu gaat. De meeste Nederlanders
beschouwen hun werk in Indië als afgelopen,
als deze plannen doorgaan. Als men de toe
stand bekijkt, is „Indonesië" absoluut onge
schikt voor zelfbestuur. Het aantal mensen,
dat hier (in Batavia) rondloopt en absoluut
niets van Soekarno, enz. afweten, is niet te
tellen. Het streven, zoals dit officieel wordt
voorgesteld is dan ook absoluut geen volks
verlangen, maar een verlangen van een aantal
ontwikkelde personen, dat zich op de kussens
tracht te werken. Het optreden van extremis
ten, ook in het binnenland, toont wel dat de
zgn. Republiek Indonesia lange na niet bij
machte is om orde en rust te handhaven en
zonder steun van buitenaf wordt het niet
rustig ook.
Een groot aantal personen heeft dan ook
van de gelegenheid gebruik gemaakt om van
deze toestand te profiteren en te rampokken
en allerhande overvallen op touw te zetten en
uit te voeren. Dit niet alleen op gebied, dat
onder Nederlandse controle staat, maar nog
veel meer in de andere gebieden. Zelfs de
T.R.I, is in dit opzicht niet te vertrouwen.
Er wordt daarbij dikwijls officieel gestolen.
70 a 80 procent van de bevolking echter, inte
resseert het niet, door wie ze geregeerd wor
den. Het slechte gedeelte uitgezonderd, zijn
verder; juist voor de bocht hen aan zijn ge
zicht onttrekt, davert de tank. Als twee ha
zen, ziet hij de mannen neerduiken, langs de
kant van de weg. Hans grinnikt nu om de
twee mannen, die op hun beurt de eerste
vuurschrik incasseren..Het is gelukkig onge
vaarlijk als er geen vuur van de tegenover
gestelde kant komt.
Tien minuten later staan ze wee: bij hem,
de één nog* wat bleek om de neus, de ander
z'n handen vol brandnetelblaren. „Ik schrok
me half gek", bromt Vermeer, verwoed over
z'n handen wrijvend, „ondanks je waar
schuwing. Maar wat ik zeggen wou, over een
uur moet jij er nog even naar toe, om instruc
ties voor de baas in ontvangst te nemen. Het
gaat over de samenwerking voor de komende
nacht. Hans begrijpt uit dit gesprek, dat de
twee mannen toch bij de O.D. Halsteren zijn
geweest, dat deze de plannen zal klaarmaken
en dat hij ze dan nog even mo*t opzoeken
om die plannen te vernemen en aan De
Leeuw over te brengen. „Accoord". maar zes
uur is mijn tijd om, jullie hebben het nu zelf
ondervonden, dat het geen pretje is, hier te
zitten. In elk geval zal ik er op af gaan. Zeg
bovendien vast tegen de baas, dat ik mis
schien niet precies om zes uur terug ben,
want ik wacht op m'n tweede man.
(Wordt vervolgd)