Mededeelingenblad voor het Eiland Tholen
De U. N.O.
Een der vele Naamlozen
THOLEN
OUD-VOSSEMEER
ST. ANNALAND
2e JAARGANG No. 13
Abonnementen: f 0.90 per kwartaal franco per post f 1.15
VERSCHIJNT IEDERE VRIJDAG
8 FEBRUARI 1946
Prijs per nummer 8 cent
REDACTIE: G. Heijboer, Nieuwstr. 494, St. Annaland
UITGEVER: Firma C. Dieleman, Oudelandschestr. 9, Tel. 57, Tholen
ADVERTENTIËNf 0.10 per milimeter - Minimum f 2.00 SPIERINKJES tot en met 20 woorden f 1.00 - elk woord meer f 0.05
BflT* Advertenties worden tot uiterlijk Donderdagmiddag 1 uur aangenomen
Voor de vele lezers zullen bovenstaande drie letters
nog onbegrijpelijk zijn. Toch is hierover al veel ge
pend, want de ogen der gehele wereld zijn er op
gevestigd. Begrijpelijker voor onze lezers zal zijn, als
we de uitdrukking: „Verenigde Volkeren" gebruiken,
duidelijker voor velen, als we zeggen, dat dit eigenlijk
de naam is van de „nieuwe Volkerenbond". Nee, de
zetel der U.N.O. is niet meer de Geneve, zoals die
van de oude Volkerenbond. Voorlopig wordt in het
hartje van Londen geconfereerd. Eén en vijftig ver
schillende volkeren 'zijn daar bijeen. Wat een Baby
lonische spraakverwarring kan daar ontstaan
Het tegenovergestelde is echter de bedoeling van de
U.N.O. Evenals de oude Volkerenbond wil zij
„netelige problemen" om geen „brandende kwestie
woorden" te gebruiken vredig trachten op te lossen.
Daartoe zijn ingesteld: een veiligheidsraad, een
economische en sociale raad, een beheersraad, het hof
van Justitie, het Secretariaat en event, een Algemene
Vergadering.
De Veiligheidsraad is wel één der voornaamste, zo
niet de voornaamste afdeling van de U.N.O. Want
juist in dit college moet men trachten de wereldcon
flicten vredig op te lossen.
En zoals overal zetelt ook hier de „baas boven
baas", al is er meer sprake van 5 grote bazen tegen
over al de kleine baasjes dan van één. Die 5 grote
bazen hebben het zgn. veto-recht kunnen dus één
of ander plan verwerpen, waardoor er dan van de
zijde der kleine baasjes weinig meer aan te doen is.
Dit geldt alleen voor ingrijpen in, niet voor onder
handelingen over conflicten. Voor dit laatste gelden
ook de stemmen der kleine baasjes.
Als klein baasje staat ons dit niet direct aan. Toch
laat het de werkelijkheid zien, want hoe zal zo'n klein
baasje in géval van nood, een grote baas tegen hou
den Democratisch dus.
De economische en sociale raad kan in de des
betreffende wereldproblemen een grote taak innemen,
groter dan ooit van de oude Volkerenbond verwacht
kon worden.
De beheersraad kan gebieden beheren, waarvan men
meent, dat ze niet zelfstandig beheerd kunnen worden.
Dit zou bijv. Sharir kunnen proberen, als z'n eigen
plannen niet helemaal doorgaan, wat voor ons nog
erger zou zijn, ondanks alle mooie praatjes.
Dan is er nog het Hof van Justitie. Vergelijk het
Neurenbergproces, waar een internationaal Gerechts
hof zitting houdt.
De opgemaakte Begroting om de U.N.O. in stand
te houden komt op een 65 millioen. We zijn het eens
met een Ned. afgevaardigde, die omtrent de begroting
zei: „Als we hiermee de vrede kunnen handhaven, is
het bedrag gering."
Natuurlijk kunnen we met dat geld de vrede niet
handhaven, misschien ook niet door de U.N.O., maar
ook hier geldt het „niet geschoten, is zeker mis".
De „hoop en vrees", die ook mee kunnen werken
de vrede te handhaven, bestaat naast de wil tot
vredelievendheid.
Begrijpelijk wordt de U.N.O.-conferentie door velen
met gemengde gevoelens aanschouwd, denkend aan het
uiteindelijk resultaat van de oude Volkerenbond. Dit
is echter geen reden om het niet nog eens te proberen.
Tijdens een kerkdienst in de St. Paul te Londen,
waarbij Gods zegen werd afgesmeekt voor het werk
der Ver. Volkeren, las de Eng. min. pres. Attlee een
gedeelte voor uit Jesaja, waarin het omsmeden van de
wapenen tot spaden, wordt geprofeteerd. Het zou een
groot geluk zijn voor de mensheid als deze profetie,
ook door medewerking of bemiddeling van de U.N.O.,
werd bewaarheid.
„Ik val aan, volgt mij Met deze slagzin koerste
Schout bij Nacht Doorman, op de avond van de
26ste Februari 1942 met practisch de gehele Neder-
lands-Oost-Indische vloot, recht op de overmachtige
Japanner.
Op deze vloot zaten duizenden jonge Nederlandse
mariniers en matrozen, naamlozen, die ondanks alles,
naamlozen zijn gebleven. „Ik val aan, volgt mij" werd
echter een onsterfelijke slagzin.
Na de verraderlijke aanval der Jappen op Pearl
Harbour, na het steeds verder oprukken der vijanden,
door de afwezigheid van eigen vliegtuigen, werd de
situatie steeds ernstiger in Indië. Het begon er op te
lijken, dat de positie van Soerabaja als vloot-basis
onhoudbaar zou worden. Het ging zo niet langer.
Samen met aanwezige Geallieerde officieren besloot
Schout bij Nacht Doorman een „vertragende" actie
tegen de vijanden te ondernemen. Toen ze zee kozen,
waren er wel vliegtuigen, treurig genoeg echter
alleen vijandelijke. 2 Nederlandse jagers voeren aan
de kop, daarna 3 Britse torpedojagers, tenslotte 5
kruisers en 4 Amerikaanse zgn. „fourstackers". De
namen van de Nederlandse schepen waren: de kruisers
„De Ruyter", en „Java", de torpedobootjagers „Witte
de With" en „Kortenaer". Schout bij Nacht Doorman
bevond zich op het vlaggeschip „De Ruyter".
Om 3 uur n.m. van de 27ste Februari ontving
Doorman bericht, dat een groot vijandelijk convooi ten
Westen van Bawean opstoomde. Daarman gaf toen
orders de vijand op te zoeken.
Hoog in de lucht zoemden vijandelijke verkennings
vliegtuigen, die de koers van de Geallieerde vloot
vanzelfsprekend onmiddellijk doorgaven, zodat van
verrassing geen sprake kon zijn. Tien minuten over
vier kregen de Engelse torpedobootjagers, die vooruit
gestoomd waren het vijandelijk convooi in 't zich. Een
grimmig treffen volgde. Alleen de kruisers beschikten
over kanonnen van behoorlijk kaliber, welk kaliber
nog lang niet dat der Japanse kanonnen evenaarde.
Bovendien gaven de onzichtbaren verkenningsvlieg
tuigen van de Jap, precies de ligging van het Japanse
vuur door, zodat deze gemakkelijk correctie konden
toepassen. Om half vijf kreeg Hr. Mr. kruiser „De
Ruyter" z'n eerste treffer. De exploisie veroorzaakte
een benzinebrand, die door koen optreden der op
varenden werd geblust. Ondanks dat, drong men op
de vijand in, om het vuur zo effectief mogelijk te
maken. Een tegenaanval van zes vijandelijke jagers
werd afgeslagen. Een Jappenjager verdween in de
golven. Ook 2 vijandelijke kruisers kregen treffers.
De „Java" kreeg echter ook zware klappen te in
casseren, doch kon blijven doorvuren. De Eng. kruiser
„Exeter" moest zich terugtrekken. Andere schepen
volgden: tenslotte ook „De Ruyter". Een zwaar rook
gordijn werd gelegd. Toch bleven de Japanse ver
kennersvliegtuigen ongehinderd observeren. Ongeluk
kiger wijze kwamen de Geallieerde schepen nu in een
gebied terecht, waar Japanse duikboten op de loer
lagen. Om kwart over vijf werd de Kortenaer ge
torpedeerd, het schip brak in tweeën. De toestand werd
verward, de vijand maakte hiervan gebruik, weer
volgde een hevige aanval, die eveneens werd afge
slagen. In eën minimum van tijd had Schout bij Nacht
Doorman de situatie weer in handen. „Houdt de Jap
pen op, wie weet, komt er versterking." Dit was de
leuze. Daarom vochten de mannen tot het uiterste.
Om acht uur besloot Doorman zich van de vijand
los te maken en stuurde de Am. jagers direct naar
Soerabaja om* brandstof en munitie op te nemen, daar
dit laatste totaal verschoten was. Nog slechts 4 krui
sers waren over van de Geallieerde schepen. Een
vreselijke toestand was het, toen omstreeks 10 uur de
kruisers enkele vlotten met drenkelingen passeerden, die
afkomstig bleken te zijn van de Kortenaer. De slag
op de Javazee liep af echter bloediger dan tot nog toe
was gedacht. Kwart over elf worden 2 zware Japanse
kruisers waargenomen. Weer een hevig vuurtreffen.
Onheilspellende steekvlammen schoten door de don
kere nacht. „De Ruyter" kreeg een voltreffer op het
achterschip, terwijl zowel „De Ruyter" als „De Java"
even later werden getorpedeerd. Op beide schepen
ontstond een felle brand, een prachtig doelwit voor de
vijand. Dit was het einde van de slag op de Java-zee.
De onvergetelijke slag, die echter honderden jonge
Nederlanders het leven kostte. Enkele ufen later zon
ken de beide kruisers.
Met „De Ruyter" zonk de voortreffelijke comman
dant van deze actie, Schout bij Nacht Doorman in de
grote wateren van de Javazee„volgt mij"
Met hem sneuvelde ook een dorpsgenoot van ons
Izaak van 't Hof, oud 24 jaar. Ëen der vele moedige
naamlozen. In 1939 meldde hij zich als marinier te
Rotterdam. Na enkele maanden opleiding vertrok hij
naar de Verre Oost. Hij ook volgde zijn commandant.
Hij ook, hielp mee het kritieke ogenblik voor de
Geallieerden een vijandelijke landing op Australië
ten gunste te doen keren.
Deze week ontvingen z'n ouders het droeve bericht.
Het eerste bericht van hun zoon, na de Japanse aan
val. Woorden van troost ontbreken ons voor z'n diep
bedroefde ouders, die een andere zoon in een Duits
concentratiekamp verloren.
In stille eerbied herdenken we onzen moedigen
dorpsgenoot en hopen dat zijn zwaarbeproefde familie
sterkte mag ontvangen, deze diepe smart te dragen.
St. Annaland, 6 Februari 1946.
Bekendmaking:
Putten en scherven
Burgemeester en Wethouders van Tholen maken
bekend, dat tegen Donderdag 14 Febr. a.s. gelegenheid
bestaat tot aangifte voor ruiming van privaatputten.
In den voormiddag van dien dag zullen scherven enz.
door den Reinigingsdienst worden opgehaald.
Tholen, 6 Februari 1946.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
Openbare Lagere School
Burgemeester en Wethouders van Tholen maken
bekend, dat tegen 1 April a.s. gelegenheid bestaat tot
plaatsing op de Openbare Lagere School in die gemeente I
van kinderen, die vóór 1 Mei 1946 de leeftijd van zes
jaren zullen hebben bereikt.
Ouders, voogden of verzorgers, die hun kinderen of
pupillen op de Openbare Lagere School wensen ge
plaatst te zien worden in de gelegenheid gesteld daarvan
aangifte te doen bij het Hoofd der School, den heer
W. van Liere, op Maandag 11 Februari a.s., des na
middags tussen 4 en 5 uur.
Tholen, 7 Februari 1946.
Benoeming
Met ingang van 26 Jan. is als besteller in vaste
dienst bij de P.T.T. benoemd: de heef M. A. v. d.
Zande, alhier.
Te Scherpenisse werd als zodanig de heer P. C.
v. d. Graaff benoemd.
Uitslag Damcompetitie 17e ronde
Afdeling A
J. de Heer A. J. Punt 02
Afdeling B
M. Schot C. J. Zachariasse 20
L. Jansen P. Jansen 20
Benoemd
Tot Diaken aan de Chr. Ger. Kerk alhier is benoemd
den Heer B. Aarnoudse.
Uitreiking boter
Naar wij -vernemen zal de verstrekking van boter
of margarine vanwege het Rode Kruis aan de houders
van een kringkaar A, B, C alhier op Zaterdag 9 Febr.
plaats vinden.
Denkt ook dan aan de Rode Kruisbus en geeft U
op als lid, als dit een dezer dagen van U gevraagd
zal worden.
Ongeval
De 17-jarige zoon van den landbouwersknecht J.
Quaak wilde Zaterdag eens paardrijden. Hij kwam
toen zodanig te vallen, dat hij met een zware hersen
schudding werd opgenomen.
Burgerlijke Stand
Geboren: 14 Jan.: Elisabeth Johanna, dr. v. C. Deur-
loo en J. Kaashoek. 19 Jan.: Maria, dr v. M. Hen-
drikse en P. M. Smit. 25 Jan.: Abraham Arij, zn.
v. P. W. C. v. Westen en L. J. v. Nieuwenhuijzen.
Gehuwd: 24 Jan.: Franciscus M. van der Zande,
35 j. landarbeider en Anna M. S. Aarden, 27 jr.
zonder beroep.
Overleden: 22 Jan.: Maria Frederika Rijstenbil, 83 jr.
weduwe van J. D. Quist.
Huwelijksaangifte: 31 Jan.: Cornelis Barendse, 29 jr.
loswerkman en Gezina A. P. Vos, 21 jr. zonder beroep
Ingekomen: Neeltje de Wilde, uit Terneuzen naar
B 87. Uta R. Plandsoen, uit Halsteren naar A 25.
Jacob M. Vos, uit Noordgouwe naar B 226. Johan
nes J. A. de Bakker, uit Roosendaal en Nispen naar
A 144. In totaal ingekomen 2 mannen en 2 vrouwen.
Vertrokken: Marinus Aarnoudse, van B 40 naar
Tholen. Jacoba Geuze, van B 98 naar Rotterdam
Janna L. de Later, van A 72 naar St. Philipsland.
Jacob Uijl, van A 5 naar Zierikzee Maria J.
Boogaart, van C2l naar Breda. In totaal vertrokken
2 mannen en 3 vrouwen.
Oranjevereniging Prinses Juliana"
Op de verjaardag van Prinses Beatrix hield de
Oranjevereniging „Prinses Juhana" een algemene ver
gadering in hotel Boogaard, alhier.
De opkomst was gering, wellicht mede door de korte
tijd tussen oproep en het houden der vergadering.
De voorzitter der oude Oranjever., dhr.'C. Slager
opende met een welkomswoord en verklaarde dat deze
vergadering tot doel had, de ver. tot nieuwe bloei te
brengen. Hoewel deze nooit officieel ontbonden is
geweest, zijn er toch tijdens de bezetting geen werk
zaamheden verricht, behalve het laten onderduiken van
de kas en andere bescheiden. Dhr. Slager meende dat
het nu tijd was, de ver. opnieuw op te bouwen. Tijdens
het laatste burgemeesterfeest fungeerde een voorlopige
feestcommissie. Allen weten, dat deze commissie voor
een geslaagd feest heeft gezorgd. In verband hier
mede en omdat de oude commissie nog slechts 3 be
stuursleden had, kwam dhr. Slager met het voorstel de
voorlopige feestcommissie in z'n geheel op te nemen in
het nieuwe Bestuur. Niemand der aanwezigen had be
zwaren.
Dhr. Slager bedankte als voorzitter om z'n plaats
open te stellen voor dhr. C. J. C. Boot, die als zodanig
ook in de voorlopige feestcommissie was opgetreden.
De eerstgenoemde werd vice-voorzitter, terwijl de
