8
Dichtbij
slapen
WATERSNOOD Dubbeldamse Rie van der Ende verloor huisl
Bij aanschaf Pullman
boxspring combinatie
Herdenking watersnoodramp met
bijeenkomst, tentoonstelling en lezing
Noordzee leunde'
tegen de kust
wvm.AD.nl AD
m De dijk
was op drie,
vier plaatsen
weg.
Ontstaan
Textiel pakket cadeau t.w.v. 495,-*
Watersnood
MATRASSEN OP
MAAT bij
ROBERTS
2 dagen levertijd
DS
DONDERDAG 31 JANUARI 2008
'Als het hoogwater werd, was
JANROBBEMOND
DORDRECHT
Precies 55 jaar geleden, in de
stormnacht van 31 januari op
1 februari 1953, braken de dij
ken en werd een deel van ons
land overspoeld door het water, met
dramatische gevolgen. De Dubbel
damse Rie van der Ende blikt terug
op de ramp.
Op de tafel ligt een klein album met
foto's van de watersnood die op 1 fe
bruari 1953 haar huis en heel haar
hebben en houden van de aardbo
dem heeft weggevaagd. Bij de foto's
zijn opmerkingen geschreven zoals
'Troosteloos', 'Eén watermassa',
'Wat een rommel', 'De resten' en
'Coraan 't vissen'.
„Niet naar vis, maar naar onze
spullen," vertelt Rie van der Ende
(89) in haar appartement in De Gra-
venhorst aan de Vijverlaan in Dub
beldam. „Wij waren alles kwijt en
liepen eigenlijk altijd te zoeken naar
wat verloren was gegaan." Zij woon
de samen met haar man Cor en hun
dochtertje van 8 in een arbeiders
huisje achter de boerderij in de Nieu
we Beerpolder bij de buurtschap
Willemsdorp, als het ware aan de
voet van de Moerdijkbrug.
De boer bij wie haar man werkte,
klopte middenin de nacht van 31 ja
nuari op 1 februari aan en zei tegen
de Van der Endes: „Je moet hier
weg. Het water komt hoog." Rie van
der Ende: „Mijn man moest helpen
met het plaatsen van
planken. En wij trok
ken in bij de boer en
zijn gezin. De boerderij
stond hoger, op een
terp. Wij wisten dat
het hoogwater was,
maar we dachten dat
het wel weer zou zak
ken. Er was dijkbewa
king, want er stond heel de dag al
een storm, maar wij konden niet
voorzien hoe erg het zou worden.
Het was afschuwelijk, wij werden
uit ons huis gehaald en waren de an
dere dag alles kwijt." Het korteter-
mijngeheugen van Rie van der Ende
is niet meer je van het, maar de ver
schrikkingen van de ramp komen
weer heel dichtbij als zij haar ver
haal vertelt. „Wij hadden laarzen
aan gedaan en we hadden onze pa
pieren in een tasje gedaan, 's Mor-
De watersnoodramp van 1953 ont
stond door een noodlottige samen
loop van omstandigheden:
- Boven de Noordzee woedde een
storm met orkaankracht.
- Langs de Schotse kust werden wind
snelheden gemeten van 35 tot 50
meter per seconde.
- Die storm met orkaankracht stuwde
het water op in de trechter die wordt
gevormd door de kusten van België,
noord Frankrijk en zuidoost Engeland.
- Het nauw van Calais dat het gat
vormt van die trechter, kon het water
niet meer verwerken.
- De bodem van de Noordzee wordt
ondieper naar het zuiden. De zee
kwam als het ware scheef te liggen en
'leunde' tegen de kust van zuidwest
Nederland, waar vervallen en verwaar
loosde waterkeringen niet bestand
bleken tegen het natuurgeweld.
gens vroeg stond mijn man naar ons
huisje te kijken. Toen riep hij me en
zei: 'Rie, kom eens kijken, er zit een
gat in de muur.' Toen ik bij hem
kwam, was het huis weggespoeld. Je
vraagt je dan af waar dat allemaal
blijft. Op de Tweede Tol zijn spullen
van ons gevonden."
Rie van der Ende had geen idee
dat de watersnood haar zo hard zou
treffen. Ze beseft dat ze
nog geluk heeft gehad
dat ze geen geliefden
heeft verloren. „Ik ben
niemand kwijtgeraakt.
Maar ik had zo de zenu
wen dat ik verder ner
gens erg in had. Ik kon
wat er was gebeurd
niet goed verwerken.
Je moet zoiets een keer afreageren.
Dat viel niet mee. Ik had na enkele
maanden helemaal geen fut meer
en ik had nergens zin in. Achteraf
was ik in een soort shock geraakt. Ik
ben die zomer, in 1953, zes weken in
een rusthuis geweest in de buurt
van Breda. Ik weet niet meer waar
precies." Het fotoalbum kreeg zij
van de boer ter gelegenheid van
haar 12,5 jarig huwelijksfeest. Er
staat een idyllische foto in van het
huisje dat is verdwenen. Ook staat
niet geldig op lopende aanbiedingen
newtonweg 18
4207 hk gorinchem
i telefoon (0183) 61 99 11
topmerken in slaapcomfort
Poliform Hülsta Auping VI spring Tempur Pullman Sand Swissflex Fischbacher Gant
er een foto in van het houten nood-
huisje waarin de Van der Endes drie
jaar hebben gewoond en van het
nieuwe arbeidershuis dat bij de
boerderij werd gebouwd. „Wij heb
ben daar 33 jaar gewoond en ge
werkt. Dat nieuwe huis was wel een
verwennerij. Daar zat een douche
in. Tot die tijd wasten wij ons in een
teil. Hetwasookruimen we hadden
altijd logés." Op één foto staat een ta
fel verlaten op een stukje dijk. Bij de
foto staat: 'De tafel houdt de wacht'.
Het gezicht van Rie van der Ende
versombert: „Sommigen geloven
niet hoe erg het was." Ten zuiden
van de Wieldrechtse Zeedijk stond
alles onder water. „De dijk was op
drie, vier plaatsen weg. Er zijn meer
huizen weggespoeld, ook bij de
Straatweg. Daar woonde iemand
die de Kil in de gaten moest houden.
Zijn vrouw kwam ook van Dubbel
dam, die kende ik."
Rie van der Ende heeft jaren no
dig gehad voordat zij over haar
angst heen was. „Als het hoogwater
werd, was ik bang. Dat was in 1953 al
weer na enkele dagen. Ook het jaar
daarop was het weer gevaarlijk en
aan het begin van de jaren 60. Als
het stormde had ik het niet meer,
want dan kwam het water nog ho
ger. Water is zo sterk, dat sleurt je
mee, daar kun je niet tegenin zwem
men."
In de buurtschap Schuring (Nu-
mansdorp) is op vrijdagavond 1
februari om zeven uur een korte
herdenking bij het monument aan
de Korte Boomweg. Daarna is er
een samenzijn op de begraafplaats
aan de Hallinxweg, waar de ge-
denktegels liggen met de namen
van de 56 slachtoffers van de ramp.
In het Strijense museum 'Het Land
van Strijen' aan de Kerkstraat
wordt van 2 februari tot en met 29
maart een expositie gehouden over
de watersnood. Met een groot
aantal panelen, waarop honderden
foto's te zien zijn, worden de gevol
gen van de ramp voor de inwoners
van Strijen en omgeving in beeld
gebracht. De expositie heeft als titel
'Strijen, dorp in het water'.
De expositie wordt zaterdag om
10.30 uur geopend. De openingstij
den van het museum zijn: vrijdag
avond van 19.00 tot 21.00 uur en op
zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur. De
toegangsprijs vanaf 17 jaar is €1,20.
"Watersnood in Papendrecht'
heet de lezing die op dinsdagavond
5 februari om acht uur wordt gege
ven door de Stichting Dorpsbehoud
Papendrecht. Dit gebeurt in de
bibliotheek waar ook een kleine
foto-expositie is te zien. Toegang
twee euro (1,50 voor leden).
Bijvoorbeeld:
Wiegmatrasjes,
bootmatrassen
en caravanmatrassen
In elke vorm en maat
Vakkundig gemaakt
in eigen atelier
Voorstraat 230 Dordrecht
Telefoon (078) 6133228
www.robertsmatrassen.nl
