TV DEZE WEEK
'Manna, waarom huil j
„Ik hoor nog het bulderen van de stormwind, het slaan
van het water over de dijk, het roepen en schreeuwen
van mensen en kinderen en het loeien van de sirene,"
vertelt Lourens Visser uit Stellendam. Hij was comman
dant van de brandweer. De burgemeester was er niet,
maar Lourens aarzelde geen moment om de leiding op
zich te nemen. Hij liet de sirene gaan, stuurde een
vrachtwagen op pad om mensen uit hun huizen en van
boerderijen in de buitenpolders te halen en een andere
a met zandzakken om het
water te keren. Ook gaf hij
opdracht om de bewoners
van een laaggelegen pol-
Deze week is het veertig jaar gele
den dat de verschrikkelijke waters
noodramp plaatsvond. Er kwamen
1835 mensen door om het leven.
In de tv-documentaire 'De Ramp'
die de EO deze week uitzendt, staan
met name de eerste uren van de
Ramp centraal. Aan de hand van
interviews met betrokkenen worden
die eerste uren gereconstrueerd.
Deze beelden zijn uniek, omdat er
alleen filmmateriaal bestaat van
enkele dagen na de watersnood
ramp. Regisseur Fritz de With heeft
alles in het werk gesteld om een zo
duidelijk en waarheidsgetrouw
mogelijk beeld te scheppen van wat
de watersnoodramp heeft bete
kend. Daarvoor werd er bij Werken
dam een huis buiten de dijk ge
bouwd dat bij vloed tot het dak in
het water stond.
Een van de mensen die aan het
woord komen, is Lourens Visser uit
Stellendam. Hij heeft een akker
bouwbedrijf en zit al vanaf 1953 in
de gemeenteraad. In de schuur wijst
hij aan tot hoever het water stond.
Zeker drie meter hoog. „Het achter
ste gedeelte is toen weggeslagen,"
vertelt hij.
„Het had al een
paar dagen
gestormd," vertelt
de heer Visser. „Op
donderdag nam de
wind af, maar vrijdagavond stak de
storm weer op. In de loop van zater
dag ging het steeds harder waaien.
Maar er was geen angst. Alles ging
zoals het altijd ging. De mensen wis
ten ook niet dat er zoiets ergs kon
gebeuren; niemand had dat ooit
meegemaakt."
Die avond luisterde Visser naar de
radio. Hij hoorde hoe de reddings
boot uit Stellendam was uitgevaren,
„maar kapitein De Jager keerde
terug. Hij zei dat hij nog nooit zo'n
hel had meegemaakt."
Roon, ondercommandant van de
vrijwillige brandweer van
Stellendam, was zo geschrokken van
wat hij bij de haven had gezien, dat
hij even bij Visser langs ging. Hij had
al met de polderopzichter gespro
ken, maar die zag niet zoveel
gevaar.
Visser ging mee naar de haven en
schrok geweldig. Het water stortte
al over de dijk. Hij liet stil alarm
geven voor de brandweer.
Visser zag dat het verkeerd zou
gaan en besloot dat er onmiddellijk
moest worden begonnen met het
wekken en evacueren van mensen
uit een bedreigde polder. Piet
Blokland ging - met levensgevaar -
met zijn vrachtwagen erop uit om
mensen uit hun huizen te halen.
Degenen die niet mee wilden, zijn
verdronken.
Zandzakken
Er werd ook nog geprobeerd het
water met zandzakken tegen te
houden, maar dat was onbegonnen
werk. De situatie verslechterde snel.
Van alle kanten stroomde het water
Stellendam binnen. „De bevolking
moest gealarmeerd worden en
daarom liet ik om een uur of een de
sirene gaan."
Het water kwam hoger en hoger.
Veel mensen vluchtten over de sla
perdijk naar Melissant. Ze werden
echter ingehaald door het water en
Brandweercommandant Lourens
Visser. Deze foto dateert uit de tijd
van de watersnoodramp.
Veel huizen
stonden hele
maal of
gedeeltelijk in
het water.
kwamen om. Later
bleek dat het groot
ste gat - in de
Damdijk - vijf en veertig meter
breed was.
Thuis had Visser 25 koeien en zes
paarden op stal staan. Een paard en
een koe kon hij nog lossnijden,
maar die beesten gingen zo te keer
dat hij moest maken dat hij weg
kwam. Het water stond inmiddels
zo hoog dat hij bijna de deur naar
buiten niet meer open kon krijgen.
Toch lukte het hem op de zolder
van zijn huis te komen. Wat een tra
giek was het daar. Er zaten wel
veertig mensen op de zolder. Een
man was zijn vrouw kwijt, iemand
anders had zijn kinderen niet meer.
„Ik zag het water hoger komen en
dacht: 'Zullen we omkomen, zoals
bij de zondvloed bij Noach? Het
water raakte de zolder, maar toen
kwam het niet hoger. Ik kreeg weer
hoop dat we het zouden overle
ven."
De andere mannen van de brand
weer hadden met de trekker van
Met deze trekker van
Visser zijn nog heel
wat mensen gered.
6
