daar komt het watsr
men zat immers nit alleen met d@ bescherming op dg haven voor su
zannawgg, langestraat en oostelijk® achterweg bijhet zgn tonhuls,
men zat misschien nog meer in^angst over dg buitendijken.
op de haven stond®r zo'n watermassa» o.at d® tosstand met die
orkaan kopeloos ging worden, onmenselijk werk werd verzet, zou het
toch nog lukken met 5 kwartier vloeien? nam a© stijging toch weer
iets af? het was 10 minuten voor.vier, toen de rap zich voltrok,
met man en macht was m®n nog aan het. werk, _ioen_.er water door o®
bescherming voor o® lang@straai begon t® borr®i®n, mn bescherming
dl© nimmer t@-Vonen zo hQog was aangebracht. ®n vrijwel onmla-
dsiiljk na dat doorborrelen klonken-de noodkreten ais„waarschuwing
,.b®rÖ j© mensen, daar komt het water/.''.
het wonder
net kwam nit. nee, hst b a r s t t los in ©en waterval van ©en
niet t® beschrijven omvang, ®n met ©en geweld, cjat voor d@,daar
wonenden alk bombardement-1@..boven moet zijn gegaan». _d® door d© or-
kanisch® wind voortgestuwd® watermassa brak zich in ©en zond
vloed baan over.g© lang®straat, ..naar later bleek, onmiddellijk
achter d© bescherming een gat slaand van ruim 3 met®r diep en alles
wat op haar baan kwam onmeed ogen loos verb rij zeiend, „verscheurend,
meesleurend, wegslingerend..„van .©en vrachtwagen tot een stuk beton
van het ouo© gemeentehuis toe. ze lagen in ©rikel® seconoen half-
°f op het eind van de langestraat. en aan is oaar het grot®
wonder geschied, een. wonder waarover men nimmer uitgepraat zal komen,
waarvan men nimmer een „verklaring zal kunnen geven, d® mensen, dl©
©r ©en seconde tevoren nog aan het werk waren,„ae mensen, dl© oaar
op dat laatst© ogenblik nog stonden te kijken, d@ mensen, die in hun
dsur®n stonden, .d© men sen ...die zich op ...de gangen of bij d® ramen
bevonden, ja zelfs die ene vrouw die .daar-buiten-ae vloedgolf
0v©r zich kreeg, zijn - 13 aar-lat er „bleek - allen b @w aar d„ geble
ven. dit is het grootste wonder van d@ doorbraak in ...de langestraat
even voor vier uur in d© noooiottiae nacht van zonoaa 1 februari
1953-
wat betekent de ©norm© schad®, di® aan o© woningen, aan a© in
ventaris, kortom aan heel hat hebben en houden.is aangebracht, ver
geleken bij ...dat en® wonder van ©en-,algehele bewaring.-,
ruim ©en uur strooma© de watermassa met een niet te beschrijven
geweld het dorp binnen, steeg in o© woningen aan de ring, curee-
Canden, nieuwst raat (.gedeeltelijk) dorpsweg, achterwegen @n spaara©
aiieen nog.de hoogst© gedeelten. en in „de..hulzen a© mgnsenj: oigaena,
zuchtena, wachtend, tellend, kijkend, sjouwend, meest op zolders
in klein© of grot© slaapkamertjes, zonaar licht of,met lampje of kaa§
x x of kaarsje.- bij.wie heeft een enkel i®v®nsuur ooit,langer..
geduurd, dan a© tijd van 4,tot„5 uur van.qi© rampnacht?, zo moge
lijk duurd© dat nog langer voor hen, di© vlak bij„ai@ kokena© water
val woonden, in bang© afwachting zat m®n veraer in het dorp totaal
in het onzeker®. g®lukkig steeg-het water in fte woningen ..n l®t onrusx-
b arend.-
toch was ®r intussen al me@r gebeurd, wat voor a® meesten later
pas zichtbaar werd. op 0© naven stond t@g@nov@rhet shell-f iliaal
d@ grot® los install at 1® van a© suikerfabriek ointelooro. dit, gev aar
ts sloeg na d® brouk aan de langestraat awars ooor dat
"•"iliaal, het naburig hu is. mees leurend @n oaarm®© van d© suzanna-
pold@r ©en watermassa makend., o© mensen hadden zich daar tevoren
w©gg®spo@d naar d© molendijk, niemana is ook oaar omgekomen.
o© a ijken
men wist nog niets van de bitend ijken, men wist niet dat d@ zee
dijk voorbij d© lein® nol, 100 meter van a© boerderij van luijk
was doorgebroken en de kruin was weggeslagen, m@n wist ook niet,
dat @©n kilometer .verder ®@n nog ernstig®r,brsuk in ae bultencijk
was ontstaan, die d© boerderijen in a© p.olaer met bewpners ®n vee
in een toestand verplaatst©, ai® zich.niet beschrijven laat.
m®n ziet daarvan nu de getuigen; koeten, paarden, varkens, kippen,
huisraad, alles, behalve - gelukkig..- m®ns©n. ook d® bewoners
daar waren of reeds weg, of hadoen zich kunnen reden.
in het nleuwlandsdijkjë zat @©n gat, a® waterstand aan ae bree-
denvliets© dijk was zo hoog, dat ook oaar gevreesd w©ra voor ©®n
ni©uw® vloedgolf, het., is..er dl® zondagochtend gelukkig bij geble
ven. -I - v
