Courant
Hevige orkaan teistert
Putten voor tachtig procent overstroomd
Afsluitdam behouden' Wie kan de verschrikkingen beschrij-
ven van de watersnood van 1 februari
ringen.
Wie er niet bij was, zal het nooit
helemaal kunnen begrijpen. Dat de
Brielse Dijkring, de overheid die op
de eilanden Voorne en Putten en
de dijkzorg, nu vijfentwintig jaar na
alle verschrikkingen met deze uitgave
komt, is vooral om de generaties die
er niet bij waren te laten zien dat het
niet zo vanzelfsprekend is dat we
ondanks dat we niet hoog, toch droog
zitten*
Ter herinnering van de ramp zijn
er ook tentoonstellingen en wel in
ZUIDLAND, Verenigingsgebouw,
Raadhuisstraat 10 op zaterdag 11
februari 1978 en in BRIELLE, kantine
L.T.S., Van Sleenstraat 3 op zaterdag
18 februari 1978; beide geopend van
10 tot 5 uur.
4
Abonnementsprijs per 3 mud
franco, geheel N'land 1,70
Losse nummers 10 cent
Advertentietarieven12 cent
Verschijnt op
De storm, die van Zaterdag op Zondagnacht over ons X953? Iedereen die het Zelf meege-
land woedde, heeft voor Voorne, Putten en Rozenburg maakt heeft zjt met Z'n eigen erVa-
rampzalige gevolgen gehad. Doordat de dijk, die het
zuiden van het eiland begrenst, op vier plaatsen door
brak, kwam Putten in enige uren tijds voor 80 procent
onder water te staan. Inwoners van Zuidland, Ouden
hoorn, Biert en Simonshaven, die met klokgelui en brand-
sirenes werden gewekt, moesten in allerijl een goed heen-
komen zoeken. Zij, die niet van hun vee konden scheiden,»oZenhurS Verantwoordelijk iS VOOr
L.LLA- L.tJiJ_ 1
hebben verscheidene bange uren op de daken van hun
huizen doorgebracht, totdat ze met boten werden gered.
De gehele Zondag was de Groene Kruisweg overstroomd
door grote transporten koeien, paarden en ander vee,
die naar hoger gelegen gedeelten werden vervoerd.
Maandagmorgen steeg het water zodanig, dat ook de
Groene Kruisweg voor een gedeelte onder water kwam.
Hellevoetsluis heeft door het natuurgeweld weer een ge
voelige slag te incasseren gekregen. Het water kwam
over de waterkerende muur, sloeg gaten bij de sluis en
vernielde de toegangsweg bij de Brielse Poort. Vijf men
sen verloren hier 't leven.
Na een urenlange heroïsche strijd bleef de afsluitdam in
de Brielse Maas behouden. Het gebrek aan een weg hier
over werd bijna oorzaak van een catastrophale door
braak. Op het eiland Rozenburg kwamen vier polders
onder water te staan. Het verkeer over de veren is in de
loop van Maandag hersteld. Daar de baan over een
grote lengte is ondermijnd, zijn de tramdiensten uitge
vallen.
Brielle herbergt evacué's
Brielle zelf heeft behalve schade aan
daken en gevels weinig hinder van de
storm ondervonden. Vol spanning wacht
ten de inwoners Zondagmiddag of de af
sluitdijk m de Brielsche Maas de storm zou
weerstaan. Grote transporten vrijwilligers
begaven zich naar Ooslvoorne om aldaar
de helpende hand te bieden. Daar onder
't oog moest worden gezien, dat de dam
zou kunnen bezwijken, werd door de be
trokken autoriteiten aanvankelijk besloten,
dat Brielle niet op grote schaal evacué's
uit de ondergelopen,gebiecten zóu opnemen.
De bewoners aan de havens, die de
zorg voor het hoge water nog vers in
het geheugen 'hadden, namen voor het
'geval de dam de strijd tegen het water
zou opgeven, zoveel mogelijk voorzorgs
maatregelen. Door de meeste bewoners
richt als nood-ziekenhuis. In de meisjesvak
school werd een gaarkeuken ingericht.
Ook in de H.B.S. werd een keuken ge
ïmproviseerd.
Kippenbrug te Hellevoet-
sluis enige toegangsweg
Hellevoetsluis kreeg op 3 punten het
water naar binnen. 'Het stuitje dam tussen
de Brielse Poort en' de toegangsbrug sloeg
weg. Er ontstond een gat bij de hoge si
aan de Koopvaar&ijhaven-, (tegenover de
Kippenbrug)-hetwelk echter kon worden
gedicht met zakken zand. Do waterkerende
muur- aan de Oostkade bleek voor dit hoge
getij niet voldoend'e., Op 't moment dat het
water met geweld er overheen stroomde,
bevonden de bewoners aan de Oostkade
zich als ratten in de val. Vijf
Het redden van mensen uit de bovenverdieping in de Volkshuisvesting te Zuidland
(Foto: D. v. Delden).
waren de vloed'planken reeds voor andere
doeleinden gebruikt en de klampen voor
ramen en deuren weggebroken. Ook de
'betonnen gleuven, waartussen de vloed
deuren voor de afdamming werden aan
gebracht om straten af te sluiten, waren
niet meer aanwezig, daar ze bij her
bestrating, zoals b.v. in het Molenslop,
waren weggebroken.
Gelukkig bleef de dam behouden, zodat
aller aandacht geconcentreerd kon worden
op hulpverlening. De R.H.B.S. en de Am
bachtsschool werden aangewezen om de
vluchtelingen van Flakkee op te vangen.
Kledingdepots werden in deze gebou
wen ondergebracht, om de ergste nood te
kunnen lenigen.
De lagere landbouwschool werd inge-
Stierven de verdrinkingsdood. De namen
van de slachtoffers zijn: M. Schrijver en
echtgenote, de heer Bakker, wed'. Vaders
en mevr. Spongelé.
De heer Bakker is verdronken bij
poging een vrouw te- redden. Hij raakte
verward in prikkeldraad achter het flat
gebouw en kon hieruit: niet meer los
komen. De bestrating in Hellevoetsluis is
voor een groot gedeelte geheel vernield.
De enige toegangsweg am Hellevoetsluis
binnen te komen is de .Kippenbrug,
„bet kleine kanaal" en <le Brielse poort
door water zijn versperd.
Doordat de westelijke wallen op drie
plaatsen doorbraken stroomden de po-
ders onder tot aan de m olen te Nieuwen-
polder Oostbroek, bij de molen sloeg het
water over de dijk en zoog er later een
gat in. Een 11-tal -huizen hep vol en
stond m korte tijd tot de nok toe or.de r
water. De bewoners waren eerder ge
vlucht, sommigen hadden zelfs hun huis
raad weten te redden.
Vanaf het opgespoten terrein stroomde
een brede baan water de Groene Kruis
weg over en sleurde een deel van het
nieuw aangelegde fietspad mede. Een wal
van zandzakken belette het water in de
richting van het station af te vloeien.
In de loop van de Zondagmiddag werd
de Schenkeldijk kort voor de Gatdijk ver
zwaard. De laaggelegen gedeelten, vooral
tr. de Brabantse polder, werden echter be
dreigd door water uit de richting van
Simonshaven.
Herhaalde malen deden geruchten dc
ronde, als zou zioh tussen Spij'kenisse en
Hekelingen een dijkbreuk hebben voorge
daan. doch dat was niet het geval.
Om plm. 2 uur Maandagmorgen werden
de bewoners van lager gelegen gedeelten
van het dorp gewaarschuwd voor moge
lijk 1 meter water boven het straat
niveau. Velen hadden hun meubelen
reeds naar de bovenverdieping gebracht.
Zwartewaal
Zwartewaal herbergt een 80 vluchte
lingen en 200 a 300 stuks vee. De storm
schade in dit dorp beperkte zich tot grote
schade aan het dak van de heer J Sterk.
Nieuw-Helvoet
De springvloed van ;.l. Zondag, opge
zweept door een fikse noordwesterstorm,
bracht ook in Nieuw-Helvoet het water
tot ver Ln de polders.
In vergelijking met andere plaatsen
kwam de gemeente er goed af; betrekke-
:ijk weinig hulzen hadden van het water,
da: practisch nergens hoger dan een nie
ter steeg, te lydcn, hoewel de befmde inj
sommigen, zoals b.v. bij een grossier in
levensmiddelen aan de Straatweg, niet
gering was.
Een handicap vormde tevens het ont
breken van electrische stroom Ln de
meeste huizen.
Nieuwenhoorn
Maandagmorgen omstreeks 5 uur werd
te Nieuwenhoorn een aanvang gemaakt
met de evacuatie van de bewoners, die in
de -polders aan de overzijde van 't Voornse
Rockanje
Grote sdharen -hulpkrachten werdien ge-
stationneerd te Rockanje, om aldaar zak
ken zand te vullen, welke met vracht
auto's naar de bedreigde punten worden
vervoerd.
Olaertsduyn noodhospitaal
De volkshogeschool „Olaertsduyn" is in
gericht als noodhospitaal voor evacué's
uit Flakkee. Hedenmorgen arriveerden de
eerste zieken.
Zes mensen omgekomen?
Naar ons werd medegedeeld, is heden
nacht in de omgeving van Zuidland een_
rubberboot in 't prikkeldraad -gevaren en
daardoor lek geslagen. Zes mensen van
een hulpcolonne moeten hierbij zijm om
gekomen. Een officiële bevestiging van 't
'bericht konden wij voor hét ter perse
gaan van ons blad! -niet krijgen.
Vergadering Kamer van
Koophandel uitgesteld
In verband met de ramp, die ook onze
streek teisterde, heeft het bestuur van de
Kamer van Koophandel besloten de bui
tengewone. vergadering der Kamer op 5
Fcbrui.r! -a-.a. voorlopig uit te stellen.
(vanaf de Kippenbrug) sloeg
in de straat en kwani hel
het schoolplein te staan.
In de loop van Maandag moest dd hel
pende hand worden geboden aan de be
woners van de Koed'ijk, ctie geheel af
gesloten werden.
ver-
Zuidlandse
dronk
polder
veel vee
Zondagmorgen vond een dijkbreuk
plaats in de Buitendijk, ter hoogte van de
heer Bergeyk; het water stroomde naar de
verkeersweg Zuid-land-Simonshaven, en
ter hoogte van de boerderij van de heer
De Baan erover heen. Meer in de richting
van Zuidland ontstond later een -gat, waar
door veel water in de richting van He
kelingen en Spijkenisse werd geloodst. -De
bevolk)mg van foeid'e dorpen maakte zich
dan ook zorgen. In allerijl werden mensen
opgeroepen, waaronder velen uit Rotter
dam, die op het opgespoten terrein „Oost-
brook" te Spijkenisse, zakken met zand
vulden. Deze werden met eeni groot aan
tal vrachtwagens naar Simonshaven ge
transporteerd.
In de ZuidlandSe buitendijk onstond ook
een gat tussen de woningen van de ge
broeders Oosthoek en die van de heer
Arie Oosthoek. Het water, dat hierdoor
binnenstroomde, heeft, dd Westzijde van de
Drogendiijk ernstig aangevreten. Een
breuk werd Maandagmorgen door militai
ren hersteld, waardoor men een 150-tal
koeien naar het dorp kon brengen. Veel
vee is verdronken. Van wat werd gered,
werd veel per vrachtwagen naar de vei
linggebouwen aan de Waalhaven gebracht.
Dit Heen-vliet vertrok het vee naar Delft,
na-d'at het was verzameld op de Markt,
waai- grote drukte heerste.
De inwoners van Zuidland werden door
klokgelui en de sirene van de brandweer
Zondagmorgen omstreeks 5.30 uur ge
waarschuwd.
Vanuit de polders in do omgeving Ou
denhoorn stroomde Zondagavond water
over de Ruigendijk, ter 'hoogte van de
boerderij van de heer W. Quak. Later
sloeg het water uit de Zuidlandse polder
zich door de Haasdij'k heen en verspreidde
zich tot aan Nieuwesluis.
Te Zuidland werden dfi bewoners van de
polders met reddingsboten weggehaald
door een ploeg van de Scheveningse red
dingsbrigadeIn de zaal van de heer Kab-
bedij'k werd voedsel uitgereikt door het
Rode Kruis.
De Ring van Zuidland bleef droog. Een
19-tal mensen- wordt nog vermist.
Groe
ne
Kruisweg ondei
water
Abben-
Zondag in de namiddag werd
broek bedreigd, zodat ook daar
moest worden gedacht.
ont-
wam het water over de
Kruisweg op het weggedeelte tus
sen de brug over 't Voornse Kanaal en
café Geilvoet, zodat ook ln allerijl de eva
cuatie van een gedeelte van Nieuwesluis-
Heenvliet noodzakelijk werd.
Bij een reddingspoging te Abfoenbroek
stapte d'e heer L. van Marion naast ee
boot Men vreest dat hij is verdronken.
Oudenhoorn geheel
verlaten
Om 5 uur in de morgen werd de nood
klok geluid te Oudenhoorn. Om 7
de morgen begon het water in de polders
le rijzen en na korte tijd stond het ron
dom het dorp. De toegangswegen vanaf
de Ruigendijk en de molen stonden spoe
dig blank. De grens van het water werd
voorhands gevormd door de verhoogde
tramlijn.
Nadat het licht was geworden, kon men
vanuit het dorp 3 gaten in de Zeedijk
zien, gelegen tussen de watermachine van
de heer Bevaart en de Molendijk. Ten
ten van laatstgenoemde dijk werd de Zee
dijk door de golfslag aangevreten. Gedu
rende heel de middag zag men het water
uit het Haringvliet binnenstromen. Ron
dom het dorp zakte de vloed evenwel,
doordat veel water geloosd werd in de
polders ten noorden van de tramlijn.
Enkele boeren brachten paarden en
koeien op het kerkplein, terwijl de school
het varken herbergde van de heer Ant.
Mol.
Vele inwoners vulden zakken met zand,
waarmede men de Zeedijk trachtte
versterken. Via de tramlijn waren 'smor-
gens reeds vele bewoners van de Holland
se weg en andere laaggelegen delen ge
vlucht. 's Middags begon men echter met
algemene evacuatie, daar men de toestand
van de Zeedijk hopeloos achtte. Met
vrachtwagens vervoerde men de bewo
ners naar de Molendijk, waar auto's klaar
stonden om hen naar veiliger plaatsen
over te brengen.
Kort na de evacuatie van de bevolking
begon het water snel te wassen. Om 19
uur was het gestegen tot op de hoogte
van de dorpsring; later liep de Molendijk
onder en daarmede de polder tot aan het
Voornse kanaal. In de loop van Maandag
werden de bewoners van de Molendijk
per reddingsboot afgehaald. Onderdelen
van de genie werkten Maandag aan de
gaten in de Zeedijk.
Te Spijkenisse 2 ga+en in
Maasdijk
Zondag reeds vroeg in de morgen was
Spijkenisse in rep en roer. De polders Oud
en Nieuw-Hongerland waren volgelopen.
In de grote Maasdijk, 'kort voor de oorlog
versterkt, waren 2 gaten geslagen. Boven-
Maandagmorgen vroeg steeg het water dien brak de Havenkade door op de
aanzienlijk, zodat nog grotere gebieden plaats waar in 1945 een V 1 neerstortte.
Gezicht op het geteisterde Zuidland
(Foto: D. v. Delden).
Schade aan afsluitdam en boulevard te
Oostvoorne ontstellend groot
Eerst waren het eenlingen maar toen zand opladen, naar de afsluitdam. De
Zondagmorgen de sirene te Oostvoorne rijkspolitie en de reserve-rijkspolitie had
omstreeks kwart over elf begon te loeien
en de noodklok werd geluid stroomden
van alle zijden vrijwilligers naar de af
sluitdam ln de Brielsche Maas om de
strijd legen het aanstormende zeewater
aan te binden.
Urenlang werd onvermoeid gewerkt
met honderden mannen en tientallen
vrachtwagens en tractoren. Duizenden
zakken zand werden gevuld en op de be
dreigde plaatsen in de dam aangebracht.
Zelfs vrouwen ontbraken bij dit werk
niet. Het duurde niet lang of ploegen vrij
willigers uit Brielle arriveerden om de
helpende hand te bieden en zo met ver
eende krachten kwam er geleidelijk eni
ge tekening in het werk.
Voor grote moeilijkheden zag men zich
geplaatst, doordat een behoorlijke aan
voer van materialen zeer werd belem
merd door het gebrek aan een behoorlijke
weg. Reeds kort na het begin was de
onderzijde van de dam, waarlangs het
verkeer nu plaats had totaal stukgereden,
een vieze, decimeters dikke sliklaag ge
worden, waarin de vrachtwagens her
haaldelijk bleven steken en de zo nodige
mankracht moest worden gebruikt om de
wagens weer los te werken.
Zelfs menige tractor bleef steken. Een
groot aantal mannen en grote hoeveel
heden zandzakken en takkenbossen
ten worden benut
rij'dlbare route naa
in orde te kunnen houden.
den hier handen vol werk om stagnatie
te voorkomen en opstoppingen, -die ont
stonden, weer te ontwarren. Veel hinder
werd hierbij een tijdlang ondervonden
van de talrijke nieuwsgierigen.
Tegen half vier werd ook een colonne
ingezet op het bedreigde punt van de
Oostvoornse boulevard recht voor de
Zwartelaan. Ook hier was men met de
hoogste vloed zover gevorderd, dat een
ramp kon worden voorkomen. Van de
boulevard is evenwel niet veel overge-
Bij Rockanje afrit
weggeslagen
Ook de duinen, zowel te Oostvoorne als
Rockanje hebben het hard te verduren
gehad. Bij Rockanje is de gehele afrit
naar het strand totaal weggeslagen, ter
wijl de punt van het eiland, het z.g. Groe
ne strand, weer geheel in handen van de
zee gevallen is.
Bij Oostvoorne is over vele kilometers
lengte de duinenrij ernstig gehavend. Zo
ver drong het water de duinen binnen,
dat de watermolen bij het voormalige
vliegveld van zijn voetstuk werd geslagen.
De dijk langs het vliegveld werd doorge
slagen, terwijl de betonweg, die naar het
een enigszins be- badstrand leidt op meerdere plaatsen on-
de ^bedreigde punten j dermijnd bleek. Door de dreigende waters
nood wer dde aandacht afgeleid van de
Van de watertoren op het Kruininger 1 grote schade, welke door de storm aan
Gors reed een onafgebroken stroom van vele huizen werd aangericht. Tal van bo-
vrachtauto's en tractoren met aanhang- men sneuvelden en ook heel wat tuinders
hoorn. Aan het begiia van de Kerkstraat onder stroomden. Omstreeks half tien In het niet opgehoogde gedeelte van de j wagens, die daar de honderden zakken glas ging verloren.
