27
ziet men het kasteel "Moermond"In dit kasteel
woonde Jhr, Friezendorp van Renesse, Commissaris
van de Holland-Amerikali jn. Rit kasteel evenals
de bosrijke omgeving hebben ook veel schade gele
den.
De plaats Renesse heeft niets geleden. Zo ve
len bekend is, is Renesse, evenals Haamstede en
Burgh, tamelijk hoog geleden en geheel door de be-=-
kende duinen omgeven. Het tourisme van de laatste
jaren is buitengewoon toegenomen, mede door de
prachtige nieuwe weg, die nu geheel gereed was ge
komen lopende van Zijpe tot Renesse. Voorheen was
deze weg overal even smal met vele kronkelingen.
Langs de zeedijk en over s, alle wegen kan men Re
nesse bereiken. Hu was alles in orde, maar we we
ten nu ook, dat dit alles met de ramp verdwenen is.
Nu ik toch Plompe Toren aanhaal, hiervan is
mij bekend, dat daar einde Rei een dijkval heeft
plaats gehad. De lengte hiervan was 80 K. Alles is
in het werk gesteld om dit grote .gat te dichten.
De mens met zijn technische middelen en zijn cai-
sons overwon. Eet gat bij Schelphoek wordt steeds
kleiner en het prachtige Schouwen behoeft niet te
worden prijsgegeven.
Van de caisons, waarvan ik hier spreek heeft
men vroeger nooit gehoord.
In de laatste wereldoorlog werden ze gebruikt
bij de landing van de geallieerde troepen, in Nor-
mandi'ê. De eerste die ik zag werden gebruikt bij
het dichten van de Braakman.
De nieuwe polder de-Braakman, gelegen tussen
Hoek en, men zou kunnen zeggen, tegen de grens van
Biervliet, is in 1952 ingedijkt en zo ik reeds
schreef, is het laatste gat, dus de algehele af
sluiting met een caison afgesloten.
Het moment, dat dit machtige bouwwerk van be
ton op zijn bestemming is gekomen en de waterstand
berekend is, worden de stoppen, waardoor het water
moet binnen stromen uit de wanden getrokken en ook
gelijk beginnen de machtige zandzuigers hun opstu
wende water en zand het; caison te vullen.
De machtige zandzuigers, liggen soms 1 tot 2 km.
in de Schelde, waardoor zij door persing hun werk
verrichten.
