DOMBURGS MDNIEUWS T ZICHT OP ZE zww c^e u*ee^ Domburg als kuuroord is een onderwerp dat het Bad- nieuws na aan het hart ligt. Van vele kanten hebben wij in de afgelopen jaren Domburgs kuurmogelijkheden belicht en ook dit jaar zullen we daar weer op ingaan. T/m 10 augustus van dit jaar kan men 'Met zicht op zee' bekijken. Hoewel Domburg natuurlijk bij uitstek de aangewezen plaats is voor deze tentoonstelling, hangt en staat al het materiaal ook prachtig in de oude Scheldesmederij aan de Walstraat in Vlissingen. Samenstellers Peter Saai en Flip Spangenberg (Stich ting Tijd-Ruimte, Amsterdam) hebben alle eer van hun werk. Op overzichtelijke en soms ludieke wijze wordt de ge schiedenis van de badplaats gereconstrueerd. Een bijna vergeten wereld herleeft in oude foto's van de Grand Hotels, de boulevards, duinen en stranden In dit nummer doen wij dat aan de hand van de zojuist in Vlissingen geopende tentoonstelling 'Met zicht op zee - Tweehonderd jaar bouwen aan badplaatsen in België, Nederland en Duitsland'. Scheveningse hoogtijdagen Het nemen van baden in zout en/of zoet water is waar schijnlijk net zo oud als de mensheid zelf. Rond het be gin van onze jaartelling was het in elk geval heel ge woon. Talloze verwijzingen ernaar zijn te vinden in de geschriften van de (oude) Grieken en Romeinen. Be gon het baden in zee op de manier waarop wij het in West-Europa kennen zo'n 200 jaar geleden, in de 17e en 18e eeuw vormden binnenlandse badkuren in 'Spa's' voor hen die zich dat konden veroorloven geen uitzondering. Dat ook zeewater therapeutische waarde heeft, werd pas tegen het einde van de 18e eeuw beseft. Domburg, ooit een dorpje De continentale Noordzeekust was aan het einde van de 18e eeuw dun bevolkt; vissersdorpjes, rond een kerk gebouwd en altijd wèg van de zee. Aan de Engelse Zuidkust was een ontwikkeling gaande die van grote invloed op het Europese badleven zou zijn: Brighton veranderde van een vissersdorp in een exclusieve bad plaats met vele attracties èn zeewaterkuren. Dankzij medische verhandelingen over de heilzame werking van het zeewater, was deze mogelijkheid van de badplaats op de voorgrond getreden en in Europa ontstonden dan ook langs de Noordzeekust - aanvan kelijk naar het Engelse voorbeeld - vele badinrichtingen. In Domburg waren het dr. J. M. Janssen en dr. J. G. Mezger die het medische aspect naar boven haalden. Het Ie Badpaviljoen te Domburg omstreeks 1850 Gezondheid en ontspanning - dat is het kenmerk van de badplaats. De laatste decennia heeft de nadruk vooral (behalve in Duitsland) op ontspanning gelegen, nu lijkt dat weer te veranderen. In Domburg bestudeert men de kuurmogelijkheden, heeft men grote plannen met het Hof Domburg en het voormalige Hotel de l'Europe, hopen velen op een her leving van het Badhotel Zijn die plannen te verwezenlijken? Zo ja, hoe? Daargaan wij een volgende keer op in. 'Met zicht op zee - Tweehonderd jaar bouwen aan badplaatsen in Ne derland, België en Duitsland' t/m 10 augustus in de voormalige Scheldesmederij aan de Walstraat in Vlissingen. Ma t/m za 11.00- 21.00 uur, zo 14.00-21.00 uur. Badplaatsen tentoongesteld Vorig jaar was deze tentoonstelling onder meer in Scheveningen te zien en daar ontlokte ze de schrijver K. Schippers poëtische beschouwingen (Cultureel Supple ment NRC Handelsblad 25-4-85). "Het idee van de tentoonstelling is zo mooi dat ik, na dat ik alles heb gezien, het museum verlaat en meteen naar Domburg rijd", schreef hij. "Zestien jaar gele den was ik voor het laatst in Domburg. Ik logeerde er in het Badhotel Ik hoef in Domburg niet naar het Badhotel te zoeken, je kunt het niet missen. Het ligt achter een groot gazon, ongeveer honderd meter van de weg, maar als ik voor het hotel stilhoud, stap ik er niet uit. Je ziet van verre dat het niet meer in gebruik is. Het is duister in het gebouw. Planken onttrekken dera men aan het gezicht, het lijkt zelfs alsof die planken over de gehele gevel zijn getimmerd, of ook de muren niet meer mogen worden gezien. Een voorbijganger vertelt me dat het hotel jaren geleden is gesloten. Het oude Badpaviljoen met die ene schitterende spitse to ren en zijn houten voorgalerij was al gesloten in de tijd dat ik in Domburg logeerde. Toch besluit ik er te gaan kijken. Het is open. 'Pannekoekenhuis' staat er op een groot bord. Er zijn ook weer kamers te huur. Bij een glas bier peinsde hij het is of het niet bij de tentoonstelling past als ik blijf in dit uit de vorige eeuw stammende hotel dat zijn toevlucht heeft moeten zoe ken in pannekoeken en disco-avonden nadat het jaren dicht is geweest. Nog in de ban van de tentoonstelling besloot hij dan ook door te reizen naar België. "Het heeft iets te ma ken met serres en houten waranda 's en met zo 'n badpa viljoen als op het duin bij Domburg, maar dan gaaf. Alleen in De Haan aan Zee/Coq sur Mer vond hij daar iets van terug "huizen en balkons in een fantastische stijl die bij geen enkele richting hoortde badplaats die is vergeten, niet met z'n tijd mee hoefde te gaan en zijn serres en waranda 's mocht bewaren.Een schrale troost, want zijn eindconclusie is al duidelijk. "Ik ben vanuit het museum hals over kop voor een hersenschim op reis gegaan. De Haan aan Zee/Coq sur Mer Enkele maanden geleden was ik een dagje in Knokke. Daar viel me voor de zoveelste keer op dat de Belgische badplaatsen een 'nonchalante en grootstedelijke gran deur' bezitten die de Nederlandse missen. Een uitzondering daarop vormt Scheveningen, dat die grandeur in het verleden bezat en hem nu aan het her winnen is. Zulke badplaatsen hebben een bijzondere charme; de negatieve zijde er van is dat het verwerven van 'groot stedelijkheid' vrijwel altijd gepaard gaat met verlies aan eigen karakter en natuurschoon. Geen enkele badplaats heeft immers dezelfde landelij ke schoonheid als Domburg. Maar er valt ook veel te zeggen voor badplaatsen als Knokke. Omstreeks 1880 was Knokke een dorpje, dat doorzijn fraaie ligging veel kunstenaars trok. Een overeenkomst met Nederlandse kustplaatsen dus. Het verschil was dat het in Knokke de kunstenaars waren die de eerste aanzet tot de stichting van de badplaats gaven en er zo voor zorgden dat kunst een grote rol in de ontwikkeling van de plaats speelde en bleef spelen. Voor badplaatsen met allure was een Kurhaus of een Grand Hotel onmisbaar. Knokke kreeg in 1924 het 'Pavilion du Lac', waarin een casino werd gevestigd. Dat gebouw werd in 1930 geheel vernieuwd, in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd en na her bouw is het nu, in 1986, de spil van het badleven. Het herbergt onder meer selecte nightclubs en kunst verzamelingen, biedt ruimte voor tentoonstellingen, filmpremières, ballet- en concertavonden, internatio nale congressen en wat dies meer zij. In de hal van het casino word je begroet door de Nana's van Niki de St. Phalle, als je de trappen oploopt naar de speelzalen kom je een fantastisch schilderij van Paul Delvaux te gen (station bij Fontainebleau) en in de speelzalen zelf ben je omringd door muurschilderingen van Magritte - iets dat waarschijnlijk alleen maar in Belgiè kan! Magritte Knokke is uitgegroeid tot een grote stad met voorzie ningen op zeer uiteenlopende terreinen en vooral ook: veel slechtweer-voorzieningen. Naast de zee heeft het een zeecentrum, Thalassa, waar men onder meer jodium- en ozonkuren kan ondergaan. Als winkelstad is Knokke internationaal georiënteerd en wat zijn kust- bebouwing betreft is het typisch Belgisch: de kustlijn is bijna geheel samengesteld uit appartementengebou wen. In de zomermaanden schijnen de Belgische bad plaatsen dan ook een bevolkingsdichtheid te hebben die te vergelijken is met die van steden als New York en Tokyo! Ongetwijfeld een ideaal vakantiegebied voor velen en ook ik breng er graag een dagje door. Al zou ik wensen dat Domburg in sommige opzichten grootstedelijker was, noöit zou ik onze kustlijn willen ruilen voor een andere. Geef mij maar de wandelboule vard, waar de geur van wilde rozen zich vermengt met die van zeewier, waar je vanaf de hoge hil naar alle kan ten een schitterend uitzicht hebt, waar je de mooiste zonsondergangen ziet, waar grillig gevormde duinen naar de betoverende mantelingen voeren en waar je soms zand hapt, in de winter niemand tegenkomt en al tijd de natuur om je heen voelt!

Krantenbank Zeeland

Domburgsch Badnieuws | 1986 | | pagina 5