DOMBURGS BADNIEUWS
Stichting
Zeeuwse
Schaapskudde
Plonia Provoost en haar moeder na aanbieding van het ge
meenschappelijke cadeau.
De Volksbond Bibliotheek te Domburg
Een klein, gezellig gebouwtje aan de Weststraat in
Domburg herbergt al jaren de Volksbond Bibliotheek
Domburg, een afdeling van de Koninklijke Algemene
Vereniging Volksbond tegen drankmisbruik in Den
Haag (en de enige bibliotheek van de vereniging!)
De huidige Volksbondbibliotheek aan de Weststraat.
Talloze boeken hebben er een plaats gevonden. De bi
bliotheek is op vrijdagavond van 19.00-20.00 uur ge
opend, iedereen is er welkom - Domburger en
badgast.
Het lenen van een boek kost 20 cent en de uitleenter
mijn is een week. Vooral op het gebied van kinderboe
ken is er veel te vinden.
Per kwartaal worden er ongeveer 5.000 boeken uitge
leend, in het zomerseizoen nog veel meer: de biblio
theek floreert.
Is dat altijd zo geweest?
Wij laten de heer M. A. Romijn, jaren lang beheerder
van de 'boekerij', aan het woord (Herinnering, 1948):
Toen ik op 1 mei 1902 als onderwijzer te Domburg in
dienst trad, bestond daar een kleine volksbibliotheek.
Ze was het eigendom geweest van een intussen ontbon
den afdeling van de Maatschappij voor het Nut van 't
Algemeen. Een oud-lid, de heer G. v. d. Putte en de ge
meentesecretaris de heer H. M. Kesteloo zetten het
doel van het Nut nog enkele winters in daden om door
op het gemeentehuis één avond in de week de boeken
kosteloos uit te lenen. Slijtage, zoekraking en stopzet
ting van aankoop brachten deze bibliotheek in verval;
haar einde was in 't zicht.
In 1903 ontstond, mede door toedoen van mej. Cle
mentine Sprenger, de afdeling Domburg van de Volks
bond (de Volksbond zelf stamt uit het jaar 1875) tegen
drankmisbruik. Tezamen met de heer P. C. Labrijn,
rijksontvanger te Domburg, wist zij een enorm leden
tal te werven. Met het doel werkloze mannen uit het ca
fé te houden, opende de afdeling Domburg in het zelf
de jaar een koffiehuis op de Markt/hoek Zuidstraat.
Op initiatief van de heer Labrijn verhuisden omstreeks
1906 de weinige nog bruikbare boeken van de Nutsbi-
bliotheek naar het koffiehuis. Nieuwe aanwinsten
zorgden ervoor dat er binnen korte tijd weer een aardig
bibliotheekje op poten was gezet. Het koffiehuis was
evenwel geen succes.
De huur werd opgezegd en een nieuw onderkomen
werd gevonden op het terrein van het Badhotel, bij de
westelijke oprijlaan (in het voormalige café van de heer
P. de Meijer). Het biljart en de bibliotheek verhuisden
mee en blei-en beide in een behoefte te voorzien.
Dit onderkomen was maar tijdelijk: het gebouw zou
gesloopt worden. Tot opheffing van het koffiehuis had
men al besloten, waarheen nu met de boeken?
Van 1910 tot 1920 werd de bibliotheek ingericht in het
huis van de heer Romijn (toen Weststraat E2I), van
1920 tot 1926 in de gereformeerde pastorie op de
Markt.
In 1911 werd de heer Labrijn overgeplaatst, in zijn
plaats trad mw. R. Vaandrager-van de Griend en vanaf
dat moment zijn Domburgs' doktersvrouwen bij de bi
bliotheek betrokken geweest. Na mw. R. Vaandrager
van de Griend was dat mw. M. Vaandrager-van 't Hoff
en nu is het mw. C. J. Vaandrager-Recter, die zich zeer
voor de bibliotheek inzet.
In 1926 schonk mej. C. van den Arend, woonachtig op
Weststraat 7, een stukje van haar tuin om een klein bi
bliotheekgebouwtje neer te zetten. De kosten van de
bouw werden grotendeels via een bazaar vergaard.
Tot 1948 lag het beheer van de bibliotheek voorname
lijk in handen van de heer Romijn.
Daarna hebben de heer en mevrouw Provoost-
Passenier jarenlang de aanschaf en uitlening van de
boeken verzorgd. Hun dochter Plonia nam op
17-jarige leeftijd het werk van haar vader over. Om het
feit te vieren dat zij dit nu al 25 jaar doet, hield men on-
Walcheren werd wel eens omschreven als de tuin van
Zeeland, Domburg als de parel van Walcheren. Dat ve
le plekjes in Zeeland als juwelen schitteren is allang
geen geheim meer, wèl misschien dat die flonkering al
tijd schuilt in het oog van de waarnemer
Je kunt bijvoorbeeld door de Zak van Zuid-Beveland
reizen, in de ban raken van de landelijke schoonheid en
tóch geen bloemdijk en geen schaap hebben gezien.
Dat zij onmisbaar zijn voor het behoud van de natuur
lijke samenhang, zal dan ook aan je voorbijgaan.
Op zaterdag 24 mei j.l. hield de afdeling Zeeland van
het Wereld Natuur Fonds in samenwerking met de
Stichting Zeeuwse Schaapskudde een open dag in de
Zeeuwse schaapskooi te Nisse.
Deze schaapskooi biedt in de winterperiode en tijdens
het lammeren onderdak aan ongeveer 150 schapen.
Het vroegere Volkskoffiehuis op de hoek Markt/Zuidstraat.
der trouwe lezers een inzameling voor een gemeen
schappelijk cadeau. Dat cadeau werd een volslagen
verraste Plonia in mei van dit jaar aangeboden als een
kleine hulde voor het vele werk dat zij belangeloos
verzet.
De Volksbondbibliotheek - nog steeds een bloeiende
vereniging.
m
Het Wereld Natuur Fonds is een van de donateurs van
de Stichting en zo hadden WNF-leden uit Zeeland on
langs het voorrecht een uniek stukje natuur 'in wer
king' te zien.
F.L.
Tijdelijk onderkomen op het terrein van het
Badhotel.
Adres:
Stenevate 11, Heinkenszand
Tel. (01106) - 2192
De kooi is in oud-Zeeuwse stijl opgetrokken, een fraaie
stal voor de schaapskudde, die begeleid door een her
der met zijn honden over de binnendijken van Zuid-
Beveland rondtrekt. Vroeger waren het altijd schapen,
die deze dijken met hun vele bloemen als marjolein,
kaardebol en hemelsleutel onderhielden; in onze tijd is
zoiets bijna niet meer te doen.
Het initiatief van de Stichting Zeeuwse Schaapskudde
verdient dan ook alle steun. Zij stelt zich letterlijk ten
doel: 'Het in stand houden van bloemdijken en andere
natuurterreinen in Zeeland d.m.v. een rondtrekkende
schaapskudde'.
Daar werden voordrachten gehouden, er werd een en
kele tentoonstelling georganiseerd, er was een biljart
en heel af en toe werd er gemusiceerd.