3
DOMBURBS BADN1BVWS
Gaoischieten
EVENEMENT VAN DE WEEK
Strangepraot
BORDEAUX
JL-^i
Vin de
15.00 uur weer terug naar de schietbaan. Nu wordt er geschoten
op het 'schipje' en vervolgens op het 'poppetje'. Voor het publiek
wordt (tegen betaling) de 'vrije baan' geopend.
's Avonds om een uur of acht is het afgelopen en om een uur of
negen worden de geweren ingezameld, na een grondige controle
op de schietbaan. Voor degenen die nog genoeg conditie
bezitten wordt na een uitgebreide 'wasbeurt' en een hapje tot in
de kleine uurtjes het feest voortgezet op de Kermis met alles wat
daar alzo bijhoort. De volgende ochtend evenwel moeten alle
deelnemers om 09.30 uur weer acte de présence geven in 'De
Rode Leeuw'. 'Achter de trommel' lopend wordt dan weer de
gang naar de schietbaan gemaakt en daar wordt de al opgemaak
te rekening gepresenteerd en voldaan. De 'stingen' worden
vervolgens op de schouders genomen en met de nodige
'rustpauzes' teruggebracht naar de kerktoren. Voordat dit eind
doel is bereikt, moeten de 'Kapitein' en de 'Fourier', elk gezeten
op een 'stinge', door de baan der ringrijders worden gedragen.
Deze tocht is niet afgelopen voor zij elk een ring hebben
gestoken. Onder de toren aangekomen wordt traditiegetrouw
een 'kalken pijp' gerookt en om ongeveer 13.00 uur wordt de hele
zaak in café 'Veldzicht' officieel ontbonden door de 'Kapitein'.
Met dank aan de heren P. de Pagter, A. Riem ens en D. Jongepier.
'Oorspronkelijk een spel, waarbij men met pijl en boog schiet op
nagemaakte vogels (gaaien), die aan een hoge staak zijn
bevestigd. In Domburg en Oostkapelle schiet men met een
jachtgeweer".
Het 'Gaoischieten op Domburg' wortelt in tradities. Eén keer in
het jaar heeft het plaats en wel op de 1e vrijdag na St. Jansdag
(24 juni), tevens de vrijdag van de Domburgse Kermis.
Volgens sommigen is het Gaaischieten ontstaan in de 16e eeuw,
of dat juist is valt niet meer te achterhalen. In die tijd stuurden
aan de rede van Domburg gelegen marineschepen hun officieren
aan land om scheepsvolk te ronselen. Hieraan werd een
schuttersfeest verbonden en daaruit zou het Gaaischieten zijn
voortgekomen. De nog steeds gebruikte benamingen als 'Kapi
tein', 'Bottelier' en 'Recruut' pleiten ook hiervoor. Dat dit
schuttersfeest van toen een waar festijn was, blijkt wel uit de
wijze waarop het nog wordt gevierd: drankjes zijn even
onontbeerlijk als het geweer!
Bergt u: het gaaischieten is in aantocht!
...Geldt die waarschuwing ook niet zo nu en dan voor de
wandelpaden langs de Golf?
Uit: 'Wat de haan van de Domburgse toren zag'
van M. Steijn
/f iet uitzicht op die hoogste stand
tl is verrukkelijk en zeer frappant.
Rondom Walcheren: het hoge duin
beschuttend 't moois van Zeelands tuin.
Al is vaak storm, mist, ijzel en sneeuw m'n buit,
ik steek maar altijd mijn snavel recht vooruit.
Van Vlissingen zie ik de contouren
en op het veld de ploegende boeren
in 't noorden is de oneindige plas
zoals het altijd is en was.
'k Kijk over het mooie Domburgse strand
Van Schagen dichtte: daar is 't 'plezant'.
Je ziet er soms exoten
jawel, soms geheel ontblootten.
Regenwolken en zonneschijn voor 't oog,
dan zie ik de kleuren van de regenboog.
Ook zag ik prachtige zonsondergangen,
door de oneindige horizon omvangen.
Ik zag de schepen doemen uit de mist,
naar de vaargeul, ze hebben zich zelden vergist.'
'Wat het zonlicht is voor het landschap, dat is het ideaal voor het
leven; het verspreidt ook over de meest alledaagse voorwerpen
een betoverende glans'.
Carmen Sylva
Wist u dat Carmen Sylva het pseudoniem was van Prinses
Elisabeth von Wied, koningin van Roemenië?. Onder deze naam
schreef zij verhalen en gedichten. In 1889 logeerde zij enkele
weken in 'Villa Maria', naast het Badpaviljoen gelegen en toen in
het bezit van de Duitser Erbschloe. Na haar verblijf veranderde de
naam van de villa in 'Carmen Sylva'. Zoals zovele andere
beroemde en hoogmogende mensen was het gezin Von Wied Dr
Mezger naar Domburg gevolgd.
Over hem een volgende keer meer!
De Domburgse ondernemers zitten niet stil, nee, zij doen hun
naam alle eer aan. In het kader van 150 jaar Badplaats Domburg
verschenen niet alleen mooie spandoeken in de Oost- en
Weststraat, maar ook etiketten voor tal van artikelen, en zelfs een
aantal zeer bijzondere poppen. Her en der over deze bladzijden
verspreid ziet u daar voorbeelden van.
1983
rf- d/ fponj/sw.)
i par M. G. J
Proprtétaire du Restaurant 'D N ROEMER' DOMBOURG
Alc Geh. U'S MOOUCEOf HtMU 75cl
Al is het dan geen mei meer, de meidoorn laat net als de
rhododendron de mooiste kleuren zien. Van Domburg richting
Oostkapelle fietsend, ruik je de zoetste geuren. Het mooie weer
van de laatste dagen geeft een volheid aan alles die je plotseling
doet beseffen dat het bijna zomer is.
Westhove ligt lommerrijk verscholen. Daar afstappend, met de
ogen het spel van licht en schaduw volgend - hier een net
ontloken, daar een half vergane bloem - komt bij het zien van die
in elk seizoen weer anders ogende omgeving de gedachte aan de
vergankelijkheid van alles in me op en vraag ik me af of meer
mensen dat op deze plek ervaren... denk ik aan wat Jacob Israël
de Haan eens dichtte:
Verlangen, genot, gemis
is alles, alles, één
wat onvergankelijk is
is vergankelijkheid alleen.
Niets duurt: het gaat er dus maar om dat je weet te waarderen
wat je hebt op het moment dat je het hebt.
i F. L.
Citaat van de week
Uit: DB 4 aug. 1888
Er is in den omtrek van Domburg veel te wandelen, vooral op de
rondom liggende buitenplaatsen, die voor eiken stillen wande
laar en ook voor families, openstaan. Liefhebbers van bloemen
en zeldzame gewassen vinden daar zeer veel schoons... Kortom
't is te Domburg en in hare omgeving eene schone en rijke
natuur, die veel kan bijdragen, om het hart te verheffen....
E. Gerdes,.
Scheurkalender 8 juli 1888.
Zolang ik gaan kan,
naar waar van d'einder
golven zich storten,
waat'ren zich wentelen
tot aan mijn voet;
.^olang ik horen kan
deinende dreuning,
machtige maatzang
van brede branding
diep in mijn bloed;
Het schieten heeft plaats in de duinen, men schiet op tronken van
essehout, die jaarlijks uit het bos worden gehaald; 's middags
schiet men op een compleet opgetuigd zeilscheepje (traditie) en
een 'poppetje' (een ironische afbeelding van een of ander
voorval in de gemeente). De afstand bedraagt ongeveer 20 m.
Traditioneel zijn ook de uitgebreide 'voorbereidingen'. De
'Kapitein' moet ervoor zorgen dat de burgemeester toestemming
voor het 'spel' geeft, de scheepjes, poppetjes en loden kogels
moeten ruimschoots van te voren worden gemaakt.
En dan de 'feestelijke' dagen. Vrijdags 2 weken voor het
Gaaischieten wordt in één der cafés de eerste vergadering
belegd voor het 'Rollen maken'. De regels en voorschriften
worden voorgelezen en de deelnemers schrijven zich in. De dag
erna worden de tronken geboord, d.w.z. van een gat voorzien om
ze op een 'stinge' te kunnen plaatsen (een lange paal met een
stalen drietand aan het uiteinde). In de week daarop worden
'patronen gevuld' en de woensdag voor de Kermis heeft het
'Rollen sluiten' plaats. De volgende dag, donderdag, wordt naar
oude traditie de Kermis 'ingetrommeld': de deelnemers aan het
Gaaischieten verlaten - 'Kapitein' en 'Tamboer' voorop - om
klokslag 20.00 uur café 'De Rode Leeuw' en doen de ronde,
vanzelfsprekend langs diverse café's. Na het 2e café moet de
'Kapitein' het gezelschap verlaten om ze om 22.00 uur precies
•weer te 'ontvangen' op de stoep van 'De Rode Leeuw'. Al naar
gelang het 'uithoudingsvermogen' van de deelnemers wordt er
daarna nog iets gedronken.
De volgende dag (vrijdag Kermisdag) begint men al om 05.00 uur
met het 'opbouwen van de nodige voorzieningen'. Om 08.00 uur
volgt de tocht met de geweren naar de schietbaan. Daar worden
de deelnemers opgewacht door Domburgs burgemeester die na
het houden van een kort (soms vermanend) toespraakje en een
welkomswoord van de 'Kapitein' het eerste schot lost. Om 12.00
uur komt men weer samen in 'De Rode Leeuw', 's Middags zijn
alle deelnemers in het wit gekleed. Eventuele nieuwelingen
(Recruten) worden voor 'De Rode Leeuw' door de 'Fourier' van
een zwarte snor voorzien, die niet mag worden verwijderd voor
het 'schipje' is afgeschoten. Een rondgang langs de café's brengt
het gezelschap (meestal in vrolijke stemming) om ongeveer
Brooddeegpappen bij 'De Nabelaer'.
Stormvloed
Zolang ik zien kan
vogel der vrijheid,
meeuw van mijn kusten,
zwenkend en zwevend
rondom mijn hoofd;
Deert mij de wereld niet,
nekt mij het noodlot niet,
breekt mij het leven niet,
worstel en rijs ik
toch weer omhoog!
Mea Mees-Verwey/Gerda
van Beveren 'De Stem
van het hart' (1934)
